Ένα Εβραϊκό Ιδίωμα και η Σημασία του στην Κατανόηση της Γραφής
Αυτό το άρθρο αναφέρεται στις διαφορές μεταξύ των πράξεων και των χαρακτηριστικών που αποδίδονται στον Θεό στην Παλαιά Διαθήκη και των αντίστοιχων πράξεων και χαρακτηριστικών που αποδίδονται σ'Αυτόν στην Καινή Διαθήκη. Για παράδειγμα, ενώ από τα ευαγγέλια και τις επιστολές (και άσχετα από το γεγονός ότι αυτά τα δυο μέρη της Βίβλου ανήκουν σε διαφορετικές οικονομίες) μαθαίνουμε ότι ο Θεός είναι αγάπη (Ιωάννου Α 4/δ/8), ότι "τόσο αγάπησε τον κόσμο ώστε έδωσε τον Υιόν αυτού τον μονογενή" (κατά Ιωάννη 3/γ/16) ότι "είναι φως και σκοτία εν αυτώ δεν υπάρχει ουδεμία" (Ιωάννου Α 1/α/5) ότι δεν πειράζει με κακό κανέναν (Ιακώβου 1/α/13) κτλ., μερικές από τις αναφορές της Παλαιάς Διαθήκης φαίνεται να έχουν, εάν κατανοηθούν κυριολεκτικά, διαφορετική άποψη. Έτσι στην Παλαιά Διαθήκη υποτίθεται ότι ο Θεός διεγείρει τον Δαβίδ να κάνει κάτι το οποίο είναι κακό στα μάτια Του!!! (Σαμουήλ Β 24/κδ/1), σκληραίνει την καρδιά του Φαραώ για να μην στείλει τον ίδιο Του τον λαό στον τόπο που του είχε υποσχεθεί!!! (Εξοδος 4/δ/21), απατάει τον λαό Του (Ιερεμίας 4/δ/10), πλανάει και παρουσιάζετε σαν ο αίτιος ψευδοπροφητείας (Ιεζεκιήλ 14/ιδ/9) για να αναφέρουμε μερικές από τις περιπτώσεις που κάποιος μπορεί να βρει στην Παλαιά Διαθήκη και οι οποίες δείχνουν να μην συμφωνούν καθόλου με αυτά τα οποία κάποιος διαπιστώνει διαβάζοντας την Καινή Διαθήκη η άλλα μέρη της ίδιας της Παλαιάς Διαθήκης. Από την άλλη πλευρά, ο Λόγος του Θεού μας διαβεβαιώνει ότι με τον Θεό "δεν υπάρχει αλλοίωσις ή σκιά μεταβολής" (Ιακώβου α/1/17). Αυτό σημαίνει ότι εάν ο Θεός ήταν πραγματικά έτσι στην Παλαιά Διαθήκη, που δεν ήταν, τότε θα πρέπει να προσδοκούμε ότι θα είναι έτσι και στην Καινή Διαθήκη επίσης. Μαζί με όλα αυτά, είναι πολύ ενδιαφέρον ότι ενώ τα ευαγγέλια και οι επιστολές μας λένε ότι ο διάβολος είναι ο αρχιτέκτονας όλου του κακού, ότι είναι ψεύτης και ο πατέρας του ψεύδους (κατά Ιωάννη 8/η/44), ότι είναι ανθρωποκτόνος (κατά Ιωάννη 8/η/44), ότι ο σκοπός του είναι να κλέψει, να σκοτώσει, και να καταστρέψει (κατά Ιωάννη 10/ι/10), ότι επάγγελμα του είναι να πειράζει και γι'αυτό αποκαλείται "πειράζων" (κατά Ματθαίο 4/δ/3), ότι αυτός είναι ο οποίος έχει την εξουσία του θανάτου (Εβραίους 2/β/14) κτλ., όταν κάποιος πηγαίνει στην Παλαιά Διαθήκη είναι πιθανόν πολλές φορές να σχηματίσει την εντύπωση ότι είναι ο Θεός αυτός ο οποίος κάνει πολλά από αυτά τα διόλου θετικά πράγματα. Με άλλα λόγια, ενώ από τα ευαγγέλια και τις επιστολές μαθαίνουμε ότι ο Θεός είναι ΠΑΝΤΑ ΚΑΛΟΣ ΚΑΙ ΜΟΝΟ ΚΑΛΟΣ, και ότι ο διάβολος είναι ΠΑΝΤΑ ΚΑΚΟΣ ΚΑΙ ΜΟΝΟ ΚΑΚΟΣ, από την Παλαιά Διαθήκη είναι εύκολο να πάρουμε την εντύπωση ότι ο Θεός είναι μισός καλός και μισός κακός και στην πραγματικότητα ότι κάνει πολλά από τα πράγματα τα οποία γνωρίζουμε ότι προξενούνται από τον διάβολο (απάτη, καταστροφές, ψευδοπροφητεία κτλ.)
