[Tin Vie^.t Nam] Co^ng An Va^~n Kie^?m Soa't Cha(.t Tha'i Bi`nh.
(Quy`nh Phu. - VNN) Ti`nh hi`nh ti?nh Tha'i Bi`nh, dde^'n nga`y 19/9/97, va^~n o+? trong tra.ng tha'i ta.m la('ng ddo.ng o+? be^` ngoa`i nhu+ng be^n trong va^~n so^i su.c vi` va^'n dde^` ca(n ba?n cu?a cuo^.c no^?i da^.y vu+`a qua la` cuo^.c dda^'u tranh cho^'ng tham nhu~ng, quan lie^u va` cu+?a quye^`n cu?a ca'c ca'n bo^. dda?ng tu+` ca^'p xa~ tro+? le^n. Mo^.t gia'o vie^n o+? huye^.n Quy`nh Phu. dda~ cho VNN bie^'t nhu+ tre^n. Co^ng an Co^.ng Sa?n Vie^.t Nam va^~n giu+~ mu+'c ddo^. kie^?m soa't cha(.t che ~ mo.i sinh hoa.t cu?a ngu+o+`i da^n. Ngu+o+`i ta co' the^? tha^'y o+? be^'n pha` Thanh DDe^. dda^`y nhu+~ng co^ng an chi`m-no^?i\. Ca'c pho'ng vie^n truye^`n tho^ng quo^'c te^' va^~n kho^ng ddu+o+.c dde^'n ti?nh Tha'i Bi`nh.
Tuy nhie^n, co' hai ddie^?m ca^`n ghi nha^.n: Thu+' nha^'t, nhu+~ng ngu+o+`i da^n go^'c ti?nh Tha'i Bi`nh ddang o+? ca'c nga`nh qua^n su+., co^ng an thi` hie^.n nay kho^ng ddu+o+.c ve^` phe'p ti?nh Tha'i Bi`nh. Thu+' hai, ha^`u he^'t thanh nie^n dde^`u ddi tha phu+o+ng ca^`u thu+.c, o+? nha` chi? co`n ngu+o+`i lo+'n tuo^?i, tre? con. Chi'nh vi` the^' o+? ca'c huye^.n "co' nhu+~ng ddie^?m no'ng", nha` nu+o+'c Co^.ng Sa?n Vie^.t Nam vu+`a qua dda~ ba('t buo^.c ho.c sinh pha?i ddi ho.c the^m va`o mu`a he` dde^ ? "tra'nh vie^.c chu'ng tham gia bie^?u ti`nh vo+'i ngu+o+`i lo+'n, o^ng ba` cha me. no'". Anh gia'o vie^n cho bie^'t the^m ra(`ng ddie^`u "mi?a mai la` nha` nu+o+'c dda~ ra le^.nh ca^'m da.y the^m, va` chi? rie^ng Tha'i Bi`nh mo+'i ddu+o+.c u+u dda~i nhu+ va^.y".
Ai dde^'n Tha'i Bi`nhcu~ng co' the^? ddu+o+.c nghe ba^'t cu+' ngu+o+`i da^n na`o ke^? la.i "nhu+~ng cuo^.c bie^?u ti`nh vu+`a qua ra^'t thao thao, ro^`i kho'c. Ngu+o+`i ta no'i the^' na`o ngu+o+`i ta cu~ng pha?i ddu+'ng le^n tho^i". Anh gia'o vie^n cho bie^'t nhu+ va^.y\. Kho^ng ai co' the^? ke'o da`i ti`nh tra.ng huye^.n bao che cho xa~, ti?nh bao che cho huye^.n dde^? tham o^\. Ca'c quan chu+'c dda?ng ti?nh, huye^.n, xa~ dde^`u "ba'o ca'o la'o la^'y tha`nh ti'ch". Cha(?ng ha.n nhu+ ba?o ngu+o+`i da^n tro^ `ng ngo^ (ba('p), thi` ngo^ bi. chuo^.t a(n he^'t. Ba('t da^n tro^`ng lu'a tra'i vu., mo^.t sa`o dda'ng ly' ra pha?i ddu+o+.c 1 ta. hay 1,2 ta. nhu+ng chi? ddu+o+.c 20 ky' vi` lu'a bi. le'p va` cha'y he^'t, "the^' nhu+ng cu+' ba('t ngu+o+`i da^n pha?i tro^`ng va` tu+. lo pha^n bo't va` thuo^'c tru+` sa^u". Ba la.ng tho'c xay ra ddu+o+.c ho+n mo^.t la.ng ga.o\. Chi'nh vi` va^.y, ta.i mo^.t xa~ o+? huye^.n DDo^ng Hu+ng, mo^.t ba` cu. ngoa`i 80 tuo^?i, con ca'i pha?i kie^'m a(n o+? xa, ne^n cu. chi? c o' the^? a(n cha'o loa~ng va` ha'i rau vo+' va^?n so^'ng cho+` che^'t. Chi'nh vi` ruo^.ng ddo^`ng tie^u ddie^`u nhu+ va^.y ma` na.n chuo^.t dda~ hoa`nh ha`nh kha('p ti?nh. Nhie^`u ti?nh kha'c va` ngay o+? Ha` No^.i cu~ng pha?i ddo^'i pho' vo+'i na.n chuo^.t kinh hoa`ng hie^.n nay\.
