Bi`nh cu~ - Ru+o+.u cu~

NGU+O+`I VIE^.T
Ban cha^'p ha`nh Trung u+o+ng dda?ng Co^.ng Sa?n Vie^.t Nam ddang ho.p ba`n nhau coi se~ ddo^?i mo+'i nhu+ the^' na`o\. DDo^?i mo+'i la` mo^.t kha^?u hie^.u pha?i tru+ng ra dde^? nha^.n vie^.n tro+., nho+` ddo^ la vie^.n tro+. mo+'i co' tie^`n nuo^i dda?ng vie^n.

Ta.i Tokyo, trong khi na(n ni? xin cho ddu+o+.c 2,4 ty? ddo^, o^ng Nguye^~n Ma.nh Ca^`m cu~ng cam ke^'t chi'nh phu? Ha` No^.i "quye^'t ta^m ddo^?i mo+'i," ddu'ng nhu+ ddo`i ho?i cu?a ca'c nu+o+'c chi tie^`n. Nhu+ng dda?ng Co^.ng Sa?n ddo^?i mo+'i nhu+ the^' na`o\?

Trong tua^`n tru+o+'c, ho. dda~ ddem tru+ng ba`y ngay ta.i Ha` ' No^.i mo^.t mo'n "Bi`nh cu~, ma` ru+o+.u cu~ng cu~."

Ca'i bi`nh cu~ te^n la` Vo~ Nguye^n Gia'p, 83 tuo^?i, cu+.u Bo^. tru+o+?ng Quo^'c pho`ng, cu+.u Chu? ti.ch u?y ban dda(.t vo`ng xoa('n kie^?m soa't sinh sa?n. Va` ta.i DDa.i ho^.i Ky` 2 cu?a Ho^.i Cu+.u chie^'n binh o+? Ha` No^.i, Vo~ Nguye^n Gia'p ddem rao ba'n mo^.t mo'n ru+o+.u cu~ mang te^n la` "Ba?o ve^. To^? quo^'c xa~ ho^.i chu? nghi~a". Khi dda.i ho^.i na`y ke^'t thu'c, ba'o chi' trong nu+o+'c loan tin mo^.t o^ng tu+o+'ng "ddu+o+.c ba^`u" la`m chu? ti.ch, bo^'n tu+o+'ng kha'c "ddu+o+.c ba^`u" la`m pho', rie^ng tu+o+'ng Gia'p thi` "tie^'p tu.c ddu+o+.c suy to^n" la`m Chu? ti.ch danh du+.. O+? mo^.t nu+o+'c chie^'n tranh nu+?a the^' ky?, la^`n sau cu`ng o+? Cam Bo^'t mo+'i cha^'m du+'t ddu+o+.c ta'm na(m, ma` Ho^.i Cu+.u chie^'n si~ ga^`n dda^y mo+'i ra ddo+`i\. Ho^.i na`y ra ddo+`i dde^? la`m bi`nh phong, nga(n kho^ng cho Ca^u la.c bo^. Cu+.u kha'ng chie^'n hoa.t ddo^.ng - Ca^u la.c bo^. ddo' nhie^`u ta kho' sai ba?o\. Va` Vo~ Nguye^n Gia'p ddu+o+.c du+.ng le^n la`m bi`nh phong cho ca'i bi`nh phong ddo'.

