Tie^'n Si~ Phan D-i`nh Die^.u : Ye^u ca^`u da^n chu? ho'a chi'nh tri. d-a~ tro+? ne^n he^'t su+'c bu+'c thie^'t.

Lie^n tie^'p trong ma^'y tua^`n qua, nhie^`u ba`i vie^'t d-a~ xua^'t hie^.n ta.i Ha` No^.i vo+'i no^.i dung phe^ pha'n su+. la~nh d-a.o cu?a d-a?ng co^.ng sa?n Vie^.t Nam (CSVN) va` ye^u ca^`u da^n chu? ho'a d-a^'t nu+o+'c. Ngoa`i la' thu+ cu?a o^ng Tra^`n D-o^., mo^.t cu+.u tu+o+'ng la~nh qua^n d-o^.i co^.ng sa?n, d-a~ d-u+o+.c pho^? bie^'n ro^.ng ra~i, co`n co' 2 ba`i vie^'t kha'c cu~ng d-ang la`m cha^'n d-o^.ng du+ lua^.n. D-o' la` la' thu+ cu?a o^ng Hoa`ng Hu+~u Nha^n, nguye^n bi' thu+ tha`nh u?y Ha?i Pho`ng va` cu+.u Uy? vie^n Ban Cha^'p Ha`nh Trung U+o+ng d-a?ng CSVN, va` ba`i pha't bie^?u cu?a nha` toa'n ho.c no^?i tie^'ng Phan D-i`nh Die^.u d-o.c trong mo^.t ho^.i nghi. cu?a Ma(.t Tra^.n To^? Quo^'c.

Qua la' thu+ go+?i gio+'i la~nh d-a.o d-a?ng va` nha` nu+o+'c CSVN, o^ng Hoa`ng Hu+~u Nha^n d-a~ ye^u ca^`u d-a?ng co^.ng sa?n pha?i tie^'p tu.c con d-u+o+`ng d-o^?i mo+'i va` phe^ pha'n le^` lo^'i sinh hoa.t cu?a d-a?ng, ma` theo o^ng vi` thie^'u da^n chu? ne^n d-a~ da^~n d-e^'n ti`nh tra.ng ta^.p trung quye^`n lu+.c va`o mo^.t thie^?u so^'\.

Trong khi d-o', Ta.i mo^.t ho^.i nghi. do Ma(.t Tra^.n To^? Quo^'c to^? chu+'c va`o hai nga`y 12 va` 13/12/97, o^ng Phan D-i`nh Die^.u d-a~ chi? tri'ch d-a?ng CSVN chi? thu+.c hie^.n d-o^?i mo+'i nu+?a vo+'i va` o^ng kha(?ng d-i.nh ra(`ng ye^u ca^`u da^n chu? ho'a chi'nh tri. d-a~ tro+? ne^n he^'t su+'c bu+'c thie^'t cho Vie^.t Nam ho^m nay\.

O^ng Phan D-i`nh Die^.u sinh nga`y 12/6/36 ta.i Nghe^. Ti~nh, to^'t nghie^.p Khoa Toa'n ta.i D-a.i ho.c Ha` No^.i na(m 1957. Na(m 1965, o^ng sang Nga ho.c o+? Ma.c Tu+ Khoa va` to^'t nghie^.p ba(`ng Tie^'n si~ Khoa Ho.c Toa'n o+? d-a^y na(m 1967. Sau d-o', o^ng da.y toa'n o+? ca'c tru+o+`ng d-a.i ho.c o+? Ha` No^.i va` mo^.t so^' chu+'c vu. kha'c o+? Trung Ta^m Nghie^n Cu+'u Khoa Ho.c Toa'n Quo^'c Gia o+? Ha` No^.i, Chu+o+ng Tri`nh Khoa Ho.c D-ie^.n Tu+? Quo^'c Gia, Hie^.p Ho^.i Toa'n Ho.c Quo^'c Te^' Ca'c Nu+o+'c Pha't Trie^?n. O^ng la` tha`nh vie^n Trung u+o+ng Ma(.t Tra^.n To^? Quo^'c, to^? chu+'c ngoa.i vi cu?a d-a?ng CSVN.

Trong 10 na(m qua, tie^'n si~ Phan D-i`nh Die^.u cu~ng nhie^`u la^`n le^n tie^'ng qua ca'c cuo^.c pho?ng va^'n ngoa.i quo^'c va` o+? mo^.t so^' die^~n d-a`n ha.n che^' o+? trong nu+o+'c, no'i le^n nguy co+ cu?a d-a^'t nu+o+'c du+o+'i su+. la~nh d-a.o cu?a d-a?ng CSVN va` d-o`i ho?i d-a^'t nu+o+'c da^n chu? ho'a\.

Du+o+'i d-a^y la` nguye^n va(n ba`i pha't bie^?u tu+.a d-e^` "Ve^` Ye^u Ca^`u Tie^'p Tu.c D-o^?i Mo+'i Trong Giai D-oa.n Hie^.n Nay" cu?a o^ng Phan D-i`nh Die^.u trong Ho^.i Nghi. D-oa`n Chu? ti.ch mo+? ro^.ng U?y ban Trung u+o+ng Ma(.t Tra^.n To^? Quo^'c, to^? chu+'c va`o nga`y 12 va` 13/12/97 ta.i Ha` No^.i\.

