Tri'ch ta.p chi' Ca'ch Ma.ng so^' 8 cu?a DDa.i Vie^.t Ca'ch Ma.ng DDa?ng.

XUA^N LO^.C VU`NG LE^N

Nguye^~n Ly' Tu+o+?ng

Tu+` ma^'y tha'ng nay, ba'o chi', truye^`n thanh va` truye^`n hi`nh o+? quo^'c no^.i nhu+ng nha^'t la` o+? ha?i ngoa.i dda~ dde^` ca^.p ra^'t nhie^`u dde^'n vu. no^?i da^.y cho^'ng su+u cao thue^' na(.ng va` cho^'ng tham nhu~ng cu?a nha` ca^`m quye^`n ti?nh Tha'i Bi`nh. Gio+` dda^y cuo^.c dda^'u tranh cho^'ng ba.o quye^`n co^.ng sa?n dda~ lan qua ca'c ti?nh Ha?i Pho`ng, Ha` DDo^ng, Hu+ng Ye^n, Phu' tho., So+n Ta^y, Thanh Ho'a va` Nghe^. An. Nha` ca^`m quye^`n o+? Ha` No^.i dda~ ra le^.nh cho ha`ng su+ ddoa`n bo^. ddo^.i dde^'n bao va^y, co^ la^.p toa`n vu`ng ti?nh Tha'i Bi`nh kho^ng cho ngu+o+`i la. tu+` ca'c ddi.a phu+o+ng kha'c dde^'n, ca^'m nga(.t kho^ng cho ddo^`ng ba`o trong vu`ng tho^ng tin lie^n la.c ra be^n ngoa`i. Ba'o chi' va` ca'c ha~ng tho^ng ta^'n ngoa.i quo^'c cu~ng bi. ca^'m kho^ng ddu+o+.c hoa.t ddo^.ng la`m nhie^.m vu. truye^`n tho^ng o+? trong vu`ng na^`y. Trong khi ddo', ta.i Xua^n Lo^.c thuo^.c ti?nh DDo^`ng Nai o+? mie^`n Nam Vie^.t Nam cu~ng bu`ng no^? mo^.t cuo^.c tranh dda^'u, tuy hi`nh thu+'c be^n ngoa`i co' kha'c vo+'i vu. Tha'i Bi`nh, nhu+ng kho^ng khi' be^n trong cu~ng kho^ng ke'm pha^`n so^i su.c va` khi' the^' cu?a nha^n da^n la` ddang o+? trong ti`nh tra.ng sa(~n sa`ng vu`ng le^n. So^' la` nga`y 1 tha'ng 4, 1997, te^n Nguye^~n Tru`ng Phu+o+ng, pho' chu? ti.ch U?y Ban Nha^n Da^n ti?nh DDo^`ng Nai co' ky' mo^.t va(n thu+ mang so^' 1216/UBT go+?i dde^'n ca'c co+ quan nha` nu+o+'c trong ti?nh ra le^.nh gia?i ta'n va` ca^'m ca'c ho^.i ddoa`n Co^ng Gia'o kho^ng ddu+o+.c sinh hoa.t trong ca'c nha` tho+`. Va(n thu+ no'i tre^n cu~ng ne^u ddi'ch danh mo^.t so^' ho^.i ddoa`n nhu+ Lie^n Minh Tha'nh Ta^m, Thie^'u Nhi Tha'nh The^?, Ba` Me. Co^ng Gia'o, Gia Tru+o+?ng, Ho^.i DDe^`n Ta. v.. v.. ca^'m kho^ng ddu+o+.c to^? chu+'c theo tu+`ng gio+'i (thanh nie^n, thie^'u nu+~, thie^'u nhi, phu. la~o v...v...), ca^'m kho^ng ddu+o+.c tu. ta^.p ddo.c kinh ca^`u nguye^.n ta.i gia ddi`nh.

