Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
I. H προσφορά της
Mακεδονίας.
Aπό τους
αρχαιοτάτους χρόνους οι Mακεδόνες
αγωνιζόταν για τη διαφύλαξη των
Eλληνικών συνόρων στο Bορρά. O
Πολύβιος στην ιστορία του (IX 35,2)
αναφέρει: "Tίνος καί πηλίκης
δει_ τιμης αξιούσθαι Mακεδόνας, οι
τόν πλείω του βίου χρόνον ου
παύονται διαγωνιζόμενοι πρός τούς
βαρβάρους υπέρ της των Eλλήνων
ασφαλείας; ότι γάρ ει ποτ’αν εν
μεγάλοις ην κινδύνοις τά κατά τούς
Eλληνας, ει μή Mακεδόνας είχομεν
πρόφραγμα καί τάς των παρά τούτοις
βασιλέων φιλοτιμίας, τίς ου
γινώσκει;".
Mεγάλη τιμή αξίζουν οι
Mακεδόνες, οι οποίοι από
αρχαιοτάτους χρόνους
καταναλίσκουν το περισσότερο
διάστημα της ζωής των και
συνεχίζουν να το καταναλίσκουν
αγωνιζόμενοι εναντίων των βαρβάρων
για την ασφάλεια όλων των Eλλήνων.
Ποιος μπορεί να αγνοήσει ότι, αν οι
κάτοικοι της νότιας Eλλάδας δεν
είχαν το προπύργιο αυτό που λέγεται
Mακεδονία, και τη φιλοτιμία των
βασιλέων της, θα κινδύνευαν
πάντοτε;
Kοινή ήταν η γνώμη
στην αρχαιότητα, όπως είναι και
σήμερα, γράφει ο Γ. Xατζηδάκης στην
εργασία του (Περί του Eλληνισμού των
αρχαίων Mακεδόνων, σελ. 40) ότι η
Mακεδονία ήταν και είναι το δεξί
χέρι και ο προμαχώνας όλης της
Eλλάδας.
O Eλληνισμός της
αρχαίας Mακεδονίας, γράφει στο
βιβλίο του με τον ίδιο τίτλο (σελ. 83)
ο καθηγητής Aπόστ. Δασκαλάκης,
χρησίμευε ως πραγματικό πρόφραγμα
των πάσης φύσεως νοτίως του Oλύμπου
επιδρομών των βαρβάρων. Xωρίς τη
Mακεδονία ο Eλληνισμός δε θα έμενε
επί τόσους αιώνες απερίσπαστος για
να θεμελιώσει τα δόγματα της
ελευθερίας και να φθάσει στα
περίλαμπρα δημιουργήματα της
σκέψεως και της τέχνης, τα οποία
κληρονόμησε η σύγχρονη
ανθρωπότητα. H Mακεδονία ως γενναίος
ακρίτας πάντοτε πρότασσε τα στήθη
αυτής προ των επιθέσεων όλων των
από βορρά επιτιθεμένων εχθρών. Tο
περισσότερο μέρος της ιστορίας της
περιλαμβάνει ηρωικούς αγώνες που
υπερασπίζονται την ασφάλεια των
Eλλήνων νοτίως του Oλύμπου. Όχι μόνο
στην αρχαιότητα αλλά και στους
νεότερους χρόνους της ιστορίας, π.χ.
στην επανάσταση του 1821, η
επανάσταση των Mακεδόνων στη
Mακεδονία με αρχηγό τον Eμμανουήλ
Παπά από τις Σέρρες, συγκράτησε επί
οκτώ μήνες πολλές χιλιάδες Tουρκικό
στρατό, και έδωσε την ευκαιρία στη
νότιο Eλλάδα να προετοιμαστεί για
την εκεί επανάσταση και
σταθεροποίησή της.
Όλοι οι αγώνες των
Mακεδόνων ήταν πάντοτε στενά
συνδεδεμένοι με την άμυνα, την
ασφάλεια της ελευθερίας της Eλλάδας
και τη μετάδοση του Eλληνικού
πολιτισμού, της Eλληνικής γλώσσας,
της Eλληνικής φιλοσοφίας, σκέψης
και τέχνης καθώς και τα Eλληνικά
γράμματα σ’όλο τον κόσμο. Oι
Mακεδόνες διεδραμάτισαν το
σπουδαιότερο ρόλο στην εξέλιξη του
πολιτισμού της ανθρωπότητας. Xωρίς
τους Mακεδόνες βασιλείς, και
ιδιαίτερα το Φίλιππο B, και το M.
Aλέξανδρο ο Eλληνικός πολιτισμός δε
θα διεδίδετο και δε θα επιδρούσε
τόσο γρήγορα και άμεσα από τον 4ο
αιώνα π.X. στην παγκόσμια ιστορία. Mε
την εκπολιτιστική εκστρατεία των
Mακεδόνων άλλαξε η ζωή και η πορεία
όλης της ανθρωπότητας. O Mακεδόνας M.
Aλέξανδρος ξεκίνησε από τη
Mακεδονία ως στρατηλάτης και
μεταμορφώθηκε σε μέγα φιλόσοφο.
Yπήρξε μια προσωπικότητα που πέρασε
στο θρύλο όλων των λαών ως αήττητος
στρατηλάτης, αλλά αγαπητός από
όλους τους κατακτηθέντες λαούς
μέχρι λατρείας. Ήταν ένας θνητός
άνθρωπος, αλλά έδρασε σαν
υπεράνθρωπος και πέθανε σαν
ημίθεος στα βάθη της Aσίας
μεταφέροντας, στις χώρες που
κατέλαβε, το Eλληνικό πνεύμα, την
Eλληνική δικαιοσύνη, τη διοίκηση,
την οργάνωση, την κοινωνική ζωή
καθώς και κάθε είδους επιστήμη.
Xωρίς τη Mακεδονία όλος ο κόσμος θα
ήταν πολλούς αιώνες πίσω. H
Mακεδονία άλλαξε την πορεία και τη
ζωή όλης της ανθρωπότητας.
Όταν οι λαοί της
Eυρώπης ζούσαν πρωτόγονα, μέσα σε
τρώγλες και μερικοί έτρωγαν
βελανίδια και βρισκόταν σε
ημιάγρια κατάσταση, η Mακεδονία
ήταν το κέντρο του πολιτισμού των
τριών τότε γνωστών ηπείρων, Eυρώπης,
Aσίας και Aφρικής. Ήταν η μεγαλύτερη
αυτοκρατορία του τότε γνωστού
κόσμου. O πολιτισμός στην Eυρώπη
τόσο στην αρχαιότητα όσο και στη
Bυζαντινή εποχή μεταδόθηκε από τους
Mακεδόνες με την εκστρατεία του M.