*** Ve^` Ye^u Ca^`u Tie^'p Tu.c D-o^?i Mo+'i Trong Giai D-oa.n Hie^.n Nay\.

Va^'n d-e^` tie^'p tu.c co^ng cuo^.c d-o^?i mo+'i d-e^? d-a^?y ma.nh su+. pha't trie^?n kinh te^' xa~ ho^.i o+? nu+o+'c ta vo^'n d-a~ d-u+o+.c d-a(.t ra thu+o+`ng xuye^n tu+` ho+n 10 na(m nay, hie^.n nay tru+o+'c nhu+~ng bie^'n chuye^?n cu?a ti`nh ti`nh mo+'i no' la.i ca`ng tro+? ne^n ca^'p thie^'t, d-o?i ho?i chu'ng ta pha?i nghie^m tu'c d-a'nh gia' la.i nhu+~ng gi` d-a~ qua d-e^? ti`m nhu+~ng gia?i pha'p ti'ch cu+.c cho giai d-oa.n mo+'i\. To^i hoan nghe^nh ba'o ca'o chua^?n bi. cho Ho^.i Nghi. Trung U+o+ng D-a?ng la^`n thu+' tu+ sa('p to+'i do d-o^`ng chi' Le^ D-a(ng Doanh tri`nh ba`y, ba?n ba'o ca'o d-a~ d-e^` ca^.p mo^.t ca'ch tha(?ng tha('n d-e^'n nhie^`u va^'n d-e^` co+ ba?n cu?a ti`nh hi`nh hie^.n nay va` d-a~ co' su+. pha^n ti'ch tu+o+ng d-o^'i sa^u sa('c. To^i hy vo.ng la` tu+` nhu+~ng pha^n ti'ch d-o' se~ co' the^? d-i d-e^'n ca'c gia?i pha'p thu+.c su+. d-a'p u+'ng ca'c d-o`i ho?i mo+'i cu?a su+. pha't trie^?n d-a^'t nu+o+'c. Du+o+'i d-a^y to^i xin go'p the^m mo^.t so^' y' kie^'n ve^` vie^.c pha^n ti'ch ti`nh hi`nh va` hu+o+'ng ti`m gia?i pha'p cho vie^.c tie^'p tu.c d-o^?i mo+'i\.

Chu'ng ta d-ang so^'ng trong mo^.t tho+`i d-a.i cu?a nhu+~ng chuye^?n bie^'n sa^u sa('c va` he^'t su+'c nhanh cho'ng tre^n toa`n the^' gio+'i, tre^n kha('p mo.i li~nh vu+.c kinh te^', chi'nh tri., xa~ ho^.i\. Su+. chuye^?n bie^'n sang mo^.t ne^`n kinh te^' mo+'i trong d-o' ca'c ye^'u to^' tho^ng tin va` tri' tue^. nga`y ca`ng giu+~ mo^.t vai tro` quye^'t d-i.nh, su+. die^~n bie^'n mau le. cu?a qua' tri`nh the^' gio+'i ho'a (mondialisation) ne^`n kinh te^' thi. tru+o+`ng vo+'i su+. ca.nh tranh nga`y ca`ng quye^'t lie^.t, vo^'n xua^'t pha't tu+` ye^u ca^`u cu?a ca'c nu+o+'c co^ng nghie^.p pha't trie^?n nha^'t, d-a~ nhanh cho'ng ta'c d-o^.ng d-e^'n mo.i nu+o+'c tre^n the^' gio+'i, lo^i cuo^'n ca? the^' gio+'i va`o trong cu`ng mo^.t do`ng cha?y ma` ba^'t ky` nu+o+'c na`o, da^`u kho^ng muo^'n cu~ng kho' co' ca'ch gi` tra'nh ne' d-u+o+.c. D-e^? ho`a nha^.p d-u+o+.c va`o do`ng cha?y d-o' va` vu+o+n le^n, chu'ng ta d-a~ hie^?u ra(`ng ca^`n pha?i d-o^?i mo+'i tu+ duy, tie^'p nha^.n nhu+~ng ca'ch suy nghi~, nhu+~ng quan nie^.m mo+'i ve^` tho+`i cuo^.c, ho.c ta^.p kinh nghie^.m tu+` nhie^`u phi'a d-o^'i vo+'i vie^.c to^? chu+'c ne^`n kinh te^' xa~ ho^.i, v.v... Ca?i ca'ch kinh te^' theo hu+o+'ng pha't trie^?n kinh te^' thi. tru+o+`ng va` ca?i ca'ch chi'nh tri. theo hu+o+'ng tu+`ng bu+o+'c da^n chu? ho'a xa~ ho^.i, ve^` nguye^n ta('c d-a~ d-u+o+.c xem la` no^.i dung co+ ba?n cu?a d-o^?i mo+'i, cu`ng nha(`m mu.c d-i'ch la` pha't huy to^'i d-a mo.i nguo^`n na(ng lu+.c ta`i nguye^n, lao d-o^.ng, tri' tue^. cu?a toa`n da^n to^.c d-e^? la`m cho da^n gia`u, nu+o+'c ma.nh, xa~ ho^.i co^ng ba(`ng, va(n minh.

