Achternaam: Grunberg

Voornaam: Arnon

Geboren: 22-02-1971

Te: Amsterdam

Pseudoniem(en): Arnon Grunberg schrijft columns in de VPRO-gids onder het pseudoniem Yasha. Eerder gebruikte hij al het pseudoniem Arnon Yasha Yves. 'De geschiedenis van mijn kaalheid' publiceerde hij onder het pseudoniem Marek van der Jagt. Dit pseudoniem is volgens Grunberg 'verwekt' op 14-10-1998.

Werk:

Poëzie:

• Eenakter (1992)
• Franse liedjes (1992)
• De dood zal mijn moder zijn (50 ex.) (1992)
• De dagen van Leopold Mangelmann / Brief aan M / Schoonheid en bier (1993)
• Liefde is business (1999)

Proza:

• Het boek Johanna (27 ex.) (1991)
• Brief aan M (1992)
• De dagen van Leopold Mangelmann / Brief aan M / Schoonheid en bier (1993)
• Stilte s.v.p. Justine leest mee (50 ex.) (1993)
• Blauwe maandagen (1994)
• Ushi en Septembrius (60 ex.) (1994)
• De advocaat, de leerlooier en de forellen (1994)
• Kisselgoff (1995)
• Een driewerf gelukkig 1996 (met Lydia Rood en Paul Mennes) (1996)
• Figuranten (1997)
• Figuranten (fragment) (1997)
• Geen post (1997)
• De heilige Antonio (boekenweekgeschenk 1998)
• Het 14e kippetje (filmscript) (1998)
• Fantoompijn (2000)
• De geschiedenis van mijn kaalheid (2000)
• De Mensheid zij geprezen, Lof der Zotheid 2001 (2001)
• Amuse-gueule (verhalen) (2001)
• Gstaad 95-98 (2002)
• De asielzoeker (2003)
• De joodse messias (2004)

Vertalingen:

Vertaald:

Essays:

• De troost van de slapstick (1998)
• Monogaam (boekenweekessay 2002)
• Sterker dan waarheid, de geschiedenis van Marek van der Jagt (2002)

Toneel:

• Koningin Frambozenrood (1988)
• De dupe van Felix (1988)
• Gefundenes Fressen (1989)
• De Machiavellist; Een verantwoording in zeven liederen. De beschuldige spreekt (1990)
• Onrust (1990)
• Grillroom (1993)
• De dagen van Leopold Mangelmann / Brief aan M / Schoonheid en bier (1993)
• In 1993 schreef Arnon Grunberg een monoloog voor Barbara Duijfjes.
• Arnon Grunberg schreef voor regisseuse Judith de Rijke het stuk 'Van Palermo naar San Francisco' (1994).
• Rattewit (1994)
• De (laatste) dagen van Leopold Mangelmann / Kom liefje, mijn beste vrienden walgen van me / Van Palermo naar San Francisco (1996)
• 'You are also very attractive when you are dead' (1998) (In het kader van het Gedenkjahr '50 jaar Israël', eind september/begin oktober 1998 opgevoerd in Düsseldorf, door studenten van de toneelscholen in Essen en Tel Aviv)
• 'Figuranten' werd door Grunberg voor toneel bewerkt en in 1999 opgevoerd. Het is geen exacte kopie van het boek. Het zijn dezelfde figuren, maar in een andere situatie (in een familierestaurant).
• 'De Heilige Antonio' werd in 2000 door theatergroep 'Aluin' onder regie van Erik Snel voor toneel bewerkt.
  

Bloemlezingen:

• Arnon Grunberg leest Karel van het Reve (2003)

'Gebloemleesd'

Poëzie:

• 1 gedicht: 'Hobby' in '40 vergezichten' (1995)
• 2 gedichten in 'De Nederlandse poëzie van de negentiende en twintigste eeuw in duizend en enige gedichten' (10e druk), samengesteld door Gerrit Komrij (1996)

Proza:

• 1 verhaal: 'Het interview' in 'De olifant en het joodse probleem' (1994)
• 1 verhaal: 'Het meesterwerk' in 'De eerste keer', eindredactie Sjoerd de Jong (1995)
• 1 verhaal: 'Kakkerlak' in 'Adembenemend', samenstelling Claire van Putten (1996)
• 1 verhaal 'Ontmoetingen met consul Pierre P. van der Velden' in 'Goed gebundeld 1998' samengesteld door Jinke Obbema (1998)

Radio/Televisie:

• In 1993 maakte Arnon Grunberg wekelijks een interview voor een boekenprogramma op de VPRO-radio.
• Arnon Grunberg las in het programma 'Music Hall' tweewekelijks een verhaal voor.
• Arnon Grunberg speelde in 2003 in twee reclamefilmpjes voor de telefoongids.