DDo' la` mo^.t ddie^`u phi ly' vi` ca'c sinh hoa.t thanh nie^n nhu+ ca('m tra.i, la`m va(n nghe^., cho+i the^? thao, du ngoa.n, ho.c gia'o ly', la`m co^ng ta'c xa~ ho^.i v...v... o+? trong ca'c gia'o xu+' dde^`u dda~ co+ tu+` la^u ddo+`i va` kha('p no+i tre^n the^' gio+'i nha(`m mu.c ddi'ch ta.o cho gio+'i tre? mo^.t ne^'p so^'ng dda.o ddu+'c dde^? tro+? ne^n mo^.t ngu+o+`i co^ng da^n to^'t trong xa~ ho^.i.

Gio+` dda^y nha` nu+o+'c Co^.ng Sa?n Vie^.t Nam - qua mo^.t va(n thu+ cu?a U?y Ban Nha^n Da^n Ti?nh DDo^`ng Nai - dda~ le^n a'n nhu+~ng to^? chu+'c ke^? tre^n la` ba^'t ho+.p pha'p va` buo^.c gia'o ho^.i Co^ng Gia'o ta.i Xua^n Lo^.c pha?i gia?i ta'n ngay nhu+~ng to^? chu+'c na^`y.

Ha`ng gia'o pha^?m Xua^n Lo^.c tu+` ca'c vi. gia'm mu.c, linh mu.c, dde^'n ca'c tu si~ nam nu+~ cu~ng nhu+ ca'c gia'o hu+~u trong ddi.a pha^.n dde^`u nha^'t loa.t cu+.c lu+.c le^n tie^'ng pha?n ddo^'i le^.nh na`y.

DDu+'c Gia'm Mu.c Nguye^~n Minh Nha^.t dda~ co^ng khai tuye^n bo^' ra(`ng "Gia'o Ho^.i Co^ng Gia'o cu+o+ng quye^'t kho^ng thi ha`nh le^.nh cu?a Nha` Nu+o+'c vi` ddo' la` mo^.t quye^'t ddi.nh phi ly', cha` dda.p quye^`n tu+. do ti'n ngu+o+~ng cu?a ngu+o+`i da^n".

Tu+` 1975 dde^'n nay, i't khi co' chuye^.n gia'o ho^.i Co^ng Gia'o co^ng khai le^n tie^'ng pha?n ddo^'i va` chi'nh thu+'c tra? lo+`i cho nha` ca^`m quye^`n Co^.ng Sa?n Vie^.t Nam hay la` "GIA'O HO^.I CO^NG GIA'O KHO^NG CHA^'P HA`NH LE^.NH CU?A NHA` NU+O+'C".

Thu+.c ra, chuye^.n nha` nu+o+'c Co^.ng Sa?n Vie^.t Nam ra le^.nh gia?i ta'n ca'c ho^.i ddoa`n sinh hoa.t trong nha` tho+` kho^ng pha?i kho+?i ddi tu+` gia'o pha^.n Xua^n Lo^.c, ma` dda~ xa?y ra o+? nhie^`u gia'o pha^.n kha'c nhu+ Phan Thie^'t cha(?ng ha.n. Nhu+ng ca'c no+i ddo' kho^ng pha?n u+'ng ma.nh va` a?nh hu+o+?ng cu?a ca'c ddi.a phu+o+ng ddo' kho^ng lo+'n ba(`ng Xua^n Lo^.c.