DDo+`i so^'ng ngu+o+`i da^n chu+a ddu+o+.c ca?i thie^.n la` bao du` nha` nu+o+'c dda~ nhu+o+.ng bo^. ca('t gia?m thue^'. Anh gia'o vie^n thi' du. ve^` mo^.t gia ddi`nh "thuo^.c die^.n chi'nh sa'ch", tu+'c la` ddu+o+.c u+u dda~i\. Cho^`ng cu?a ngu+o+`i chu? gia ddi`nh la` lie^.t si~. Ba` nha^.n ddu+o+.c 1,6 sa`o ruo^.ng, nhu+ng pha?i no^.p thue^' 85 ky' tho'c va` 95.000 ddo^`ng (khoa?ng 9 my~ kim) cho 23 khoa?n thue^'. Nhu+ng nay thi` nha` nu+o+'c ta.m tho+`i chi? la^'y thue^' 35.000 tho^i\. Mo^.t no^ng da^n cho VNN bie^'t "ddo' mo+'i la` pha^`n bi. thu, va` co`n nhu+~ng ca'i bi. chi nu+~a" ne^n da^n ti`nh qu'a kho^'n kho^? va` pha^~n no^.. O+? tho^n Lu+~ Phong, huye^.n Tie^`n Ha?i, co' gia ddi`nh sinh con ngoa`i ke^' hoa.ch cu?a nha` nu+o+'c, tu+'c hai vo+. cho^`ng sinh the^m ddu+a con thu+' ba\. Nhu+ng ho. kho^ng ddu? tie^`n ddo'ng pha.t, "the^' la` bo.n co+` ddo?, lu+.c lu+o+.ng cu?a xa~ dde^'n co`ng ngay va` bu+ng ddo^` dda.c cu?a ngu+o+`i ta ddi".
Nha` nu+o+'c Co^.ng Sa?n Vie^.t Nam, ngoa`i ma(.t thi` co^' giu+~ ve? ho`a hoa~n, nhu+o+.ng bo^., nhu+ng be^n trong thi` "khu?ng bo^' tinh tha^`n nhu+~ng ca'n bo^. ve^` hu+u, bo^. ddo^.i phu.c vie^n", nhu+~ng lu+.c lu+o+.ng no`ng co^'t trong cuo^.c no^?i da^.y ke'o da`i tu+` tha'ng 3/97 vu+`a qua va` cao ddie^?m la` nga`y 26/6 o+? ba huye^.n chi'nh trong so^' 8 huye^.n o+? Tha'i Bi`nh. Co' nhu+~ng la^`n le^n dde^'n 7.000 ngu+o+`i va` huye^.n Quy`nh Phu. (do hai huye^.n Quy`nh Co^i, Phu. Du+.c ghe'p la.i) la ` ddie^?m no'ng. Ca'c xa~, huye^.n o+? xa thi` ke'o dde^'n ba(`ng xe dda.p. Anh gia'o vie^n ke^? la.i nhu+ va^.y\. Da^n ddi bie^?u ti`nh ra^'t kho^?, kho^ng co' cho^~ a(n cho^~ ngu?, nhu+ng nhie^`u ngu+o+`i ha?o ta^m dda~ tu+. ddo^.ng gom go'p vo+'i nhau mua ba'nh mi`, mua nu+o+'c dde^? chia xe? "cuo^.c dda^'u tranh chi'nh nghi~a cu?a ca? nu+o+'c. Cuo^.c bie^?u ti`nh na`o ho. cu~ng ddu+a kie^'n nghi.".
Anh gia'o vie^n co`n cho VNN bie^'t va`o nga`y 16/9 vu+`a qua, ddu'ng nga`y ra(`m Trung Thu, dda`i truye^`n cu?a nha` nu+o+'c ta.i ti?nh Tha'i Bi`nh dda~ chie^'u phie^n to`a xu+? mo^.t thanh nie^n 12 tha'ng tu` giam. Trong nhu+~ng nga`y so^i ddo^.ng o+? Tha'i Bi`nh, mo^.t chu? ti.ch xa~ o+? huye^.n Quy`nh Phu. dda~ du`ng ga.ch tre^n ga'c tru. so+? ne'm va`o da^n bie^?u ti`nh. Da^n dda~ pha?n u+'ng ne'm la.i\. Mo^.t phu. nu+~ vi` qua' pha^~n no^. dda~ no^?i lu+?a ddo^'t tru. so+?. Chu? ti.ch xa~ bi. tu+? na. n. Khi xe co^ng an dde^'n ba('t ngu+o+`i dda`n ba` can dda?m na`y thi` ddu+'a con trai cu?a ba` dda~ ra na(`m tru+o+'c dda^`u xe dde^? ca?n kho^ng cho ba('t.