Achternaam: Fens

Voornaam: Kees

Doopnamen: Cornelis Waltherus Antonius

Geboren:18-10-1929

Te: Amsterdam

Pseudoniem(en): Kees Fens schreef in dagbladen onder het pseudoniem A.L. Boom.

Werk:

Proza/opstellen/essays:

• De eigenzinnigheid van de literatuur (opstellen en kritieken) (1964)
• De gevestigde chaos (1966)
• Loodlijnen (cursiefjes) (1967)
• Tussentijds (essays) (1972)
• De eenzame schaatser, doorslagen van de tijd (1978)
• Waarom ik niet tennis (en ook niet hockey) (sportcolumns) (1980)
• Mijnheer en mevrouw Aluin & andere tussenteksten (1981)
• Oliver Hardy als denker en andere opstellen (1982)
• Broeinesten en bijbelplaatsen (inaugurele rede) (1983)
• De onsterfelijke lezers (1984)
• De tweede stem (over poëzie) (1984)
• The gentle art of reading (1986)
• Inleiding tot de kennis van A. Alberts (met J. Bernlef en K. Schippers) (1986)
• Een gedicht verveelt zich niet (over poëzie) (1987)
• Spiegelbeelden (1988)
• Een jas voor het leven (1990)
• Het nieuwe licht in de oude tijd: over enkele gedichten van P.C. Hooft (1990)
• Voetstukken (keuze uit de essays) (1991)
• Van huis tot huis (1993)
• Pue Senex (afscheidsrede) (1994)
• Leermeesters, een keuze uit de maandagstukken (1994)
• Handgroot, postscripta bij boeken en lezen (1994)
• Heilige slakken en andere terzijdes (1996)
• Die dag lazen wij niet verder (1996)
• Doorluchtig glas. Vijftig jaar P.C. Hooftprijs (1997)
• Poseren voor de bladspiegel - Lezers in de lijst (met Uta Janssens) (1999)
• Kees Fens in gesprek met Marita Mathijsen over passie voor boeken (bibliofiel, 750 ex.) (1999)
• In het begin was de bijbel (2001)
• Stratenboek (2002)
• Dat oude Europa. Nieuwe keuze uit de maandagstukken (2004)

Voor kinderen:

• Mijnheer van Dale en juffrouw Scholten (met Margriet Heymans) (kinderboekenweekgeschenk 1983)

Brieven:

• 2 brieven van Geert van Oorschot aan Kees (Van Oorschot schrijft Cees) Fens (met Fens' commentaar) in: 'Geert van Oorschot, Brieven van een uitgever' (1995)

Bloemlezingen:

• Literair lustrum, een overzicht van vijf jaar Nederlandse literatuur 1961-1966 (met de andere Merlyn-redacteuren) (1967)
• Nescio, Insula Dei (1969)
• Voor wie dit leest. Proza en poëzie van 1950 tot heden (1971)
• Literair lustrum 2, een overzicht van vijf jaar Nederlandse literatuur 1966-1971 (met de andere Merlyn-redacteuren) (1973)
• Godfried Bomans, Voor het donker worden (1973)
• Jan Hanlo, En die man ben ik zelf (1973)
• Zo ik iets ben..., ben ik een Hagenaar. Louis Couperus in eigen woorden. (boekenweekuitgave voor jonge mensen, 1974)
• Simon Carmiggelt, Ongeordend lezen (1975)
• Goedemorgen, welterusten. Gedichten voor kinderen en andere volwassenen (1975)
• Geloken luiken (1976)
• Bij jou in de buurt. Verhalen voor kinderen en andere volwassenen (1978)
• De stilte. Een bloemlezing (1980)
• Nou hoor je het eens van een ander. Gedichten voor de Hubbeltjes en andere kinderen (1981)

Gebloemleesd:

proza:

• 1 kritiek: 'Stilte als centrum' in 'Literair akkoord 5', bijeengebracht door C. Bittremieux, Bert Decorte, Ed. Hoornik en Sybren Polet (1961)
• 1 kritiek: 'Koolhaas' dierenverhalen' in 'Literair akkoord 6' bijeengebracht door Ad den Besten, C. Bittremieux, Sybren Polet en Jan Schepens (1962)
• 1 kritiek: 'Micro- en macro-poëzie' in 'Spelend op de kam. Bloemlezing uit de literatuur na 1940', samengesteld door L. Witvliet (1970)
• 1 bijdrage 'De schaduwbibliotheek' in 'Het Salamanderboek 1936-1984' (1984)
• 1 citaat in 'Kosmos groot citatenboek' (1986): 'Een klassiek boek is (dus) een boek van grote literaire waarde, dat al eeuwenlang door niemand gelezen is en daarom altijd groot is gebleven.'
• 2 verhalen in 'Licht Letterland 4. Vermakelijk proza uit de moderne Nederlandse literatuur', samengesteld door Robert-Henk Zuidinga (1988)
• Een inleiding in 'Het Italië-gevoel' (1989)
• 2 citaten in 'Nederlandse wijsheden' verzameld door Drs. Hans P. Keizer (1998)

Tijdschriften:

• Kees Fens schreef vanaf 1955 literaire kritieken voor 'De Linie'.
• Kees Fens schreef van 1960 tot 1969 literaire kritieken voor het dagblad 'De Tijd' (onder het pseudoniem A.L. Boom). Een aantal ervan werd later gebundeld.
• Kees Fens was mede-oprichter (met H.U. Jesserun d'Oliveira en J.J. Oversteegen) en redacteur van 'Merlyn' (1962-1966).
• Kees Fens werkte mee aan 'Raster'.
• Vanaf 1976 schreef hij kritieken voor het weekblad 'De Tijd'.
• Twintig jaar lang (23-01-1978 / 28-12-1998) schreef Kees Fens iedere maandag een literatuurrubriek in de 'Volkskrant' met als titel 'Kees Fens'. Hij had vanaf 1969 ook andere rubrieken bij de 'Volkskrant'.
• Kees Fens publiceerde in 'Ons Erfdeel', 'Tirade' en 'De Standaard'.

Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)

• Simon Carmiggelt droeg de bundel 'Kroeglopen 2' op aan Kees Fens, met de toevoeging 'al drinkt hij alleen maar cola'.
• Kees Fens schreef 'Verdwijnen en laten verdwijnen' als bijdrage aan 'Herinneringen aan Godfried Bomans' (1972).
• Kees Fens noemde op verzoek van 'Vrij Nederland' op 18-12-1982 'George Herbert' als zijn favoriete personage.
• Een bijdrage over Kees Fens in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945' door G.F.H. Raat (augustus 1987)
• Kees Fens schreef het lemma 'sputum' voor 'Het vergeetwoordenboek' (1994)
• 'Kijk op kritiek. Essays voor Kees Fens', door diverse auteurs, onder redactie van T. van Deel, Marita Mathijsen en Gerard de Vriend, t.g.v. de 75e verjaardag van Fens.

Literaire prijzen:

• Prijs der literaire kritiek 1962
• De jury van de Brandt-van Gendt-prijs 1969 droeg Kees Fens voor als prijswinnaar. Het bestuur nam de voordracht niet over. De prijs (van de Rooms-katholieke Boekhandelaren- en Uitgeversvereniging Sint Jan) is daarna nooit meer uitgereikt.
• Zilveren Griffel 1982 voor 'nou hoor je het eens van een ander'.
• G.H. 's-Gravezandeprijs 1984 voor zijn constante en onafhankelijke arbeid voor de behartiging van de belangen der literatuur in tijdschrift en courant.
• Frans Erensprijs 1986
• P.C. Hooft-prijs 1990 voor essays voor zijn gehele oeuvre.
• Laurens Jansz. Coster-prijs 1999 voor het zich onderscheiden op het terrein van het boek.
• Eredoctoraat Universiteit van Amsterdam (wordt aangeboden op 08-01-2004)

Kees Fens was lid van de jury voor de volgende prijzen:

• Boekenmarkt-prijs 1962, 1966
• Anne Frank-prijs 1963
• Brand-van Gent-prijs 1963
• P.C. Hooftprijs 1963, 1973 en voorzitter van de jury voor 1992 en 1999
• Essayprijs van de gemeente Amsterdam 1963
• Prozaprijs van de gemeente Amsterdam 1964
• Henriëtte Roland Holst-prijs 1964
• Dr. Wijnaendts Francken-prijs 1965
• Prijs der Nederlandse Letteren 1965
• Lucy B. en C.W. van der Hoogt-prijs 1968, 1969, 1970, 1971, 1972, 1973
• Poëzieprijs van de gemeente Amsterdam 1969
• Tollens-prijs 1983, 2000
• Jacobson-prijs 1985
• Prijs der Nederlandse Letteren 2001 (voorzitter)
• VSB Pöezieprijs 2002 (voorzitter)