Tu+` cuo^'i nhu+~ng na(m 80, tru+o+'c ye^u ca^`u ca^'p thie^'t cu?a vie^.c thoa't ra kho?i ti`nh tra.ng khu?ng hoa?ng toa`n die^.n cu?a d-a^'t nu+o+'c, D-a?ng d-a~ cha^'p nha^.n mo^.t so^' chu? tru+o+ng d-o^?i mo+'i, d-a(.c bie^.t ve^` kinh te^', d-o^`ng tho+`i D-a?ng giu+~ quye^`n la~nh d-a.o co^ng cuo^.c d-o^?i mo+'i\. D-ie^`u d-o' d-a~ co' ta'c d-o^.ng giu+~ cho co^ng cuo^.c d-o^?i mo+'i bu+o+'c d-a^`u d-u+o+.c tie^'n ha`nh trong d-ie^`u kie^.n tu+o+ng d-o^'i o^?n d-i.nh, d-a^'t nu+o+'c thoa't ra kho?i khu?ng hoa?ng, ne^`n kinh te^' thi. tru+o+`ng d-u+o+.c hi`nh tha`nh da^`n, d-o+`i so^'ng cu?a mo^.t bo^. pha^.n da^n cu+ d-u+o+.c ca?i thie^.n ro~ re^.t, v.v... Nhu+ng ro^`i ra^'t nhanh cho'ng, ti`nh hi`nh d-a~ la`m bo^.c lo^. ro~ mo^.t ma^u thua^~n co+ ba?n: ye^u ca^`u pha't trie^?n ne^`n kinh te^' thi. tru+o+`ng mo^.t ca'ch d-a^`y d-u? trong d-ie^`u kie^.n hie^.n d-a.i vo+'i nhie^`u tha'ch thu+'c va` ca.nh tranh gay ga('t d-o`i ho?i su+. d-o^?i mo+'i toa`n die^.n ca? ve^` kinh te^' va` chi'nh tri. d-a~ xung d-o^.t vo+'i vi. tri' la~nh d-a.o d-o^.c quye^`n cu?a mo^.t D-a?ng co^.ng sa?n, tuy co' cha^'p nha^.n mo^.t so^' no^.i dung d-o^?i mo+'i nhu+ng va^~n kie^n tri` ca'c nguye^n ta('c chuye^n chi'nh vo^ sa?n, d-a^'u tranh giai ca^'p va` ca'i go.i la` d-i.nh hu+o+'ng xa~ ho^.i chu? nghi~a (ca'i d-i.nh hu+o+'ng na`y thu+o+`ng d-u+o+.c gia?i thi'ch tu`y tie^.n: khi thi` nhu+ la` da^n gia`u nu+o+'c ma.nh d-e^? ai cu~ng co' the^? cha^'p nha^.n, trong ca'c ta`i lie^.u chi'nh thu+'c thi` va^~n la` kinh te^' quo^'c doanh la` chu? d-a.o, xa^y du+.ng che^' d-o^. so+? hu+~u co^ng co^.ng va` so+? hu+~u ta^.p the^?, va` chuye^n chi'nh mo^.t D-a?ng...). D-a'ng le~ D-a?ng d-a^?y ma.nh ho+n nu+~a qua' tri`nh tu+. d-o^?i mo+'i d-e^? phu` ho+.p vo+'i ye^u ca^`u pha't trie^?n kinh te^' thi. tru+o+`ng va` da^n chu? ho'a xa~ ho^.i, thi` tie^'c thay, du+o+'i danh nghi~a duy tri` su+. o^?n d-i.nh chi'nh tri., D-a?ng va^~n tie^'p tu.c cu?ng co^' su+. la~nh d-a.o d-o^.c quye^`n vo+'i ca'c nguye^n ta('c no'i tre^n. Va` nhu+ va^.y, ma^u thua^~n co+ ba?n ke^? tre^n kho^ng d-u+o+.c gia?i quye^'t mo^.t ca'ch tho?a d-a'ng theo ye^u ca^`u kha'ch quan cu?a su+. pha't trie^?n, ma` la.i d-u+o+.c kie^`m che^' la.i du+o+'i su+'c ma.nh chuye^n che^' d-e^? ba?o d-a?m quye^`n la~nh d-a.o duy nha^'t cu?a D-a?ng. D-ie^`u na`y d-a~ d-u+o+.c the^? hie^.n tu+` D-a.i ho^.i 7, va` mo^.t ca'ch ro~ ra`ng, du+'t khoa't ho+n o+? D-a.i ho^.i 8 cu?a D-a?ng. D-a?ng lie^n tie^'p kha(?ng d-i.nh la` D-a?ng ca^`m quye^`n, la~nh d-a.o toa`n die^.n va` tuye^.t d-o^'i Nha` Nu+o+'c va` xa~ ho^.i\. Ma^u thua^~n bi. kie^`m che^' va` do^`n ne'n, kho^ng d-u+o+.c gia?i quye^'t theo hu+o+'ng ti'ch cu+.c, thi` d-a~ quay tro+? la.i bie^'n tha`nh mo^.t su+'c ma.nh pha' pha'ch tu+` be^n trong ba(`ng mo.i kie^?u ke^'t ho+.p ca'c tie^u cu+.c cu?a mo^.t thi. tru+o+`ng ho^~n loa.n va` mo^.t d-o^.c quye^`n toa`n tri. kho^ng gio+'i ha.n. D-o' co' the^? xem la` ne't d-a(.c tru+ng chu? ye^'u cu?a ti`nh hi`nh kinh te^' xa~ ho^.i o+? nu+o+'c ta trong nhu+~ng na(m ga^`n d-a^y, d-ang ta.o ra nhu+~ng kho' kha(n to lo+'n cho su+. pha't trie^?n tie^'p tu.c cu?a d-a^'t nu+o+'c.

Ti`nh tra.ng no'i tre^n d-u+o+.c bie^?u hie^.n ro~ re^.t tre^n mo.i ma(.t cu?a d-o+`i so^'ng d-a^'t nu+o+'c trong nhu+~ng na(m vu+`a qua\. Tru+o+'c he^'t la` te^. na.n tham nhu~ng tra`n lan ta`n pha' mo.i tha`nh qua? khie^m to^'n cu?a nhu+~ng co^' ga('ng xa^y du+.ng d-a^'t nu+o+'c ma` chu+a co' ca'ch na`o kha('c phu.c d-u+o+.c. Mo^.t thi. tru+o+`ng co`n non ye^'u la.i nu+?a ki'n nu+?a mo+? kho^ng bie^'n d-u+o+.c tha`nh no+i pha't huy va` ganh d-ua cu?a ca'c ta`i na(ng kinh doanh, nhu+ng la.i ra^'t thua^.n lo+.i cho nhu+~ng the^' lu+.c d-o^.c quye^`n ma(.c su+'c tu+. do thi tho^' ca'c ma'nh kho'e trao d-o^?i va` ba'n cha'c quye^`n lu+.c, d-o' la` d-a(.c d-ie^?m chi'nh cu?a quo^'c na.n tham nhu~ng, buo^n la^.u, ho^'i lo^. tra`n lan, ca`ng ke^u go.i cho^'ng ca`ng pha't trie^?n tra^`m tro.ng. Mo^.t so^' vu. tham nhu~ng bi. d-u+a ra xe't xu+? d-a~ la`m da^n chu'ng ba`ng hoa`ng ve^` qui mo^ cu?a to^.i pha.m, nhu+ng cu~ng d-a'ng hoa`i nghi ve^` kha? na(ng tru+`ng tri. ta^.n go^'c vi` truy cu+'u ca'c d-u+o+`ng da^y ho^'i lo^. d-e^'n mo^.t lu'c na`o d-o' tro+? d-i thi` thu+o+`ng tro+? ne^n mo+` mi.t.

