Preconizacions del Conselh de la Lenga Occitana

Acamp de Grabèls (prèp de Montpelhièr) dels 12 e 13 de decembre de 1998

Accentuacion grafica dels vèrbs

Lo CLO confirma que l'accentuacion grafica dels vèrbs càmbia pas: cantan, cantaràn.

Accentuacion dels manlèus, neologismes e mots sabents

Lo francés es aberrant. L'occitan s'alinha sus la tradicion de las autras lengas romanicas.
• En règla generala, la vocala finala es atòna: èuro, zèro, numèro, vidèo, àudio, piano, ràdio, fòto, mòto, quilo, judo, gitano, mètro, memento; lo clima, eczèma, plasma, magma, panorama, Sara, pizza, camèra, opèra, cinèma, inca, agenda, Kenya, Cuba; karate, Zimbabwe; Mali, rugbi, bengali, somali, whisky.
• La terminason latina -um e la terminason grèga -os son atònas: fòrum, quòrum/qüòrum, àlbum, referèndum, maxímum, minímum; còsmos, caos, Èros, Cnòssos, Danaos.
La terminason latina « -um » s'aplica pas al nom Cafarnaom, qu'es d'origina aramèa.
• En niçard e en cisalpin, certanes mots s'accentuan sus l'antepenultima: número, vídeo, síngaro; càmera, òpera; màximum, mínimum; Dànaos.
• Cèrtes noms en « -a » son femenins: una agenda, una camèlia, una mimòsa, una orténsia, una sauna, una placenta...
Cas particular: lo planeta = la planeta.
• En general, « è, ò » tonicas son dobèrtas e pòrtan un accent grèu: èuro, vidèo, cinèma, mètro, Èros, modèm, fòto, mòto, còsmos.
Pasmens, se pòt trobar de còps una « e » tampada davant una nasala: memento, agenda.
Lo lemosin destria pas « è » de « e »: euro, video, cinema, metro, Eros, modem.
• Los acronims seguisson los meteisses principis. Pòdon aver d'accents grafics: sida, Unèsco (Unesco), Crèo (Creo), Opèp (Opep), Med'òc (Med'oc), Gidilòc (Gidiloc), cd-ròm (cd-rom).
• La -o finala se pronóncia /u/ en general. Pasmens qualques parlars pronóncian /ò/ (provençal rodanenc, gascon lomanhòl...).
La terminason latina -um se pronóncia /un/ en general, /um/ en gascon e dins un part de l'alpenc.
• Coma dins las autras lengas romanicas, l'occitan a qualques mots excepcionals que s'accentuan sus la vocala finala: Canadà, Panamà, sofà, pashà, Jericò, chantilhí, bigodí, bistorí, oïstití, Sinaí, tabó, igló, cangoró, zebú.

Ortografia del fonèma /s/ (Ponch revisat, veire la mesa a jorn d'abril de 2001)

Se corregís qualques errors etimologicas d'Alibèrt (e d'autres diccionaris):
• S'escriu « x » dins los mots sabents: flux, influx, experiment, expèrt, exprimir, extremoncion, extremista, extrèm (mas s'escriu « s » dins los mots populars: estremar e lo mot gascon l'estrem).

Precisions en niçard, alpenc e provençal

(resultat de l'acamp de Nimes del 26 d'agost de 1998)
• benlèu, bensai an una « n » muda.
• siá es la forma classica en provençal comun. Las variantas son « siegue/siega », etc.
• saunar es la forma normala del provençal comun (occitan larg: « sagnar »).
• a aquò, a eu; a Ais = as Ais, d'Ais son las formas classicas. Las variantas son: « an aquò, an eu; de z-Ais ».
• A costat de las formas classicas amb (alpenc, provençal comun) e emb (niçard), s'admet las variantas « ambe, embe » quora s'estima indispensable de notar una « -e » (que s'escriu sens accent).

" H " gascona e noms pròpris

En gascon, es pas necessari de metre una « h » dins los noms pròpris occitanizats: Saara, Imalaia, Amborg, L'Aia, Olanda, Ongria.

Convencions establidas

La fixacion de la lenga es pas l'afaire d'individús, mas de convencions. Lo CLO preconiza donc las grafias convencionalas:
• En gascon: òmi (òme), aso (ase), l'an, Joan, coratge, peish, shens, mar, tor, chic.
• En niçard, alpenc e provençal: avia e aviá, relacion, coratge, Niça, niçard, Marselha, pòrta, nòstre, accedir, exemple.