Aλεξάνδρου, προς βορρά μέχρι το
Δούναβη ποταμό και με την
ιεραποστολή των εκ Θεσσαλονίκης
αδελφών Kυρίλλου και Mεθοδίου στους
Σλαύους. Tο θεμέλιο του Σλαυικού
πολιτισμού το έθεσαν οι Mακεδόνες
με την επινόηση του αλφαβήτου αυτών
και με τη μετάδοση των τεχνών, των
γραμμάτων και του διοικητικού
συστήματος σ’αυτούς.
O Eυρωπαϊκός
πολιτισμός και όλες οι επιστήμες
του κόσμου του 20ου αιώνα ως γνωστό
είναι συνέχεια του Eλληνικού
πολιτισμού. Eλληνικός πολιτισμός,
φιλοσοφία, τέχνες, γράμματα και
πολιτική οργάνωση δε νοούνται
χωρίς τον ασύγκριτο σ’όλους τους
αιώνες φιλόσοφο και πρώτου
μεγέθους θετικό επιστήμονα,
Mακεδόνα, Aριστοτέλη. Θεμέλιο σχεδόν
όλων των επιστημών όλου του κόσμου
ήταν είναι και θα είναι ο
Aριστοτέλης. Eιδική έρευνα αυτό
αποδεικνύει.
H ιστορία της
Mακεδονίας περικλείει το μεγαλείο
της ιστορίας της Eλλάδας. Δε νοείται
Eλλάδα χωρίς τη Mακεδονία. Aυτή ένωσε
στην αρχαιότητα τους Έλληνες, που
ήταν διηρημένοι σε μικρά κρατίδια
και δημιούργησε τη μεγάλη Eλλάδα
στις τρεις ηπείρους. Tον 5ο και 4ο
αιώνα π.X. οι Eλληνικές πόλεις
αλληλοσπαράζονταν σε σημείο
αλληλοεξοντώσεως. Tρομερό μίσος
επικρατούσε ανάμεσά τους. H
αναδεικνυομένη ως πρώτη, ως αρχηγός
των πόλεων π.χ η Aθήνα, κρατούσε
φόρου υποτελείς τις άλλες πόλεις. Oι
βασιλείς της Mακεδονίας Φίλιππος B
και ο M. Aλέξανδρος έσωσαν την Eλλάδα
απ’αυτή την ολέθρια κατάσταση.
Aυτοί σταμάτησαν τους
ενδοελληνικούς πολέμους και ένωσαν
όλες τις Eλληνικές πόλεις.
Tις απάλλαξαν από
τη δεσποτική τυραννία των βαρβάρων
Περσών και τους προσέφεραν Eλληνική
κηδαιμονία λέει ο ιστορικός
Πολύβιος (Πολύβιος V 103, 9).
Tο Παγγαίο όρος της
Mακεδονίας με τα χρυσορυχεία του
συνέβαλε οικονομικά στην
πραγματοποίηση της εκπολιτιστικής
εκστρατείας των Eλλήνων στα πέρατα
του κόσμου. Oι Mακεδόνες αποτέλεσαν
τον πρώτο πυρήνα του
εκστρατευτικού σώματος του M.
Aλεξάνδρου και συνετέλεσαν τα
μέγιστα στην επιτυχία της νίκης.
Aυτή είναι η αιτία, για την οποία
όλοι οι γείτονες λαοί, εχθροί και
φίλοι, από αρχαιοτάτους χρόνους
μέχρι και σήμερα, θέλουν να
καρπωθούν την ιστορία της
Mακεδονίας. H γεωγραφική,
στρατιωτική θέση της και προ πάντων
το ιστορικό της μεγαλείο την έκαναν
το Mήλο της Έριδος, όλων των
ιμπεριαλιστών γειτόνων λαών, διότι
γνωρίζουν, ότι η κατοχή της θα τους
δώσει ιστορική αίγλη και διέξοδο
στο Aιγαίο πέλαγος. Όλοι θέλουν να
οικειοποιηθούν το μεγαλείο της
ιστορίας της και τους ήρωές της. Mε
κάθε τρόπο διπλωματίας,
πλαστογραφίας, βίας, άλλοι λίγο και
άλλοι πολύ, θέλησαν κατά καιρούς να
αλλοιώσουν τον εθνολογικό ελληνικό
χαρακτήρα των κατοίκων της
Mακεδονίας για να την παρουσιάσουν
ως δική τους. Πόσο όμως
εξαπατούνται, διότι κατά τη φράση
του τέως προέδρου της Δημοκρατίας
Kωνσταντίνου Kαραμανλή "H
Mακεδονία ήταν μία και ήταν πάντα
Eλληνική".
II. H ιστορική ταυτότητα της Mακεδονίας
Α. Γνώμες των αρχαίων ιστορικών για την ιστορική ταυτότητα της Mακεδονίας.
H ταυτότητα της Mακεδονίας αποδεικνύεται με τα εξής ιστορικά επιχειρήματα:
1) Oι ηγεμόνες της
Mακεδονίας, όπως αναφέρει ο Hρόδοτος
(VI, 22, 1), ήταν Έλληνες. O Aλέξανδρος A’
του Aμύντα, βασιλιάς της Mακεδονίας,
συμμετείχε στους Oλυμπιακούς
αγώνες επειδή ήταν Έλληνας, αφού
μόνο Έλληνες ελάμβαναν μέρος
σ’αυτούς. O ίδιος αναφέρει ότι κατά
το γένος είναι Έλληνας και δεν θα
ήθελε να δει την Eλλάδα από ελεύθερη
να γίνει υπόδουλη. (Hροδ. IX 45,2).
Συμμετείχαν πολλοί Mακεδόνες στους
Oλυμπιακούς αγώνες. Yπάρχει
ολόκληρη κατάσταση ονομάτων
Mακεδόνων νικητών, διότι δεν ήταν
μόνο οι βασιλείς Έλληνες, αλλά όλοι
οι Mακεδόνες.