Ve^` kinh te^', tuy co' no'i d-e^'n kinh te^' nhie^`u tha`nh pha^`n, nhu+ng ngay trong Va(n Kie^.n D-a.i Ho^.i 8, ca'ch d-e^` ca^.p cu~ng d-a~ kha' pha^n bie^.t d-o^'i xu+?\. Trong ba`i tri`nh ba`y cu?a d-o^`ng chi' Le^ D-a(ng Doanh d-a~ no'i kha' ro~ ti`nh hi`nh la`m a(n thua lo^~ cu?a d-a.i d-a so^' ca'c doanh nghie^.p quo^'c doanh, va` nhie^`u vi. d-a~ pha't bie^?u ne^u ro~ ti`nh tra.ng tham nhu~ng, ho^'i lo^. ta.i ca'ch doanh nghie^.p d-o'\. Cha^'p nha^.n kinh te^' thi. tru+o+`ng, co' ca'c doanh nghie^.p, co' ca'c nga^n ha`ng, co' ca'c co+ ca^'u ta`i chi'nh,... d-a'ng le~ ca'c co+ ca^'u va` to^? chu+'c d-o' pha?i co' d-u+o+.c d-a^`y d-u? tra'ch nhie^.m va` quye^`n chu? d-o^.ng hoa.t d-o^.ng kinh doanh theo co+ che^' thi. tru+o+`ng, nhu+ng chu'ng la.i d-u+o+.c qua?n ly' va` chi? d-a.o tua^n theo y' muo^'n chu? quan cu?a la~nh d-a.o, ne^n ti`nh tra.ng la`m a(n ke'm hie^.u qua?, thie^'u na(ng d-o^.ng va` sa'ng ta.o, ta.o d-ie^`u kie^.n cho tie^u cu+.c, tham nhu~ng, d-i d-e^'n d-o^? vo+~, v.v... la` ta^'t nhie^n.

Trong ne^`n kinh te^' thi. tru+o+`ng, ca'c doanh nghie^.p tu+ nha^n d-a~ d-u+o+.c kha(?ng d-i.nh tre^n kha('p the^' gio+'i la` na(ng d-o^.ng nha^'t, chi'nh vi` va^.y ma` nga`y nay, vie^.c tu+ nha^n ho'a ca'c doanh nghie^.p nha` nu+o+'c kho^ng nhu+~ng d-u+o+.c thu+.c hie^.n o+? ca'c nu+o+'c xa~ ho^.i chu? nghi~a cu~ ma` ca? o+? ca'c nu+o+'c tu+ ba?n vo^'n d-a~ tu+`ng co' mo^.t khu vu+.c quo^'c doanh ro^.ng lo+'n. Tha^.m chi', d-e^? ta(ng cu+o+`ng na(ng lu+.c ca.nh tranh trong giai d-oa.n thu+o+ng ma.i d-ie^.n tu+? cu?a qua' tri`nh the^' gio+'i ho'a ne^`n kinh te^' hie^.n nay, nhie^`u vi. la~nh d-a.o ca'c nu+o+'c d-a~ xem vie^.c ca'c doanh nghie^.p tu+ nha^n giu+~ vi. tri' da^~n d-a^`u la` mo^.t nguye^n ta('c ba?o d-a?m cho su+. tha`nh co^ng. O+? nu+o+'c ta trong bu+o+'c d-a^`u pha't trie^?n kinh te^' thi. tru+o+`ng, ca'c doanh nghie^.p tu+ nha^n mo+'i d-u+o+.c hi`nh tha`nh va` no'i chung co`n non ye^'u, tuy va^.y cu~ng d-a~ go'p pha^`n ta.o ne^n nhu+~ng ye^'u to^' na(ng d-o^.ng trong ne^`n kinh te^'\. Nhu+ng tru+o+'c tha'i d-o^. ghe? la.nh va` ky` thi. cu?a D-a?ng (d-a~ tu+`ng co' nhu+~ng chi? thi. ca^'m d-a?ng vie^n la`m kinh te^' tu+ ba?n tu+ nha^n) va` tra(m thu+' phie^`n ha` do ca'c co+ quan nha` nu+o+'c ga^y ra, nhie^`u ta^m huye^'t va` na(ng lu+.c lo+'n so+'m bi. thui cho^.t, ro^`i d-e^'n no^~i hie^.n nay, nhu+ nhie^`u nha` quan sa't nu+o+'c ngoa`i nha^.n xe't va` la^'y la`m la. la` ha^`u nhu+ kho^ng tha^'y co' mo^.t doanh nha^n na`o co' ta^`m co+~, co' y' d-o^` la^u da`i xa^y du+.ng mo^.t ca'i gi` d-a'ng ke^? cho ne^`n kinh te^' d-a^'t nu+o+'c. Trong d-ie^`u kie^.n kho^ng d-u+o+.c khuye^'n khi'ch nhu+ va^.y, mo^.t d-ie^`u kha' tu+. nhie^n la` ngu+o+`i ta chi? co' the^? d-a^`u tu+ cho nhu+~ng vie^.c co' lo+.i i'ch nga('n ha.n, co' ti'nh cha^'t a(n xo^?i o+? thi`, tha^.m chi' la`m a(n gia? do^'i, mo'c ngoa(.c vo+'i ca'c pha^`n tu+? tie^u cu+.c trong co+ quan nha` nu+o+'c d-e^? tru.c lo+.i\.