Αν και όλα τα παραπάνω θα έπρεπε να είχαν ελκύσει την προσοχή των μαθητών της Βίβλου εδώ και πολύ καιρό και θα έπρεπε να είχαν αποτελέσει αντικείμενο σοβαρής μελέτης, αυτό δεν έχει συμβεί. Αυτό είναι προφανές από την ιδέα του μισοκαλού, μισοκακού Θεού την οποία πολλοί έχουν. Με την σειρά της, αυτή η ιδέα έχει οδηγήσει στην σχεδόν παντελή άγνοια του αντίδικου και των διανοημάτων του, αφού υποτίθεται ότι τόσο το καλό όσο και το κακό πηγάζουν από τον γεμάτο αγάπη Θεό μας. Πως ο Θεός θα μπορούσε να προξενέσει συμφορές στην ζωή μου και να λέει ότι με αγαπά είναι κάτι το οποίο αποφεύγεται να απαντηθεί. Παρ'όλα αυτά, τα πράγματα δεν έχουν (και δεν θα μπορούσαν να έχουν) έτσι. Ο Θεός δεν είναι (και δεν θα μπορούσε να είναι) μισοκαλός και μισοκακός. Αντίθετα είναι ΟΛΟΣ, 100%, ΚΑΛΟΣ. Αυτός ο οποίος προξενεί ΟΛΟ το κακό είναι ο εχθρός του Θεού, ο διάβολος. Αυτό το οποίο ευθύνεται για την παρανόηση μερικών από τις αναφορές της Παλαιάς Διαθήκης και την συνακόλουθη σύγχυση, είναι η άγνοια ενός πολύ συχνά χρησιμοποιούμενου Εβραϊκού ιδιώματος. Σχετικά με τα ιδιώματα, όπως όλοι πιθανόν γνωρίζουμε κάθε γλώσσα έχει και τα δικά της. Έτσι, είναι δυνατόν ιδιωματικές εκφράσεις που στην γλώσσα μας να είναι απόλυτα κατανοητές, σε άλλες γλώσσες να μην έχουν κανένα νόημα εάν, λόγω άγνοιας του ιδιώματος, κατανοηθεί σαν κυριολεκτικό ότι εμείς έχουμε πει μόνο σχηματικά. Για παράδειγμα, ποια αλήθεια σημασία έχει για έναν Έλληνα η Αγγλική έκφραση "στο πίσω μέρος του μυαλού μου" ("at the back of my mind"); Εάν κάποιος αλλοδαπός έρθει και μας αναφέρει αυτήν την έκφραση1 και δεν γνωρίζουμε ότι είναι ιδιωματική τότε θα έχουμε φοβερά προβλήματα να τον καταλάβουμε αφού θα παίρνουμε σαν κυριολεκτικό κάτι που λέγεται μόνο σαν σχήμα λόγου. Το ίδιο βέβαια συμβαίνει και με την Εβραϊκή γλώσσα και τα ιδιώματα της. Εάν αγνοούμε αυτά τα ιδιώματα και πάρουμε σαν κυριολεκτικό κάτι που λέγεται μόνο σαν σχήμα λόγου τότε θα έχουμε φοβέρα προβλήματα να καταλάβουμε τι ο Λόγος του Θεού θέλει να μας πει. Ένα από τα Εβραϊκά ιδιώματα τα οποία χρησιμοποιούνται περισσότερο είναι: "η παρουσίαση κάποιου προσώπου σε ενεργητικό ρόλο ενώ στη πραγματικότητα αυτό που εννοείτε είναι ότι έχει επιτρέψει να γίνει αυτό που λέγεται ότι έχει