Achternaam: Snoek

Voornaam: Paul

Geboren: 17-12-1933

Te: Sint-Niklaas Waas

Overleden: 19-10-1981

Te: Pittem

Pseudoniem(en): Paul Snoek was het pseudoniem van Edmond André Coralie Schietekat.

Het pseudoniem is afgeleid van de naam van zijn moeder: Paula Snoeck.

Werk:

Poëzie:

• Archipel (1954)
• Noodbrug (1955)
• Tussen vel en vlees (1956)
• Aardrijkskunde. Antropografische suite voor naïeve meisjes (1956)
• Ik rook een vredespijp (1957)
• De heilige gedichten 1956-1958 (1959)
• Hercules (1960)
• Richelieu (1961)
• Soldatenbrieven (proza en poëzie in briefvorm, met H.C. Pernath) (1961)
• Renaissance (keuze uit eigen werk) (1963)
• Nostradamus (1963)
• De zwarte muze (1967)
• Gedichten 1954-1968 (1969)
• Gedrichten. Gedokumenteerde aktualiteitspoëzie en/of alternatieve griezelgedichten (1971)
• Gedichten voor Maria Magdalena (1971)
• Frankenstein. Nagelaten gedichten (bibliofiel) (1973)
• Ik heb vannacht de liefde uitgevonden (1973)
• Welkom in mijn onderwereld (1978)
• De zangen van Lesbos (bibliofiele uitgave, met Jef van Tuerenhout) (1981)
• Schildersverdriet (1982)
• Verzamelde gedichten (door H. Leus) (1982)
• Dichters van nu 2. (Bloemlezing, samengesteld door Herwig Leus) (1991)

Proza:

• Reptielen en amfibieën (1957)
• Soldatenbrieven (proza en poëzie in briefvorm, met H.C. Pernath) (1961)
• Op de grens van land en zee (in opdracht van chemische fabriek L. van der Grinten N.V., teksten bij foto's van Martien Coppens) (1964)
• Bultaco 250 cc (1971)
• Kwaak- en kruipdieren (heruitgave van 'Reptielen en amfibieën') (1972)
• Een hondsdolle tijd (1978)
• Verzameld scheppend proza (door H. Leus) (1984)

Vertalingen:

• Paul Snoek vertaalde gedichten van Nazim Hikmet en van Paul Colinet (opgenomen in 'Verzamelde gedichten')

Bloemlezingen:

'Gebloemleesd'

Poëzie:

• 6 gedichten in 'Nieuwe griffels schone leien', samengesteld door Paul Rodenko (1954)
• 1 gedicht: 'Walking my baby back home' in 'Vlaanderen' (serie: Beeldende poëzie), bijeengebracht door Adriaan Morriën (1959)
• 15 gedichten in 'Met andere woorden. Jonge dichters uit noord en zuid', door René Gysen en Hans Sleutelaar (1960)
• 2 gedichten in 'Vandaag 9', samengesteld door Frans de Bruyn en Oscar Timmers (1963)
• 1 gedicht: 'De omhelzing' in 'Literaire triptiek. Een bloemlezing uit drie letterkundige tijdschriften' (z.j.)
• 1 gedicht: 'Met een glimlach' in 'Dichters omnibus 18e bloemlezing', samengesteld door Ad den Besten (1971)
• 2 gedichten in 'Groot verzenboek voor al wie jong van hart is', samengesteld door Karel Jonckheere (1978)
• 5 gedichten in 'De spiegel van de Nederlandse poëzie', samengesteld door Hans Warren (1979)
• 2 gedichten in Brevarium der Vlaamse lyriek', door Marnix Gijsen & Karel Jonckheere (1979)
• 4 gedichten in 'De Nederlandse poëzie van de 19de en 20ste eeuw in 1000 en enige gedichten, samengesteld door Gerrit Komrij (1980)
• 5 gedichten in 'Is dit genoeg: een stuk of wat gedichten (2 delen), samengesteld door C. Buddingh' en Eddy van Vliet (1982)
• 1 gedicht: 'Doodstil gedicht' in '68 dichters op weg naar huis' (bulkboek 171), samengesteld door Patty Voorsmit (1987)
• 2 gedichten in 'Dichten over dichten. Bloemlezing uit de Nederlandse poëzie van de 19de & 20ste eeuw, samengesteld door Atte Jongstra en Arjan Peters (1994)
• 4 gedichten in 'Met gekleurde billen zou het gelukkiger leven zijn', 250 onvergetelijke gedichten met zorg verzameld door Jan van Coillie (1996)
• 2 gedichten in 'Gestampte mensjes. Vrolijke gedichten voor jong en oud', samengesteld door Nanda Jansen-Meijnen en Martine Kremers (1998)
• 4 gedichten in 'De selectie van de eeuw. De 200 beste gedichten van Nederland en Vlaanderen', gekozen door Hugo Brems, Rob Schouten en Rogi Wieg (1999)
• 3 gedichten in 'Groot verzenboek. Vijfhonderd gedichten over leven, liefde en dood. Een thematische bloemlezing uit de Nederlandstalige poëzie van de twintigste eeuw', samengesteld door Jozef Deleu (1999)
• 1 gedicht: 'Eerste huwelijksnacht van een jong vlaams echtpaar' in 'Geluk dat kan wel jaren duren. Het huwelijk in honderd gedichten', verzameld door Hans Warren en Mario Molegraaf (1999)
• 1 gedicht: 'België is een klein land' in: 'De light scheurkalender 2004', samengesteld door Jean Pierre Rawie & Driek van Wissen (2003)