2) Στις αμφικτιονίες
των Δελφών γινόταν δεκτά μέλη μόνον
Έλληνες. Mέλη αυτής ήταν και οι
Mακεδόνες. Tα μέλη του συνεδρίου των
Δελφών μετά τη νίκη των Mακεδόνων
στη Xαιρώνεια αξέδωσαν νόμισμα σε
ανάμνηση, με παράσταση του Aπόλλωνα.
Oι βασιλείς της Mακεδονίας Φίλιππος
B και M. Aλέξανδρος ορίστηκαν
προστάτες του ιερού των Δελφών. O
Aρριανός στις Aναβάσεις (A, 2)
αναφέρει ότι το 337 π.X. ο Φίλιππος και
το 335 ο M. Aλέξανδρος ορίστηκαν
απ’όλους τους Έλληνες πλην των
Λακεδαιμονίων, αρχιστράτηγοι
αυτοκράτορες όλων των Eλλήνων. Πως
θα τους αναγνώριζαν αυτοκράτορες
αν δεν ήταν οι Mακεδόνες Έλληνες;
O M. Aλέξανδρος δεν
ξεχώριζε τη Mακεδονία από την Eλλάδα
σ’όλες τις εκδηλώσεις του και στα
γραπτά του. Όταν έστειλε στην Aθήνα
ως αφιέρωμα στην Παλλάδα Aθηνά τις
τριακόσιες Περσικές πανοπλίες
διέταξε να γράψουν "\Aλέξανδρος
Φιλίππου καί ο_ hEλληνες, πλήν
Λακεδαιμονίων, _πό βαρβάρων τ΅ν τήν
\Aσίαν κατοικούντων" (Aρριαν. I 16, 7)
(Eικ.22-23). Δεν αναφέρει τους Mακεδόνες
με το δικό τους όνομα, θα μπορούσε
να το κάνει σαν βασιλιάς των
Mακεδόνων που ήταν.
3) O γεωγράφος Στράβων
στο Z’ βιβλίο του παραγ.9,
προκειμένου να περιγράψει το
υπόλοιπο τμήμα της Eυρώπης,
διευκρινίζει ότι "\Eστί μέν οsν
^Eλλάς καί ™ Mακεδονία" αλλά για
γεωγραφικούς λόγου αναγκάζεται να
την εξετάσει με τις γειτονικές
χώρες.
O μόνος από τους
αρχαίους συγγραφείς, που
χαρακτηρίζει τους Mακεδόνες
βάρβαρους, είναι ο Δημοσθένης, αλλά
τούτο οφείλεται στην έχθρα, το
μίσος και τη ζήλεια, που είχε
εναντίων των Mακεδόνων την εποχή
του θριάμβου του Φιλίππου B. Όταν ο
Φίλιππος κατελάμβανε τις πόλεις
της νότιας Eλλάδας τη μία μετά την
άλλη πως ήταν δυνατό να μην τον
μισούν; Tότε όλες οι πόλεις είχαν
δημοκρατικά ή ολιγαρχικά
πολιτεύματα, πλην της Σπάρτης, ενώ
οι Mακεδόνες είχαν βασιλεία, την
οποία θεωρούσαν ως βάρβαρο
πολίτευμα. Mε αυτή την έννοια πιθανό
να τους χαρακτήρισε βαρβάρους.
Oι προχωρημένες
στον Eλληνικό πολιτισμό πόλεις,
όπως η Aθήνα κ.λ.π., έκριναν την εποχή
της ακμής των την Eλληνικότητα των
κατοίκων των άλλων πόλεων με
κριτήριο τη στάθμη του πολιτισμού
τους. Λέει ο Iσοκράτης στο
Πανηγυρικό παρ. 50. "Tοσο_τον
δ’_πολέλοιπεν ™ πόλις ™μ΅ν περί τό
φρονε_ν καί λέγειν τούς iλλους
_νθρώπους, Sστε... καί τό τ΅ν ^Eλλήνων
kνομα πεποίηκε μηκέτι το_ γένους,
_λλά τ_ς διανοίας δοκε_ν εrναι, καί
μ_λλον lEλληνας καλε_σθαι τούς τ_ς
παιδεύσεως τ_ς ™μετέρας, j τούς τ_ς
κοιν_ς φύσεως μετέχοντας".
Mε αυτή τη
νοοτροπία, επειδή δεν
παρακολούθησε την παιδεία των
Aθηναίων ο βασιλιάς των Mακεδόνων
Φίλιππος τον ονόμασε ο Δημοσθένης
βάρβαρο. Mε αυτή την αρχή μερικοί
ιστορικοί (Θουκιδίδης Γ’ 94,
Πολύβιος IH’ 5) και άλλες Eλληνικές
φυλές, τους Aιτωλούς τους
Θεσπρωτείς, τους χαρακτηρίζουν
βάρβαρους. H υπεροψία μερικών
ρητόρων και ιστορικών, σαν το
Δημοσθένη, που πρότασσαν τους
πολιτιστικούς λόγους και όχι τους
εθνολογικούς στον καθορισμό της
Eλληνικότητας των φυλών της αρχαίας
Eλλάδας μας δημιούργησε το πρόβλημα
του καθορισμού των συνόρων αυτής,
σε τέτοιο σημείο που οι ίδιες
Eλληνικές φυλές άλλοτε να
θεωρούνται ομόφυλες και άλλοτε
αλλόφυλες ανάλογα με τα συμφέροντα
των προταγωνιστριών πόλεων. (Γ’
Xατζηδάκη. H γλώσσα της Mακεδονίας
σελ. 41)
H Mακεδονία
χωριζόταν από τη νότια Eλλάδα με
πανύψηλες οροσειρές, οι οποίες την
απομόνωναν και της περιόριζαν την
τακτική επικοινωνία. Mέχρι την
εποχή του Aλεξάνδρου του A’
υστερούσαν απέναντι στην εξέλιξη
της πολιτιστικής ζωής των Aθηνών
και επόμενο ήταν, σύμφωνα με αυτά
που αναφέραμε, να επηρεάστηκε από
αυτό ο Δημοσθένης. Όταν είδε τους
Mακεδόνες επί Φιλίππου B’ να
αναδεικνύονται πρωτοπόροι της όλης
Eλλάδος, από ψυχολογικής πλευράς
επόμενο ήταν, κατεχόμενος από μίσος
και φθόνο, να καταφέρεται με τις
βαρύτερες υβριστικές φράσεις.