κάνει, χωρίς όμως να το έχει κάνει ο ίδιος2". Με άλλα λόγια, μπορεί εγώ να παρουσιαστώ ότι κάνω κάτι ενώ στην πραγματικότητα δεν το έχω κάνει εγώ. Είναι η άγνοια αυτού του πολύ σημαντικού και συχνά χρησιμοποιούμενου Εβραϊκού ιδιώματος η οποία βρίσκεται πίσω απ'όλη την σύγχυση σχετικά με τις πράξεις οι οποίες αποδίδονται στον Θεό στην Παλαιά Διαθήκη. Ο Θεός είναι ΑΓΑΠΗ και ΦΩΣ και σ'Αυτόν δεν υπάρχει το παραμικρό σκοτάδι. Αυτό δεν είναι κάτι το οποίο εξαρτάται από τον αν αυτό που διαβάζουμε είναι πριν η μετά τον Μαλαχία (το τελευταίο βιβλίο που γράφτηκε στα Εβραϊκά). Δεν είναι κάτι που ο Θεός αποφάσισε ότι είναι μόνο μετά τον Μαλαχία. Αντίθετα, ΠΑΝΤΑ ήταν αγάπη και φως χωρίς κανένα σκοτάδι μέσα Του. Παρ'όλα αυτά, εάν αγνοήσουμε το παραπάνω Εβραϊκό ιδίωμα μπορεί να συμπεράνουμε ότι δεν ήταν πάντα έτσι άλλα αποφάσισε να γίνει μόνο από.........το κατά Ματθαίο και έπειτα.
Παρακάτω θα παρουσιάσουμε τέσσερα παραδείγματα όπου αυτό το Εβραϊκό ιδίωμα χρησιμοποιείται και θα ξεκινήσουμε από τα δυο αποσπάσματα που αποτέλεσαν το αντικείμενο αυτής της ερώτησης:1. Η περίπτωση του Σαμουήλ Β 24/κδ/1 και Χρονικών Α 21/κα/1
Αρχίζοντας από τον Σαμουήλ Β 24/κδ/1 διαβάζουμε:Σαμουήλ 24/κδ/1
"Και εξήφθη πάλιν η οργή του Κυρίου εναντίον του Ισραήλ, και διήγειρε τον Δαβίδ εναντίον αυτών να ειπή, "Ύπαγε, αρίθμησον τον Ισραήλ και τον Ιούδα"Εάν κάποιος διαβάσει το υπόλοιπο του κεφαλαίου, θα δει ότι αυτό που ο Δαβίδ πήγαινε να κάνει ήτανε αντίθετο με το θέλημα του Θεού. Επομένως, αν παίρναμε την παραπάνω παράγραφο κυριολεκτικά, θα καταλήγαμε στο συμπέρασμα ότι ο Θεός έβαλε τον Δαβίδ να κάνει κάτι που ήτανε αντίθετο στο θέλημα Του!!! Με άλλα λόγια, θα συμπεραίναμε ότι ο Θεός ενθάρρυνε τον Δαβίδ να αμαρτήσει και μάλιστα, όπως ο ίδιος ο Δαβίδ ομολόγησε, να αμαρτήσει "σφόδρα"!!! (Σαμουήλ Β 24/κδ/10). Τα προβλήματα αυτής της κατά κυριολεξία κατανόησης του παραπάνω αποσπάσματος, όταν αντιπαραβληθεί με άλλα μέρη της Βίβλου, είναι περισσότερο από φανερά. Αλήθεια, πως ο Θεός θα μπορούσε να είναι φως εάν, αντί να διδάσκει τους ανθρώπους Του πως να αποφεύγουν το κακό, τους παρακινούσε ο ίδιος να κάνουνε κακό και να αμαρτήσουμε; Ακόμη περισσότερο, πως θα μπορούσε ο Θεός να λέει στην Ιακώβου επιστολή ότι δεν πειράζει