Next Previous Contents

1. Editorial

Πλησιάζοντας το τέλος της χιλιετίας, γινόμαστε αντικείμενα και υποκείμενα μιας βίαιης αναπροσαρμογής της κυρίαρχης πραγματικότητας. Η παγκοσμιοποίηση της αγοράς, σε συνδυασμό με τη σταδιακή διάλυση του "κράτους πρόνοιας" επιφέρουν ραγδαίες ανακατατάξεις σε ολόκληρο τον κόσμο.

Η μεταβίβαση όλο και περισσότερης πολιτικής εξουσίας σε υπερεθνικούς σχηματισμούς (ΕΕ., NAFTA, ASEAN, Σύνοδος 7+1, Δ.Ν.Τ., Παγκόσμια Τράπεζα), η συγκρότηση επιχειρηματικών συμμαχιών σε πλανητικό πλέον επίπεδο, ο μετασχηματισμός της εργασιακής διαδικασίας μέσω αναδιάρθρωσης της παραγωγής αλλά και των νέων τεχνολογιών που τη συνεπάγει, καθώς και η εντεινόμενη υποβάθμιση του περιβάλλοντος συνιστούν τα σημαντικότερα από τα νέα χαρακτηριστικά που επιδρούν σε όλο το φάσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας.

Η εμμονή σε θεωρητικά εργαλεία και πρακτικές (κόμμα, συνδικάτο κτλ.) οι οποίες εξάντλησαν τη δυναμική τους στην κρατική συνδιαχείριση και στην ανατροφοδότηση του καπιταλισμού δεν μπορεί να συνοδεύεται με μεγάλες προσδοκίες. Ο παραδοσιακός συνδικαλισμός αποκτά -και πρακτικά πλέον- συγκεκριμένα όρια. Το σύστημα αναιρεί τις επιμέρους μεταρρυθμίσεις που είχε υποχρεωθεί να παραχωρήσει και το παραδοσιακό πλαίσιο διεκδικήσεων που ζητά την επιστροφή του σε μία προγενέστερη "προστατευτική" περίοδο είναι ανεπαρκές. Ο μονόδρομος της αιτηματολογίας και του "μερικού" που ακολουθήθηκε στο πλαίσιο της ανάπτυξης του "κοινωνικού κράτους" ωθεί σε αδιέξοδο όσον αφορά την ανατροπή του κοινωνικού συστήματος. Διότι, πώς μπορούν τα παραδοσιακά συνδικαλιστικά προτάγματα να αναπτύξουν μια αληθινά ριζοσπαστική προοπτική όταν εμφανίζονται διαρκώς νέες κοινωνικές ομαδοποιήσεις όπως και νέες διαστρωματώσεις στον εργασιακό κυκεώνα οι οποίες μεταβάλλουν το στερεότυπο δίπολο μεταξύ εργάτη και αφεντικού; Άνεργοι, μετανάστες, προσωρινοί απασχολήσιμοι, άστεγοι, ηλικιωμένοι είναι μόνο μερικές από τις κατηγορίες οι οποίες υφίστανται το "θρίαμβο" της οικονομίας. Πού μπορεί να φτάσει ένας συνδικαλιστικός αγώνας όταν οι εργαζόμενοι τρέμουν στην ιδέα ενός εκσυγχρονιστικού πνεύματος που θα τους καθηλώσει στα ταμεία ανεργίας ή μιας μεταφοράς ενός εργοστασίου εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά -σε κάποια "υπανάπτυκτη" ή "νεοαναπτυσσόμενη" χώρα- προκειμένου τα αφεντικά να μειώσουν το κόστος της παραγωγής με φτηνά εργατικά χέρια και να ησυχάσουν από τις απεργίες;

Μήπως εκτός των άλλων θα έπρεπε να αφήσουμε στην άκρη όπως μας προτείνουν σύσσωμες οι οργανώσεις και τα κόμματα της καθεστωτικής αριστεράς κάθε λόγο για την κατάργηση της μισθωτής δουλείας προκειμένου να διεκδικήσουμε για όλους\ες έναν πενθήμερο εκβιασμό και ένα "ελεύθερο" Σαββατοκύριακο;

