Subject:      Tha'i Bi`nh chi? la` mo^.t ngo.n lu+?a kho+?i d-a^`u
Nguoi Viet Daily News - Editorial


August 9, 1997
---------------------------------------------------------------------------

Tha'i Bi`nh chi? la` mo^.t ngo.n lu+?a kho+?i d-a^`u


Nguo^`n tin tu+` "Ca^u La.c Bo^. Ba D-i`nh" cho bie^'t Bo^. chi'nh
tri. d-a?ng Co^.ng Sa?n Vie^.t Nam "d-a'nh gia' vu. pha?n kha'ng cu?a
no^ng da^n ti?nh Tha'i Bi`nh lo+'n ho+n phong tra`o Xo^ vie^'t Nghe^.
Ti~nh." Quy' vi. d-o^.c gia? Ngu+o+`i Vie^.t d-a~ theo do~i ca'c tin
tu+'c ve^` ca'c cuo^.c bie^?u ti`nh cu?a no^ng da^n Tha'i Bi`nh tre^n
ma(.t ba'o na`y\. Nhu+ng tin tu+'c tu+` Vie^.t Nam cho tha^'y vu.
pha?n kha'ng chu+a cha^'m du+'t va` co`n co' co+ se~ lan ro^.ng.
Ngo.n lu+?a Tha'i Bi`nh co' the^? ta.m tho+`i ta('t d-i nhu+ng no^~i
ba^'t bi`nh cu?a ngu+o+`i da^n kha('p no+i co`n a^m i?, trong lu'c
d-a?ng Co^.ng Sa?n Vie^.t Nam la.i la^m va`o ca?nh be^' ta('c
ve^` kinh te^'\. Mo^.t d-a(.c d-ie^?m cu?a vu. Tha'i Bi`nh la` do
chi'nh ca'c no^ng da^n, trong d-o' co' ca'c d-a?ng vie^n co^.ng sa?n,
d-o'ng vai chu? d-o^.ng. Cho d-e^'n nay, ngu+o+`i chu? cho^'t to^?
chu+'c cuo^.c va^.n d-o^.ng pha?n kha'ng va^~n co`n chu+a xua^'t
hie^.n. Theo tin tu+'c tu+` Ha` No^.i thi` d-o' la` mo^.t cu+.u
huye^.n u?y o+? Mu` Cang Cha?ng, thuo^.c mie^`n thu+o+.ng
du, nhu+ng go^'c la` da^n Tha'i Bi`nh. Co^.ng sa?n Ha` No^.i d-a~
ba('t ha`ng tra(m ngu+o+`i da^n, ba('t nhie^`u ngu+o+`i le^n d-a`i
truye^`n hi`nh "thu' to^.i", nhu+ng danh ti'nh cu?a ngu+o+`i cu+.u
huye^.n u?y chu? cho^'t na`y va^~n chu+a d-u+o+.c co^ng bo^', cho ne^n
ngu+o+`i da^n mie^`n Ba('c tin ra(`ng o^ng ta va^~n hoa.t d-o^.ng
tie^'p trong vo`ng bi' ma^.t, d-u+o+.c no^ng da^n che cho+?\.

D-a(.c d-ie^?m thu+' hai cu?a vu. Tha'i Bi`nh la` ca'c cuo^.c pha?n
kha'ng d-u+o+.c to^? chu+'c ra^'t ky~ lu+o+~ng. Nhu+ Ngu+o+`i Vie^.t
da~ loan tin, ca'c d-oa`n bie^?u ti`nh cho phu. la~o va` tre?
em d-i tru+o+'c, ke^' d-e^'n ca'c thu+o+ng binh, vo+. con lie^.t si~
ma` cho^`ng, cha tu+`ng bi. hy sinh vi` co^.ng sa?n xa^m la(ng mie^`n
Nam va` d-a'nh Cam Bo^'t. Ca'c ca'n bo^., co^ng nha^n vie^n ve^` hu+u
d-i d-o+.t ba, va` sau cu`ng mo+'i d-e^'n thanh nie^n trai tra'ng.
No^ng da^n tu+` ho+n 50 xa~, thuo^.c 6 huye^.n d-a~ la^`n lu+o+.t
d-e^'n bie^?u ti`nh ngo^`i tru+o+'c tru. so+? U\.B Nha^n da^n huye^.n
va` ti?nh, ke'o da`i ga^`n hai tha'ng tro+`i\. Ca'c tin tu+'c do
nguo^`n tin tu+` Ha` No^.i mo+'i cho Ngu+o+`i Vie^.t bie^'t the^m la`
ca'c d-oa`n ngu+o+`i khi d-i bie^?u ti`nh d-a~ chua^?n bi. d-u? ga.o
a(n, nu+o+'c uo^'ng, v.v. Ho. co`n trang bi. ca? che'n ba't, cho
d-e^'n gia^'y ve^. sinh va` mang theo ca? ca'c "nha` ve^. sinh" lu+u
d-o^.ng d-i bie^?u ti`nh, d-e^? tra'nh bi. ba('t ve^` to^.i la`m ma^'t
ve^. sinh. Cuo^.c pha?n kha'ng xua^'t pha't tu+` ha. ta^`ng no^ng
tho^n, lu'c cao d-ie^?m d-a~ co' 52 xa~ hoa`n toa`n va('ng bo'ng
chi'nh quye^`n co^.ng sa?n. Trong ma^'y tua^`n le^~, he^. tho^'ng
ha`nh cha'nh va` co^ng an co^.ng sa?n d-a~ bi. d-uo^?i ra kho?i la`ng
xa~\.