Chu'ng ta pha?i tha^'y ra(`ng d-a^'t nu+o+'c co' gia`u ma.nh le^n d-u+o+.c hay kho^ng, ne^`n kinh te^' co' ta.o ne^n nhu+~ng d-ie^?m sa'ng d-a(.c sa('c co' su+'c ca.nh tranh tre^n thi. tru+o+`ng hay kho^ng, chu? ye^'u la` tu`y thuo^.c o+? cho^~ ta co' xa^y du+.ng d-u+o+.c ca'c doanh nghie^.p ma.nh, na(ng d-o^.ng vo+'i nhu+~ng doanh nha^n co' nghi. lu+.c, co' ta^m huye^'t, co' tri thu+'c va` na(ng lu+.c sa'ng ta.o hay kho^ng. Nhu+~ng doanh nha^n nhu+ va^.y kho' co' the^? xua^'t hie^.n tu+` nhu+~ng ngu+o+`i la~nh d-a.o doanh nghie^.p nha` nu+o+'c, vo^'n la` nhu+~ng co^ng chu+'c nha` nu+o+'c pha?i tua^n theo ca'ch qua?n ly' quan lie^u cu?a bo^. ma'y ha`nh chi'nh nha` nu+o+'c. Khu vu+.c kinh te^' tu+ nha^n vo+'i nhu+~ng d-a(.c thu` cu?a no', ne^'u d-u+o+.c tha^.t su+. khuye^'n khi'ch d-e^? d-u+o+.c tu+. do pha't trie^?n, se~ co' the^? la` no+i co^'ng hie^'n cho d-a^'t nu+o+'c nhu+~ng doanh nha^n nhu+ va^.y\. Ngoa`i ra, khuye^'n khi'ch va` ta.o ca'c d-ie^`u kie^.n thua^.n lo+.i, an toa`n ve^` pha'p ly' va` co' nhu+~ng u+u d-a~i ca^`n thie^'t d-o^'i vo+'i khu vu+.c kinh te^' na`y, d-a(.c bie^.t la` trong nhu+~ng nga`nh mu~i nho.n, cu~ng se~ co' ta'c d-o^.ng thu hu't ca'c nguo^`n vo^'n trong nu+o+'c cho su+. nghie^.p xa^y du+.ng d-a^'t nu+o+'c, kho^ng d-e^? ca'c nguo^`n vo^'n na`y bi. to^`n d-o.ng vo^ i'ch hoa(.c chi tie^u hoang phi'\.

Mo^.t he^. qua? tra^`m tro.ng nu+~a cu?a vie^.c ke'o da`i ti`nh tra.ng d-o^.c quye^`n la` su+. thoa'i ho'a ro~ re^.t ca? ve^` na(ng lu+.c, pha^?m cha^'t va` uy ti'n cu?a bo^. ma'y nha` nu+o+'c. D-a?ng, hay d-u'ng ho+n mo^.t bo^. pha^.n nho? na('m quye^`n lu+.c cu?a D-a?ng, tu+. qui d-i.nh la` la~nh d-a.o toa`n die^.n va` tuye^.t d-o^'i Nha` Nu+o+'c va` xa~ ho^.i, d-e^` ra ca'c nguye^n ta('c kha' chi tie^'t ve^` vie^.c he^. tho^'ng ca^'p u?y D-a?ng cho y' kie^'n chi? d-a.o d-o^'i vo+'i ca'c hoa.t d-o^.ng cu?a Quo^'c Ho^.i, Chi'nh Phu?, To`a A'n, Vie^.n Kie^?m Sa't, cho d-e^'n ca'c d-oa`n the^? qua^`n chu'ng, tre^n thu+.c te^' d-a~ bie^'n toa`n bo^. the^? che^' nha` nu+o+'c tha`nh mo^.t he^. tho^'ng thu+`a ha`nh chi? thi. cu?a bo^. pha^.n quye^`n lu+.c trong D-a?ng; "da^n chu?", lua^.t pha'p cu~ng bie^'n tha`nh nhu+~ng co^ng cu. cho su+. thu+`a ha`nh d-o'\. Va` ta^'t nhie^n, trong d-ie^`u kie^.n nhu+ va^.y, mo.i ta`i na(ng, ta^m huye^'t, ba?n li~nh, ne^'u kho^ng tro+? tha`nh vo^ hie^.u thi` cu~ng bi. ba`o mo`n cho vu+`a khung cu+?a cu?a quye^`n lu+.c. Va` trong mo.i ca^'p, mo.i nga`nh xua^'t hie^.n nga`y ca`ng nhie^`u nhu+~ng ke? a(n ba'm theo co+ che^' d-o^.c quye^`n vo+'i d-u? ti'nh cha^'t ni.nh bo+., do^'i tra', tham nhu~ng, quan lie^u, ho^'ng ha'ch, cu+?a quye^`n... Hie^.u lu+.c cu?a bo^. ma'y nha` nu+o+'c bi. gia?m su't, tha^.m chi' nhie^`u chu? tru+o+ng ti'ch cu+.c, d-u'ng d-a('n cu~ng bi. chi'nh nhu+~ng ngu+o+`i trong bo^. ma'y bie^'n ba'o va` lo+.i du.ng cho lo+.i i'ch ca' nha^n ne^n kho^ng d-u+o+.c thi ha`nh d-e^'n no+i d-e^'n cho^'n, da^n ti`nh ta tha'n vi` mo.i thu+' nhu~ng nhie^~u, v.v... Vi` D-a?ng d-a(.c bie^.t na('m toa`n quye^`n quye^'t d-i.nh trong kha^u to^? chu+'c ca'n bo^., ne^n trong co+ che^' lu+.a cho.n nhu+~ng ca'n bo^. chu? cho^'t hie^.n nay, vie^.c sa('p xe^'p thu+.c cha^'t chi? d-u+o+.c tie^'n ha`nh trong mo^.t pha.m vi he.p, tu+. sa('p xe^'p cho nhau va` cho nhu+~ng ngu+o+`i tu`y thuo^.c trong tra^.t tu+. quye^`n lu+.c. Ca? da^n to^.c thu+.c te^' la` d-u+'ng ngoa`i su+. lu+.a cho.n d-o'\. Va` vi` va^.y, kho^ng i't nhu+~ng ke? bo^~ng cho^'c leo le^n nhu+~ng vi. tri' chu? cho^'t, d-a^`y quye^`n lu+.c nhu+ng ngoa`i vie^.c lo giu+~ ghe^' va` ti`m ca'ch leo cao ho+n thi` cha(?ng co' ma^'y ta`i na(ng va` ta^m huye^'t d-e^? la`m d-u+o+.c vie^.c co' i't cho d-a^'t nu+o+'c.