κανέναν με κακό, εάν, όπως η κατά κυριολεξία κατανόηση της παραπάνω παραγράφου φαίνεται να λέει, παρακίνησε τον Δαβίδ να κάνει κάτι που ήταν ενάντια στο θέλημα Του; Θα λέγατε κάποιον ότι σας αγαπά και είναι φως αν ερχόταν και σας έκανε τέτοια πράγματα; Εγώ δεν θα το έλεγα. Είναι ακριβώς σε περιπτώσεις σαν και αυτή, όπου η κατά κυριολεξία κατανόηση δεν φαίνεται να έχει κάποιο νόημα η δεν συμβαδίζει με την υπόλοιπη Βίβλο, όπου θα πρέπει να αρχίσουμε να ψάχνουμε για την παρουσία σχημάτων λόγου και γλωσσικών ιδιωμάτων. Στην περίπτωση μας, όπως και σε αρκετές άλλες, η δυσκολία δημιουργείται από το Εβραϊκό ιδίωμα που αναφέρθηκε προηγουμένως, και σύμφωνα με το οποίο ο Θεός παρουσιάζεται να κάνει κάτι το οποίο μόνο "άντεξε" η "επέτρεψε" να γίνει. Ποιος είναι ο αυτός που πραγματικά το έκανε, και τι εννοούμε όταν λέμε ότι ο Θεός "επέτρεψε" η "άντεξε" να γίνει, είναι κάτι το οποίο θα δούμε αργότερα.
Στο φως όλων των παραπάνω, αυτό που το απόσπασμα του Σαμουήλ Β 24/κδ/1 μας λέει είναι ότι ο Κύριος "επέτρεψε", "άντεξε" να παρακινηθεί ο Δαβίδ και να μετρήσει το Ισραήλ. Δεν ήταν ο Κύριος ο οποίος το έκανε. Αυτός που το έκανε, δίνεται στην αναφορά των Χρονικών Α 21/κα/1:Χρονικών Α 21/κα/1
"Αλλ' ο Σατανάς ηγέρθη κατά του Ισραήλ, και παρεκίνησε τον Δαβίδ να απαριθμήσει τον Ισραήλ"Ο Σατανάς λοιπόν ήτανε αυτός ο οποίος παρακίνησε τον Δαβίδ να κάνει κάτι το οποίο δεν ήτανε σε αρμονία με το θέλημα του Θεού. Αυτό συμφωνεί με τον χαρακτήρα του και υποστηρίζεται από την υπόλοιπη Βίβλο που τον ορίζει σαν εκείνο που εργάζεται ενάντια στο θέλημα του Θεού.
Στην πραγματικότητα, όπως προκύπτει από τα συμφραζόμενα ο Θεός προσπάθησε, μέσω του Ιωάβ, αρχηγού του στρατεύματος, να μεταπείσει τον Δαβίδ ώστε να μην κάνει αυτό που τελικά κατέληξε να κάνει. Οι στίχοι 2 και 3 των Χρονικών Α 21 (δες επίσης Σαμουήλ Β 24/κδ/2-3) μας λένε:Χρονικών Α 21/κα/2-4
"Και είπεν ο Δαβίδ προς τον Ιωάβ και προς τους άρχοντας του λαού, Υπάγετε, απαριθμήσατε τον Ισραήλ, από Βηρ-σαβεέ έως Δαν, και φέρετε προς εμέ, διά να μάθω, τον αριθμόν αυτών. Ο δε Ιωάβ απεκρίθη, Ο Κύριος να προσθέση επί τον λαόν αυτού εκατονταπλάσιον αφ'ότι είναι! αλλά κύριε μου βασιλεύ, δεν είναι πάντες δούλοι του κυρίου μου; διά τι ο κύριος μου επιθυμεί τούτο; ΔΙΑ ΤΙ ΝΑ ΓΕΙΝΗ ΤΟΥΤΟ ΑΜΑΡΤΗΜΑ ΕΙΣ ΤΟΝ ΙΣΡΑΗΛ;"