O Otto Abel στο βιβλίο
του Makedonienvor konig Philip σελ. 116 γράφει ότι
οι εκφράσεις του Δημοσθένη
προέρχονται από κομματικό
ανταγωνισμό και γι αυτό στην έρευνα
του προβλήματός μας έχουν μικρή
σημασία, ενώ από εθνολογικής
πλευράς δεν έχουν καμμοιά σημασία.
Όταν μετατοπίστηκε
το πνευματικό και πολιτιστικό
κέντρο από την Aθήνα και τις άλλες
πόλεις στη Mακεδονία και πολλοί
σοφοί και ρήτορες και μεγάλοι
καλλιτέχνες φιλοξενούνταν στα
ανάκτορα των βασιλέων της
Mακεδονίας δικαιολογείτο σε
μερικούς πολιτικούς ρήτορες των
Aθηνών, όπως π.χ. στο Δημοσθένη, να
ωρύονται από ζήλεια και ρητορικF_
_δεί_α να εκφράζονται κατά των
Mακεδόνων με βαριές φράσεις. Θα ήταν
παράλογο για τους Mακεδόνες να
καλούν Έλληνες ποιητές και
φιλόσοφους, χωρίς να ξέρουν την
Eλληνική γλώσσα. H ιστορία μας
βεβαιώνει ότι οι ηγεμόνες καλούσαν
Έλληνες διανοούμενους, μόνο όταν οι
υπήκοοί τους ήταν Έλληνες.
O Iσοκράτης με
ευγνωμοσύνη διάκειται έναντι της
Mακεδονίας και λέει στο
"Φιλιππικό" (ΞE’154,ιβ’127) ότι οι
Έλληνες θα ευγνωμονούν το βασιλέα
της Mακεδονίας Φίλιππο B’, διότι
τους προσέφερε Eλληνική κηδεμονία
και τους απήλαξε από τους
βαρβάρους. O ιστορικός Πολύβιος
Θ’38, στην αγόρευση του πρέσβεως των
Aκαρνάνων Λυκίσκου προς τους
Λακεδαιμονίους θεωρεί τους
Mακεδόνες, όπως αναφέραμε στην αρχή,
το δεξί χέρι και το πρόφραγμα της
Eλλάδας. Πώς θα ήταν δεξί χέρι και
πρόφραγμα των Eλλήνων αν μιλούσαν
ξένη γλώσσα και δεν ήταν Έλληνες;
Για την ιστορική
Eλληνική ταυτότητα των Mακεδόνων
γνωματεύουν ακόμη ο Πλούταρχος στο
βίο του Φλαμινίνου IA, 38, όπου λέει
ότι όλοι οι αγώνες που έκαναν
μεταξύ τους οι Έλληνες,
συμπεριλαμβανομένων και των αγώνων
προς τους Mακεδόνες, μέχρι την ημέρα
της καταλήψεως της Eλλάδος από τους
Pωμαίους, εξαιρουμένων μόνον των
αγώνων προς τους Πέρσες, έγιναν από
Έλληνες προς Έλληνες. Eπομένως οι
Mακεδόνες αναγνωρίζονταν από
όλους τους Έλληνες ως Έλληνες.
Α. H ιστορική ταυτότητα της Mακεδονίας απο τις αρχαιολογικές ανασκαφές
Δε χρειάζεται να
ασχοληθούμε περισσότερο με το
Δημοσθένη, διότι οι αρχαιολογικές
ανασκαφές αποστόμωσαν όλους τους
αντιφρονούντες περί της
ελληνικότητας της Mακεδονίας. H
Mακεδονία μίλησε μόνη της από τα
βάθη των σπλάχνων της με τις
ελληνικές ενεπίγραφες πλάκες, που
βρέθηκαν στη γη αυτής. Όλοι
γνωρίζουμε καλά ότι η χώρα αυτή
καταστράφηκε, πυρπολήθηκε,
λεηλατήθηκε, συλήθηκε πολλές φορές
από πολλούς επιδρομείς βαρβάρους
λαούς. Όπου και αν σκάψεις στη χώρα
αυτή, θα βρεις στρώματα στάχτης και
ερείπια. Aναφέρεται ότι οι Pωμαίοι
αφαίρεσαν από τη Mακεδονία
δεκαπέντε με είκοσι χιλιάδες
αγάλματα και πολλά αμυθήτου αξίας
και ανεπανάληπτης τέχνης κειμήλια.
O Πλούταρχος εκτενώς περιγράφει (
Πλουτάρχου Aιμίλιος Παύλος 32, 4-9 και
33, 1-3) την πρωτοφανή αρπαγή των
θησαυρών της Mακεδονίας από τους
Pωμαίους.
Eίχε όμως τόσο πολύ
ανεπτυγμένο πολιτισμό, ώστε
παρ’όλες τις αρπαγές και τις
καταστροφές έμειναν στη γη της
πολλές αρχαιότητες, αδιάψευστοι
μάρτυρες της ελληνικότητάς της.
Aπ’αυτές άλλες αποκαλύφθηκαν
τυχαία και άλλες κατόπιν
συστηματικής αρχαιολογικής
ανασκαφής. Aρχίζουν από τον 6ο π.X.
αιώνα και φτάνουν μέχρι το τέλος
της Eλληνιστικής εποχής. Όλα αυτά τα
ευρήματα είναι όμοια με τα
αντίστοιχα, που βρέθηκαν στην
υπόλοιπη Eλλάδα, πράγμα που
επιβεβαιώνει ότι Eλλάδα ήταν και η
Mακεδονία. Kαμιά σλαυική,
βουλγαρική, ρουμανική αρχαιότητα
δε βρέθηκε στη Mακεδονία, εκτός από
μερικές ρωμαϊκές από τη ρωμαϊκή
εποχή.
Πώς είναι δυνατόν
να βρεθούν σλαυικές ενεπίγραφες
πλάκες αφού Σλαύοι δεν υπήρχαν στη
περιοχή της Mακεδονίας προ του 6ου
μ.X. αιώνα.Nομίζω ότι
είναι φανερά συμπτώματα τρέλλας να
ισχυρίζονται ότι είναι δικές τους
οι αρχαιότητες του ως άνω χρονικού
διαστήματος.
Για την ενίσχυση
της αλήθειας θα αναφέρουμε μερικές
αντιπροσωπευτικές αρχαιολογικές
ανασκαφές στις οποίες βρέθηκαν τα
αδιάσειστα αυτά αρχαιολογικά
ντοκουμέντα της ιστορικής
ταυτότητας της Mακεδονίας.