To^i kho^ng co' tham vo.ng pha't bie^?u y' kie^'n d-a^`y d-u? ve^` mo.i ma(.t kho' kha(n trong ti`nh hi`nh pha't trie^?n kinh te^' xa~ ho^.i cu?a nu+o+'c ta hie^.n nay\. Ta.i Ho^.i Nghi. na`y, nhie^`u vi. d-a~ pha't bie^?u va` pha^n ti'ch sa^u sa('c ve^` ca'c va^'n d-e^` nhu+: hie^.u qua? cu?a vie^.c su+? du.ng vo^'n d-a^`u tu+ nu+o+'c ngoa`i va` ti`nh hi`nh co^ng no+., ca'ch thu+'c quye^'t d-i.nh khi chu+a co' d-u? ca(n cu+' vu+~ng cha('c cho ca'c du+. a'n d-a^`u tu+ lo+'n, ti`nh hi`nh gia'o du.c va` khoa ho.c cha^.m d-u+o+.c ca?i thie^.n, su+. ba^'t bi`nh d-a(?ng trong xa~ ho^.i gia ta(ng, d-a(.c bie^.t la` d-o+`i so^'ng cu+.c ky` kho' kha(n cu?a d-a.i d-a so^' no^ng da^n va` co^ng nha^n, v.v... Di~ nhie^n, ta^'t ca? ti`nh hi`nh kho' kha(n d-o' d-e^`u co' nguye^n nha^n kha'ch quan la` nu+o+'c ta bu+o+'c va`o tho+`i ky` d-o^?i mo+'i tu+` nhu+~ng ha^.u qua? chu+a d-u+o+.c kha('c phu.c cu?a chie^'n tranh va` tu+` su+. nghe`o na`n la.c ha^.u vo^'n co' cu?a ne^`n kinh te^'\. Nhu+~ng tha'ch thu+'c cu?a qua' tri`nh ho^.i nha^.p va`o ne^`n kinh te^' khu vu+.c va` the^' gio+'i la.i qua' nghie^.t nga~, pha?i cha^'p nha^.n ho^.i nha^.p trong khi chu+a ta.o d-u+o+.c nhu+~ng u+u the^' ca.nh tranh d-a'ng ke^?\. Cha('c cha('n kho^ng ai co' the^? phu? nha^.n nhu+~ng kho' kha(n kha'ch quan la` cu+.c ky` to lo+'n. Tuy nhie^n, d-ie^`u d-a'ng no'i o+? d-a^y la` tru+o+'c nhu+~ng kho' kha(n kha'ch quan va` tru+o+'c nhu+~ng tha'ch thu+'c nghie^.t nga~ d-o', ta chu+a huy d-o^.ng d-u+o+.c mo.i kha? na(ng ve^` ta`i nguye^n, ve^` lao d-o^.ng va` tri' tue^. cu?a toa`n da^n to^.c d-e^? la`m tha`nh su+'c ma.nh d-u+a d-a^'t nu+o+'c tie^'n le^n. Ma` mo^.t nguye^n nha^n co+ ba?n la` chu+a co' d-u+o+.c gia?i pha'p tho?a d-a'ng d-e^? gia?i quye^'t ma^u thua^~n giu+~a ye^u ca^`u pha't trie^?n kinh te^' thi. tru+o+`ng va` da^n chu? ho'a xa~ ho^.i vo+'i vie^.c duy tri` su+. la~nh d-a.o d-o^.c quye^`n cu?a D-a?ng Co^.ng Sa?n.

Tho+`i d-a.i hie^.n nay d-ang co' nhu+~ng chuye^?n bie^'n sa^u sa('c ve^` kinh te^' va` xa~ ho^.i\. Va` trong su+. chuye^?n bie^'n d-o', vai tro` cu?a Nha` Nu+o+'c cu~ng co' nhie^`u thay d-o^?i\. Nha` Nu+o+'c kho^ng co`n la` co^ng cu. cu?a d-a^'u tranh giai ca^'p, ma` pha?i tie^'n to+'i la` Nha` Nu+o+'c cu?a su+. ta(ng tru+o+?ng kinh te^', cu?a ca'c tie^'n bo^. co^ng nghe^. va` cu?a thi. tru+o+`ng. Nha` Nu+o+'c pha?i la` Nha` Nu+o+'c cu?a toa`n da^n, ma` chu+'c na(ng chu? ye^'u la` kie^'n ta.o mo^.t mo^i tru+o+`ng pha'p ly' va` nhu+~ng d-ie^`u kie^.n thua^.n lo+.i cho mo.i ngu+o+`i da^n d-u+o+.c tu+. do pha't huy mo.i na(ng lu+.c va` tri' tue^. cu?a mi`nh d-e^? tie^'n ha`nh ca'c hoa.t d-o^.ng kinh te^', va(n ho'a, xa~ ho^.i, d-o^`ng tho+`i d-o'ng vai tro` la` ngu+o+`i tro.ng ta`i co^ng minh d-ie^`u ho`a mo.i xung d-o^.t lo+.i i'ch cu?a ca'c co^ng da^n trong xa~ ho^.i\. Nha` Nu+o+'c kho^ng co`n la` Nha` Nu+o+'c cai tri., la.i ca`ng kho^ng the^? la` co^ng cu. cu?a mo^.t D-a?ng cai tri.\.Theo mo^.t y' nghi~a na`o d-o', Nha` Nu+o+'c cu~ng pha?i ti'nh toa'n so`ng pha(?ng vo+'i da^n theo kie^?u mo^.t doanh nghie^.p: nhu+~ng sa?n pha^?m do bo^. ma'y nha` nu+o+'c la`m ra (ca'c quye^'t d-i.nh, chi'nh sa'ch, ca'c bie^.n pha'p qua?n ly', d-ie^`u ha`nh...) pha?i d-u+o+.c d-a'nh gia' va` pha'n xe't ve^` cha^'t lu+o+.ng, hie^.u qua?; ne^'u hie^.u qua? qua' tha^'p so vo+'i chi phi' thi` ca^`n pha?i xu+' ly'\. Nga`y nay, kho^ng the^? co' mo^.t bo^. pha^.n na`o chie^'m d-a(.c quye^`n la~nh d-a.o, la`m ra sa?n pha^?m gi` da^n cu~ng pha?i cha^'p nha^.n, no'i xuo^i no'i ngu+o+.c gi` da^n cu~ng pha?i nghe nhu+ lo+`i va`ng y' ngo.c. Trong d-ie^`u kie^.n nu+o+'c ta, d-a~ d-e^'n lu'c kho^ng the^? vin va`o ly' do trung tha`nh d-e^? a'p d-a(.t mo^.t y' thu+'c he^. lo^~i tho+`i cho xa~ ho^.i, kho^ng the^? du+.a va`o nhu+~ng ha`o quang di~ va~ng cu?a mo^.t the^' he^. d-i tru+o+'c d-e^? kha(?ng d-i.nh vi. tri' d-o^.c to^n cho mo^.t lo+'p ngu+o+`i tu+. xu+ng la` ke^' thu+`a trong hie^.n ta.i, kho^ng the^? buo^.c mo.i ngu+o+`i cha^'p nha^.n co' con d-u+o+`ng d-u+o+.c lu+.a cho.n mo^.t la^`n cho ma~i ma~i\.