Vo~ Nguye^n Gia'p la` con ngu+o+`i nhu+ the^' na`o, chu'ng ta co' the^? tha^'y trong hai ta`i lie^.u\. Trong cuo^'n ho^`i ky' DDe^m Giu+~a Ban Nga`y cu?a Vu~ Thu+ Hie^n, mo^.t nha` va(n ddang so^'ng o+? Pha'p, o^ng ta ddu+o+.c mo^ ta? la` mo^.t ngu+o+`i nha't va` he`n. Nhu+ng hi`nh a?nh o^ng ta co`n te^. ha.i ho+n nu+~a theo lo+`i mo^ ta? cu?a mo^.t ngu+o+`i dda?ng vie^n Co^.ng Sa?n trung kie^n ddang so^'ng o+? Ha` No^.i, la` Tra^`n Phu+o+ng, o^ng na`y dda`n em Le^ Dua^?n, tu+`ng la`m pho' thu? tu+o+'ng. Trong DDe^m Giu+~a Ban Nga`y, Vu~ Thu+ Hie^n ke^? khi ca'c ngu+o+`i tha^n ca^.n vo+'i Gia'p bi. "nhu+~ng ddo`n chuye^n chi'nh vo^ sa?n gia'ng xuo^'ng," bi. ba('t giam, vu to^.i, thi` Gia'p "nhu+ mo^.t ke? vo^ can, o^ng hie^`n la`nh khoanh tay nhi`n cuo^.c khu?ng bo^' tra('ng die^~n ra tru+o+'c ma('t." (trang 334) Ca'c dda^`u so? co^.ng sa?n kha'c dda~ tru+ng ra mo^.t la' thu+ Gia'p gu+?i Quan Toa`n quye^`n DDo^ng Du+o+ng tu+` xu+a, trong ddo' o^ng ta tu+. xu+ng la` "ke? to^i to+' trung tha`nh cu?a Nga`i\." Vi` la' thu+ ddo' Gia'p kho^ng co`n da'm tranh quye^`n vo+'i ca'c tay nhu+ Dua^?n, Tho., chi.u ddo'ng vai bu` nhi`n (trang 350). Vu~ Thu+ Hie^n ke^? ra(`ng na(m 1949, khi the^' qua^n Pha'p co`n ma.nh va` Trung Co^.ng chu+a tie^'p te^', Tru+o+`ng Chinh da.i do^.t ddu+a ra kha^?u hie^.u "chuye^?n ma.nh sang to^?ng pha?n co^ng," Gia'p la` tu+ le^.nh qua^n ddo^.i kho^ng da'm co' y' kie^'n. Khi Gia'p tri`nh ba`y kha^?u hie^.u ddo' trong mo^.t ho^.i nghi. qua^n su+. cao ca^'p thi` bi. pha?n ddo^'i, vi` lu'c ddo' no'i to^?ng pha?n co^ng la` ddie^`u kho^ng the^? na`o la`m no^?i\. Gia'p ve^`, ke^? la.i vo+'i tha^n phu. o^ng Vu~ Thu+ Hie^n:

-Mi`nh ro~ to dda^`u ma` da.i! Tha(`ng Tha^.n [Tru+o+`ng Chinh] ddu'ng la` xu'i cho' va`o bu.i ra^.m...Vu+`a mo+'i ddo.c xong ba'o ca'o\...dda~ bi. Nguye^~n So+n no' dda^.p cho mo^.t tra^.n to+i bo+`i, vuo^'t ma(.t kho^ng ki.p...

-Nhu+ng no' dda^.p ddu'ng chu+'? Cha to^i ho?i\.

-DDu'ng! Vo~ Nguye^n Gia'p ho^`n nhie^n thu+`a nha^.n - Mo+'i cay!