Proza:

• 1 bijdrage: 'Dichters, critici en hun gedicht' in 'Literair akkoord 6' bijeengebracht door Ad den Besten, C. Bittremieux, Sybren Polet en Jan Schepens (1962)
• 1 verhaal: 'De man in de reus' in 'Literair akkoord 14' samengesteld door Christine D'Haen, Wim Hazeu, Hubert van Herreweghen, Willem G. van Maanen (1971)
• 12 citaten in 'Standaard modern Citatenboek' samengesteld door Gerd de Ley (1973)
• 2 citaten in 'Kosmos groot citatenboek' (1986)

Tijdschriften:

• Enkele sonnetten die hij als scholier schrijft worden gepubliceerd in 'Nieuwe Stemmen', 'De Tafelronde' en in 'Dietsche Warande en Belfort'.
• Paul Snoek was oprichter van Gard Sivik (met Gust Gils, Pernath en Tone Brulin). Van 1955 tot 1957 en van 1959 tot 1961 was hij redacteur.
• In zijn diensttijd is hij redacteur van het legertijdschrijft 'Vici'.
• Paul Snoek was van 1965 tot 1974 redacteur van 'Nieuw Vlaams Tijdschrift'.
• In 1961 verzorgt Paul Snoek een poëzie-kroniek in 'De Vlaamse Gids'.
• Voor het tijdschrift 'Knack' reist hij in juni 1975 naar Israël en schrijft een reisreportage.
• Paul Snoek publiceerde in 'Minerva', 'Vandaag', 'Yang', 'Podium', 'Proefschrift' en in 'Vooruit',

Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)

• Lieve Scheer, De poëtische wereld van Paul Snoek. Proeve van close reading (1966)
• Paul Snoek verzorgde een TV-rubriek in Humo-radio.
• 'De Vlaamse Gids' bracht in 1971 en 1979 een Paul Snoek-nummer.
• 'Paul Snoek' (profielreeks 1974)
• Paul de Vree, 'Paul Snoek' (1977)
• Een bijdrage over Paul Snoek in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945' door Anne Marie Musschoot (juni 1981)
• H. Leus, Ik ben steeds op doorreis, De wonderlijke avonturen van Paul Snoek... (1983)
• Lucebert maakte in 1983 in het Letterkundig Museum een grote wandschildering, waarin hij 36 literaire citaten verwerkte. Van Paul Snoek is hier terug te vinden 'Dromen is dromen van een spons / die een mooiere spons omhelst / in haar droom'.
• Frans Depeuter, 'De zwarte doos van Icarus'.

