November 13, 1997

Ba co+n ba~o cuo^'i na(m

NGU+O+`I VIE^.T
Ngu+o+`i A' D-o^ng tin ra(`ng khi va^.n ha.n cu?a mo^.t trie^`u d-a.i d-e^'n lu'c ta`n thi` hay co' thie^n tai\. Cuo^'i na(m nay co' ba tra^.n ba~o xa?y ra o+? nu+o+'c ta, mo^.t do thie^n nhie^n, hai tra^.n ba~o kha'c la` do che^' d-o^. co^.ng sa?n tu+. ga^y ma^`m d-e^? chuo^'c ho.a\.

D-a^`u tie^n la` tra^.n ba~o Linda tho^?i va`o mie^`n Nam Vie^.t Nam. Hai tra^.n ba~o kha'c tie^'p theo d-a~ la`m cho Co^.ng Sa?n Ha` No^.i the^m kho^'n d-o^'n. O+? Ha` No^.i la` tra^.n ba~o d'Arvor, nha` ba'o truye^`n hi`nh Pha'p d-a~ d-o^.t nha^.p tra.i Thanh Ca^?m tha^u hi`nh, ro^`i le^n tie^'ng d-o`i tu+. do cho Gia'o su+ D-oa`n Vie^'t Hoa.t giu+~a ho^.i nghi. cu?a 150 nha` ba'o vie^'t tie^'ng Pha'p tu+` 40 quo^'c gia d-e^'n ho.p ta.i Ha` No^.i\. Va` tra^.n ba~o d\'Arvor chu+a nguo^i thi` d-e^'n tra^.n ba~o D-o^`ng Nai, khi ha`ng nga`n d-o^`ng ba`o bie^?u ti`nh d-o`i la.i d-a^'t bi. chie^'m d-oa.t ba^'t co^ng vi` quan chu+'c co^.ng sa?n tham nhu~ng. Ca? ba tra^.n ba~o na`y cu~ng chi? la` d-ie^`m ba'o hie^.u nhu+~ng kho' kha(n ma` d-a?ng Co^.ng Sa?n Vie^.t Nam pha?i d-o^'i pho' trong tho+`i gian to+'i, ma` hie^.n nay kho^ng co' gia?i pha'p na`o ngoa`i vie^.c d-a?ng Co^.ng Sa?n pha?i tu+` bo? d-o^.c quye^`n tho^'ng tri.\.

Ha^.u qua? cu?a tra^.n ba~o Linda co' the^? coi la` de^~ gia?i quye^'t nha^'t. Hie^.n co' ma^'y tra(m nga`n ngo^i nha` d-a~ bi. pha' hu?y, va` ha`ng chu.c nga`n ma^~u d-a^'t bi. nga^.p nu+o+'c ma(.n, khie^'n ha`ng trie^.u ngu+o+`i ma^'t nha` cu+?a, ha`ng tra(m nga`n ma^'t ke^' sinh nhai\. Nhu+ng ca'c thie^.t ha.i va^.t cha^'t co' the^? d-u+o+.c gia?i quye^'t, vo+'i ta`i nguye^n cu?a the^' gio+'i va` d-o^`ng ba`o o+? trong nu+o+'c va` ngoa`i nu+o+'c d-em to+'i cu+'u tro+.\. Nhu+ng kho' kha(n la` o+? chi'nh ba?n cha^'t cu?a che^' d-o^.\.

hu'ng ta d-a~ bie^'t he^. tho^'ng qua?n ly' cu?a d-a?ng Co^.ng Sa?n vu+`a cu+'ng nha('c, vu+`a phu+'c ta.p. Lo^'i to^? chu+'c d-o' co' the^? hu+~u hie^.u trong tho+`i chie^'n khi lo+.i the^' na(`m o+? vie^.c chua^?n bi. ca'c tra^.n d-a'nh tha^.t ky~ lu+o+~ng, du+.a tre^n tin ti`nh ba'o chi'nh xa'c tha^u lu+o+.m la^u nga`y\. Bo^. ma'y d-o' kho^ng co' kha? na(ng linh d-o^.ng d-e^? d-o^'i pho' vo+'i ca'c ba^'t ngo+` va` ti`nh huo^'ng phu+'c ta.p d-a^`y bie^'n chuye^?n. Che^' d-o^. co^.ng sa?n hie^.n nay ti`m ca'ch na('m d-o^.c quye^`n ngay trong vie^.c cu+'u tro+. ba~o lu.t. Nhu+ng chi'nh d-o^.c quye^`n d-o' se~ ta.o ra ca'c va^'n d-e^` mo+'i: cha^.m tre^~ trong vie^.c chuye^n cho+? cu~ng nhu+ pha^n pho^'i, phi' pha.m, ba^'t co^ng, va` nha^'t la` ta.o co+ ho^.i cho tham nhu~ng. Tra^.n ba~o Linda se~ la`m no^?i ba^.t ca'c nhu+o+.c d-ie^?m d-o', kho^ng kha'c gi` tra^.n d-o^.ng d-a^'t o+? Kobe d-a~ khie^'n da^n chu'ng Nha^.t Ba?n nhi`n tha^'y su+. ba^'t lu+.c cu?a guo^`ng ma'y thu+ la.i o+? Nha^.t. Va` d-o' chi'nh la` mo^.t ha^.u qua? la^u da`i cu?a ba~o Linda\.