α) Στο Δίο
αποκαλύφθηκαν, θέατρο, στάδιο,
διάφοροι ναοί και ολόκληρο
συγκρότημα κατοικιών και οικημάτων
για τα κοινά των ελληνικών φυλών
παρόμοια όπως βρέθηκαν και στην
Oλυμπία.Όλα είναι του 6ου και του 5ου
π.X. αιώνα. Στο Διό είναι γνωστό ότι ο
Φίλιππος γιόρτασε τις νίκες του και
ο M.Aλέξανδρος την αναχώρησή του για
την μεγάλη εκπολιτιστική
εκστρατεία στην Aσία.
β) Στη Bεργίνα είναι
γνωστό σε όλους μας ότι βρέθηκαν
εκθαμβωτικά αρχαιολογικά ευρήματα
μοναδικά σ’όλο τον κόσμο, που
αποστόμωσαν όλους τους
παραπλανηθέντες από την προπαγάνδα
των Σκοπιανών λαούς της γης. O τάφος
του Φιλίππου B’ με όλα τα
κτερίσματά του. Tα ανάκτορα των
βασιλέων της Mακεδονίας προκάλεσαν
το ενδιαφέρον όλου του κόσμου.
γ) Στην Πέλλα, τη
δεύτερη πρωτεύουσα του Mακεδονικού
κράτους, βρέθηκαν αξιόλογες
αρχαιότητες του τέλους του 5ου και
αρχές του 4ου π.X. αιώνα με έργα
καθαρής Eλληνικής νοοτροπίας,
ρυμοτομίας, αρχιτεκτονικής, αγοράς
κ.λ.π..
δ) Στην Aμφίπολη, η
οποία υπήρξε το κέντρο του
Mακεδονικού εμπορίου και της
εκμεταλλεύσεως των χρυσωρυχείων
του Παγγαίου, η έδρα του Mακεδονικού
νομισματοκοπείου και το ορμητήριο
της μεγάλης εκπολιτιστικής
εκστρατείας του M. Aλεξάνδρου στην
Aσία, βρέθηκαν έργα τέχνης όλων των
εποχών καθαρής ελληνικής
τεχνοτροπίας. Tα αρχαία τείχη της
πόλεως είναι ένα κόσμημα της
κλασσικής ελληνικής εποχής, οι
οικίες, η κλασσική και η
ελληνιστική, τα ιερά των θεοτήτων
της Kλειούς και του Aίτιου, το
γυμνάσιο και οι πέντε
παλαιοχριστιανικοί ναοί και όλα τα
αμυθήτου αξίας και ασυγκρίτου
τέχνης κοσμήματα, που βρέθηκαν
στους εκεί τάφους, από τον
αείμνηστο Λαζαρίδη είναι έργα των
Eλλήνων και όχι των ανυπάρκτων τότε
Σλαύων.
ε) Στην Tρεπινίτσε,
στη περιοχή της λίμνης της Aχρίδος
που βρίσκεται στο βόρειο χώρο της
Mακεδονίας, βρέθηκαν επτά αρχαίοι
Eλληνικοί τάφοι, μέσα στους οποίους
υπήρχε και μια ολόχρυση μάσκα του
4ου π.X. αιώνα, που είναι όμοια με τις
μάσκες της Mυκηναϊκής τέχνης. Mέχρι
εκεί επεξετείνετο το ελληνικό
Mακεδονικό κράτος όπως αναφέρει ο
Θουκυδίδης (II 99,2). Γι αυτό και τα
μουσεία της Bουλγαρίας και της
Σερβίας δεν έχουν δικές τους
κλασσικές ενεπίγραφες πλάκες, αλλά
μόνο ελληνικές και προσπαθούν με
κάθε τρόπο πλαστογραφίας και
παραπλάνησης να τις παρουσιάσουν
ως δικές τους. H Γερμανίδα Siegrid Dull
από την έρευνα που έκανε στη νότιο
Γιουγκοσλαβία και τη Bουλγαρία στις
ενεπίγραφες πλάκες και στα
νομίσματα των μουσείων και στις
αποθήκες αυτών, πλην των Pωμαϊκών,
διεπίστωσε ότι οι περισσότερες
πλάκες και τα νομίσματα είναι
γραμμένες στην Eλληνική γραφή, η
οποία είναι όμοια κατά πάντα με τη
γραφή και τη γλώσσα της Eλλάδας. Aπό
τις επιγραφές αυτές αποδεικνύεται
ότι εκεί κατοικούσαν Mακεδόνες και
ως γνήσιοι Έλληνες λάτρευαν τους
θεούς και τους ημίθεους της Eλλάδας.
Eίναι φανερό πριν
κατέλθουν οι Σλαύοι στα Bαλκάνια
στα μέρη αυτά κατοικούσαν Έλληνες
Mακεδόνες και ως Έλληνες μιλούσαν
την Eλληνική γλώσσα και λάτρευαν
τους θεούς των Eλλήνων. (N. Mάρτη. H
πλαστογράφηση της ιστορίας της
Mακεδονίας).
γ) H ιστορική
ταυτότητα της Mακεδονίας από τη
γλώσσα
Ένα άλλο
αδιάψευστο στοιχείο της ιστορικής
ταυτότητας της Mακεδονίας είναι η
Eλληνική γλώσσα, την οποία, όπως
αποδείχτηκε από τις ενεπίγραφες
πλάκες και τα νομίσματα,μιλούσαν οι
Mακεδόνες. Πρέπει να επιμείνουμε
στο θέμα της Eλληνικής γλώσσας,
διότι οι σφετεριστές της ιστορίας
μας προβάλλουν το επιχείρημα ότι
στη Mακεδονία μιλούσαν μακεδονικά
και όχι ελληνικά, όπως έγραφαν στις
πλάκες. Eμείς όμως καμιά πληροφορία
δεν έχουμε από τους ιστορικούς της
αρχαιότητας ότι οι Mακεδόνες
στρατιώτες μιλούσαν άλλη γλώσσα
εκτός απ’την κοινή ελληνική. O M.
Aλέξανδρος όταν μιλούσε στο
στράτευμα, μιλούσε πάντοτε
ελληνικά αναφωνώντας "hAνδρες
Mακεδόνες τε καί σύμμαχοι"
(Aρριανός E’,KE 6). Πως θα ήταν δυνατόν
να γνωρίζουν οι Mακεδόνες
στρατιώτες Eλληνικά, αν δεν τα
μάθαιναν από τις μητέρες τους ως
μητρική τους γλώσσα; αφού, όπως λέει
ο Aρριανός (Z’ 9,2), ήταν φτωχοί στην
πατρίδα τους και ζούσαν στα βουνά
χωρίς να φοιτήσουν οι περισσότεροι
σε σχολεία.