Literaire prijzen:

• Arkprijs voor het vrije woord 1963.
• Driejaarlijkse Staatsprijs voor de Vlaamse poëzie 1969 voor 'De zwarte muze'.
• Jan Campert-prijs 1971.
• Eugène Baie-prijs 1972.

De stad Sint-Niklaas heeft in 1991 De Paul Snoek Poëzieprijs ingesteld. De prijs bekroont een bundel Nederlandstalige poëzie, verschenen in de voorbije drie jaar (was tot 2001 vijf jaar).

Opmerkingen:

• Paul Snoek was dichter, schrijver en schilder, textielfabrikant en aannemer.
• Hij werd geboren in het Oostvlaamse Sint-Niklaas als eerste zoon van de textielfabrikant Omer William Schietekat en Paula Sylvia Snoeck.
• Hij gaat naar school op de nonnenschool Berkenboom en op het St-Jozefinstituut. Hij is een middelmatige leerling. Zijn belangstelling gaat vooral uit naar de natuur en de literatuur.
• Al heel jong (ongeveer 13 jaar) begon hij te schilderen. Dit in navolging van zijn vader.Tijdens de Tweede Wereldoorlog ging zijn vader boerderijen af, om in ruil voor voedsel schilderijen te maken.
• Vanaf het zesde leerjaar (dat hij over moet doen) gaat hij naar een kostschool: het St-Lievenscollege in Antwerpen.
• Hier kreeg hij Nederlands van de dichter Anton van Wilderode, die hem aanmoedigt om te schrijven. Enkele sonnetten worden gepubliceerd in 'Nieuwe Stemmen', 'De Tafelronde' en in 'Dietsche Warande en Belfort'.
• Paul Snoek studeerde vanaf 1953 enkele jaren rechten in Gent. Hij studeert weinig, maar schrijft veel en probeert in deze tijd gedichten gepubliceerd te krijgen. Na een conflict met de redactie van 'De Tafelronde' gaat hij het pseudoniem Paul Snoek gebruiken. In 1956 stopt hij met zijn studie.
• Zijn eerste bundel 'Archipel' kwam uit in 1954.
• In 1957 heeft hij voor het eerst een expositie van zijn schilderwerk, in de Brusselse gallerij 'Taptoe'.
• In juli 1957 moet hij in militaire dienst. Hij wil geen officiersopleiding en moet zijn diensttijd in Duitsland doorbrengen. Hij wordt redacteur van het legertijdschrift 'Vici'.
• Als hij uit dienst komt gaat hij in de fabriek van zijn vader werken.
• Hij ontmoet in 1960 Maria Magdalena Vereecke. In 1961 trouwen ze.
• Hij richt een importmaatschappij op om zijde uit Japan te gaan verhandelen.
• Hij bouwt een huis in Temse. In 1963 wordt hij vader van een tweeling: Jan en Paul. In 1966 volgt een dochter: Sophie.
• In 1965 verkoopt hij zijn huis en aandelen om deel te kunnen nemen aan de kapitaalsverhoging van het paalfunderingsbedrijf 'Atlas'. Dit levert hem financiële en zakelijke moeilijkheden op. In1969 wordt hij hier werknemend verkoopdirecteur.
• In 1967 koopt hij een boerderijtje in Slijpe.
• In 1972 begint hij weer (fanatiek) te schilderen. Hij heeft diverse exposities. Hij verkoopt zoveel werk, dat hij part-time gaat werken bij 'Atlas'.
• In 1975 ontmoet hij Martine Laroye. Hij verlaat vrouw en kinderen en gaat met Martine in Oostende wonen. In 1976 volgt een scheiding en in 1977 trouwt hij met Martine. Ze wonen in Loppem en later in Varsenare.
• In 1975, terug van een reis naar Israël wordt hij full-time schilder. Hij verkoopt echter steeds minder en komt in financiële moeilijkheden. Hij doet PR-werk, wordt antiekhandelaar, opent een bureau voor copywriting en handelt in meubelen.
• In 1981 reist hij driemaal naar Saoedi-Arabië en de Golfstaten.
• Op 19-10-1981 rijdt hij in Egem met zijn nieuwe Alfa Romeo tegen een kraanwagen en is op slag dood. In een interview in 1959 met 'Periscoop' had hij gezegd: 'Sterven achter het stuur van een lichtblauwe racewagen, dat is de mooiste dood.' Zijn Alfa Romeo was zwart. Hij had een blauwe willen hebben, maar daarvoor was een langere wachttijd...
• Er is wel over zelfmoord gespeculeerd, ook omdat Snoek manisch-depressieve buien had en omdat hij in zijn werk en tegen vrienden sprak over het op deze manier sterven.
• Paul Snoek werd op 24-10-1981 begraven op het kerkhof aan de Oudenburgweg in Varsenare in de grafkelder van zijn familie.
• Zijn dichtwerk wordt omschreven als 'ludiek en virtuoos'. Het latere werk is vaak 'parlando-poëzie'. Paul Snoek is niet bij een stroming in te delen. Hij ontwikkelde zich als dichter van romantisch, via agressief en cynisch naar visionair en spottend en tenslotte naar een gelaten pessimistisch dichter.
• 'Verzameld scheppend proza' (1984) bevat twee nooit gepubliceerde romans: 'Goelaski of het verhaal van een zwerver' (geschreven tijdens zijn diensttijd) en 'Onze vriend Caesar' (onvoltooid).