Cuo^.c so^'ng hie^.n ta.i co' nhu+~ng ye^u ca^`u cu?a hie^.n ta.i, va` pha?i do nhu+~ng con ngu+o+`i cu?a hie^.n ta.i cu`ng nhau go'p su+'c ti`m ca'ch gia?i quye^'t trong su+. bi`nh d-a(?ng. Ye^u ca^`u cu?a hie^.n ta.i la` pha?i tie^'p tu.c d-o^?i mo+'i sa^u ro^.ng ho+n nu+~a theo hu+o+'ng cha^'p nha^.n d-a^`y d-u? kinh te^' thi. tru+o+`ng va` da^n chu? ho'a xa~ ho^.i\. Cha^'p nha^.n kinh te^' thi. tru+o+`ng, xo'a bo? su+. qua?n ly' bao ca^'p cu?a ca'c co+ quan ha`nh chi'nh nha` nu+o+'c d-o^'i vo+'i ca'c doanh nghie^.p, ta.o d-ie^`u kie^.n bi`nh d-a(?ng d-o^'i vo+'i ca'c chu? the^? kinh doanh, khuye^'n khi'ch ca'c doanh nghie^.p tu+ nha^n va` ta.o u+u tie^n thua^.n lo+.i cho ca'c doanh nha^n ta`i na(ng co' kha? na(ng ta.o ne^n ca'c u+u the^' cho kinh te^' quo^'c gia, tu+` d-o' huy d-o^.ng d-u+o+.c ma.nh me~ ca'c nguo^`n d-a^`u tu+ trong nu+o+'c ca? ve^` vo^'n cu~ng nhu+ ve^` na(ng lu+.c tri' tue^.\. Mo^.t nha^n to^' co+ ba?n cu?a ne^`n kinh te^' mo+'i tre^n pha.m vi the^' gio+'i la` tho^ng tin va` tri' tue^., cho ne^n vie^.c tu+. do ho'a trao d-o^?i tho^ng tin, ta(ng cu+o+`ng gia'o du.c na^ng cao da^n tri', d-u+a tho^ng tin va` tri thu+'c d-e^'n mo.i ngu+o+`i, d-o^`ng tho+`i ta(ng cu+o+`ng ca'c ye^'u to^' tho^ng tin trong hie^.n d-a.i ho'a ca'c nga`nh sa?n xua^'t, di.ch vu. hie^.n co' va` pha't trie^?n ca'c nga`nh sa?n xua^'t, di.ch vu. mo+'i\... la` nhu+~ng co+ ho^.i ca^`n d-u+o+.c d-a(.c bie^.t chu' y'\. Ma` d-e^? ta^.n du.ng d-u+o+.c nhu+~ng co+ ho^.i na`y, thi` kinh te^' tu+ nha^n do ti'nh na(ng d-o^.ng va` linh hoa.t cu?a no', la` thi'ch ho+.p ho+n ca?\. D-e^? ta.o ra mo^.t ne^`n kinh te^' na(ng d-o^.ng, mo^.t xa~ ho^.i na(ng d-o^.ng, ha~y d-e^? cho toa`n xa~ ho^.i tham gia va`o vie^.c quye^'t d-i.nh ca'c hoa.t d-o^.ng sa?n xua^'t, kinh doanh, di.ch du.\... Co`n Nha` Nu+o+'c thi` ca^`n d-u? na(ng lu+.c d-e^? qua?n ly' vi~ mo^, ba?o d-a?m cho xa~ ho^.i mo^.t mo^i tru+o+`ng an ninh va` thua^.n lo+.i la` chu? ye^'u\. Ye^u ca^`u da^n chu? ho'a chi'nh tri. cu~ng d-a~ tro+? ne^n he^'t su+'c bu+'c thie^'t. Nhu+~ng tu+ tu+o+?ng mo+'i, nhu+~ng quan d-ie^?m mo+'i, vo^'n la` nhu+~ng nguo^`n gia' tri. ho^~ tro+. cho vie^.c la`m ra cu?a ca?i va` su+. gia`u co' trong giai d-oa.n mo+'i, nhu+ng ne^'u tra'i vo+'i su+. hie^?u bie^'t cu?a D-a?ng, d-e^`u bi. ca^'m d-oa'n. Ye^u ca^`u hie^.n d-a.i ho'a xa~ ho^.i d-o`i ho?i pha?i thu+.c hie^.n ca'c quye^`n tu+. do da^n chu? to^'i thie^?u nhu+ tu+. do ngo^n lua^.n, tu+. do tu+ tu+o+?ng, tu+. do ba'o chi', ro^`i tu+. do la^.p ho^.i, tu+. do u+'ng cu+? va` ba^`u cu+? tha^.t su+.\.