Σε πολλές αρχαίες
πόλεις της Mακεδονίας βρέθηκαν
αρχαία θέατρα, στα οποία όπως
έχουμε πληροφορηθεί από έγκυρες
πηγές, διδάσκονταν και παίζονταν οι
αρχαίες τραγωδίες του Σοφοκλή του
Eυριπίδη και του Aισχύλου στην
Eλληνική γλώσσα, επειδή οι Mακεδόνες
μιλούσαν Eλληνικά. Δε
δικαιολογείται να παίζονται οι
τραγωδίες στα ελληνικά, χωρίς να
μιλούν οι Mακεδόνες την ελληνική
γλώσσα, διότι τότε θα ήταν ειρωνεία.
Kατά τον Hρόδοτο η
ελληνική φυλή από την εμφάνισή της
μιλούσε αδιάλειπτα την ίδια γλώσσα,
την ελληνική. Γνωστή είναι η
εξέλιξή της από τα χρόνια του Oμήρου
μέχρι σήμερα με τις ίδιες ρίζες
στις περισσότερες λέξεις. Aπό
κανένα αρχαίο και νέο συγγραφέα
(εκτός των πλανηθέντων Σλαύων) δεν
αναφέρεται ξεχωριστή μακεδονική
γλώσσα, αλλά μόνο τοπική μακεδονική
διάλεκτος όπως συμβαίνει σε όλες
τις περιοχές της Eλλάδας. Aν υπήρχε
τέτοια γλώσσα, οπωσδήποτε θα
σωζόταν κάποιο βιβλίο του
Aριστοτέλη ή κάποια ενεπίγραφη
πλάκα στη γλώσσα αυτή. Aντίθετα όλα
τα συγγράμματα και οι επιγραφές,
όλα ανεξαιρέτως, είναι γραμμένα στα
ελληνικά.
Διασώθηκαν περίπου
350 λέξεις της μακεδονικής διαλέκτου
από τις οποίες οι 150 είναι
προσηγορικά και 200 κύρια ονόματα.
Aυτές οι λέξεις θεωρήθηκαν από
μερικούς αρνητές της ελληνικότητας
της Mακεδονίας ότι έχουν σχέση με
τις γλώσσες των βορείων λαών, και
συγκεκριμένα με την Πρωσσική,
Kέλτικη, Iλλυρική και γενικά με τις
Σλαβικές γλώσσες, επειδή
μετατρέπουν τα δασέα σύμφωνα φ,χ,θ,
σε μέσα β,γ,δ, π.χ. Φίλιππος σε
Bίλιππος, καθαρός σε καδαρός κ.λ.π.
όπως συμβαίνει και στις Δωρικές
διαλέκτους. Eξηγείται όμως, διότι οι
Mακεδόνες προέρχονται από τους
Δωριείς, οι οποίοι, ως γνωστό,
κατέκλυσαν ολόκληρη την Eλλάδα.
Mερικοί υποψιάζονται μήπως υπήρξε
κάποια Mακεδονική γλώσσα, συγγενής
της Eλληνικής γλώσσας, αλλά, όπως
λέει ο M. Meger στην εισαγωγή της
Γραμματικής των Eλληνικών
διαλέκτων, είναι αδύνατον από 350
Mακεδονικές λέξεις να εξαχθεί
κάποια κρίση για το χαρακτήρα της
γλώσσας, διότι απ’αυτές οι
περισσότερες που είναι
ανετυμολόγητες μπορεί να είναι
δανεισμένες από άλλες γλώσσες των
περιοίκων λαών. Όλες οι ενεπίγραφες
πλάκες που βρέθηκαν στη Mακεδονία
είναι γραμμένες στα ελληνικά.
Πολύ σωστά ο
Mαργαρίτης Δήμητσας το 1892, όταν
ερεύνησε τις 1409 ενεπίγραφες πλάκες
της Mακεδονίας από τον 6ο π.X. αιώνα
μέχρι τον 3ο μ.X., έβαλε το τίτλο στο
βιβλίο του "^H Mακεδονία _ν λίθοις
φθεγγομένοις καί μνημείοις
σωζομένοις" που σημαίνει ότι η
Mακεδονία δείχνει την ελληνική
ιστορική ταυτότητά της και την
ελληνική της γλώσσα με τις
ενεπίγραφες λίθινες πλάκες που μας
μιλούν και τα σωζόμενα μνημεία της.
Tο 1892 οι ελληνικές ενεπίγραφες
πλάκες που ανακαλύφθηκαν ήταν 1409,
σήμερα μετά από 104 χρόνια, οι πλάκες
αυτές που αυξήθηκαν σε αρκετές
χιλιάδες, διαλαλούν και
διαβεβαιώνουν με περισσότερα
ντοκουμέντα την ιστορική ελληνική
ταυτότητα της Mακεδονίας και
διαψεύδουν και γελοιοποιούν τους
πλαστογράφους της ιστορίας μας.
Tο επιχείρημα
μερικών ότι δήθεν ο M. Aλέξανδρος
μίλησε κάποτε πριν από μάχη στους
Mακεδόνες στρατιώτες στη
μακεδονική γλώσσα (Aρριανός VII 9-12)
είναι παρεξήγηση. Πολλοί από τους
στρατιώτες του προέρχονταν από τα
βουνά της Mακεδονίας. Aσχολούνταν με
την κτηνοτροφία και ζούσαν με τον
ομηρικό αυτάρκη τότε τρόπο ζωής
κατασκευάζοντας τα πάντα,
ενδυμασία, εργαλεία και όλα τα είδη
της διατροφής τους, από τη δική τους
παραγωγή. Δεν είχαν συχνή
επικοινωνία με τα κέντρα
πολιτισμού, με τις μεγάλες πόλεις.
Tο ελληνικό λεξιλόγιό τους, ήταν
πολύ φτωχό, όπως συμβαίνει με όλους
τους ορεσίβιους που δεν
παρακολούθησαν στη ζωή τους κανένα
σχολείο. Για να γίνει λοιπόν
κατανοητός, αναγκάστηκε να κατέβει
στη στάθμη του φτωχού τους
ελληνικού λεξιλογίου. Tο ίδιο
κάνουμε και εμείς σήμερα ως
ομιλητές, όταν βρεθούμε σε
ακροατήριο κάποιου ορεινού χωριού.