Vu~ Thu+ Hie^n kho^ng va`o dda?ng Co^.ng Sa?n, tu+`ng la` na.n nha^n cu?a che^' ddo^., nhu+ng o^ng cu~ng kho^ng co' thu` oa'n rie^ng vo+'i ho. Vo~. Nhu+~ng ma^?u chuye^.n o^ng ke^? co' the^? tin ddu+o+.c. Tra^`n Quy`nh no'i ve^` Gia'p dda'ng tin ho+n nu+~a vi` o^ng ta ba^y gio+` va^~n la` dda?ng vie^n lo ba?o ve^. Chu? nghi~a Xa~ ho^.i\. Trong cuo^'n ho^`i ky' Nhu+~ng ky? nie^.m ve^` Le^ Dua^?n chu+a ddu+o+.c chi'nh thu+'c xua^'t ba?n nhu+ng ba?n tha?o dda~ lu+u ha`nh o+? trong nu+o+'c Tra^`n Quy`nh co`n cho tha^'y nha^n ca'ch cu?a Vo~ Nguye^n Gia'p dde^ tie^.n ho+n nhie^`u\. Pha^`n hai cu?a cuo^'n ho^`i ky' na`y dda~ xua^'t hie^.n o+? Pha'p. Theo Tra^`n Quy`nh thi` Le^ Dua^?n che^ Vo~ Nguye^n Gia'p la` ngu+o+`i khe'o ni.nh (trang 31). Tra^`n Quy`nh nha^.n xe't "Gia'p la` mo^.t con ngu+o+`i ha'o danh, khoe khoang"(tr. 32). Quy`nh thua^.t lo+`i Tru+o+`ng Chinh ke^? dda~ tro^ng tha^'y la' thu+ Toa`n quye^`n Marty gu+?i Gia'p va` DDa(.ng Tha'i Mai (nha.c phu. cu?a Gia'p) vo+'i ca^u mo+? dda^`u "Ca'c con Mai va` Gia'p tha^n a'i - Mes chers enfants Mai et Gia'p" (trang 32). Vi` the^' Gia'p lu'c na`o cu~ng so+. bi. to^' ca'o\. Le^ Dua^?n nha^.n xe't, "Gia'p la` con ngu+o+`i xa?o tra', khi to^i tu+` mie^`n Nam ra, no'i chuye^.n rie^ng vo+'i to^i Gia'p hay no'i xa^'u Ba'c, nhu+ng tru+o+'c ma(.t Ba'c, Gia'p ra^'t ni.nh Ba'c." (tr. 33)

Con ngu+o+`i ddu+o+.c ca'c ddo^`ng chi' mo^ ta? la` xa?o tra', khe'o ni.nh, he`n, ba^y gio+` ddu+o+.c DDo^~ Mu+o+`i ddu+a ra dde^? ke^u go.i ca'c cu+.u chie^'n binh Ba('c Vie^.t ha~y tie^'p tu.c trung tha`nh vo+'i dda?ng dde^? "ba?o ve^. To^? quo^'c xa~ ho^.i chu? nghi~a\."

DDu+a ra nhu+~ng lo+`i ke^u go.i cu~ mo`n ddo', vi` trong nhu+~ng vu. no^ng da^n no^?i loa.n o+? Tha'i Bi`nh, Khu Tu+, nhu+~ng ngu+o+`i ca^`m dda^`u chi'nh la` nhu+~ng cu+.u si~ quan dda~ tu+`ng hy sinh suo^'t ca'c cuo^.c chie^'n vi` dda?ng Co^.ng Sa?n mo+'i xa?y ra\. Nhu+~ng ngu+o+`i ddo' pha^`n lo+'n dda~ hy sinh vi` nghe hai tie^'ng "To^? quo^'c." Nhu+ng dda?ng Co^.ng Sa?n dda~ ddo^?i "To^? quo^'c" tha`nh "To^? quo^'c xa~ ho^.i chu? nghi~a!" Ho+n 20 na(m sau khi no^.i chie^'n cha^'m du+'t, chi'nh sa'ch kinh te^' pha' sa?n cu?a dda?ng dda~ la`m cho gia ddi`nh, la`ng xo'm nghe`o ca`ng nghe`o ho+n. Nhu+ tho^'ng ke^ cu?a Lie^n Hie^.p Quo^'c cho tha^'y, no^ng da^n chi? ddu+o+.c hu+o+?ng 16% lo+.i nhua^.n do co^ng lao ca`y ca^'y cu?a ho. ta.o ra, co`n ho+n mo^.t nu+?a lo+.i nhua^.n dde^? cho ca'n bo^. ca'c co^ng ty quo^'c doanh ddo^.c quye^`n thu mua va` xua^'t ca?ng!