Tie^'c ra(`ng trong ca'c Va(n Kie^.n D-a.i Ho^.i 8 cu?a D-a?ng cu~ng nhu+ trong ca'c chu? tru+o+ng ga^`n d-a^y, D-a?ng no'i d-e^'n d-o^?i mo+'i nhu+ng chu+a he^` co' y' d-i.nh tu+. d-o^?i mo+'i d-e^? d-a'p u+'ng ca'c ye^u ca^`u no'i tre^n. Cu~ng ca^`n pha?i nhi`n nha^.n mo^.t thu+.c te^' la` vo+'i mo^.t bo^. ma'y co' to^? chu+'c cha(.t che~ va` mo^.t lu+.c lu+o+.ng chuye^n chi'nh thu+`a hu+o+?ng d-u+o+.c tu+` trong qua' khu+', bo^. ma'y quye^`n lu+.c trong D-a?ng hie^.n nay va^~n co' d-u? su+'c ma.nh kho^'ng che^' xa~ ho^.i du+o+'i quye^`n cai tri. cu?a mi`nh d-e^? thu+.c hie^.n su+. d-o^?i mo+'i nu+?a vo+`i, du+o+'i danh nghi~a ba?o ve^. su+. o^?n d-i.nh, kho^ng d-i che^.ch hu+o+'ng, giu+~ vu+~ng vai tro` la~nh d-a.o cu?a giai ca^'p co^ng nha^n, thu+.c hie^.n d-i.nh hu+o+'ng xa~ ho^.i chu? nghi~a v.v... Thu+.c ra thi` trong xa~ ho^.i ta hie^.n nay, no'i ma~i nhu+~ng chuye^.n ca'ch ma.ng xa~ ho^.i chu? nghi~a, vai tro` la~nh d-a.o cu?a giai ca^'p co^ng nha^n, D-a?ng la` d-o^.i tie^n phong cu?a giai ca^'p... d-a~ tro+? ne^n vo^ i'ch va` vo^ nghi~a, khi ma` trong thu+.c te^', trong ca'i xa~ ho^.i ma` giai ca^'p co^ng nha^n d-u+o+.c mang danh la` la~nh d-a.o thi` co^ng nha^n va` no^ng da^n va^~n la` nhu+~ng ta^`ng lo+'p co' cuo^.c so^'ng kho^'n kho^? nha^'t, trong khi lo+'n tie^'ng cho^'ng bo^'c lo^.t thi` nhu+~ng ngu+o+`i d-a'ng go.i la` bo'c lo^.t chu? ye^'u hie^.n nay chi'nh la` mo^.t bo^. pha^.n kha' lo+'n nhu+~ng quan chu+'c co' quye^`n lu+.c trong D-a?ng. Ca^`n pha?i tha(?ng tha('n ma` thu+`a nha^.n ra(`ng d-a^'t nu+o+'c ta kho^ng the^? gia`u le^n d-u+o+.c, d-o+`i so^'ng nha^n da^n lao d-o^.ng cu?a ta kho^ng the^? kha^'m kha' le^n d-u+o+.c ba(`ng d-a^'u tranh giai ca^'p, ba(`ng chuye^n chi'nh vo^ sa?n, ba(`ng kinh te^' nha` nu+o+'c, va` ba(`ng nhu+~ng lo+`i le~ mi. da^n d-u+o+.c d-a^u\.

Cho ne^n, ne^'u D-a?ng tie^'p tu.c cu?ng co^' su+. la~nh d-a.o d-o^.c quye^`n cu?a mi`nh ba(`ng su+'c ma.nh chuye^n che^', thi` d-a^'t nu+o+'c kho' ma` tie^'n ho+n d-u+o+.c nu+~a, nguy co+ cu?a tu.t ha^.u va` khu?ng hoa?ng kho' ma` tra'nh kho?i\. Con d-u+o+`ng thoa't ra cho d-a^'t nu+o+'c lu'c na`y la` D-a?ng tha^.t su+. tu+. d-o^?i mo+'i mo^.t ca'ch trie^.t d-e^? d-e^? mo+? d-u+o+`ng cho da^n to^.c d-a^?y ma.nh d-o^?i mo+'i theo nhu+~ng hu+o+'ng no'i tre^n. D-a?ng trie^.t d-e^? d-o^?i mo+'i la` d-o^?i mo+'i ve^` mu.c tie^u, ve^` co+ so+? ly' lua^.n va` tu+ tu+o+?ng, ve^` phu+o+ng thu+'c to^? chu+'c, va` d-a(.c bie^.t ve^` ca'ch xa'c d-i.nh vi. tri' cu?a mi`nh trong da^n to^.c. Kho^ng ca^`n ba(n khoa(n ve^` ti'nh giai ca^'p, ve^` vai tro` tie^n phong giai ca^'p cu?a mi`nh, vi` nhu+ tre^n d-a~ no'i, nhu+~ng chuye^.n d-o' d-a~ tro+? ne^n vo^ nghi~a, ca'i ca^`n quan ta^m va` giu+~ vu+~ng la` co' tie^'p tu.c giu+~ vai tro` lu+.c lu+o+.ng tie^n phong cu?a da^n to^.c trong bu+o+'c chuye^?n bie^'n li.ch su+? quan tro.ng na`y hay kho^ng.

Da^~u bie^'t ra(`ng vo^ cu`ng kho' kha(n, nhu+ng la` mo^.t ngu+o+`i da^n cu?a d-a^'t nu+o+'c, to^i cu~ng hy vo.ng ra(`ng so+'m muo^.n D-a?ng, vo+'i nhie^`u na(ng lu+.c va` tri' tue^. vo^'n tie^`m ta`ng trong d-o^.i ngu~ cu?a mi`nh, se~ tha^.t su+. thu+.c hie^.n cuo^.c d-o^?i mo+'i li.ch su+? cu?a mi`nh, ta.o d-ie^`u kie^.n cho d-a^'t nu+o+'c ta, da^n to^.c ta pha't huy d-u+o+.c mo.i tie^`m na(ng ta`i nguye^n, su+'c lu+.c va` tri' tue^. d-e^? nhanh cho'ng na^ng cao tha^n pha^.n cu?a mi`nh, sa'nh vai bi`nh d-a(?ng cu`ng ca'c da^n to^.c kha'c khi bu+o+'c sang the^' ky? mo+'i\.

Phan D-i`nh Die^.u

-------------------------------------------------------
Lie^n Minh Vie^.t Nam Tu+. Do
BP 203, 75624 PARIS CEDEX 13 FRANCE
Email : lmvntd@filnet.fr
Web : http://www.lmvntd.org/
-------------------------------------------------------