Ha` No^.i Chi? Lo Ho^.i Nghi. Pha'p Thoa.i, Kho^ng Lo Ba~o Linda

http://www.nufronliv.org/tt/tintuc/1297/tin21.htm

SBS Pho?ng Va^'n Co^ Nguye^~n Nhu+ Hoa`ng:

Melbourne - Trong tie^'t mu.c Chuye^.n Vie^.t Nam, chu+o+ng tri`nh pha't thanh toa`n quo^'c cu?a Radio SBS, nga`y 25/11/97, pho'ng vie^n Quo^'c Vie^.t d-a~ thu+.c hie^.n cuo^.c pho?ng va^'n d-a(.c bie^.t vo+'i co^ Nguye^~n Nhu+ Hoa`ng, ho^.i vie^n Ho^.i Chuye^n Gia Vie^.t Nam tie^?u bang Victoria/U'c D-a.i Lo+.i ve^` co+n ba~o Linda\. Nha^.n tha^'y ba`i pho?ng va^'n co' lie^n quan d-e^'n nhu+~ng ky~ thua^.t khi' tu+o+.ng hu+~u i'ch. VNN xin d-u+o+.c phe'p ghi la.i nguye^n va(n nhu+ sau:

Quo^'c Vie^.t (QV): Thu+a quy' vi. thi'nh gia?, nhu+ tin tu+'c suo^'t ma^'y tua^`n qua co' lie^n quan d-e^'n a?nh hu+o+?ng cu?a co+n ba~o Linda d-o^? va`o ca'c ti?nh d-o^`ng ba(`ng So^ng Cu+?u Long d-a~ cho tha^'y mu+'c d-o^. tra^`m tro.ng cu?a co+n thie^n tai na`y ve^` ma(.t to^?n tha^'t nha^n ma.ng, chu'ng ta d-e^`u ro~ con so^' ngu+ phu? Vie^.t Nam bi. ma^'t ti'ch tre^n bie^?n vi` o+? ngoa`i kho+i qua' xa kho^ng ki.p va`o bo+` tra'nh ba~o d-a~ ra^'t cao so vo+'i ca'c quo^'c gia la^n bang cu~ng bi. a?nh hu+o+?ng cu?a ba~o Linda\. D-a^'y la` d-ie^?m kha'c bie^.t he^'t su+'c lo+'n lao ve^` ma(.t du+. ba'o tho+`i tie^'t cu~ng nhu+ pho`ng ngu+`a ha^.u qua? thie^n tai o+? Vie^.t Nam so vo+'i ca'c nu+o+'c chung quanh. Co' ngu+o+`i d-a~ cho ra(`ng vi` he^. tho^'ng ky~ thua^.t trang bi. ve^` ma(.t du+. ba'o tho+`i tie^'t cu?a Vie^.t Nam hie^.n co`n qua' tho^ so+ ne^n d-a~ kho^ng ki.p ghi nha^.n d-u+o+.c nhu+~ng bie^'n chuye^?n tho+`i tie^'t quan trong va` be^n ca.nh d-o' vi` ngu+ da^n Vie^.t Nam co`n nghe`o, phu+o+ng tie^.n lie^n la.c nhu+ ma'y mo'c vo^ tuye^'n kho^ng d-u+o+.c trang bi. d-a^`y d-u? tre^n ta`u thuye^`n ne^n ho. d-a~ kho^ng the^? ti`m ca'ch ve^` d-a^'t lie^`n ki.p tho+`i\. The^' nhu+ng theo ca'c nguo^`n tin co' tha^?m quye^`n thi` ca? nhu+~ng chi tie^'t ba'o d-o^.ng ve^` co+n ba~o Linda d-e^`u d-u+o+.c gu+?i d-e^'n Vie^.t Nam cu`ng mo^.t lu'c vo+'i ca'c quo^'c gia kha'c trong vu`ng A' Cha^u Tha'i Bi`nh Du+o+ng. Vi` the^' va^'n d-e^` co`n la.i la` nha` ca^`m quye^`n Co^.ng Sa?n Vie^.t Nam lu'c a^'y d-a~ d-ang cha(m chu' do^`n toa`n bo^. no^~ lu+.c ha^`u co' the^? chua^?n bi. d-o^'i pho' ki.p tho+`i vo+'i mo.i ti`nh huo^'ng ba^'t ngo+` co' the^? xa?y ra nha^n cuo^.c ho.p Thu+o+.ng D-i?nh ca'c nu+o+'c su+? du.ng Pha'p Ngu+~ ta.i Ha` No^.i cho ne^n ho. d-a~ hoa`n toa`n la`m ngo+, hoa(.c co' tha'i d-o^. ra^'t la` ho+` hu+~ng d-e^'n nhu+~ng du+. ba'o na`y\. Vi` va^.y na.n nha^n la~nh chi.u ha^.u qua? chi? la` nhu+~ng ngu+o+`i da^n nghe`o Vie^.t Nam ma` tho^i\. Ca^u chuye^.n Vie^.t Nam xin d-u+o+.c mo+? d-a^`u ba(`ng cuo^.c no'i chuye^.n cu?a chu'ng to^i vo+'i co^ Nguye^~n Nhu+ Hoa`ng, mo^.t chuye^n gia tre? thuo^.c nga`nh ha?i du+o+ng thuo^.c pho`ng Khi' Tu+o+.ng U'c ta.i Melbourne\.