Ας μη γελιόμαστε. Η ανακήρυξη της εργατικής ή οποιασδήποτε τάξης ή κοινωνικού στρώματος σε επαναστατικό υποκείμενο, της πολιτικής βελτίωσης ή διατήρησης των εργασιακών συνθηκών και εντέλει η οποιαδήποτε λογική της "διάβρωσης του συστήματος από τα μέσα" δεν έχει οδηγήσει παρά στην ισχυροποίηση του κράτους ως υπεργραφειοκρατικού θεσμού λήψης αποφάσεων, των οικονομικών διακρίσεων και της αναπαραγωγής του διαχωρισμού των κοινωνικών ρόλων.

Η αντίθεση ανάμεσα στην κυριαρχία και την ελευθερία, ανάμεσα στην οικονομική ανισότητα και την κοινοκτημοσύνη είναι βασική και θεμελιακή. Από τη μια θριαμβεύει επί πτωμάτων ο κόσμος της διαμεσολάβησης καθιστώντας κάθε όψη της ζωής ένα χειραγωγημένο γίγνεσθαι κι από την άλλη διανοίγεται ο κόσμος της κοινωνικής αυτονομίας και της αυτοδιεύθυνσης με δείγματα αυτοθέσμισης στο οργανικά πολύπλευρο κοινωνικό κι ατομικό ζήτημα. Η άμεση δημοκρατία εκκινώντας από την αρχαία αθηναϊκή πόλη αποτελεί μια βαθιά ριζωμένη τάση των συλλογικών απελευθερωτικών εγχειρημάτων.

Σ' αυτόν το δεύτερο κόσμο θα θέλαμε να γεννηθούμε κι έναν τέτοιο κόσμο θέλουμε να γεννάμε σε κάθε σφαίρα της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής. Ο κόσμος αυτός γεννιέται, δοκιμάζεται, αντιπαλεύει το κυρίαρχο και πρέπει να διευρύνεται καθημερινά μέσα από τη δημιουργία ελευθεριακών μορφών οργάνωσης σχετικών με την ανασύσταση και αναζωογόνηση του σώματος των πολιτών και της άμεσης δημοκρατίας σε κάθε τομέα της κοινωνικής ζωής αλλά και τον επιμερισμό του σε ομάδες αντιθεσμικής δράσης, επιτροπών γειτονιάς, αυτοδιαχειριζόμενων στεκιών, κοινωνικών κέντρων, αυτόνομων συνδικαλιστικών κινήσεων, συνεργατικών ενώσεων (κολλεκτίβων, κοοπερατίβων, τραπεζών αλληλοβοήθειας, μη εμπορευματοποιημένων εργαστηρίων τέχνης, συγκρότησης ελευθεριακών σχολείων κτλ.). Μιλάμε με δυο λόγια για τη δημιουργία μιας διαφορετικής πολιτισμικής -και όχι απλώς πολιτικής- πρότασης που δεν μπορεί παρά να βλέπει την αλληλοστήριξη και διεύρυνση όλων αυτών των δραστηριοτήτων σε μια συνομοσπονδιακή ή τουλάχιστον οριζόντια συσχέτιση και οργανική συνύπαρξή τους. Μια κοινότητα που να αναιρεί τον κατακερματισμό του χρόνου στην πράξη καθιστώντας τις ελευθεριακές αντιλήψεις βιώματα και εμπειρίες της καθημερινότητας.

Μέσα στα πλαίσια των τοπικών κοινοτήτων βασιζόμενων στην άμεση και οικονομική δημοκρατία είναι δυνατόν να εξαλείφονται οι ανταγωνιστικοί διαχωρισμοί που φέρνουν αντιμέτωπη μια ομάδα έναντι μιας άλλης στο επίπεδο της κοινωνικής τάξης, της επαγγελματικής απασχόλησης, του φύλου, της εθνότητας, της φυλής, της ηλικίας, της εκπαίδευσης ή κάθε άλλου που αναπαράγει τις κάθετες διακρίσεις.