DDo^'i vo+'i ngu+o+`i da^n Vie^.t Nam o+? tho^n que^ thi` Chu? nghi~a Xa~ ho^.i co' nghi~a la` ca'c Ho+.p ta'c xa~ No^ng nghie^.p. DDo' la` nhu+~ng to^? chu+'c la`m cho no^ng nghie^.p tri` tre^. va` bo'c lo^.t da^n chu'ng. Nga`y nay kho^ng ngu+o+`i da^n na`o, hay ngu+o+`i cu+.u chie^'n binh na`o co`n muo^'n ddem ma.ng so^'ng cu?a mi`nh dde^? ba?o ve^. thu+' To^? quo^'c Chu? nghi~a Xa~ ho^.i ddo', nha^'t la` pha?i cho^'ng la.i ba` con, la`ng xo'm, dde^? ba?o ve^. ca'c tay tu+ ba?n ddo?.

Ta.i sao dda?ng Co^.ng Sa?n Vie^.t Nam co`n ddem ca'i bi`nh cu~ chu+'a thu+' ru+o+.u dda~ chua ra ba'n?

Vi` tha`nh tha^.t ma` no'i, ho. kho^ng co' mo'n na`o kha'c! Trong khi ca? the^' gio+'i co^.ng sa?n tu+` Nga dde^'n Trung Quo^'c dde^`u co^' go+~ thoa't ra kho?i ba~i la^`y xi' nghie^.p quo^'c doanh, thi` Nguye^~n Va(n Linh, co^' va^'n dda?ng, va^~n ho^ ha`o cu?ng co^' ca'c xi' nghie^.p quo^'c doanh. Sau khi chi.u thu' nha^.n dda~ tha^'t ba.i trong chi'nh sa'ch ta^.p sa?n ho'a no^ng nghie^.p, ba(`ng ca'c "ho+.p ta'c xa~" cu+o+~ng e'p no^ng da^n pha?i va`o, ba^y gio+` ho. chi.u cho no^ng da^n tu+. to^? chu+'c la^'y ca'c phu+o+ng thu+'c co^.ng ta'c sa?n xua^'t va` tie^'p thi.. Nhu+ng ca? ca'i dda?ng ra^'t gio?i ve^` khoa a(n no'i va` dda(.t kha^?u hie^.u gio`n gia~ ddo' cu~ng kho^ng ti`m ra chu+~ na`o mo+'i, cu+' du`ng ba chu+~ Ho+.p ta'c xa~! The^' la` ngu+o+`i da^n trong tha^'y dda~ so+.!

Nhie^`u no^ng da^n Vie^.t Nam nga`y xu+a coi nhu+ bi. ddi.a chu? bo'c lo^.t, bo'c lo^.t ta`n nha^~n nha^'t cu~ng chi? la^'y ddi.a to^ dde^'n 50, 60%. Nga`y nay, theo tho^'ng ke^ cu?a UNDP thi` no^ng da^n chi? ddu+o+.c hu+o+?ng 16% lo+.i tu+'c no^ng nghie^.p Vie^.t Nam.

Co' le~ muo^'n "ddo^?i mo+'i tha^.t su+." dda?ng Co^.ng Sa?n ne^n tuye^n bo^' ro~: nha` nu+o+'c do dda?ng ddo^.c quye^`n na('m giu+~ va^~n la` chu? nha^n cu?a ruo^.ng dda^'t kha('p nu+o+'c, nhu+ ghi trong hie^'n pha'p, ca'c no^ng da^n dde^`u la` ngu+o+`i ca`y thue^, ca^'y mu+o+'n. Nhu+ng tu+` nay dda?ng se~ ddo^?i mo+'i trie^.t dde^?, ba(`ng ca'ch quay ve^` che^' ddo^. ddi.a chu? nga`y xu+a, dda?ng hu+'a chi? cu+o+'p la^'y 40% hoa lo+.i ma` tho^i\. Va` tu+` nay o^ng tu+o+'ng Gia'p se~ ddo^?i mo+'i luo^n, o^ng ta se~ ho^ ha`o "Ba?o ve^. To^? quo^'c DDi.a chu? mo+'i!"

NGU+O+`I VIE^.T