Ποιου το θέλημα έκανε ο Ιωάβ προσπαθώντας να πείσει τον Δαβίδ να μην κάνει αυτήν την καταμέτρηση; Του Θεού βέβαια. Ο Θεός δεν ήθελε αυτή η καταμέτρηση να γίνει και μέσω του Ιωάβ προειδοποίησε τον Δαβίδ γι'αυτό. Εάν αγνοούσαμε το Εβραϊκό ιδίωμα που χρησιμοποιείται στον Σαμουήλ Β 24/κδ/1, αυτό που θα καταλαβαίναμε είναι ότι ο Θεός παρακίνησε τον Δαβίδ να κάνει κάτι το οποίο δεν ήταν θέλημα Του (!!!) και την ίδια στιγμή προσπαθούσε να τον πείσει να αλλάξει γνώμη και να μην το κάνει (!!!). Αλλά τα πράγματα δεν είναι έτσι. Ενώ στα Χρονικά Α 21/κα/1 η αλήθεια μας λέγεται ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΑ, στον Σαμουήλ Β 24/κδ/1 η ίδια αλήθεια λέγεται ΣΧΗΜΑΤΙΚΑ, μέσω του παραπάνω Εβραϊκού ιδιώματος.
Ήταν λοιπόν ο Σατανάς ο οποίος παρακίνησε τον Δαβίδ να κάνει αυτήν την καταμέτρηση. Ο Θεός προειδοποίησε τον Δαβίδ, μέσω του Ιωάβ, αλλά ο Δαβίδ δεν ακολούθησε την συμβουλή του με αποτέλεσμα να πέσει στην παγίδα του διαβόλου. Κάτι άλλο που πρέπει επίσης να ξεκαθαριστεί είναι ότι όταν λέμε ότι ο Θεός "επέτρεψε" να κάνει ο Δαβίδ αυτό που έκανε, αυτό δεν σημαίνει ότι ο Θεός είχε έναν παθητικό αρνητικό ρόλο στο όλο θέμα, αφήνοντας τον Δαβίδ στο "έλεος" του διαβόλου. Αντίθετα, όπως είδαμε προσπάθησε μέσω του Ιωάβ να μεταπείσει τον Δαβίδ, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Αυτό που εννοείται μ'αυτήν την έκφραση είναι ότι Ο ΔΑΒΙΔ, κάτω από την επιρροή του Σατανά, αποτραβήχτηκε μακριά από τον Θεό στον βαθμό ώστε πείστηκε να πάει κόντρα στο θέλημα του Θεού, δένοντας Του έτσι τα χέρια. Ήτανε λοιπόν ο Δαβίδ που εγκατέλειψε, παραπλανώμενος, τον Θεό, και όχι ο Θεός που εγκατέλειψε τον Δαβίδ.2. Η περίπτωση της Εξόδου 12/ιβ/23
Ένα ακόμη παράδειγμα όπου η χρήση του παραπάνω Εβραϊκού ιδιώματος γίνεται καθαρή είναι στο βιβλίο της Εξόδου, όπου αναφορικά με την τελευταία πληγή που θα έπεφτε στους Αιγυπτίους διαβάζουμε:Εξοδος 12/ιβ/23