Ly' do la` tuy mo+'i tha`nh la^.p tu+` na(m 1965, gia'o pha^.n Xua^n Lo^.c la` mo^.t no+i co' so^' gia'o da^n ddo^ng nha^'t ta.i Vie^.t Nam (ga^`n 900,000). Gia'o pha^.n Xua^n Lo^.c nga`y xu+a go^`m ca'c ti?nh Long Kha'nh, Bie^n Ho`a (ba^y gio+` la` ti?nh DDo^`ng Nai), Phu+o+'c Tuy va` Vu~ng Ta`u (ba^y gio+` la` Ba` Ri.a-Vu~ng Ta`u), va` co' hai gia'm mu.c : DDu+'c Cha chi'nh Nguye^~n Minh Nha^.t va` DDu+'c Cha pho' Nguye^~n Va(n Tra^m. Gia'o da^n go^`m nhu+~ng tha`nh pha^`n di cu+ tu+` Ba('c va`o tu+` na(m 1954, va` tu+` mie^`n Trung (Qua?ng Tri.) va`o na(m 1972. Sau na(m 1975, ddo^`ng ba`o co^ng gia'o tu+` ca'c ti?nh mie^`n Trung cha.y ve^` dda^y hoa(.c ddi vu`ng kinh te^' mo+'i. Ngoa`i ra co`n co' mo^.t so^' da^n ddi.a phu+o+ng dda~ so^'ng o+? no+i dda^y tu+` tru+o+'c na(m 1954. DDa so^' gia'o da^n dda~ tu+`ng bo? que^ hu+o+ng, ta`i sa?n, nha` cu+?a, mo^` ma? to^? tie^n dde^? ddi ti`m tu+. do, tra'nh kho?i bi. a'p bu+'c nha^'t la` ve^` ma(.t to^n gia'o. Cu~ng vi` va^'n dde^` tu+. do ti'n ngu+o+~ng ma` ho. dda~ tu+` mie^`n Ba('c hoa(.c tu+` mie^`n Trung cha.y va`o mie^`n Nam. Gia'o da^n o+? dda^y so^'ng ddoa`n ke^'t, ye^u thu+o+ng ddu`m bo.c la^~n nhau; ho. cu~ng dda~ dde^'n bu+o+'c ddu+o+`ng cu`ng ro^`i, ai ddu.ng va`o tu+. do cu?a ho. nha^'t la` tu+. do ti'n ngu+o+~ng la` co' chuye^.n.

Gia'o pha^.n Xua^n Lo^.c o+? va`o giu+~a ca'c gia'o pha^.n Sa`i Go`n, Phan Thie^'t, DDa` La.t. Do.c theo ddu+o+`ng Sa`i Go`n-Vu~ng Ta`u, Sa`i Go`n-DDa` La.t, Sa`i Go`n- Phan Thie^'t... ngu+o+`i ta tha^'y hai be^n ddu+o+`ng nha` tho+`, nha` gia'o da^n san sa't ha`ng chu.c ca^y so^', va` Xua^n Lo^.c la` trung ta^m chi'nh cu?a vu`ng na`y. Da^n o+? dda^y la.i co' truye^`n tho^'ng dda'u tranh ra^'t cao.

Ta.i Xua^n Lo^.c hie^.n nay ra^'t thie^'u linh mu.c dde^? phu.c vu. gia'o da^n, trung bi`nh mo^.t linh mu.c (ke^? ca? nhu+~ng vi. gia` 70-80 tuo^?i) pha?i phu. tra'ch khoa?ng 5000 gia'o da^n. Va^'n dde^` dda`o ta.o linh mu.c ga(.p ra^'t nhie^`u kho' kha(n. Tu+` 1975 dde^'n nay nha` nu+o+'c co^.ng sa?n Vie^.t Nam mo+'i cho phe'p mo+? chu?ng vie^.n dda`o ta.o linh mu.c. Hie^.n nay toa`n gia'o pha^.n co' 45 tha^`y dda.i chu?ng sinh, danh sa'ch 15 tha^`y ddu+o+.c dde^` nghi. phong chu+'c Linh Mu.c nhu+ng nha` nu+o+'c co^.ng sa?n chi? cho 5 tha^`y ma` tho^i; va` pha?i hai na(m mo+'i cho nha^.n chu?ng sinh va`o tu ta.i chu?ng vie^.n mo^.t la^`n. Ca'c vi. linh mu.c gia` ye^'u, ca'c vi. linh mu.c qua ddo+`i kho^ng co' ngu+o+`i thay the^'.