- Nhu+ Hoa`ng (NH): Xin ki'nh cha`o quy' vi. thi'nh gia? cu?a d-a`i SBS.

- QV: Thu+a co^ Nhu+ Hoa`ng, trong vie^.c tie^n d-oa'n, du+. ba'o tho+`i tie^'t nhu+ co^ d-ang la`m vie^.c ta.i nu+o+'c U'c thi` chu'ng ta pha't gia'c va` d-e^` pho`ng nhu+~ng co+n ba~o tho^?i d-e^'n nhu+ the^' na`o\?

- NH: Thu+a anh, ta.i d-a^y thi` chu'ng to^i du+. d-oa'n tho+`i tie^'t du`ng nhu+~ng hi`nh a?nh Radar hoa(.c la` ve^. tinh nha^n ta.o gu+?i ve^` ca'c trung ta^n tho^ng qua nhu+~ng tra.m kie^?m soa't tho+`i tie^'t, tho^ng thu+o+`ng thi` mo^~i nga`y co' ha`ng nga`n, ha`ng trie^.u du+~ kie^.n gu+?i ve^` cho Trung Ta^m Melbourne, d-o' la` nhu+~ng du+~ kie^.n kho^ng-a?nh do ma'y bay, hoa(.c ca'c tra.m ti'n hie^.u tu+` d-a'y bie^?n. Tu+` trung ta^m chi'nh se~ du`ng ca'c he^. tho^'ng chuye^?n ho'a tu+` ti'n hie^.u tha`nh tin tu+'c, sau d-o' xe^'p la.i tre^n ca'c mo^ hi`nh lo+'n d-e^? theo do~i du+. ba'o tho+`i tie^'t trong vo`ng 12 tie^'ng d-o^`ng ho^`, 24 hoa(.c xa ho+n.

- QV: Vo+'i tri`nh d-o^. khoa ho.c ky~ thua^.t du+. ba'o tho+`i tie^'t ta.i U'c thi` chu'ng ta co' the^? tie^n d-oa'n chi tie^'t, chi'nh xa'c d-u+o+.c trong bao la^u\?

- NH: Co' the^? chi'nh xa'c khoa?ng 24 gio+` hoa(.c xa ho+n la` 36, 72 tie^'ng, hie^.n gio+` Trung Ta^m Khi' Tu+o+.ng d-ang sa('p su+?a co' mo^.t ma'y mua tu+` Nha^.t, ma'y na`y co' the^? tie^n d-oa'n d-u+o+.c 1 tua^`n le^~, d-ie^`u tie^n d-oa'n na`y cu~ng tu`y theo mu`a\.