"διότι ο Κύριος θέλει περάσει διά να πατάξει τους Αιγυπτίους. και όταν ίδη το αίμα επί το ανώφλιον και επί τους δυο παραστάτας, ο Κύριος θέλει παρατρέξει την θύραν, ΚΑΙ ΔΕΝ ΘΕΛΕΙ ΑΦΗΣΕΙ ΤΟΝ ΕΞΟΛΟΘΡΕΥΤΗΝ να εισέλθει εις τας οικίας σας, διά να πατάξη"Αλήθεια, αν ο εξολοθρευτής και ο Κύριος ήταν το ίδιο πρόσωπο, τότε γιατί το κείμενο λέει ότι ο Κύριος δεν θα επέτρεπε στον εξολοθρευτή να εισέλθει στα σπίτια τους. Ποιος είναι αυτός ο εξολοθρευτής; Απ'όσο γνωρίζω, μόνο ένας σύμφωνα με την Βίβλο ήρθε "για να κλέψει, να σφάξει και να ΚΑΤΑΣΤΡΕΨΕΙ" (κατά Ιωάννη 10/ι/10, "Η Καινή Διαθήκη κατά Νεοελληνικήν απόδοσιν"): ο διάβολος. Αυτό δηλαδή που το τελευταίο μέρος του παραπάνω στίχου μας λέει είναι ότι ο Κύριος δεν θα επέτρεπε στον εξολοθρευτή, τον διάβολο, να κάνει κανένα κακό στους ανθρώπους Του. Παρ'όλα αυτά, εάν κάποιος παραβίαζε αυτά που ο Θεός είχε προστάξει να κάνουνε και για παράδειγμα δεν έβαφε τους δυο παραστάτες της πόρτας με το αίμα του αρνιού, υποθέστε τι θα γινότανε; Θα βάδιζε έξω από το θέλημα του Θεού, και επομένως εκτός της προστασίας Του και θα εξολοθρεύονταν από τον διάβολο. Επιστρέφοντας στο θέμα μας, και έχοντας γνώση όλων των παραπάνω, ποιος ήταν αυτός που εξολόθρευσε τα πρωτότοκα των Αιγυπτίων; Η απάντηση είναι: ο εξολοθρευτής, ο διάβολος. Γιατί τότε λοιπόν λέει "ο Κύριος" στην αρχή του στίχου; Εξαιτίας του Εβραϊκού ιδιώματος σύμφωνα με το οποίο ο Θεός παρουσιάζεται να κάνει κάτι που στην πραγματικότητα έχει γίνει από τον διάβολο, σαν συνέπεια ανυπακοής των ανθρώπων από το θέλημα του Θεού. Στην περίπτωση μας, εκείνοι οι οποίοι περπατούσαν εκτός του θελήματος του Θεού, με αποτέλεσμα να υποστούν από τον διάβολο τις ανάλογες συνέπειες, ήταν οι Αιγύπτιοι οι οποίοι δεν άφηναν τους Ισραηλίτες να φύγουν.
3. Η περίπτωση του Ιερεμία 4/δ/10
Μια ακόμη αναφορά η οποία έχει αποτελέσει την πηγή μεγάλης σύγχυσης και προβληματισμού είναι στον Ιερεμία 4/δ/10 όπου διαβάζουμε:Ιερεμίας 4/δ/10
"Τότε είπα [ο Ιερεμίας], Ω! Κύριε Θεέ! απατών λοιπόν ηπάτησας τον λαόν τούτον, και την Ιερουσαλήμ, λέγων, Ειρήνην θέλετε έχει. ενώ η μάχαιρα έφθασεν έως της ψυχής."Εάν κάποιος διαβάσει τον Ιερεμία, θα δει ότι υπήρχανε πολλοί ψευδοπροφήτες οι οποίοι προφητεύανε ότι θα υπήρχε ειρήνη. Στην, πραγματικότητα, ο μόνος προφήτης μέσω του οποίου μιλούσε ο Θεός, ο μόνος γνήσιος προφήτης, ήτανε ο Ιερεμίας, του οποίου η προφητεία ήταν σταθερά μια προειδοποίηση προς το λαό του Ισραήλ για το κακό που θα ερχόταν (και τελικά ήρθε) αν συνέχιζαν να απορρίπτουνε τον Θεό. Επομένως, εάν