Isi Pelajaran - Tiub Gambar Sinar Katod
2 min
  Bagaimanakah imej boleh dipaparkan pada tiub gambar?
10 min
  Tiub Gambar adalah komponen yang digunakan untuk menukarkan tenaga elektrik kepada tenaga cahaya. Terdapat berbagai-bagai jenis tiub gambar digunakan mengikut kegunaannya. Didalam tv terdapat 2 jenis yang digunakan iaitu monokrom dan warna. Perbezaan yang paling ketara diantara keduanya ialah bilangan senapang elektron. Tiub gambar tv monokrom mempunyai 1 senapang elektron manakala tiub gambar tv warna mempunyai 3 senapang elektron.
 

  Tiub Gambar juga dikenali sebagai Tiub Sinar Katod (TSK) atau Cathode Ray Tube (CRT). Voltan pada katod menentukan kecerahan pada layar. Antara kegunaan tiub gambar ialah pada osiloskop, iaitu alat ujian yang digunakan untuk menguji rupabentuk gelombang didalam litar elektronik. Didalam televisyen terdapat 2 jenis tiub gambar iaitu analog dan digital. Komputer menggunakan 3 jenis tiub gambar iaitu analog, Super Video Grafik Array dan Liquid Crystal Display.
  Untuk menghasilkan gambar pada tiub gambar beberapa elemen-elemen disusun mengikut struktur yang tertentu. Elemen yang digunakan ialah senapang elektron, anod, grid kawalan, gegelung pesongan ufuk dan tegak, topeng bayang dan layar fosfor. Didalam tiub yang digunakan adalah bebas dari sebarang gas.
20 min
  Tiub Gambar televisyen warna mampu mengeluarkan cahaya yang berwarna. Didalam tiub gambar tidak terdapat sebarang gas. Terdapat 3 senapang elektron dan 3 warna fosfor pada layar televisyen.
 

  Fungsi Elemen
  1. Senapang elektron - Memancarkan alur elektron berwarna merah, hijau dan biru.
  2. Grid kawalan - Mengawal penumpuan alur elektron supaya tepat pada topeng bayang dan layar.
  3. Gegelung pesongan - Menggerakkan alur elektron keatas kebawah dan kekiri kekanan.
  4. Anod - Menarik alur elektron kepadanya.
  5. Topeng bayang - Menetapkan alur elektron kena tepat pada titik fosfor mengikut warna masing-masing.
  6. Layar fosfor - Menghasilkan imej.
  7. Gegelung penyahgausan - Menghilangkan tompokan warna pada tiub gambar.
  Kendalian Tiub Gambar

  1. Apabila senapang elektron menerima voltan ia akan memancarkan cahaya mengikut nilai voltan tersebut. Semakin negatif voltan cahaya akan semakin cerah. Alur tersebut ditarik kehadapan oleh anod yang berada pada hadapan tiub gambar. Nilai voltan anod adalah diantara 25KV (bergantung kepada saiz crt).

  2. Oleh kerana kekutupan alur elektron adalah sama, alur tersebut akan menolak diantara satu sama lain. Untuk mengelakkan pencapahan alur elektron tersebut grid kawalan yang mempunyai kekutupan magnet diletakkan mengelilingi leher tiub gambar tersebut.
  3. Alur yang lurus tadi akan dipesongkan keatas kebawah oleh gegelung pesongan tegak dan dipesongkan kekiri kekanan oleh gegelung pesongan ufuk yang terdapat didalam gegelung pesongan.
  4. Alur yang tersilang akan tertumpu pada topeng bayang mengikut lubang warna masing-masing.
  5. Alur tersebut akan tertumpu pula pada titik fosfor yang mempunyai 3 unsur warna asas.
8 min
  Latihan
  1. Lukiskan struktur tiub gambar sinar katod warna.
  2. Nyatakan fungsi gegelung pesongan ufuk.
         
1