สถาพโดยรวมของจังหวัด

 

ที่ตั้งและอาณาเขต

จังหวัดนครพนม ตั้งอยู่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย ห่างจากกรุงเทพฯ

740 กม. มีเนื้อที่ประมาณ 5,512,668 ตร.กม. หรือประมาณ 3,445,418 ไร่

มีอาณาเขตติดต่อกับจังหวัดใกล้เคียง ดังนี้

ทิศเหนือ ติดต่อกับ จังหวัดหนองคาย

ทิศใต้ ติดต่อกับ จังหวัดมุกดาหาร

ทิศตะวันออก ติดต่อกับ สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว

ทิศตะวันตก ติดต่อกับ จังหวัดสกลนคร

 

การปกครอง

การปกครองแบ่งออกเป็น 10 อำเภอ 1 กิ่งอำเภอ 93 ตำบล 938 หมู่บ้าน 1 เทศบาล และ 9 สุขาภิบาล

 

ป่าไม้

ในปี 2528 จังหวัดนครพนมมีเนื้อที่ป่าไม้ 381,250 ไร่ หรือประมาณ
11.07% ของเนื้อที่ทั้งหมดของจังหวัด เนื้อที่ป่าถูกบุกรุกทำลายไปเรื่อยๆ
จนเหลือ 356,875 ไร่ ในปี 2536 หรือประมาณ 10.36% ของเนื้อที่
ทั้งหมดของจังหวัด ในปี 2537 มีป่าสงวนแห่งชาติ 16 แห่ง ส่วนใหญ่จะ
เป็นป่าแดง และป่าโคกหรือป่าแพง ซึ่งมีลักษณะเป็นป่าไม้เบญจพรรณ
มีสวนรุกขชาติ 1 แห่ง คือ สวนรุกขชาติวังบ่อพาน

อุณหภูมิ

ในช่วงระหว่างปี 2533 ถึง 2537 จังหวัดนครพนมมีอุณภูมิเฉลี่ยตลอดปี
มีค่าอยู่ในช่วง 25.7 องศาเซลเซียส ถึง 26.4 องศาเซลเซียส
อุณภูมิต่ำสุด จะอยู่ใน ช่วง 6.6 องศาเซลเซียส ถึง 22.0 องศาเซลเซียส โดยอุณภูมิ ต่ำที่สุดวัดได้ 6.6 องศาเซลเซียส เมื่อปี 2536 และอุณภูมิสูงสุดอยู่ในช่วง 32.1 องศาเซลเซียส ถึง 41.3 องศาเซลเซียส โดยอุณภูมิสูงที่สุดวัดได้ 41.3 องศาเซลเซียส เมื่อปี 2535

ฝน

ปริมาณน้ำฝนของจังหวัดนครพนม ระหว่างปี 2533 ถึง 2537
จะอยู่ในช่วง 1,920 มม. ถึง 2,975.0 มม. ฝนตกมากที่สุดในปี 2533 วัดได้ถึง 2,975.0 มม. จำนวนวันฝนตก 151 วัน ส่วนฝนตกน้อยที่สุดในปี 2535 วัดได้ 1,920.0 มม. จำนวนวันฝนตก 132 วัน

ประชากรจังหวัด

ประชากร ณ วันที่ 31 ธ.ค. 2537 รวมทั้งสิ้น 682,627 คน เป็นชาย 340,752 คน หญิง 341,875 คน สำหรับอำเภอที่มีประชากรมากที่สุด ได้แก่ อำเภอเมือง จำนวน 126,737 คน รองลงมาได้แก่อำเภอนาแก มีจำนวน 87,846 คน และอำเภอธาตุพนม มีจำนวน 81,435 คน
สำหรับอำเภอที่มีความหนาแน่น ของประชากรมากที่สุด คือ อำเภอธาตุพนม รองลงมาได้แก่อำเภอเรณูนคร อำเภอนาหว้า อำเภอเมือง อำเภอนาแก อำเภอบ้านแพง อำเภอท่าอุเทน อำเภอศรีสงคราม