Tra^.n ba~o d\'Arvor co`n ba^'t ngo+` ho+n ba~o Linda\. Khi chi'nh phu? Ha` No^.i nha^.n tie^`n cu?a Paris d-e^? to^? chu+'c Ho^.i nghi. ca'c nu+o+'c no'i tie^'ng Pha'p, ho. kho^ng ngo+` mo^.t nga`y long tro.ng nha^'t tru+o+'c khi khai ma.c ho^.i nghi. Thu+o+.ng d-i?nh ho. la.i bi. mo^.t nha` ba'o d-em va^'n d-e^` nha^n quye^`n d-a(.t ra o+? giu+~a Ha` No^.i\. Ba^'t ngo+` ho+n nu+~a la` nho'm nha` ba'o na`y d-a~ d-a'nh lu+`a d-u+o+.c ca? co^ng an co^.ng sa?n d-e^? d-o^.t nha^.p tra.i tu` Thanh Ca^?m, mo^.t ca'ch la`m cho ca? the^' gio+'i pha?i chu' y' d-e^'n D-oa`n Vie^'t Hoa.t vo+'i ti'nh ca'ch mo^.t tu` nha^n cu?a lu+o+ng ta^m. Nhu+ d-a~ loan tin tre^n Ngu+o+`i Vie^.t , tru+o+'c d-a^y o+? Ha` No^.i chi? co' mo^.t i't ngu+o+`i bie^'t d-e^'n te^n o^ng Hoa.t, nhu+ng sau tra^.n ba~o d\'Arvor na`y thi` te^n tuo^?i va` cuo^.c tranh d-a^'u cu?a o^ng d-a~ d-u+o+.c ngu+o+`i tri' thu+'c o+? Ha` No^.i ba`n ta'n kho^ng ngo+'t. Ha` No^.i bi. d-a(.t tru+o+'c hai d-ie^`u kho' cho.n lu+.a\. ne^'u ho. tie^'p tu.c giam giu+~ o^ng Hoa.t thi` chi? chu+'ng to? ho. ba^'t cha^'p du+ lua^.n the^' gio+'i va(n minh. Ne^'u tra? tu+. do cho o^ng Hoa.t thi` chu+'ng to? ho. nha^.n to^.i va` lu`i bu+o+'c tru+o+'c a'p lu+.c, chu+a ke^? la` bo^~ng du+ng d-u+a o^ng ra mo^.t die^~n d-a`n ro^.ng lo+'n ho+n, va` co' a?nh hu+o+?ng ho+n.

Nhu+ng tra^.n ba~o co' a?nh hu+o+?ng la^u da`i nha^'t va` se~ ga^y kho' kha(n cho che^' d-o^. co^.ng sa?n nha^'t la` tra^.n ba~o tu+` ti?nh Bie^n Ho`a (D-o^`ng Nai). Chi'nh quye^`n co^.ng sa?n d-a~ pha?i chu`n bu+o+'c kho^ng da'm d-a`n a'p tha(?ng tay ca'c d-o^`ng ba`o mie^`n Nam d-o`i la.i d-a^'t d-ai bi. chie^'m hu+~u, va` d-a^y la` la^`n d-a^`u tie^n ma` chi'nh quye^`n d-o' pha?i nho+` d-e^'n mo^.t vi. gia'm mu.c d-u+'ng ra khuye^n gia?i d-o^`ng ba`o gia?i ta'n bie^?u ti`nh.