παίρναμε την παραπάνω παράγραφο στην κυριολεξία, θα συμπεραίναμε ότι ο Θεός ήτανε αυτός που προξένησε την ψευδοπροφητεία περί ειρήνης, και την εξαπάτηση που την ακολούθησε σαν αποτέλεσμα!! Η αντίθεση ενός συμπεράσματος σαν και αυτό με αλλά μέρη της Αγιας Γραφής είναι προφανής. Πραγματικά πως θα ήτανε ποτέ δυνατόν ο Θεός να εξαπατά τους ανθρώπους Του και να τους κάνει να κάνουν αυτό που δεν είναι το θέλημα Του; Είναι πραγματικά αδύνατο, εάν ο Θεός είναι φως χωρίς κανένα σκοτάδι μέσα Του. Από την άλλη πλευρά, ποιος είναι εκείνος ο οποίος δεν επιθυμεί να γίνει το θέλημα του Θεού; Είναι ο διάβολος. Γυρνώντας στην περίπτωση μας, το κεφάλαιο 23 του Ιερεμία μας λέει μέσω ποιου αυτοί οι ψευδοπροφήτες που μιλούσαν για ειρήνη προφήτευαν:
Ιερεμίας 23/κγ/13, 16-17, 21
"Είδον μεν αφροσύνην εν τοις προφήταις της Σαμάρειας. ΠΡΟΕΦΗΤΕΥΣΑΝ ΔΙΑ ΤΟΥ ΒΑΑΛ, και επλάνων τον λαό μου τον Ισραήλ............ Ούτω λέγει ο Κύριος των δυνάμεων: Μη ακούετε τους λογούς των προφητών των προφητεύοντων εις εσάς.................. Λέγουσι πάντοτε προς τους καταφρονούντας με, Ο Κύριος είπεν, "ΕΙΡΗΝΗ ΘΕΛΕΙ ΕΙΣΘΕ ΕΙΣ ΕΣΑΣ" [σύγκρινε με Ιερεμία 4/δ/10]......................... Δεν απέστειλα τους προφήτας τούτους, και αυτοί έτρεξαν. ΔΕΝ ΕΛΑΛΗΣΑ ΠΡΟΣ ΑΥΤΟΥΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΙ ΠΡΟΕΦΗΤΕΥΣΑΝ"Αυτοί οι προφήτες μέσω των οποίων ήρθε η απάτη περί ειρήνης, προφητεύανε ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΒΑΑΛ δηλαδή μέσω του διαβόλου. Ο Κύριος ποτέ δεν μίλησε σ'αυτούς. Αυτή είναι η κυριολεκτική πλευρά του θέματος. Όταν λοιπόν ο Ιερεμίας 4/δ/10 λέει ότι ο Κύριος απάτησε τον λαό του Ισραήλ, είναι προφανές ότι δεν μπορεί να είναι η κυριολεκτική αλήθεια αφού ο Κύριος ποτέ δεν μίλησε στους ψευδοπροφήτες εκείνους που απάτησαν τον λαό. Αυτός ο οποίος μίλησε σ'αυτούς ήταν ο Βαάλ, ο διάβολος, και ο Ιερεμίας 4/δ/10 δεν είναι παρά μια ακόμη περίπτωση όπου χρησιμοποιείται το Εβραϊκό εκείνο ιδίωμα σύμφωνα με το οποίο ο Θεός παρουσιάζεται να κάνει πράγματα που στην πραγματικότητα έχουν γίνει από τον διάβολο, όταν οι άνθρωποι (οι ψευδοπροφήτες και η συντριπτική πλειοψηφία του λαού του Ισραήλ στην περίπτωση μας) εγκαταλείπουν τον Θεό, και συνεπώς βαδίζουν χωρίς την ασπίδα προστασίας Του.
