M.H. Székely-Lulofs - Bi(bli)ografie

Let op:
Deze site wordt niet meer aangepast en veroudert dus!
De site is verhuisd naar www.schrijversinfo.nl

Achternaam: Székely-Lulofs

Voornaam: Madelon

Doopnamen: Magdalena Hermina

Geboren: 24-06-1899

Te: Soerabaja

Overleden: 22-05-1958

Te: Amsterdam

Pseudoniem(en): Voor zover mij bekend heeft M.H. Székely-Lulofs niet onder pseudoniem gepubliceerd.

Voor tweedehands boeken	Ook van M.H. Székely-Lulofs
Raban Internet Antiquariaat	Klik hier !

Werk:

Proza:

Rubber. Roman uit Deli (1931)
Koelie (1932)
Emigranten en andere verhalen (1933)
De andere wereld (1934)
Vizioen (verhalen) (1935)
De hongertocht (1936)
Het laatste bedrijf (1937)
De kleine strijd (1941)
Onze bedienden in Indië (1946)
Tjoet Nja Din. De geschiedenis van een Atjehse vorstin (1948)
Weerzien in Boedapest (herziene uitgave van 'Het laatste bedrijf') (1950)
Weet je nog wel ... een boek vol pluche en pleizier (1957)
De hongertocht van 1911 (Herdruk als salamander-pocket van 'De hongertocht') (1960)
Het schot (eerste hoofdstuk 'De hongertocht) (1986)
Doekoen (2001)

Rubber, Salamander pocket 39, 1959

Koelie, uitg. F.G. Kroonder, z.j.

Koelie, uitg. Elsevier, 2e druk, 1932

Tjoet Nja Din, uitg. Moussault, 1e druk, 1948

Vertalingen:

M.H. Székely-Lulofs vertaalde veel Hongaarse romans in het Nederlands, soms samen met haar echtgenoot. Ze vertaalden o.a. werk van Kassák, Körmendi, Földi, Márai, Földes, Vaszary.
L. Székely, Van oerwoud tot plantage. Verhaal van een plantersleven (1935)
Pearl S. Buck, Ons dagelijks brood
Pearl S. Buck, Het trotse hart
L. Székely, Rimboe (1949)
Antoon Coolen, 'De goede moordenaar'. In het boek staat Madelon Lulofs als vertaalster, maar in werkelijkheid is het vertaald door haar echtgenoot.

Vertaald:

'Rubber' werd in vijftien talen vertaald, o.a. 'Gummi' (Berlijn, 1934) maar ook in het Engels, Frans, Zweeds, Deens, Fins, Tsjechisch, Hongaars, Maleis, Spaans.
Na 'Rubber' is 'Koeli' haar meest vertaalde boek. In 1978 werd het nog in het Tjechisch vertaald.
'Die andre Welt' (Berlijn, 1936), ook vertaald in div. andere talen, bijv.: 'Den andra världen' (Noors, 1942).
Het laatste bedrijf verscheen in 1938 in het Zweeds.
Haar man vertaalde 'Emigranten' en 'Het laatste bedrijf' in het Hongaars (overigens vertaalde hij ook andere Nederlandse romans, o.a. 'Hollands Glorie' van Jan de Hartog en 'De goede moordenaar' van Antoon Coolen.

Bloemlezingen:

'Gebloemleesd'

Proza:

1 verhaal: 'De worsteling met de wildernis' in 'De wijde kim. Een bundel proza en poëzie', verzameld door G. Horreus de Haas, H. Ploeg jr. en G. Stuiveling (1937)
1 verhaal: 'De zonde' in '1001 avond. Derde reeks' onder redactie van Emmy van Lokhorst en C.J. Kelk' (ca. 1942)
1 verhaal: 'Het wonder van Ferny-Creek' in 'Omnibus voor de jeugd', samengesteld door Annie Winkler-Prins (1949)
1 verhaal: 'Minindjau, een verhaal uit een privé-doofpot' in: 'Weet je nog wel... een boek vol pluche en plezier' (1957)
2 verhalen in 'De muze in het bagagerek. Nederlandse schrijfsters in den vreemde', samengesteld door Anne Kuiper (1991)

Tijdschriften:

Vanaf 1918 publiceerde M.H. Székely-Lulofs in Indische tijdschriften.
Vanaf 1931 publiceerde M.H. Székely-Lulofs in Nederlandse tijdschriften, o.a. in 'Elseviers literair maandschrift' (vanaf 1931), 'Groot Nederland', 'De Gids'.
Tussen 1945 en 1950 publiceerde M.H. Székely-Lulofs (af en toe) in 'De Groene Amsterdammer' en ' Elseviers Weekblad.
In 1952 wordt M.H. Székely-Lulofs redactrice van 'Elseviers Weekblad voor de vrouw'. Ook publiceert ze in 'Margriet' (o.a. het vervolgverhaal 'Storm in haar hart' - dit vervolgverhaal liep door tot drie maanden na haar overlijden)

Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)

1 prentbriefkaart met foto en korte bibliografie in boekenweekgeschenk 1934.
'Rubber' werd verfilmd (1935) en (door haarzelf) voor toneel bewerkt (1931).
Ook van 'De andere wereld' is een toneelversie gemaakt (1935).
J.A. Boer, 'Fiktie en Non-fiktie in de hongertocht van M.H. Székely-Lulofs' (interne publicatie, Instituut voor Neerlandistiek) (1983)
Van 'De hongertocht' werd in 1996 een tv-serie gemaakt.
Een bijdrage over M.H. Székely-Lulofs in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945' door Ton Brouwers (augustus 1999)
Max Pam maakte voor HP/De Tijd (10-09-1999) een lijst met de 100 beste boeken van de eeuw.
Hij nam hierin van M.H. Székely-Lulofs op nr. 72 'Rubber' op (Over het leven op de plantages in Nederlands-Indië; helaas vergeten, maar toch de moeite waard).

Opmerkingen:

Madelon Lulofs was het eerste kind van Claas Lulofs en Sara Dijckmeester. Na haar kwamen twee broers en een zusje. Pas veel later, Madelon was toen al bijna volwassen, volgden er nog twee broertjes die beiden jong overleden zijn.
Haar vader was ambtenaar Binnenlands Bestuur in het binnenland van Java. Omdat de omstandigheden daar te primitief waren voor een blanke vrouw om te bevallen, werd Madelon Lulofs geboren op een hotelkamer (Oranje Hotel) in Soerabaja.
Haar vader maakt regelmatig promotie. Als Madelon één jaar is verhuizen ze naar Atjeh. Ze wonen er naast de kazerne. Op dta moment woest nog de Atjeh-oorlog (1873-1912). Wanneer haar vader op expeditie is, slaapt haar moeder met een revolver onder haar kussen een een klewang naast zich.
Van haar vierde tot haar zevende jaar woonde ze op Midden-Sumatra. Daarna verhuisden ze naar een kleine garnizoensplaats
Rond 1908 kwam het gezin twaalf maanden met verlof naar Nederland. Het bevalt de kinderen helemaal niet in Nederland.
In 1913 kwam ze naar Nederland om naar de meisjes-H.B.S. te gaan. Ze ging in Deventer bij haar grootouders wonen.
In 1915 werd haar moeder ernstig ziek en moest Madelon terug naar Indië om de zorg voor het gezin op zich te nemen.
In 1916 verlooft ze zich met Hendrik Doffegnies, een broer van haar beste vriendin. Hendrik is 'op goed geluk' naar Indië gekomen. Ze trouwen in 1917.
Het jonge paar gaat naar Deli, waar Doffegnies rubberplanter wordt. Hij werkt vooral in de ontginning, wat betekent datze eenzaam in de rimboe leven.
In 1919 wordt dochter Merie Maud geboren. In 1920 hun tweede dochter Christine.
Het huwelijk met Doffegnies was geen succes. Hun interesses en verwachtingen van het huwelijk lopen sterk uiteen.
Madelon Lulofs leest veel en begint korte schetsen over het plantersleven te schrijven. Ze laat deze schetsen lezen aan Lászlo Székely, een Hongaarse planter. Ze krijgen een verhouding. Székely tekent karikaturen voor een Sumatraans blad. In dit blad debuteert Madelon Lulofs als schrijfster.
In 1924 gaat Madelon Lulofs een jaar naar Australië om Székely te vergeten. Ze woont in Australië bij haar moeder (die daar woont omdat haar vader op een onhergbergzame post in Nieuw-Guinea als - eerste - resident is benoemd) en bij haar broer. Terug in Deli blijkt haar reis niet het gewenste effect gehad te hebben. Ze scheidt van Hendrik Doffegnies (wat een schandaal in Deli veroorzaakt).
Madelon vertrekt met Székely naar Hongarije, waar ze trouwen. In 1927 komen ze terug naar Deli, waar Székely op dezelfde plantage komt te werken als Doffegnies (de ook hertrouwd is). Madelon begint hier aantekeningen te maken voor haar roman 'Rubber'. In 1929 krijgen ze een dochter: Clothilde Malvina (Kotjil).
In 1930 vertrekken ze definitief naar Europa en gaan in Boedapest wonen. De periode 1930-1938 is waarschijnlijk de gelukkigste uit haar leven geweest. Ze hebben in die periode ook een buitenhuisje in Matyasföld, een klein stadje in de buurt van Boedapest. Ook kopen ze een woning aan de Andrassy Ut, een deftige boulevard in Boedapest.
In 1930 komt Madelon Lulofs een maand naar Nederland, in de hoop uitgevers voor haar werk te interesseren. Via de weduwe van de dichter Adama van Scheltema (een neef van haar) benadert ze Herman Robbers (literair redacteur van Elsevier) en Frans Coenen (redacteur van 'Groot Nederland').
In 1934 komen haar dochters uit haar eerste huwelijk voor anderhalf jaar bij haar wonen in Boedapest.
In 1935 komt er een roman van haar man uit: 'Van oerwoud tot plantage'.
In 1938 komen ze, in verband met de naderende oorlog, naar Nederland en vestigen zich in een pension in Santpoort. Later koopt ze een huisje in de Wüstelaan.
In 1941 gaat L. Székely terug naar Roemenië. Om gezondheidsredenen, maar ook omdat hij zijn vrouw en kind - hij was jood - niet in gevaar wilde brengen. Hij weet de oorlog te overleven, maar ziet zijn vrouw niet weer. Hij sterft op 08-06-1945 aan een hartverlamming.
In 1944 moet ze haar huis in Santpoort verlaten, vanwege de bouw van Duitse verdedigingswerken.
Ze was als koerierster actief in het verzet.
Op 22-05-1958 wordt M.H. Székely-Lulofs plotseling niet goed in een winkel.Ze overlijdt diezelfde dag aan wat een hartaanval is geweest.
M.H. Székely-Lulofs werd vooral bekend door haar realistische romans die een (onthullend) beeld geven van het leven van planters en koelies in Nederlands-Indië. Haar debuut 'Rubber' (1931) werd vanwege dergelijke onthullingen in Nederlands-Indië zelf slecht ontvangen.
Haar werk is voor een groot deel autobiografisch.
M.H. Székely-Lulofs bewonderde de auteurs van 'Forum', des te pijnlijker was het voor haar dat Ter Braak en Du Perron erg negatief waren over haar werk. Wellicht kwam dit ook omdat anderen Lulofs wel vergeleken met Multatuli, waartegen Ter Braak en Du Perron zich dan weer verzetten.
In de jaren tachtig van de twintigste eeuw was er een opleving in de belangstelling voor haar werk (vooral voor de Indische verhalen). Rudy Kousbroek heeft hier zeker aan bijgedragen.