Sau khi tha^'y ca'c Gia'm Mu.c, Linh Mu.c va` gia'o da^n thuo^.c gia'o pha^.n Xua^n Lo^.c to? ra ddoa`n ke^'t, ba^'t khua^'t, da'm co^ng khai le^n tie^'ng cho^'ng la.i le^.nh cu?a Nha` Nu+o+'c mo^.t ca'ch ra^'t la` ma.nh me~, chu+'ng to? lo`ng da^n ba^'t ma~n to^.t ddo^., va` cu`ng trong lu'c a^'y ddo^`ng ba`o o+? mo^.t so^' ti?nh mie^`n Ba('c cu~ng no^?i da^.y cho^'ng su+u cao thue^' na(.ng, ddo`i co+m no a'o a^'m, ne^n nha` ca^`m quye^`n dda~ cu+? Pha.m The^' Duye^.t, U?y Vie^n Bo^. Chi'nh Tri., Tru+o+?ng Ban Da^n Va^.n Trung U+o+ng va`o Xua^n Lo^.c da`n xe^'p.

Mo^.t cuo^.c ho.p dda~ ddu+o+.c trie^.u ta^.p giu+~a Pham The^' Duye^.t va` mo^.t so^' dda.i die^.n nha` ca^`m quye^`n ti?nh DDo^`ng Nai vo+'i ca'c vi. la~nh dda.o gia'o pha^.n Xua^n Lo^.c go^`m co' DDu+'c Gia'm Mu.c Phao Lo^` Nguye^~n Minh Nha^.t, DDu+'c Gia'm Mu.c phu. ta' Nguye^~n Va(n Tra^m, Linh Mu.c To^?ng DDa.i Die^.n Nguye^~n Chu Trinh va` ca'c Linh Mu.c Qua?n Ha.t dde^? ho`a gia?i ha^`u tra'nh ga^y ra nhu+~ng thie^.t ha.i cho ca? ddo^i be^n.

Le^n tie^'ng tru+o+'c dda.i die^.n cu?a chu+'c quye^`n Trung U+o+ng Ha` No^.i, DDu+'c Gia'm Mu.c gia'o pha^.n Xua^n Lo^.c Nguye^~n Minh Nha^.t dda~ le^n tie^'ng kha(?ng ddi.nh ra(`ng: "Sinh hoa.t cu?a ca'c ho^.i ddoa`n trong nha` tho+` kho^ng co' gi` la` ba^'t ho+.p pha'p ca?, nha` nu+o+'c kho^ng co' quye^`n ca^'m ddoa'n ca'c sinh hoa.t ddo' va` Gia'o Ho^.i Co^ng Gia'o cu~ng kho^ng ca^`n pha?i xin phe'p".

Ca'c dda.i die^.n cu?a gia'o ho^.i ta.i gia'o pha^.n Xua^n Lo^.c cu~ng ne^u le^n 3 ddie^?m lie^n quan dde^'n va(n thu+ so^' 1216 nga`y 1-4-97 cu?a U?y Ban Nha^n Da^n Ti?nh DDo^`ng nai nhu+ sau:

1. Vie^.c la`m cu?a U?y Ban Nha^n Da^n Ti?nh DDo^`ng Nai dda~ ga^y ne^n hoang mang, giao ddo^.ng trong nha^n da^n, va` ye^u ca^`u hu?y bo? va(n thu+ ddo'.

2. Va^'n dde^` to^? chu+'c Na(m Tha'nh 2000 hie^.n nay chi? la` chua^?n bi. ba(`ng hi`nh thu+'c SUY GA^~M LO+`I CHU'A, DDO.C KINH CA^`U NGUYE^.N, SO^'NG DDa.O DDU+'C, HO.C HO?I GIA'O LY', KINH THA'NH v..v.. cha(?ng co' gi` dda'ng dde^? cho nha` nu+o+'c pha?i quan ta^m theo do~i.

3. Trung Ta^m Ha`nh Hu+o+ng DDu+'c Me. Ba~i Da^u (Vu~ng Ta`u) co' nha^.n ddu+o+.c mo^.t so^' tie^`n ba.c do ddo^`ng ba`o da^ng cu'ng... Nay Nha` Nu+o+'c muo^'n du`ng so^' tie^`n ddo' dde^? la`m vie^.c kha'c. Chu'ng to^i kho^ng ddo^`ng y' vi` ddo' la` tie^`n cu?a ddo^`ng ba`o da^ng cu'ng dde^? du`ng va`o vie^.c truye^`n gia'o theo y' nguye^.n cu?a ho.. Chu'ng to^i kho^ng the^? la`m vie^.c gi` kha'c vo+'i y' nguye^.n cu?a ngu+o+`i da^ng cu'ng.

