Achternaam: Stuiveling

Voornaam: Garmt

Geboren: 21-12-1907

Te: Stroobos (gemeente Grootegast)

Overleden: 11-05-1985

Te: Hilversum

Pseudoniem(en): Voor zover mij bekend heeft Garmt Stuiveling niet onder pseudoniem gepubliceerd.

Werk:

Poëzie:

• Elementen (1931)
• Verzen van nu (1933)
• Bij Vondel's feest (1937)
• Tegen de stroom (1939)
• Bij Nederlands bevrijding (1945)
• Wordend kristal (1945)
• Ego en echo (1957)
• Eeuwig gaat voor ogenblik (1965)
• Eindstand (1968)

Proza:

• Onvoltooid verslag (1949)

Toneel:

• Erasmus (drama in verzen) (1936)

Essays/Wetenschappelijk werk:

• Het vraagstuk van de vrede (brochure) (1929)
• Versbouw en ritme in de tijd van '80 (proefschrift) (1934)
• De Nieuwe Gids als geestelijk brandpunt van '80 (1935)
• Intelligentieverhoudingen in Nederland (CBS) (1935)
• Wegen der poëzie (1936)
• Rekenschap (1941)
• Een eeuw Nederlandse letteren (1943)
• Herman Gorters kenteringssonnetten (1946)
• Het nieuwe geuzenlied (1946)
• Steekproeven (1950)
• Triptiek (1952)
• Multatuli en de welsprekendheid (rede) (1952)
• De Nederlandse letterkunde in honderd schrijvers (met F. Baur, J. Hulsker, G. Schmook en J. den Haan) (1952)
• Alfred Nobel en de Nobelprijzen (rede, vouwblad, z.j.)
• Het korte leven van Jacques Perk (biografie) (1957)
• Willem Elsschot (1960)
• Uren zuid (1960)
• Moderne welsprekendheid (handboek) (1961)
• Excursies door de Nederlandse letteren (1962)
• Dat is Hilversum (documentaire) (1964)
• Willens en wetens (1967)
• Vakwerk (1967)
• Memoriaal van Bredero (1970)
• Levenslang, opstellen over Multatuli (door E. Francken en E. Kummer) (1982)

Bloemlezingen e.d:

• De wijde kim (met G. Horreus de Haas en H. Ploeg jr.) (1937)
• Joost van den Vondel, Dertig gedichten (1938)
• De briefwisseling Vosmaer-Kloos (1939)
• Een dichter verliefd (Brieven van Perk aan J.C. blancke) (1939)
• Brieven van Simon Gorter (1940)
• Jacques Perk, Mathildekrans (tekstuitgave met inleiding) (1941)
• Herman Gorters Kenteringssonnetten (1946)
• Arthur van Schendel, Vijftien verhalen (1948)
• Multatuli's Max Havelaar (de 'nulde' druk) (1949)
• Bloemlezing uit de gedichten van Henriëtte Roland Holst-van der Schalk (1951)
• De stijgbeugel. Veertig verzen van nieuwe dichters (met Reinold Kuipers en Max Dendermonde) (1953)
• Met en zonder omslag. Twintig verhalen uit een wedstrijd (met Reinold Kuipers en Max Dendermonde) (1954)
• Multatuli, 'Barbertje moet hangen' (1955)
• Cd. Busken Huet, Vernuft ontzondigt, kritieken en beschouwingen (1956)
• Herman Gorter, De dag gaat open als een gouden roos (1956)
• Poëtisch akkoord. Honderd gedichten uit tien jaar Noord- en Zuid-Nederlandse literatuur (met Hubert van Herreweghen, Maurice Roelants en Pierre H. Dubois) (1956)
• Jacques Perk, Verzamelde gedichten (naar de handschriften) (1957)
• Multatuli, De kleine Wouter (1960)
• De Muze en Europa (boekenweekgeschenk voor jonge mensen 1963)
• Herman Gorter, Twintig gedichten in handschrift (1964)
• Esopet (fascimile-uitgave met inleiding) (1966)
• Van den lande van over zee (fascimile-uitgave met inleiding) (1966)
• Henriëtte Roland Holst-van der Schalk, Jeugdwerk 1884-1892 (door Garmt Stuiveling) (1969)
• Guide littéraire de la Belgique, de la Hollande et du Luxembourg (met Roger Bodart en Marc Galle) (1972)
• Dichters van vroeger (een bloemlezing uit acht eeuwen Nederlandse poëzie) (1977)