Anderen over M.H. Székely-Lulofs:

Met een onmiskenbare kracht heeft zij in haar schrijverschap niet schoonheid alleen gezocht, maar ook heeft zij de stem willen zijn van levende mensen, van wier drijfveren wij niet zouden geweten hebben zonder haar hulp en tussenkomst. (C.J. Kelk, De Groene Amsterdammer, 31-05-1958)
Met haar romans over Nederlands-Indië was Madelon Lulofs binnen vijf jaar bekend over de hele wereld. In 1939 verzucht H. G. Cannegieter in een inleiding van een vraaggesprek dat hij met haar heeft dan ook dat het niet meevalt om de lezers iets nieuws te vertellen over de schrijfster want 'gelijk van alle beroemdheden weet ook van haar elkeen, die op culturele ontwikkeling aanspraak meent te mogen maken, de voornaamste levensbijzonderheden'. Op dat moment is deze uitspraak volkomen op zijn plaats. Weinig auteurs zijn in zo'n korte tijd beroemd geworden en zo snel weer in vergetelheid geraakt als Madelon Lulofs. (Cock van den Wijngaard, Bzzlletin 110, november 1983, blz. 52)

Mijn favoriete citaat:

Het venijn gistte alweer door hun gedachten.
Het was de achtergrond van hun bestaan:
wie maakte het eerst promotie?
Wie kreeg de eerste kans, zoveel geld te verdienen,
dat hij zo gauw mogelijk weg kon?
Terug naar Holland!
Dat besef was er altijd.
(M.H. Székely-Lulofs, Rubber, blz. 90)

Links:

Terug naar de eerste pagina /homepage
Citaten zoeken op trefwoord
Overzicht van trefwoorden
Citaten zoeken op auteur
Overzicht van auteurs
Overzicht van bibliografieën
Andere interessante internet-bladzijden

Vanaf 30-03-2004

Bronnen o.a.:

P.H. Dubois, hedendaagse nederlandse kunst, letterkunde (1956)
Lexicon van de moderne Nederlandse literatuur (1978)
Bzzlletin 110 (november 1983)
Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
Winkler Prins lexicon van de Nederlandse letterkunde (1986)
Oosthoek Lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945 (augustus 1999)