Θεωρώντας ακόμη ότι αργά ή γρήγορα κάθε κίνημα ριζικής κοινωνικής αλλαγής πρέπει να καταπιαστεί με τον τρόπο που οι άνθρωποι παράγουν τα υλικά μέσα της ζωής τους -την τροφή τους, την κατοικία τους και το ρουχισμό τους- και με τον τρόπο που τα μέσα αυτά διανέμονται, προχωρήσαμε στην έκδοση του συγκεκριμένου περιοδικού μέσα από το οποίο σκοπεύουμε καταρχήν να συμβάλλουμε σε μια διαρκή συζήτηση σχετικά με τη θεωρητική διερεύνηση των τρόπων αυτών αλλά και με την προώθηση της πραγμάτωσης τους.

Οι θεματικές ενότητες του περιοδικού κινούνται γύρω από:

Οι θεματικές αυτές ενότητες δημιουργούν ένα πλαίσιο αρκετά δεκτικό σε ένα μεγάλο εύρος κειμένων. Αρχική επιθυμία είναι να προβληθεί μέσα από τις σελίδες του περιοδικού μια ποικιλία απόψεων σε σχέση με τα παραπάνω ζητήματα εκφρασμένη από όλους εκείνους τους ανθρώπους ή τις συλλογικότητες που κατευθύνονται προς τη δημιουργία ή έχουν δημιουργήσει συνεργατικές δομές πολιτικού ή κοινωνικοοικονομικού χαρακτήρα στη βάση της αυτοδιαχείρισης και της άμεσης δημοκρατίας. Ακόμη μπορούν να παρουσιαστούν στιγμές της ανθρώπινης ιστορίας που προήγαγαν τις ιδέες της αυτοδιοίκησης ή ενός προδρομικού συνομοσπονδισμού (π.χ. οι μητροκωμίες, οι ομάδες χωριών και τα ελευθερικά χωριά των βυζαντινών χρόνων κ.ά.) και του συνεργατισμού (π.χ. συντεχνίες χτιστών κ.ά.) που η επίσημη ιστορία φρόντισε να τις πετάξει στην άκρη και η καθεστωτική λαογραφία να τις αποτελειώσει καθιστώντας τες αποστειρωμένα "γραφικά" θέματα.

Η συνεχής ανταλλαγή απόψεων και η σύνθεσή τους μέσα από τις στήλες του περιοδικού θα μπορούσαν μεταξύ άλλων να αποτελέσουν τη βάση μιας πιο συχνής επικοινωνίας συλλογικοτήτων και ατόμων που θα προχωρήσουν μέσα από κοινές συμφωνίες στη διοργάνωση ανοιχτών εκδηλώσεων, στην παραγωγή ντοκιμαντέρ που να αποτυπώνουν τις κοινοτιστικές παραδόσεις -οι οποίες μόνο σαν θύμησες στο μυαλό των μεγάλων έχουν μείνει- και στην προώθηση στην πράξη του ελευθεριακού συνεργατισμού.

Ως κατακλείδα, θέλουμε απλώς και μόνο να τονίσουμε πως τα ζητήματα που πραγματεύεται το περιοδικό δεν είναι ζητήματα που έχουν να κάνουν μόνο με ένα άπιαστο και μακρινό αύριο ούτε έχουμε διάθεση μόνο για ατελείωτες συζητήσεις. Συνιστούν τον τρόπο με τον οποίο ζούμε, πώς περνάει η καθημερινότητα μας και το πώς μπορούμε να εντάξουμε τις ιδέες μας σε αυτήν, κάτι από αυτό που νιώθουμε και σκεφτόμαστε, αρνούμενοι να θεωρούμε τη ζωή σαν έναν τυφλοσούρτη που θα τον πάμε έτσι ως το τέλος.

Η συντακτική ομάδα


Next Previous Contents 1