- QV: Ta no'i cu. the^? ho+n ve^` co+n ba~o Linda vu+`a qua, o+? nu+o+'c U'c, ta co' d-u+o+.c nhu+~ng du+. ba'o ve^` co+n ba~o Linda na`y khoa?ng bao la^u tru+o+'c d-o'\?

- NH: Ta.i Trung Ta^m Khi' Tu+o+.ng Melbourne ca'c hi`nh a?nh ghi nha^.n tu+` ve^. tinh khi' tu+o+.ng d-u+o+.c gu+?i xuo^'ng mo^~i gio+` mo^.t la^`n, ca'c chuye^n vie^n quan sa't ti`m ra nhu+~ng co+n ba~o, d-a(.c bie^.t trong vu`ng Tha'i Bi`nh Du+o+ng, tra.m tie^n d-oa'n tho+`i tie^'t quo^'c te^' d-a(.t ta.i d-a?o Guam. Theo ca'c tin tu+'c d-ang co' trong tay tu+` Guam gu+?i ve^` cho bie^'t la` co' mo^.t co+n ba~o sa('p su+?a tha`nh hi`nh trong vo`ng 24 tie^'ng d-o^`ng ho^`, ne^n ho. ba'o d-o^.ng cho ca'c nu+o+'c chung quanh ha~y chu' y' ve^` co+n ba~o Linda, sau d-o' 1 tie^'ng ru+o+?i d-o^`ng ho^`, va`o khoa?ng tru+a nga`y 31 thi` ho. no'i cho bie^'t la` co+n ba~o d-ang tha`nh hi`nh, ta^'t ca? nha` tie^n d-oa'n tho+`i tie^'t ne^n chu' y' co+n ba~o na`y, sau d-o' ho. cho bie^'t trong vo`ng 48 tie^'ng d-o^`ng ho^` co+n ba~o se~ tie^'n ve^` Vie^.t Nam vo+'i va^.n to^'c 160 ca^y so^' gio+`, so'ng tie^'n va`o bo+` cao d-e^'n 4 thu+o+'c.

- QV: The^' thi` nga`y 31 tha'ng 10 la` ta d-a~ bie^'t d-u+o+.c co+n ba~o Linda ro^`i\?

- NH: Tin tu+'c tu+` Guam gu+?i ve^` thi` nga`y 31 chu'ng ta d-a~ bie^'t.

- QV: Nhu+ va^.y nhu+~ng tin tu+'c trung ta^m khi' tu+o+.ng quo^'c te^' nhu+ Guam ho. chuye^?n mie^~n phi' cho ca'c quo^'c gia trong vu`ng hay muo^'n su+? du.ng pha?i tra? tie^`n?

- NH: Ho. gu+?i mie^~n phi' cho ta^'t ca? ca'c quo^'c gia trong vu`ng vi` d-a^y la` tra'ch nhie^.m cu?a ho., theo tin tu+'c tha^'y d-u+o+.c thi` nhu+~ng tin tu+'c na`y d-u+o+.c chuye^?n ve^` Vie^.t Nam qua d-u+o+`ng Tokyo sau d-o' co' the^? to+'i 2 nga~, chuye^?n tie^'p to+'i Ha` No^.i hoa(.c tu+` Tha'i Lan d-i to+'i Vie^.t Nam. Khi no'i chuye^?n tha(?ng nhu+ va^.y vi` khi tin tu+'c no^?i le^n ta ba^'m OK (tre^n ma'y) thi` tin tu+'c d-i d-e^'n tra.m nha^.n la^.p tu+'c.

- QV: Nhu+ tin ma` co^ co' thi` nga`y 31 tha'ng 10, lu'c Trung Ta^m o+? Guam ba'o cho bie^'t thi` ba~o Linda se~ d-o^? bo^. va`o Vie^.t Nam, lu'c d-o' vi. tri' ta^m ba~o Linda ca'ch bo+` bie^?n VN bao xa\?