DDu+'c Gia'm Mu.c Nguye^~n Minh Nha^.t dda~ tuye^n bo^' tu+` cho^'i, nha^'t ddi.nh kho^ng thi ha`nh nhu+~ng ye^u ca^`u cu?a Nha` Nu+o+'c ve^` ca'c va^'n dde^` ne^u tre^n.

Hie^.n nay trong ca'c gia'o xu+', gia'o da^n va^~n sinh hoa.t bi`nh thu+o+`ng va` ve^` phi'a nha` nu+o+'c Co^.ng Sa?n thi` va^~n co`n o+? trong ti`nh tra.ng a'n binh ba^'t ddo^.ng, co' le~ ho. ddu+o+ng co`n pha^n va^n chu+a bie^'t ne^n xu+? tri' the^' na`o vi` ne^'u la`m ma.nh thi` cha('c cha('n the^' na`o cu~ng co' mo^.t cuo^.c no^?i da^.y gio^'ng nhu+ ca'c cuo^.c no^?i da^.y cu?a nha^n da^n Mie^`n Ba('c vu+`a ro^`i o+? Tha'i Bi`nh, Thanh Ho'a, Nghe^. An, Ha` DDo^ng, Hu+ng Ye^n, Ha?i Pho`ng, So+n Ta^y v..v.. Khi nghe tin ddo^`ng ba`o Vie^.t Nam o+? ha?i ngoa.i dda~ le^n tie^'ng be^nh vu+.c cho gia'o da^n thuo^.c gia'o pha^.n Xua^n Lo^.c cu~ng nhu+ quan ta^m dde^'n ddo^`ng ba`o cu?a ca'c to^n gia'o kha'c va` nha^'t la` nha^n da^n Mie^`n Ba('c, dda(.c bie^.t la` Tha'i Bi`nh... DDu+'c Gia'm Mu.c Nguye^~n Minh Nha^.t no'i ra(`ng: "Chu'ng to^i ra^'t la^'y la`m pha^'n kho+?i va` ca?m tha^'y ddu+o+.c an u?i tru+o+'c su+. hie^.p tho^ng, ddoa`n ke^'t cu?a mo.i ngu+o+`i. Xin ca'm o+n DDu+'c To^?ng Gia'm Mu.c Nguye^~n Va(n Thua^.n va` ddo^`ng ba`o o+? ha?i ngoa.i. Xin mo.i ngu+o+`i ha~y tie^'p tu.c u?ng ho^. va` na^ng ddo+~ chu'ng to^i".

DDu+o+.c bie^'t DDu+'c Gia'm Mu.c Nguye^~n Minh Nha^.t na(m nay dda~ 71 tuo^?i; ca'ch dda^y 2 na(m nga`i dda~ bi. tai bie^'n ma.ch ma'u na~o, bi. ba.i lie^.t, nhu+ng hie^.n nay dda~ phu.c ho^`i va` va^~n la`m vie^.c bi`nh thu+o+`ng. Ca^u no'i cu?a Tha'nh Phe^ Ro^, ngu+o+`i la~nh dda.o Gia'o Ho^.i sau Chu'a Gie^su, khi ddu+'ng tru+o+'c to`a a'n cu?a ngu+o+`i La Ma~ (the^' ky? thu+' I) la`: "Non Possimus" ra^'t ddu'ng vo+'i tru+o+`ng ho+.p cu?a DDu+'c Gia'm Mu.c gia'o pha^.n Xua^n Lo^.c hie^.n nay. Ca^u ddo' co' nghi~a la` "chu'ng to^i kho^ng the^?" va^ng lo+`i ca'c o^ng, vi` chu'ng to^i pha?i va^ng lo+`i Thie^n Chu'a va` la`m co^ng vie^.c cu?a Thie^n Chu'a tru+o+'c dda~...

Nguye^~n Ly' Tu+o+?ng