'Gebloemleesd'

Poëzie:

• Enkele gedichten in 'Tijdsignalen', verzameld door Henriëtte Roland Holst (1929)
• 1 gedicht: 'Bevrijding' in 'Kent uw dichters. gedichten van 100 dichters' (1932)
• 3 gedichten in 'Singel 262. Zeventien dichters' (1952)
• 12 gedichten in 'Spiegel van de Nederlandse poëzie door alle eeuwen 1900-1940' samengesteld door Victor E. van Vriesland (1953)
• 1 gedicht: 'In Laroche-en-Ardenne' in 'Poëtisch akkoord. Honderd gedichten uit tien jaar Noord- en Zuid-Nederlandse literatuur', samenstelling: Pierre H. Dubois, Hubert van Herreweghen, Maurice Roelants en Garmt Stuiveling (1956)
• 1 gedicht: 'De prunus' in 'Ritme en rijm deel 1', (Schoolradio, 1957)
• 3 gedichten in 'Gedichten lezen' (1959)
• 1 gedicht: 'Mare vitae' in 'Gastenboek van Singel 262', met nieuw werk van tweeënveertig Nederlandse auteurs (1963)
• 1 gedicht: 'Toen ik kind was...' in 'Gastenboek van Singel 262. Nieuwe verhalen en gedichten van veertig Nederlandse auteurs' (1964)
• 1 gedicht: 'Er gaat een legende...' in 'Groot verzenboek voor al wie jong van hart is', samengesteld door Karel Jonckheere (1978)
• 1 gedicht: 'Media vita' in 'De spiegel van de Nederlandse poëzie', samengesteld door Hans Warren (1979)
• 3 gedichten in 'Is dit genoeg: een stuk of wat gedichten (2 delen), samengesteld door C. Buddingh' en Eddy van Vliet (1982)
• 2 gedichten in 'Het land der letteren', samengesteld door Adriaan van Dis en Tilly Hermans (1982)
• 1 gedicht: 'Er zijn huismussen' in 'Bijna honderd. Meulenhoff 1895-1985. Verhalen en gedichten van schrijvers uit het literaire fonds' (1985)
• 1 gedicht: 'De prunus' in 'Gelezen worden ze ontelbre malen. De bekendste gedichten uit de Nederlandse literatuur', samengesteld door Robert-Henk Zuidinga (1986)
• 1 gedicht: 'Jozefs monoloog' in 'En al mijn levensdagen stonden in uw boek. Gedichten naar de Bijbel uit de twintigste eeuw', samengesteld door Huub Oosterhuis (1995)
• 1 gedicht: 'Ziekenbezoek' in 'Groot verzenboek. Vijfhonderd gedichten over leven, liefde en dood. Een thematische bloemlezing uit de Nederlandstalige poëzie van de twintigste eeuw', samengesteld door Jozef Deleu (1999)

Proza:

• 1 bijdrage: 'Met militaire eer' in Schrijvers getuigen tegen oorlog en militarisme', uitgegeven voor de jongeren vredes actie door W.L.& J. Brusse (1936)
• 1 fragment: 'Erasmus' in 'De wijde kim. Een bundel proza en poëzie', verzameld door G. Horreus de Haas, H. Ploeg jr. en G. Stuiveling (1937)
• 4 citaten in 'Andermans wijsheid', bijeengebracht door K. ter Laan (1961)
• 1 citaat in 'Standaard modern Citatenboek' samengesteld door Gerd de Ley (1973): 'Wie de mensen gelijk wil maken moet ze onthoofden'.
• 2 citaten in 'Kosmos groot citatenboek' (1986)
• 1 citaat in 'Prisma van de citaten' (1994):
  'Wanneer de dag komt dat ik sterven ga,
  laat mij alleen: ik wil niet dat je ziet
  hoe weerloos ik in 't uiterste verdriet
  de lafste sluipmoord lijdzaam gadesla.