- NH: 18 gio+` quo^'c te^' nga`y 31 (tu+'c la` Vie^.t Nam sau 7 gio+`) lu'c ho. no'i ve^` vi. tri' vi~ d-o^. 7.9, kinh d-o^. 114, ca'ch Vie^.t Nam khoa?ng 10 d-o^., ho. cho bie^'t 48 tie^'ng d-o^`ng ho^` nu+~a thi` ba~o se~ d-e^'n mu~i Ca` Mau, khi d-e^'n Vie^.t Nam se~ co' va^.n to^'c 160 ca^y so^'/gio+`\. O+? ma('t ba~o ba'n ki'nh thu+o+`ng tu+` 10 d-e^'n 20 ca^y so^'\.

- QV: Nhu+ va^.y thi` co' the^? hie^?u la` phi'a Vie^.t Nam d-a~ nha^.n d-u+o+.c nhu+~ng tin tu+'c ba'o d-o^.ng co+n ba~o Linda ki.p tho+`i d-e^? co' bie^.n pha'p d-e^` pho`ng chu+' a.\?

- NH: Theo to^i co' d-o.c tre^n ba'o o+? Vie^.t Nam thi` tha^'y co' nhie^`u ma^u thua^~n vi` nhu+~ng ngu+o+`i lo ve^` du+. ba'o tho+`i tie^'t cho bie^'t la` tin tu+'c na`y ho. nha^.n ra^'t so+'m va` d-a~ ki.p tho+`i chua^?n bi. d-a^`y d-u? ca'c bie^.n pha'p nga(n ngu+`a ngay ca? tho^ng ba'o cho ca'c ngu+ phu?, kho^ng cho ra bie^?n d-a'nh ca'\.

Tin tu+'c ca'c U?y Ban Nha^n Da^n o+? mo^.t so^' ti?nh mie^`n Nam cho ra(`ng khi tin tu+'c ve^` to+'i tha`nh pho^' Sa`i Go`n ro^`i d-em xuo^'ng ti?nh va` tu+` d-o' cho ca'c ngu+ phu? bie^'t thi` qua' tre^~\.

Co' mo^.t so^' ngu+o+`i no'i la` ne^'u bie^'t so+'m co' d-u? du.ng cu. radar se~ tra'nh d-u+o+.c ti`nh tra.ng thie^.t ha.i\.

Nhu+ng theo y' kie^'n rie^ng cu?a to^i la` ma(.c da^`u Vie^.t Nam kho^ng co' d-a^`y d-u? ca'c du.ng cu. hay radar nhu+ng tin tu+'c tu+` Guam gu+?i ve^` d-a~ qua' d-a^`y d-u?\. Gio^'ng nhu+ tie^n d-oa'n trong 48 tie^'ng sa('p to+'i, d-o^. cao cu?a con so'ng ho+n 4 thu+o+'c, va^.n to^'c 160 ca^y so^' gio+`, khi to+'i Vie^.t Nam, se~ kho^ng xe^ xi'ch bao nhie^u he^'t. Ca'c nha^n vie^n tie^n d-oa'n tho+`i tie^'t o+? Melbourne cho ra(`ng Guam d-a~ cho bie^'t tin ra^'t chi'nh xa'c.

- QV: Chu'ng to^i d-a~ d-a(.t ca^u ho?i vo+'i co^ Nhu+ Hoa`ng la` ne^'u nhu+ va^.y, thi` nhu+~ng ngu+o+`i d-ang ca^`m quye^`n hie^.n nay pha?i hoa`n toa`n chi.u tra'ch nhie^.m ve^` nhu+~ng ma^'t ma'c lo+'n lao, d-a(.c bie^.t la` ca'i che^'t cu?a ha`ng nga`n ngu+o+`i da^n ma^'t ti'ch tre^n bie^?n, co^ Hoa`ng d-a~ tra? lo+`i vo+'i tha'i d-o^. tra^`m ti~nh cu?a mo^.t chuye^n vie^n trong nga`nh khoa ho.c.

- NH: Tru+o+'c khi tra? lo+`i ca^u ho?i cu?a anh, xin no'i mo^.t chu't ve^` chuye^n mo^n.