Max Pam telde voor HP/De Tijd de juryleden van 14 Vlaamse en 163 Nederlandse prijzen tussen januari 1986 tot oktober 2001. Hij maakte een top 60 van juryleden. Kees Fens stond op nummer 19. Hij zat in die periode 14 keer in een jury.

Opmerkingen:

• Kees Fens is afkomstig uit een rooms-katholiek milieu.
• Kees Fens volgde het gymnasium alpha aan het St. Ignatiuscollege in Amsterdam. Hij slaagde in 1948.
• Daarna studeerde hij 's avonds MO-Nederlands, terwijl hij overdag werkte.
• In 1958 ging hij als leraar werken op een lyceum in Haarlem.
• In 1964 werd hij docent Nederlands aan de Frederik Muller Academie in Amsterdam. In totaal is hij 23 jaar leraar Nederlands geweest.
• Met de mede-oprichters van het tijdschrift 'Merlyn' stond Kees Fens voor een tekstgerichte benadering van literatuur (close-reading). De persoonlijkheid van de auteur én die van de criticus moeten bij de literatuurbeschouwing op de achtergrond blijven. Vanaf 1972 gaat Kees Fens zijn persoonlijke verhouding tot de literatuur meer naar voren brengen. Bij zijn poëziebeschouwingen betrekt hij veel andere teksten en laat die naar elkaar verwijzen.
• Kees Fens was van 1982 tot 1995 hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde aan de Katholieke Universiteit van Nijmegen.
• Kees Fens woonde o.a. in Zandvoort.

Anderen over Kees Fens:

• De grootste en diepste lezer die wij bezitten. (Willem Jan Otten, geciteerd door T. van Deel in: Doorluchtig glas, blz. 85)
• Iedereen die thans boeken leest is aan Kees Fens schatplichtig. Hij heeft ons leren kijken naar een tekst en naar niets anders dan die tekst, om vervolgens al kijkend tot het inzicht te komen dat we dan méér zien dan de tekst. (W. Bronzwaer, Volkskrant, 07-12-1989)
• Fens, door zijn ontzagwekkende en invloedrijke productie, belichaamt bij uitstek het besef dat het laatste woord welliswaar buiten bereik is, maar dat er, steeds opnieuw en onophoudelijk, naar gezocht kan worden. (T. van Deel, Doorluchtig glas, Vijftig jaar P.C. Hooft-prijs, blz. 85)
• Menig lezer heeft zich in de samenstelling van zijn eigen bibliotheek laten leiden door de vondsten van de avontuurlijke lezer en boekenkoper Fens, die ruimhartig en met enorm gevoel voor kwaliteit boeken voor het voetlicht bracht die de meesten van ons anders gemist zouden hebben. (Juryrapport, Laurens Jansz Coster-prijs 1999)
• Aan Kees Fens kun je zien dat hij een goed mens is. Een heer van stand met een klein hartje en een gesoigneerde geest. (Hugo Camps, Elsevier, 04-08-2001)

Mijn favoriete citaat:

Naar een overzicht van citaten van Kees Fens

Links:

• Raban Internet Antiquariaat - voor tweedehands boeken van Kees Fens

Bronnen o.a.:

• Lexicon van de moderne Nederlandse literatuur (1978)
• Ik hou van jou. Drieënnegentig auteurs van Querido (1982)
• Querido's letterkundige reisgids van Nederland (1982)
• Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
• Nederlandse literaire prijzen 1880-1985 (1986)
• Winkler Prins Lexicon van de Nederlandse letterkunde (1986)
• Schrijversgezichten (1990)
• Prisma van de pseudoniemen (1992)
• Oosthoek Lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
• Kees Fens, Doorluchtig glas. Vijftig jaar P.C. Hooft-prijs (1997)
• Encarta '98 (1997)
• Schrijvers. 2000 auteurs van de 20e eeuw van A tot Z (2002)