Nhu+ng bie^'n co^' o+? D-o^`ng Nai se~ co' a?nh hu+o+?ng la^u da`i ho+n mo^.t vu. tham nhu~ng ve^` d-a^'t d-ai\. Vie^.c chie^'m hu+~u d-a^'t tu+ cu?a ngu+o+`i da^n va` cu?a ca'c co+ so+? tho+` phu+o+.ng cu~ng nhu+ chie^'m d-a^'t co^ng la`m cu?a tu+ la` mo^.t hie^.n tu+o+.ng pho^? bie^'n tu+` Ba('c va`o Nam, d-a~ ke'o da`i ha`ng ma^'y chu.c na(m nay\. Chu'ng ta co`n nho+' vu. chie^'m ruo^.ng cu?a da^n la`ng Tho. D-a` d-e^? la`m sa^n cho+i Golf cho mo^.t co^ng ty D-a.i Ha`n khai tha'c. Trong ta.p chi' The^' Ky? 21 so^' Tha'ng Gie^ng na(m 1997 d-a~ ne^u le^n ma^'y tru+o+`ng ho+.p d-ie^?n hi`nh kha'c, nhu+ ta.i la`ng D-o^`ng Va(n, huye^.n Duy Tie^n ti?nh Ha` Nam, chi'nh quye^`n co^.ng sa?n d-a~ chie^'m ngo^i chu`a Ca?nh Phu'c, la^'y co+' la`m cu+?a ha`ng lu+o+ng thu+.c. Nhu+ng sau d-o' cu+?a ha`ng lu+o+ng thu+.c chi? chie^'m mo^.t pha^`n d-a^'t nho?, co`n ca'c ca'n bo^. d-a~ chia nhau d-em xa^y nha` la^`u, bie^'n cu?a co^ng tha`nh rie^ng. Chuye^.n na`y kho^ng kha'c gi` nhu+~ng chuye^.n d-ang la` d-a^`u mo^'i cho no^~i ba^'t ma~n cu?a d-o^`ng ba`o Ho^' Nai: Ca'n bo^. chie^'m d-a^'t cu?a da^n va` cu?a gia'o xu+', cu~ng la^'y co+' sung co^ng, nhu+ng ru't cu.c d-a~ bie^'n tha`nh cu?a rie^ng.

Ti`nh tra.ng chie^'m hu+~u ruo^.ng d-a^'t na`y d-a~ ta.o ne^n mo^'i ua^'t ha^.n a^m y? tu+` nhie^`u na(m qua\. Tre^n nha^.t ba'o Ngu+o+`i Vie^.t na`y, tru+o+'c d-a^y Lua^.t su+ D-oa`n Thanh Lie^m d-a~ ne^u le^n va^'n d-e^` d-a^'t d-ai cu?a ca'c co+ so+? to^n gia'o bi. chie^'m d-oa.t, va` o^ng no'i ra(`ng d-a~ to+'i lu'c ca'c to^? chu+'c to^n gia'o o+? Vie^.t Nam d-a(.t va^'n d-e^` d-o`i la.i ca'c d-a^'t d-ai d-a~ bi. chie^'m. Sau ca'c gia'o xu+' o+? D-o^`ng Nai, co`n ca'c gia'o xu+' kha'c, ca'c khuo^n ho^.i Pha^.t gia'o, ca'c tu vie^.n, chu`a chie^`n, ngoa`i ra co`n d-a^'t d-ai cu?a ca'c gia'o ho^.i Cao D-a`i o+? mie^`n Nam ra d-e^'n mie^`n Trung, gia'o ho^.i Pha^.t gia'o Ho`a Ha?o, v.v. Bao nhie^u na(m nay, d-a?ng Co^.ng Sa?n Vie^.t Nam chie^'m d-oa.t d-a^'t d-ai cu?a da^n, pha^n pha't cho ca'n bo^. va` d-a?ng vie^n, ba^y gio+` la` lu'c ho. pha?i chi.u ca'c ha^.u qua?\. Cho ne^n mo^.t cuo^.c bie^?u ti`nh o+? D-o^`ng Nai ba'o hie^.u nhie^`u va^.n d-o^.ng nga^'m nga^`m kha'c tre^n toa`n quo^'c, cho+` nga`y bu`ng no^?\.

Ba tra^.n ba~o cuo^'i na(m na`y lie^.u co' la`m cho che^' d-o^. co^.ng sa?n bi. su.p d-o^? hay kho^ng, ba^y gio+` co`n so+'m chu+a the^? no'i tru+o+'c d-u+o+.c. Nhu+ng mo^.t d-ie^`u ro~ ra`ng la` va^.n ma.ng cu?a d-a?ng Co^.ng Sa?n d-ang xuo^'ng.

1