Khi so^' ngu+o+`i bie^?u ti`nh ngo^`i le^n d-e^'n 5000 ngu+o+`i thi`
Trung u+o+ng d-a?ng Co^.ng Sa?n mo+'i d-a'nh de.p. Da^n chu'ng d-a~
tu+'c gia^.n d-a'nh huye^.n u?y Tha'i Thu.y tro.ng thu+o+ng, khi d-u+a
ve^` Ha` No^.i cu+'u ca^'p thi` che^'t. Nhu+ng, cu~ng theo nguo^`n tin
tu+` Ha` No^.i cho Ngu+o+`i Vie^.t bie^'t, thi` D-o^~ Mu+o+`i d-a~ ra
le^.nh co^ng an va` li'nh kho^ng d-u+o+.c la`m che^'t mo^.t ngu+o+`i
da^n na`o trong khi d-a`n a'p, d-e^? tra'nh ga^y the^m pha^~n ua^'t.
Co' tin mo^.t cu. gia` d-a~ tu+` tra^`n khi d-u+o+.c d-u+a va`o nha`
thu+o+ng. D-o^~ Mu+o+`i d-a~ nhi`n tha^'y hie^?m ho.a ne^'u d-e^? xa?y
ra mo^.t vu. Thie^n An Mo^n o+? Tha'i Bi`nh. D-a?ng Co^.ng Sa?n d-a~
cho Pha.m The^' Duye^.t, mo^.t ngu+o+`i go^'c Tha'i Bi`nh trong Bo^.
Chi'nh Tri., ve^` chi.u nha^.n lo^~i tru+o+'c da^n chu'ng. Ho. "ba('t
giam" ca'c ca^'p u?y d-a?ng va` ca'c ngu+o+`i d-u+'ng d-a^`u bo^. ma'y
ha`nh cha'nh Tha'i Bi`nh, nhu+ng ngu+o+`i da^n bie^'t d-o' cu~ng la`
mo^.t ca'ch cu+'u cho bo.n na`y cha.y tro^'n co+n gia^.n du+~ cu?a
nha^n da^n. Ngu+o+`i da^n Ha` No^.i mi?a mai ra(`ng Pha.m The^'
Duye^.t go^'c la` tho+. may, nhu+ng kho^ng d-u? su+'c va' mie^'ng a'o
ra'ch cu?a d-a?ng! Nguye^n nha^n tru+.c tie^'p cu?a vu. Tha'i Bi`nh
la` mo^.t ca^y ca^`u\. Trong chu+o+ng tri`nh "D-o^?i mo+'i kinh te^'"
nu+?a vo+`i cu?a d-a?ng Co^.ng Sa?n, ho. ra le^.nh no^ng da^n la`m
su+u di.ch trong vie^.c xa^y du+.ng mo^.t ca^y ca^`u trong ti?nh Tha'i
Bi`nh. So^' tie^`n du`ng va`o vie^.c xa^y ca^`u, trong d-o' co' tie^`n
vie^.n tro+. quo^'c te^', d-a~ bi. ca'c ca^'p u?y a(n ca('p, trong
lu'c da^n chu'ng go` lu+ng d-i la`m phu\. No^ng da^n huye^.n Quy`nh
Phu. d-a~ d-o`i ho?i d-a?ng pha?i co^ng khai ho'a ca'c so^? sa'ch chi
tie^u, nhu+ng bi. tu+` cho^'i\. La`n so'ng co^ng pha^~n lan sang
huye^.n Tha'i Thu.y va` ca'c huye^.n kha'c. Mo^.t ba` la~o, te^n Lu.c,
o+? huye^.n Tha'i Thu.y ho?i chu? ti.ch huye^.n "...Hai na(m tru+o+'c,
mu+'c thu nha^.p cu?a o^ng cu~ng ba(`ng gia d-i`nh to^i\. The^' ma`
sau hai na(m la`m chu? ti.ch o^ng xa^y nha` mo+'i, d-i xe d-o+`i
mo+'i, trong khi gia d-i`nh to^i kho^ng d-u? co+m a(n. Ta`i sa?n d-o'
o+? d-a^u ra\?"