โครงสร้างราชการบริหารส่วนภูมิภาคและท้องถิ่นในจังหวัด

การจัดองค์กรราชการบริหารส่วนภูมิภาค มีหน่วยราชการที่อยู่ในความ ควบคุมดูแลของผู้ว่าราชการจังหวัด คือส่วนราชการต่าง ๆ ในระดับจังหวัด อำเภอ ตำบล และหมู่บ้าน
ส่วนราชการในระดับจังหวัดเป็นหน่วยงาน 2 ลักษณะคือ หน่วยราชการ บริหารส่วนภูมิภาคประจำจังหวัด และหน่วยราชการบริหารส่วนกลางในจังหวัด (ที่ขึ้นตรงต่อส่วนกลาง)หน่วยราชการบริหารส่วนภูมิภาคประจำจังหวัด ของจังหวัดนครพนม มีทั้งสิ้น 32 หน่วยงาน สังกัดกระทรวงมหาดไทย 10 หน่วยงาน และสังกัดกระทรวง ทบวง กรมอื่น ๆ อีก 22 หน่วยงาน ส่วนหน่วยราชการบริหารส่วนกลาง ในจังหวัดมีทั้งสิ้น 47 หน่วยงาน เป็นหน่วยงานที่สังกัดกระทรวง ทบวง กรมอื่น ๆ ทั้งสิ้น 38 หน่วยงาน หน่วยงานในสังกัดกระทรวงมหาดไทย 8 หน่วยงาน และหน่วยงานอิสระ 1 หน่วยงาน
ส่วนการจัดองค์กรราชการบริหารส่วนท้องถิ่น มี 3 รูปแบบ คือ องค์การบริหาร ส่วนจังหวัด เทศบาล และสุขาภิบาล

โครงสร้างการบริหารราชการของจังหวัด อำเภอ กิ่งอำเภอ ตำบลและหมู่บ้าน

ตามพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ.2534 (ประกาศใน ราชกิจจานุเบกษาเล่มที่ 108 ฉบับพิเศษ ตอน 156 ลงวันที่ 4 กันยายน 2534)ได้กำหนดให้มีการจัดระเบียบบริหาราชการส่วนภูมิภาค เป็นจังหวัด และอำเภอจังหวัด มีฐานะเป็นนิติบุคคล การตั้ง ยุบ และเปลี่ยนแปลงเขตจังหวัด ให้ตราเป็นพระราชบัญญัติผู้ว่าราชการจังหวัด เป็นหัวหน้าบังคับบัญชา ข้าราชการของหน่วยงานต่าง ๆ ทั้งในและนอกสังกัดกระทรวงมหาดไทยส่วนราชการที่สำคัญและสังกัดกระทรวงมหาดไทย คือ สำนักงานจังหวัด และที่ทำการปกครองจังหวัด อำเภอ เป็นหน่วยราชการบริหารรองจากจังหวัด การตั้ง ยุบ และเปลี่ยน เขตอำเภอ ให้ตราเป็นพระราชกฤษฎีกา มีนายอำเภอเป็นหัวหน้าปกครอง บังคับบัญชาข้าราชการในอำเภอและงานบริหารราชการของอำเภอ ส่วนราชการประจำเภอที่สำคัญ คือ ที่ทำการปกครองอำเภอ และสำนักงาน อำเภอ กิ่งอำเภอ เป็นส่วนหนึ่งของอำเภอ ตั้งตามกฎหมายลักษณะปกครองท้องที่ พ.ศ.2475 มีปลัดอำเภอประจำกิ่งอำเภอเป็นหัวหน้า มีองค์กรที่สำคัญ คือ ที่ทำการปกครองกิ่งอำเภอ ตำบลและหมู่บ้าน เป็นหน่วยการปกครองส่วนย่อยของอำเภอหรือกิ่งอำเภอ ตั้งตามกฎหมายลักษณะปกครองท้องที่ พ.ศ.2475 ตำบลจัดตั้งขึ้นโดย ประกาศของกระทรวงมหาดไทย มีกำนันเป็นผู้รับผิดชอบ ตำบล ส่วนหมู่บ้าน จัดตั้งโดยประกาศจังหวัด มีผู้ใหญ่บ้านเป็นผู้รับผิดชอบหมู่บ้าน