Na(m nay du` muo^'n hay kho^ng chi'nh quye^`n Vie^.t Nam pha?i lu+u y' d-e^'n nhu+~ng co+n ba~o na`y, tru+o+'c d-a^y trong Tha'i Bi`nh Du+o+ng d-a~ co' nhie^`u co+n ba~o, d-o^i lu'c co' 2 co+n ba~o chi? ca'ch nhau co' 10 d-o^., no' ra^'t ma.nh va` co' the^? ma.nh ho+n ba~o Linda\. Na(m nay, do tho+`i tie^'t ba^'t thu+o+`ng so vo+'i ca'c na(m tru+o+'c vi` hie^.n tu+o+.ng El Nino, nhie^.t d-o^. cu?a nu+o+'c bie^?n trung bi`nh co' the^? no'ng ho+n nhu+~ng na(m tru+o+'c khoa?ng 5 d-o^., nha^'t la` trong vu`ng Vie^.t Nam. Hie^.n tu+o+.ng na`y la`m ca'c nha` tie^n d-oa'n tho+`i tie^'t pha?i lu+u ta^m, a'p sua^'t kho^ng khi' se~ ta.o ba~o de^~ da`ng.

Mo^.t so^' nha` tie^n d-oa'n tho+`i tie^'t Vie^.t Nam khi qua tha(m Nha Khi' Tu+o+.ng be^n d-a^y (Melbourne), chu'ng to^i co' no'i va^'n d-e^` na`y va` ho. co^ng nha^.n la` bie^'t chuye^.n d-o'\.

Trong ma^'y tha'ng ro^`i co' di.p tie^'p xu'c vo+'i mo^.t so^' chuye^n vie^n tie^n d-oa'n tho+`i tie^'t tu+` Vie^.t Nam sang, to^i tha^'y ky~ thua^.t va^~n co`n so+ sa`i, di~ nhie^n so vo+'i ca'c nu+o+'c ta^n tie^'n tre^n the^' gio+'i thi` kho^ng ba(`ng nhu+ng to^i nghi~ ho. cu~ng kho^ng quan ta^m va^'n d-e^` na`y, tin tu+'c tu+` Guam gu+?i ve^` du` muo^'n ha (?)

- QV: Ngoa`i co+n ba~o Linda, trong tu+o+ng lai co' nhu+~ng co+n ba~o hay gio' lo+'n na`o a?nh hu+o+?ng d-e^'n vu`ng bo+` bie^?n Vie^.t Nam hay kho^ng?

- NH: Tu+` khi ba~o Linda xa~y d-e^'n thi` sau d-o' co' 2 co+n ba~o nu+~a, xa?y ra ga^`n Vie^.t Nam va` 1 o+? ga^`n bo+` bie^?n U'c. Theo ghi nha^.n thi` no' chuye^?n hu+o+'ng, kho^ng d-i ve^` hu+o+'ng Vie^.t Nam, d-a^y la` xa'c sua^'t kho^ng the^? cha('c cha('n vi` nhie^.t d-o^. bo+` bie^?n lu'c na`o cu~ng a^'m. Vie^.t Nam d-a~ co' 3 co+n ba~o xa?y ra va` co' the^? co' the^m la^`n nu+~a\.

Theo tin tu+'c cho bie^'t cu+' 6 tie^'ng d-o^`ng ho^` ho. ba'o d-o^.ng ve^` ba~o Linda, ne^'u co' cu+o+`ng d-o^. du+~ do^.i thi` ho. gu+?i the^m nu+~a, chi'nh quye^`n Tha'i Lan ho. ra^'t chu' ta^m ve^` ba~o, ho. gu+?i tha(?ng Guam ye^u ca^`u cho bie^'t chuye^.n di chuye^?n cu?a ba~o, vi` va^.y o+? Tha'i Lan so vo+'i Vie^.t Nam mi`nh thi` so^' ngu+o+`i che^'t ra^'t tha^'p. Tra'ch nhie^.m cu?a mo^.t ngu+o+`i tie^n d-oa'n tho+`i tie^'t d-o^'i vo+'i ca'c co+n ba~o lo+'n nhu+ va^`y, khi nha^.n d-u+o+.c tin tu+'c ve^` ba~o thi` ho. pha?i chu' ta^m. D-a^y la` chuye^.n co' lie^n quan d-e^'n sinh ma.ng va` kinh te^'\.