Tijdschriften:

• Op 05-03-1988 stond er een interview met Arnon Grunberg in 'Hervormd Nederland' n.a.v. zijn rol in een Griekse tragedie van Euripides. Grunberg zei o.a.: 'Ik geef mezelf vijf jaar om een goed acteur te worden. Lukt het niet - en zoiets hoeft niet speciaal via de toneelschool te lopen - dan ga ik lekker pannekoeken bakken. Ik ben liever een goede kok dan een slechte acteur'.
• Arnon Grunberg schreef columns voor het 'Boekblad'.
• Arnon Grunberg publiceerde verhalen in 'De Tweede Ronde'.
• Arnon Grunberg schrijft vanaf 1994 columns in de VPRO-gids onder het pseudoniem Yasha.
• Arnon Grunberg werkte mee aan NRC Handelsblad, o.a. met de tweewekelijkse column 'Elke dag zwaardvis' en 'Brieven uit Amerika'.
• Arnn grunberg publiceert in 'Hollands Maandblad', 'Het Cahier', 'Trouw', 'Horus', 'Avenue', 'Propria Cures', 'Volkskrant', 'Zoetermeer', 'Man', 'Nieuwe Revue', 'Dietsche Warande & Belfort', 'Optima', 'Levend Joods Geloof', 'Alelgra', 'Hard gras', 'The New York Times Magazine', 'Humo', 'Randstad', '90TALL'.

Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)

• 'Blauwe maandagen' verscheen als Bulkboek 257.
• De VPRO wilde 'Blauwe maandagen' voor televisie verfilmen. Het liep uit op een ruzie.
• Grunberg schreef het scenario voor 'Het 14e kippetje'. Het was de debuutspeelfilm van regisseur Hany Abu-Assad. Met deze film werd het 18e Nederlands Film Festival geopend. Herman Brood leverde een muzikale bijdrage aan de film.
• Jos Wuijts, 'Serieuze Poging tot een Volledige Bibliografie van de Zelfstandige en Verspreide Geschriften van Arnon Grunberg' (1998)
• 'Blauwe maandagen' verscheen in 2001 in de 'Grote Lijster-reeks'.
• Een bijdrage over Arnon Grunberg in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945' door Ton Brouwers (februari 2002)
• Van 'De asielzoeker' wordt een toneelbewerking gemaakt. Het stuk moet eind 2005 in het theater komen.

Literaire prijzen:

• Eerste prijs van de jongerenjury van de toneelschrijfwedstrijd van Toneelgroep Amsterdam 1988 voor 'Koningin Frambozenrood'.
• Rabo-bank Lenteprijs 1994 voor het verhaal 'Tina', gepubliceerd in 'De Tweede Ronde'.
• Anton Wachterprijs 1994 voor 'Blauwe maandagen'.
• Gouden Ezelsoor 1995 (best verkochte debuut) voor 'Blauwe maandagen'.
• AKO Literatuurprijs 2000 voor 'Fantoompijn'
• 'Fantoompijn' werd genomineerd voor de Gouden Uil 2001.
• Gouden Uil 2002 voor 'De mensheid zij geprezen'.
• 'Fantoompijn' werd genomineerd voor 'de inktaap'.
• Grunberg werd in 2002 genomineerd voor de (eerste) Socrates-wisselbeker.
• Anton Wachter-prijs 2000 voor 'De geschiedenis van mijn kaalheid'. De prijs werd nooit uitgereikt, omdat Marek van der Jagt hem niet persoonlijk kwam ophalen.
• 'Gstaad 95-98' werd genomineerd voor de Libris Literatuurprijs 2003.
• 'De asielzoeker' werd genomineerd voor de Gouden Uil 2004.
• F. Bordewijk-prijs 2004 voor 'De asielzoeker'.

Opmerkingen:

• Arnon Grunberg werd op 22 februari 1971 in Amsterdam geboren. Hij is van joodse afkomst.
• De eerste elf jaar woonde hij in de rivierenbuurt (Dintelstraat).
• Van 1977 tot 1982 zat hij op de Montessorischool in Amsterdam.
• In 1982 ging hij naar het Vossius Gymnasium in Amsterdam. Hij maakte deze school niet af, maar werd er in 1988 afgestuurd.
• Hierna had Arnon Grunberg allerlei baantjes. (afwasser, hulp bij een apotheek, bij een uitgeverij).
• Arnon Grunberg wilde toen toneelspeler worden, hij speelde in een stuk van Euripides onder regie van Alize Zandwijk, maar de toneelscholen van Amsterdam en Maastricht vonden hem 'technisch ongeschikt'.
• In 1991 kreeg hij een schrijfopdracht voor een toneelstuk van het Amsterdams Fonds voor Kunst.
• In 1991 begint Arnon Grunberg een eigen uitgeverij. 'Kasimir Uitgeverij', met als specialisme 'niet-Arische' Duitse literatuur. In 1992 geeft hij de volgende 5 boeken uit, maar krijgt dan te kampen met betalingsmoeilijkheden.
  - Rafael Seligmann, 'Rubinsteins veiling' (1991)
  - Manès, 'Socrates' (1992)
  - Rafael Seligmann, 'De Jiddische Mamma' (1992)
  - F.E. Frenkel, 'Schuld en straf' (1992)
  - Marek Hlasko, 'Ik zal jullie over esther vertellen' (1992)
• In 1992 krijgt hij weer een schrijfopdracht. Deze keer van Toneelgroep Amsterdam.
• Arnon Grunberg debuteerde met 'Blauwe maandagen' toen hij 23 was.
• Van 'Figuranten' werden binnen vier maanden 50.000 exemplaren verkocht.
• Met zijn 27 jaar was Arnon Grunberg in 1998 de jongste schrijver van een boekenweekgeschenk ooit. Hij 'passeerde' daarmee Hella S. Haasse die als jongste boekenweekgeschenkschrijfster te boek stond sinds 1948 (met 'Oeroeg'). 'De heilige Antonio' had een oplage van 701.000 stuks.
• Arnon Grunberg heeft in 1998 het Letterkundig Museum te kennen gegeven te zijner tijd als mummie opgenomen te willen worden in de verzameling van het museum. Het Letterkundig Museum heeft al een sarcofaag laten maken.
• 'Liefde is business' (1999) wordt gepresenteerd als poëzie. In feite is het in stukken geknipt proza. Een enkele keer geslaagd als poëzie, maar meestal niet meer dan 'in stukken geknipt proza'.
• Arnon Grunberg woont en werkt in New York (sinds 1995).
• Grünberg is de Duite naam van de Poolse stad Zielona Góra.
• In juni 2003 voer Arnon Grunberg met een boot door Nederland (met aan boord een geit) ter promotie van zijn boek 'De asielzoeker'.

Anderen over Arnon Grunberg:

• Jan Wolkers verzuchtte onlangs: 'Ronald Giphart en Arnon Grunberg, eindelijk weer jongens die vanuit hun kloten schrijven. (Adembenemend, blz. 215)
• Een hele aardige, jonge, branie-achtige schrijver. Hij heeft talent. Hij springt eruit tussen al die jonge schrijvers. Ik denk dat hij wat gaat betekenen in de literatuur. Later, als hij wat rijper is (Marga Minco, Volkskrant, 11-03-1998)
• Grunbergs genie is het bijna terloops kneden van een dwingende en tragische visie op de mens uit het materiaal van ogenschijnlijk alledaagse woorden en gedachten. (Peter Nijenhuis, over 'Figuranten', Gelders Dagblad, 08-03-1999)
• Joodse humor is de leukste. Grunberg is tussen het wurgen van twee critici door dan ook onmiskenbaar grappig. Hij behoort tot de modernistische school die instinctief begrijpt dat een boek alleen niets voorstelt. Het gaat om de verrassing, om de ongrijpbaarheid, om de exclusiviteit, en natuurlijk om de poen. (Tom Kellerhuis/Jan Zandbergen, HP/De Tijd, 17-03-2000)
• In Arnon Grunbergs/Marek van der Jagts half-psychiatrische wereld vol zonderlingen, onbetamelijke obers, carpe diem-vierders, fantasten en andere leden van de menselijke soort hangt alles van schijn aaneen. (Jeroen Vullings, Vrij Nederland, 15-03-2003)

Mijn favoriete citaat:

Links:

• Raban Internet Antiquariaat - voor tweedehands boeken van Arnon Grunberg
• Schrijversnet - Arnon Grunberg
• Uittreksel - Blauwe maandagen
• Over 'Het 14e kippetje'
• Handtekening Arnon Grunberg

Bronnen o.a.:

• Encarta '98 (1997)
• Volkskrant (06-03-1998/11-03-1998/14-05-1999)
• HP/De Tijd (13-03-1998)
• Jos Wuijts, Serieuze Poging tot een Volledige Bibliografie van de Zelfstandige en Verspreide Geschriften van Arnon Grunberg (1998)
• Gelders Dagblad (10-03-1999)
• Schrijvers. 2000 auteurs van de 20e eeuw van A tot Z (2002)