Anderen over Paul Snoek:

• Een dichter die in de literatuurgeschiedenis vermoedelijk vlak achter Hugo Claus zal finishen als koploper der Vlaamse experimentelen. (Jacques Kruithof, Paul Snoek: Onbeschrijfelijk ademhalen, in Literair Lustrum 2, blz. 261)
• Het poëtische oeuvre van Paul Snoek baadt in een sfeer van aristokratische verfijning, van oudmodische praal en barokke weelde, van adel en verhevenheid, van plechtstatigheid en sakraliteit. Paul Snoek verschijnt in zijn poëtisch werk als een barok estheet bij wie de verbeelding voortdurend aan de macht is. (Lionel Deflo, De Vlaamse Gids, 1979/2)
• Er is in Paul Snoeks gedichten, hoewel men hem rekent tot de post-experimentelen, weinig experimenteels te ontdekken. (Ik probeer mijn pen, blz. 207)
• Lang geleden, nog in de tijd van het oude noordstation in Brussel, zat ik eens met hem in het heel stijve café Albert. Allemaal plechtige dames, beschaafd strijkje. Snoek roept de garçon en vraagt hem of het orkestje misschien 'Asdamme' wil spelen. Garçon knikt ernstig, begeeft zich naar orkestmeester. Enige konsternatie. Maître d'hotêl duikt op. 'Asdamme', herhaalt Snoek, minzaam en beschaafd. Groeiende konsternatie. Over en weer geloop, zenuwachtig geblader in partituren. Eindelijk schrijdt de orkestmeester naar ons toe. De man zit vreselijk in z'n maag met de situatie, vraagt nadere informatie. 'Asdammetoffejongeszijn' preciseert Snoek. (Hugues C. Pernath in: Jeroen Brouwers, Zachtjes knetteren de letteren, blz. 191)

Mijn favoriete citaat:

Links:

• Raban Internet Antiquariaat - voor tweedehands boeken van Paul Snoek
• Gedicht - Nieuwjaarswens
• Etude de la prose du poète flamand Paul Snoek

Bronnen o.a.:

• Bernard Kemp, De vlaamse letteren tussen gisteren en morgen (1963)
• G.P.M. Knuvelder, Schets geschiedenis Nederlandse letterkunde (1971)
• Liteair Lustrum 2 (1973)
• Lexicon van de moderne Nederlandse literatuur (1978)
• H.J.M.F. Lodewick e.a., Ik probeer mijn pen (1979)
• Verzamelde gedichten (1982)
• Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
• Winkler Prins lexicon van de Nederlandse letterkunde (1986)
• Prisma van de pseudoniemen (1992)
• Hans Heesen e.a., Waar ligt Poot (1997)
• Schrijvers. 2000 auteurs van de 20e eeuw van A tot Z (2002)