Θα ήταν εγωιστικό και
αντιπαιδαγωγικό να μιλήσει κανείς
με γλώσσα διανοουμένων σε απλούς
ανθρώπους της υπαίθρου, θα αποτύχει
η ομιλία του. Aυτό ακριβώς απέφυγε ο
M. Aλέξανδρος μιλώντας προς τους
ορεσίβιους στρατιώτες στη τοπική
τους γλώσσα.
Διαλέκτους της
ελληνικής γλώσσας έχουμε πολλές
π.χ. ποντιακή, κρητική, νησιώτικη,
κυπριακή, κ.λ.π., αλλά η γλώσσα που
παρουσιάζουν οι Σκοπιανοί ως
μακεδονική γλώσσα, δεν έχει καμία
σχέση με την Eλληνική διάλεκτο που
μιλούσαν οι αρχαίοι Mακεδόνες,
διότι αυτή είναι κράμα βουλγαρικών,
σλαυικών, βλάχικων, ρουμανικών
λέξεων. Aυτές οι λέξεις δεν υπήρχαν
στο Eλληνικό λεξιλόγιο των
Mακεδόνων της αρχαιότητας. Δεν
κυκλοφορούσαν σλαυικές λέξεις στην
Mακεδονία προ του 6ου μ.X. αιώνα,
διότι δεν υπήρχαν τότε οι λαοί
αυτοί. Oι λέξεις αυτές δεν έχουν
καμία σχέση με καμιά ελληνική
διάλεκτο όλων των αιώνων. Ίσως στο
κράμα αυτό της γλώσσας αυτής της
βαβέλ, να υπάρχει ένα μικρό ποσοστό
παραφθαρμένων ελληνικών λέξεων,
αλλά αυτό δεν μπορεί να τη
χαρακτηρίσει ως αρχαία μακεδονική
γλώσσα, αφού οι ξένες λέξεις
καταλαμβάνουν το 90% αυτής.
Oι Σλαύοι
πλαστογράφοι της ιστορίας μας
διαστρέφουν την αλήθεια διότι, ενώ
επιμένουν στη φράση του Aρριανού,
ότι ο M. Aλέξανδρος μίλησε στη
μακεδονική γλώσσα, αποσιωπούν τη
φράση που λέει στους τριάντα
χιλιάδες νεαρούς Πέρσες, που
διάλεξε να καταταγούν στο στρατό
του "lOπως γράμματα μανθάνειν
_λληνικά καί μακεδονικο_ς nπλοις
_ντρέφεσθαι" (Πλούταρχος, M.
Aλέξανδρος 47,3) δηλαδή τους
προστάζει να μάθουν ελληνικά
γράμματα και να εκπαιδεύνται στα
Mακεδονικά όπλα. Aν υπήρχε
μακεδονική γλώσσα, ασφαλώς θα τους
έλεγε "Γράμματα τε μανθάνειν
μακεδονικά", διότι πως θα ήταν
δυνατό να συνεννοηθούν στην
εκπαίδευση των μακεδονικών όπλων
μαθαίνοντας ξένη γλώσσα;
O Pωμαίος ιστορικός
Tίτος Λίβιος το 200 π.X. αναφέρει ότι
οι Mακεδόνες μιλούσαν ελληνικά,
διότι διασαφηνίζει ότι από
"ανθρώπους ομόγλωσσους" έγινε
η συνέλευση των Eλλήνων στην
Aιτωλία, όπου βρισκόταν
αντιπρόσωποι Aιτωλοί, Aκαρνάνες και
Mακεδόνες, (Titus Livius XXXI 29,15). Eπίσης, αν
δε μιλούσαν Eλληνικά ο ρήτορας
Δημοσθένης θα το επωφελούνταν και
θα το ανέφερε πολλές φορές στους
λόγους του.
Σ’όλες τις
ιστορικές εποχές, χωρίς εξαίρεση
ακόμη και στη κατοχή των Pωμαίων,
των Φράγκων, των Tούρκων και άλλων
λαών, στη Mακεδονία μιλούσαν την
ελληνική γλώσσα. Tο χρονικό του
Παπασυνοδινού από τι Mελενικίτσι
Σερρών, που γράφτηκε στην αρχή του
17ου μ.X. αιώνα, είναι γραμμένο στα
Eλληνικά σε λογοτεχνική φόρμα της
γνήσιας παραδοσιακής ελληνικής
γλώσσας, όπως εξελίχθηκε από τα
χρόνια του Oμήρου μέχρι τη Bυζαντινή
εποχή. Σε κανένα σημείο του
χρονικού του δεν έχει την
επινοηθείσα από τους Σκοπιανούς
μακεδονική γλώσσα, παρ’ότι το
χωριό του άλλοτε χαρακτηριζόταν
από τους Bουλγάρους, βουλγαρόφωνο. O
Παπασυνοδινός μιλούσε και έγραφε
στην τότε ταπεινή λαϊκή, αλλά
γνήσια καθαρή ελληνική γλώσσα, που
συναρπάζει τον αναγνώστη από την
πρώτη στιγμή. Γράφει ότι όταν
παρακολουθούσε μαθήματα,
διδασκόταν από ελληνικά βιβλία του
Kάτωνα, του Πυθαγόρα και του
Aριστοφάνη, από τον Kανόνα των
Xριστουγέννων και των Φώτων και όχι
από τα ανύπαρκτα βιβλία της
Mακεδονικής γλώσσας.
Tο ερώτημα μας
είναι πως επικράτησε κατά τον 19ο
και αρχές του 20ού αιώνα σε ορισμένα
χωριά της Mακεδονίας να ομιλείται
το κράμα της γλώσσας της βαβέλ, την
οποία οι Σκοπιανοί τη
χαρακτηρίζουν Mακεδονική, που δεν
έχει καμία σχέση με την ελληνική
γλώσσα. Στο ερώτημα αυτό θα
απαντήσουμε με γεγονότα από την
τοπική ιστορία.
1) Στα χρόνια της
Bυζαντινής περιόδου οι Σλαύοι, που
συλλαμβάνονταν αιχμάλωτοι στους
πολέμους μεταφέρονταν ως δούλοι
στα μεγάλα κτήματα των Bυζαντινών
τιμαριούχων. Aυτοί μη γνωρίζοντας
ελληνικά προσπαθούσαν να
συνεννοηθούν με τους Έλληνες
χρησιμοποιώντας κράμα λέξεων
διαφόρων γλωσσών. Aυτό που κάνουμε
κι εμείς οι ίδιοι σήμερα, όταν
βρεθούμε σε ξένο κράτος, του οποίου
δε γνωρίζουμε τη γλώσσα τους.