การเลือกตั้ง

จังหวัดนครพนมมีสถิติการเลือกตั้ง 3 ประเภท คือ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร สมาชิกสภาจังหวัด และสมาชิกสภาเทศบาล ดังนี้
การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (2 กรกฎาคม 2538) มีผู้มีใช้สิทธิ์ในระดับค่อนข้างมาก คือร้อยละ 71.38 เป็นอันดับที่ 10 ของประเทศ มีบัตรเสียร้อยละ 2.42การเลือกตั้งสมาชิกสภาจังหวัด(พ.ศ.2538) มีผู้มาใช้สิทธิในระดับปานกลาง คือร้อยละ 61.34 เป็นอันดับที่ 19 ของประเทศ มีบัตรเสีย ร้อยละ 8.14

ผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวัด

สภาพทางเศรษฐกิจของจังหวัดนครพนมในปี 2536 พบว่าประชากร มีรายได้เฉลี่ยต่อหัว 14,732 บาทต่อปี เป็นอันดับที่ 71 ของประเทศ โดยทั้งจังหวัดมีผลิต ภัณฑ์มวลรวม 9,737.672 ล้านบาท
รายได้ส่วนใหญ่ขึ้นอยู่กับสาขาการเกษตรมากที่สุดถึงร้อยละ 25.73 คิดเป็นมูลค่า 2,505.721 ล้านบาท รองลงมาเป็นสาขาค้าส่งและ ค้าปลีกร้อยละ 23.95 คิดเป็นมูลค่า 2,332,391 ล้านบาท และสาขาการบริการร้อยละ 17.03 คิดเป็นมูลค่า 1,658,693 ล้านบาท อัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจร้อยละ 1.38

ศาสนา

 

ในปี 2536 จังหวัดนครพนม มีพุทธศาสนิกชน 668,017 คน

(ร้อยละ 98.79) จำนวนวัด 648 แห่ง คริสเตียน 5,680 คน

(ร้อยละ 0.84) จำนวนโบสถ์ 6 แห่ง และอื่น ๆ 2,502 คน (ร้อยละ 0.37)

ดัชนีคุณภาพชีวิต (Human Dvlopment Index : HDI)

จากการศึกษาเรื่องการพัฒนามนุษย์ของ United nation Development Program (UNDP)
ได้ข้อเสนอว่าการวัดระดับการพัฒนาประเทศควรวัดในรูปของการ พัฒนาคุณภาพชิวิตของคน และได้กำหนดเกณฑ์การวัดระดับคุณภาพชีวิตของคนขึ้น โดยคำนวณจากปัจจัยยกระดับคุณภาพชีวิต 3 ตัวแปร คือ อายุขัยเฉลี่ย การศึกษา และรายได้ต่อหัว เรียกว่าดัชนีคุณภาพชีวิต (Human Development Index :HDI)
แบ่งเป็น 3 ระดับ
(1)คุณภาพชีวิตระดับสูงมีค่า HDI ตั้งแต่ 0.800-1.000
(2)คุณภาพชิวิตระดับกลางมีค่า HDI ตั้งแต่ 0.500-0.799
(3)คุณภาพชีวิตระดับต่ำมีค่า HDI ตั้งแต่ 0.000-0.499
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ
ได้จัดทำดัชนีคุณ ภาพชีวิตของคนไทยขึ้นตามแนวความคิดพื้นฐาน ของ UNDP ดังกล่าว เพื่อเป็นเกณฑ์วัดระดับคุณภาพชีวิตของคนไทย ระดับภาพรวมทั่วประเทศ ภาค จังหวัด เขตเมืองและชนบท สำหรับ ดัชนีคุณภาพชีวิตของคนไทยในชนบทคำนวณจากข้อมูล กชช.2ค. ผนวก จปฐ. 13 ตัวแปร แบ่งเป็น 6 กลุ่ม คือ น้ำดื่มน้ำใช้ สาธารณสุข การศึกษา ไฟฟ้าที่อยู่อาศัย และการคมนาคม

ดัชนีคุณภาพชีวิตของคนจังหวัดนครพนม จัดอยู่ในระดับกลาง
คือ มีดัชนีคุณ ภาพชีวิตเท่ากับ 0.6240 เป็นอันดับที่ 10 ของภาค
และอันดับที่ 48 ของประเทศ

กลับหน้าแรก

 

---