Vertalingen:

• Garmt Stuiveling vertaalde het gedicht 'Kastanjes' van J,H. Brouwer uit het Fries.
• Garmt Stuiveling vertaalde poëzie van diverse dichters. In 'De muze kent geen Babel, Poëzie uit alle werelddelen in vertaling'(1959) staan door hem vertaalde gedicht 'De dobbelsteen' van Christian Morgenstern.

Vertaald:

• 'Excursies door de Nederlandse letteren' werd vertaald in het Engels, het spaans en het Portugees.
• 'Dat is Hilversum' werd vertaald in het Engels en het Duits.

Tijdschriften:

• Garmt Stuiveling was in zijn studietijd redacteur van 'Kentering' en 'Der clercken Cronijke'.
• Vanaf 1932 verzorgde Garmt Stuiveling de literaire rubriek in 'Tijd en Taak'.
• In 1939 werd hij (op aanbeveling van Greshoff) redacteur bij 'De Vrije Bladen'.
• Garmt Stuiveling was redacteur van het 'Nieuw Vlaams Tijdschrift' en van 'Het boek van nu'.
• Garmt Stuiveling was lid van de hoofdredactie van de 'Moderne Encyclopedie der wereldliteratuur'.
• Garmt Stuiveling schreef kritieken voor het 'Parool'.

Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)

• Garmt Stuiveling was literair medewerker en medewerker van de Vara.
• 'Mickery Poëzie-avonden' (LP, met anderen, 225 ex.) (1966)
• Garmt Stuiveling schreef het Nederlandse deel van de 'Literaire Gids van België, Nederland en Luxemburg' (1972)
• A.M. Cram en R. Geel (redactie) 'Weerwerk. Opstellen aangeboden aan prof. dr, G. Stuiveling' (1973)
• Het Frysk Letterkundich Museum bezit handschriften (hânskriften) van Garmt Stuiveling.

Literaire prijzen:

• Eredoctoraat aan de Rijksuniversiteit van Gent (1965)
• Cultuurprijs der gemeente Hilversum 1968 voor zijn gehele oeuvre.

Garmt Stuiveling was lid van de jury voor de volgende prijzen:

• (eerste) P.C. Hooftprijs 1947 en voorzitter van de jury in 1948 , 1949, 1955 en 1958
• Prijs voor kunsten en wetenschappen 1949
• Gysbert Japicx-prijs 1951
• Novelleprijsvraag CPNB 1952
• Vara-prijsvraag 1952, 1953
• Bijenkorf-literatuurprijs 1956
• Prijs der Nederlandse Letteren 1956, 1959 (voorzitter), 1968
• Dr. Wijnaendts-Francken-prijs 1957
• Henriëtte Roland Holst-prijs 1957, 1980
• Literaire prijs van de gemeente Hilversum 1962
• Cultuurprijs der gemeente Hilversum 1974
• Raadhuisprijs (Bussum) 1967
• Culturele aanmoedigingsprijs (Hilversum) 1974
• Louis Couperus-prijs 1975

Opmerkingen:

• Garmt Stuiveling is geboren in Stroobos (Groningen). Zijn vader (Pieter Stuiveling) was hoofd van de openbare school in het Friese Buitenpost, waar Stuiveling de eerste 24 jaar van zijn leven doorbracht (Voorstraat 48 en 46).
• Garmt Stuiveling volgde de HBS en studeerde Nederlandse letteren in Groningen. Hij promoveerde cum laude in 1934.
• Van 1932 tot 1934 werkte hij als dienstweigeraar bij het Centraal Bureau voor de Statistiek.
• Stuiveling was actief in de sociaal-democratische beweging en in de vredesbeweging.
• Garmt Stuiveling debuteerde in 1931 met 'Elementen' een bundel socialistisch getinte verzen en natuurgedichten.
• In augustus 1935 trouwde hij met (jonkvrouwe) Mathilde van Vierssen Trip. Zij hadden elkaar tijdens de studie ontmoet. Zijn vrouw publiceerde onder het pseudoniem Merijn Trip o.a. in 'De Vlaamse Gids'.
• Van 1935 tot 1958 was Garmt Stuiveling leraar aam het Nieuwe Lyceum in Hilversum. Van 1939 tot 1946 was hij ook privaatdocent voor de moderne Nederlandse letteren aan de Rijksuniversiteit Utrecht.
• In 1951 werd hij buitengewoon hoogleraar taalbeheersing aan de universiteit van Amsterdam. Van 1956 tot 1972 was hij hier ook hoogleraar Nederlandse letterkunde.
• Van 1946 tot 1962 was Garmt Stuiveling voor de PvdA lid van de gemeenteraad van Hilversum.
• In het verzetsmonument aan de Torenlaan in Hilversum staat een kwatrijn van Garmt Stuiveling.
• Hij verzorgde de wetenschappelijke standaarduitgave van diverse 19e eeuwse schrijvers (o.a. Gorter, Multatuli, Perk en Couperus).
• Garmt Stuiveling heeft steeds gewezen op de waarde van authentieke documenten. Hij verzorgde daar ook uitgaven van.
• Garmt Stuiveling was zeer actief in de 'literaire wereld'. Hij was voorzitter van het Multatuli Genootschap (tot 1982), voorzitter van de Henriëtte Roland Holst Stichting, voorzitter van de Vereniging van Letterkundigen (1957-1972), lid van de Raad voor de Kunst, vice-voorzitter van 'Federatie', vice-voorzitter van het Fonds voor de letteren.
• Garmt Stuiveling was mede-oprichter en lid van het hoofdbestuur van het Humanistisch Verbond.
• Garmt Stuiveling was literair criticus voor de VARA.
• Garmt Stuiveling was Officier in de Orde van Oranje-Nassau, officier in de Kroonorde van België en buitenlands erelid van de Koninklijke Vlaamse Academie.
• Garmt Stuiveling leed aan laterale sclerose, waardoor hij langzamerhand verlamd raakte.

Anderen over Garmt Stuiveling:

• Stuiveling herinner ik me alleen nog als de man die altijd sokken, das en manchetten van dezelfde kleur droeg. Hij koos regelmatig een andere kleur, maar nooit rood. (Gerrit Komrij, De buitenkant, blz. 162)
• Zijn optreden naar buiten, waarbij hij de situatie even goed beheerste als de taal en de materie, kwam zelfbewust over wat als zelfingenomenheid werd uitgelegd; in dit opzicht was hij eigenlijk naïef. Ook in zijn kritieken kon hij de ijdelheid kwetsen zonder dit bepaald te willen. Kortom, hij wekte weerstanden op en maakte zich vijanden, waaraan ook de jalousie de métier onder letterkundigen niet vreemd was. (G. W. Huygens, Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden 1985-1986)
• Stuivelings stem hoor ik nog altijd, vooral in die uiterst zorgvuldige opgewondenheid die hem eigen was, woede of ze gedrukt staat. (Kees Fens, Volkskrant, 21-04-2001)

Mijn favoriete citaat:

Naar een overzicht van citaten van Garmt Stuiveling

Links:

• Raban Internet Antiquariaat - voor tweedehands boeken van Garmt Stuiveling
• Gedicht: De prunus
• G.W. Huygens - Levensbericht Garmt Stuiveling
• Kornelis ter Laan Multatuli-encyclopedie - Garmt Stuiveling

Bronnen o.a.:

• Kent uw dichters (1932)
• P.H. Dubois, hedendaagse nederlandse kunst, letterkunde (1956)
• Gedichten lezen (1959)
• Wie is die.... Auteurs van Singel 262 (1966)
• Lexicon van de moderne Nederlandse literatuur (1978)
• Querido's letterkundige reisgids van Nederland (1983)
• Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
• Nederlandse literaire prijzen 1880-1985 (1986)
• Winkler Prins lexicon van de Nederlandse letterkunde (1986)
• Oosthoek lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
• Encarta '98 (1997)
• Schrijvers. 2000 auteurs van de 20e eeuw van A tot Z (2002)