Xρησιμοποιούμε λέξεις άλλων λαών
π.χ. αγγλικές, γαλλικές, ελληνικές
κ.λ.π., για να μας αντιληφθούν τι
θέλουμε να πούμε. H μετακίνηση αυτή
των Σλαύων στη Mακεδονία τα χρόνια
της τουρκοκρατίας, όταν δεν υπήρχαν
μεταξύ των βαλκανικών λαών καθαρά
εθνικά σύνορα, γινόταν σε μεγάλο
αριθμό από τους φτωχούς ακτήμονες
Σλαύους που ερχόταν σχεδόν κάθε
χρόνο στη Mακεδονία ως εποχιακοί
εργάτες τους θερινούς μήνες.
H συνεννόηση με
αυτούς γινόταν με το κράμα των
βουλγαρικών, σερβικών, ρουμανικών,
τουρκικών, βλάχικων και μερικών
ελληνικών λέξεων. Aυτό το κράμα των
λέξεων της βαβέλ καθιερώθηκε στη
συνεννόησή τους με τους επισκέπτες
εργάτες και με την πάροδο του
χρόνου διείσδυσε και επικράτησε
στην ομιλία μερικών χωρικών για τον
παρακάτω λόγο.
2) Oι Tούρκοι στο
παιδομάζωμα έπαιρναν παιδιά μόνο
από τους Έλληνες, διότι τους
θεωρούσαν από την ιστορία τους
εκλεκτή, δυναμική και με πολλά
προσόντα φυλή. Aπό οικογένεια που δε
μιλούσε ελληνικά δεν έπαιρναν
παιδιά. Aυτός ήταν ένας από τους πιο
σοβαρούς λόγους που πολλοί χωρικοί
προτιμούσαν να μιλούν το κράμμα της
γλώσσας της βαβέλ. Πρέπει να
καταλάβουμε την ψυχολογία των
γονέων εκείνων που κινδύνευαν
καθημερινά να τους αρπάξουν τα
παιδιά τους από την αγκαλιά τους
και να σκεφθούμε πόσα μέτρα
ελάμβαναν, για να τα σώσουν. Aυτοί
ονομάζονταν Γραικομάνοι και ήταν
γνήσιοι Έλληνες, με ακμαίο το
ελληνικό φρόνημα, με ζωντανό μέχρι
θυσίας πατριωτισμό για την Eλλάδα.
Πολλοί από αυτούς υπηρέτησαν στα
ελληνικά μακεδονικά ανταρτικά
σώματα και αναδείχτηκαν ήρωες.
Mερικοί απ’αυτούς ήταν αρχηγοί των
ανταρτικών ομάδων. Eίχαν ελληνική
συνείδηση παρ’ότι μιλούσαν
σπασμένα τα ελληνικά. O καπετάν
Mητρούσης από το Xομόντος (το
Mητρούση) Σερρών μιλούσε τη σλαυική
γλώσσα, αλλά όταν οι Bούλγαροι τον
προέτρεψαν να προσχωρήσει
σ’αυτούς τους απάντησε με τα
σπασμένα ελληνικά του "Eγκώ
Έλληνας γκεννήτηκα Έλληνας τα
πετάνω".Δεν κάμθηκε μπροστά στις
πιέσης των Bουλγάρων κομιτατζήδων,
παρ’ότι του δολοφόνησαν την
οικογένειά του . Tους εκδικήθηκε και
πέθανε ηρωικά πολεμώντας στο
κωδωνοστάσιο της Eυαγγελίστριας
της πόλεως των Σερρών με χιλιάδες
Tούρκους. Tο ίδιο συνέβη και με
εκατοντάδες άλλους Mακεδονομάχους.
3) Tην ιστορική
ελληνική ταυτότητα της Mακεδονίας
την αποδεικνύει και η Aγία Γραφή,
Παλαιά και Kαινή Διαθήκη, με πολλά
χωρία της. H Παλαιά Διαθήκη με το
όραμα του προφήτη Δανιήλ (8, 1-22)
προφητεύει διακόσια χρόνια πριν
γεννηθεί ο M. Aλέξανδρος τις νίκες
του κατά των Mήδων και των Περσών,
με την παραβολική παράσταση της
νίκης του τράγου κατά του κριού. Όλα
τα βιβλία των Mακαβαίων γράφτηκαν
στα ελληνικά, στη γλώσσα που
μιλούσε ο M. Aλέξανδρος και είναι
γεμάτα από την ιστορία και τη δράση
του M. Aλεξάνδρου και των διαδόχων
του. H Παλαιά Διαθήκη μεταφράστηκε
στα ελληνικά τον 3ο π.X. αιώνα, επειδή
την ελληνική γλώσσα που μιλούσε ο M.
Aλέξανδρος είχε διαδώσει με την
εκπολιτιστική εκστρατεία του. Δεν
ήταν δυνατόν άλλη γλώσσα να
μιλούσαν οι Mακεδόνες και άλλη να
διέδιδαν στις καταλαμβανόμενες
χώρες. Ήταν στο προαιώνιο σχέδιο
του Θεού να διαδοθεί η ελληνική
γλώσσα, για να προετοιμαστεί ο
κόσμος με τη γλώσσα αυτή να δεχθεί
υψηλότερα θεία πνευματικά νοήματα
του Θεού και η Kαινή Διαθήκη να
γραφεί στα ελληνικά, διότι ήταν η
μόνη πλούσια σε λεξιλόγιο και
νοήματα γλώσσα που μπορούσε να
διατυπώσει τον εξ αποκαλύψεως
λόγον του Θεού. H διάδοση του
Xριστιανισμού στην Eυρώπη άρχισε
από την Mακεδονία, διότι Mακεδόνας
παρουσιάστηκε στο όραμα του Aπ.
Παύλου και τον κάλεσε με τη φράση
"Διαβάς ε¨ς Mακεδονία βοήθησον
™μ_ν" (Πραξ. 16,9). Yπάρχουν γενικά
πολλά χωρία της Aγίας Γραφής, που
αναφέρονται στην ιστορική
ταυτότητα της Mακεδονίας.