Khi nha^n da^n no^.p d-o+n khie^'u na.i nhu+ng bi. ca'c ca'n bo^.
ho^'ng ha'ch d-uo^?i ve^`, ho. pha?i ke'o nhau bie^?u ti`nh, d-e^'n
huye^.n Tha'i Thu.y ho. d-a~ d-a^.p pha' va(n pho`ng huye^.n,
d-a'nh chu? ti.ch huye^.n. Ta.i huye^.n Quy`nh Phu., da^n chu'ng
cha(.n d-u+o+`ng ba('t giu+~ ca'c ngu+o+`i bi. ti`nh nghi la` ca'n
bo^.\. Con so^' 52 xa~ bo? tro^'ng kho^ng co`n chi'nh quye^`n
co^.ng sa?n cho tha^'y no^ng tho^n mie^`n Ba('c d-ang so^i su.c nhu+
the^' na`o\. Ngu+o+`i da^n Tha'i Bi`nh no'i ro~ ca'c con so^' khie^'n
lo`ng ngu+o+`i ba^'t ma~n: Na(m 1946 ho. chi? pha?i d-o'ng 4 thu+'
thue^', na(m 1997, sau 10 na(m d-o^?i mo+'i kinh te^', ho. pha?i
d-o'ng 21 thu+' thue^'!

Tin rie^ng cu?a Ngu+o+`i Vie^.t tu+` Ha` No^.i cho bie^'t phong tra`o
no^ng da^n pha?n kha'ng d-a~ lan ra mu+o+`i ti?nh. Nguye^n nha^n sa^u
xa la` vie^.c d-o^?i mo+'i kinh te^' nu+?a vo+`i la`m ta(ng mu+'c
che^nh le^.ch gia`u nghe`o, ca`ng xa tha`nh pho^' va` ca`ng xa ca'c
tru.c giao tho^ng thi` mu+'c che^nh le^.ch ca`ng tra^`m tro.ng. Vu.
Tha'i Bi`nh chi'nh la` mo^.t vu. cho^'ng cu+o+`ng ha`o a'c ba' cu?a
no^ng da^n. Mo^~i nga`y ha`ng nga`n no^ng da^n ke'o le^n Ha`
No^.i ngo^`i cho+` o+? ca'c "cho+. ngu+o+`i" gio^'ng nhu+ ca'c cho+.
no^ le^., d-e^? hy vo.ng co' vie^.c la`m trong mo^.t nga`y d-u?
so^'ng. Trong khi d-o' thi` ca'c ca'n bo^. ngay ta.i no^ng tho^n
cu~ng d-ua d-o`i theo gio+'i tru+o+?ng gia? mo+'i o+? d-o^ thi., ma`
ho. thi` kho^ng nhie^`u d-u+o+`ng ma'nh mung ne^n chi? co' the^? a(n
ca('p co^ng qui~, do chi'nh ngu+o+`i no^ng da^n d-o'ng go'p. No^~i
pha^~n ua^'t cu?a no^ng da^n se~ kho' lo`ng d-u+o+.c la`m di.u d-i,
vi` chi'nh sa'ch kinh te^' cu?a d-a?ng Co^.ng Sa?n hie^.n nay hoa`n
toa`n be^' ta('c. Nhu+ Ngu+o+`i Vie^.t d-a~ tri`nh ba`y, ti`nh tra.ng
ca'c xi' nghie^.p vo+~ no+. va` ca'c nga^n ha`ng ga^`n pha' sa?n
khie^'n ne^`n kinh te^' d-ang bi. te^ lie^.t. So^' d-a^`u tu+ cu?a
ngoa.i quo^'c d-a~ ngu+ng la.i vi` kho^ng co' lua^.t le^.\. D-a^`u
tua^`n na`y, to`a a'n o+? Singapore d-a~ cho phe'p mo^.t co^ng ty ta`i
cha'nh "sie^'t no+." ca'c ta`i sa?n cu?a Incombank o+? d-o' (to^?ng
so^' ta`i sa?n tri. gia' khoa?ng 100 nga`n my~ kim,) vi` ca'c ti'n
du.ng thu+ le^n to+'i 500 nga`n my~ kim chu+a chi.u tra?\. Ti`nh
tra.ng kinh te^' d-i`nh d-o^'n se~ khie^'n co^ng nha^n o+? ca'c tha`nh
pho^' ti'ch tu. the^m ba^'t ma~n. Vu. Tha'i Bi`nh la` mo^.t ti'n
hie^.u cu?a no^ng tho^n gu+?i cho ngu+o+`i da^n d-o^ thi., la` ho.
d-a~ sa(~n sa`ng no^?i da^.y\. Vie^.c thay d-o^?i ca^'p la~nh d-a.o
o+? Ha` No^.i cu~ng kho^ng la`m thay d-o^?i ti`nh hi`nh vi` chi'nh
sa'ch kinh te^' cu?a d-a?ng Co^.ng Sa?n va^~n chu+a thay d-o^?i,
tru+o+'c khi co' d-a.i ho^.i giu+~a ky` va`o na(m to+'i\. Nhu+ng su+.
tri` tre^. ngay trong guo^`ng ma'y la~nh d-a.o cu?a d-a?ng Co^.ng Sa?n
se~ khie^'n cho ho. kho^ng the^? d-u+a ra mo^.t chi'nh sa'ch mo+'i
na`o d-e^? xoa di.u bo+'t no^~i ba^'t bi`nh cu?a nha^n da^n.


NGU+O+`I VIE^.T