4. Η περίπτωση του κατά Ματθαίου 6/ς/13
Πέρα από την Παλαιά Διαθήκη, το ίδιο Εβραϊκό ιδίωμα μπορεί επίσης να βρεθεί στην Καινή Διαθήκη σαν ένας Εβραϊσμός, δηλαδή σαν μια φράση που παρ'ότι γραμμένη στα Ελληνικά περιέχει στοιχεία οπως ιδιώματα κτλ που αντιστοιχούν στην Εβραϊκή γλώσσα. Μια σχετική παράγραφο όπου κάτι τέτοιο συμβαίνει και που η κατανόηση της έχει προβληματίσει πολλούς είναι στο κατά Ματθαίο κεφάλαιο 6 όπου προς το τέλος του λεγόμενου "Πάτερ ημών" διαβάζουμε:Κατά Ματθαίο 6/ς/13
"ΚΑΙ ΜΗ ΦΕΡΕΙΣ ΗΜΑΣ ΕΙΣ ΠΕΙΡΑΣΜΟΝ, αλλ' ελευθέρωσον ημάς από του πονηρού, διότι σου είναι η βασιλεία και η δύναμις και η δόξα εις τους αιώνας. Αμήν"Εάν παίρναμε το παραπάνω απόσπασμα κυριολεκτικά τότε θα καταλήγαμε στο συμπέρασμα ότι και ο Θεός, πέρα από τον διάβολο, μπορεί να μας πειράξει με κακό και γι'αυτό θα πρέπει να του ζητήσουμε να μην το κάνει. Όμως, η Ιακώβου 1/α/13 μας λέει:
Ιακώβου 1/α/13
"Μηδείς πειραζόμενος ας λέγει ότι από του Θεού πειράζομαι. διότι ο Θεός είναι απείραστος κακών, ΚΑΙ ΑΥΤΟΣ ΟΥΔΕΝΑ ΠΕΙΡΑΖΕΙ"Εάν μπορούσε ποτέ ο Θεός να μας πειράξει για να μας ρίξει, θα έλεγε ο Ιάκωβος τόσο εμφατικά ότι Αυτός δεν πειράζει κανέναν; Βεβαίως όχι. Από την άλλη πλευρά ποιου επάγγελμα είναι ο πειρασμός και ποιος είναι γνωστός ως "ο πειράζων" (κατά Ματθαίο 4/δ/3); Η απάντηση είναι ο διάβολος. Αφού τώρα όλα αυτά έχουν έτσι, τότε γιατί ο Ιησούς είπε αυτά τα οποία είπε; Η απάντηση είναι ότι χρησιμοποίησε το προαναφερόμενο πολύ δημοφιλές ιδίωμα της γλώσσας του, όπως εσύ και εγώ χρησιμοποιούμε ιδιώματα της δικής μας γλώσσας. Εάν λάβουμε υπόψη αυτό το ιδίωμα θα έχουμε και την πραγματική σημασία του κομματιού αυτού δηλαδή: "Μην "επιτρέψεις" να πειραστούμε, μην "αντέξεις" να πειραστούμε" τουτέστιν "προστάτεψε μας από τον πειρασμό"
Με αυτό το παράδειγμα θα κλείσουμε και την σύντομη μελέτη μας στο θέμα αυτό. Εάν και αυτή η μελέτη δεν θα μπορούσε λόγω χώρου να είναι εξαντλητική, ελπίζω ότι τα παραδείγματα τα οποία δώσαμε να ήταν αρκετά έτσι ώστε ο αναγνώστης να αποκτήσει μια βασική κατανόηση αυτού του πολύ σημαντικού Εβραϊκού ιδιώματος, ώστε να μπορέσει να εξετάσει μονός του άλλες περιπτώσεις όπου απαντάται.
Αναστάσιος Κιουλάχογλου
Παραπομπές
E. W. Bullinger: "Figures of Speech Used in the Bible", Baker Book House, Grand Rapids, Michigan 49516-6287, USA, Αυτή η τύπωση: 1995. Τυπώθηκε για πρώτη φορά το 1898, Messrs. Eyre and Spottiswoode, London.
E. W. Bullinger: "The Companion Bible". Kregel Publications, Grand Rapids, Michigan 49501-2607, USA, 1990. Τυπώθηκε για πρώτη φορά το 1922, Zondervan, Grand Rapids, Michigan.
Υποσημειώσεις
1. Αυτό που η έκφραση αυτή σημαίνει είναι: "βάζω κάτι στη σκέψη μου, όχι όμως σαν κάτι που είναι κεντρικής σημασίας". (Κλικάρεται εδώ για να γυρίσεται στο σημείο που σταματήσατε.)
2. Δες E. W. Bullinger: "Figures of Speech Used in the Bible", σελ. 823-824. (Κλικάρεται εδώ για να γυρίσεται στο σημείο που σταματήσατε.)