Theo to^i nha^.n tha^'y thi` chi'nh quye^`n Vie^.t Nam hi`nh nhu+ kho^ng quan ta^m ve^` sinh ma.ng da^n mi`nh cho la('m. Ho. d-a~ nha^.n tin gu+?i ve^` tu+` tha`nh pho^' Sa`i Go`n, 12 tie^'ng d-o^`ng ho^` sau ho. mo+'i gu+?i ve^` ti?nh, trong vo`ng 12 tie^'ng d-o^`ng ho^` d-o' thi` ba~o d-a~ tie^'n ve^` Vie^.t Nam kha' xa ro^`i\.

- QV: La` mo^.t chuye^n vie^n, ne^'u co' quye^`n ha.n d-e^? su+?a d-o^?i le^` lo^'i, ca'ch thu+'c la`m vie^.c o+? nga`nh khi' tu+o+.ng d-e^? co' the^? ki.p tho+`i pho`ng ngu+`a a?nh hu+o+?ng tra^`m tro.ng nhu+ co+n ba~o Linda ky` ro^`i, d-ie^`u d-a^`u tie^n co^ la`m se~ la` ca'i gi`\?

- NH: Nhie^`u co+n ba~o d-a~ xa?y d-e^'n cho nu+o+'c Vie^.t Nam ro^`i va` d-a^y la` co+n lo+'n nha^'t trong vo`ng 100 na(m nay\. Va^'n d-e^` tru+o+'c he^'t la` pha?i gia'o du.c ngu+o+`i da^n so^'ng theo ca'c vu`ng bie^?n, ta.o d-ie^`u kie^.n la`m sao ba'o d-o^.ng ki.p tho+`i d-e^'n ngu+o+`i da^n, nha^'t la` khi nha^.n d-u+o+.c ca'c tin tu+'c ma` khi' tu+o+.ng d-a~ no'i d-ang co' ba~o sa('p tha`nh hi`nh thi` ca^`n co' phu+o+ng tie^.n nga(n cha^.n ngay\.

Co' mo^.t d-ie^`u cho tha^'y ra^'t ma^u thua^~n, mo^.t chuye^n vie^n khi' tu+o+.ng Ha` No^.i cho ra(`ng theo quy d-i.nh cu?a nha` nu+o+'c Vie^.t Nam kho^ng d-u+o+.c cho tin tu+'c cho da^n chu'ng bie^'t nhu+~ng co+n ba~o d-ang tha`nh hi`nh. Em kho^ng bie^'t ly' do ta.i sao! nhu+ng nha` nu+o+'c Vie^.t Nam ba?o la` kho^ng d-u+o+.c ba'o d-e^'n da^n chu'ng. Tho+`i tie^'t thi` co' ra^'t nhie^`u vie^.c xa?y ra ra^'t ba^'t ngo+`, kho^ng the^? tie^n d-oa'n d-u+o+.c, cho ne^n mi`nh pha?i d-e^` pho`ng so+'m chu+`ng na`o ca`ng to^'t chu+`ng d-o'\.

- QV: Xin ca'm o+n co^ Nguye^~n Nhu+ Hoa`ng, Trung Ta^m Khi' Tu+o+.ng Melbourne, d-a~ da`nh cho buo^?i no'i chuye^.n thi'ch thu' ho^m nay\.

- NH: Xin ca'm o+n anh Quo^'c Vie^.t va` quy' thi'nh gia?\. To^i cu~ng xin lo^~i la` vi` khi qua U'c co`n nho? ne^n o+? d-a^y ho.c trung ho.c, d-a.i ho.c ba(`ng tie^'ng Anh, mo^.t so^' danh tu+` tie^'ng Vie^.t to^i kho^ng bie^'t gia?i nghi~a la`m sao, xin lo^~i ne^'u co' gi` so+ xua^'t.

- QV: Thu+a quy' vi., trong vo`ng 1, 2 tua^`n to+'i d-a^y Pha^n Ho^.i Chuye^n Gia ta.i Tie^?u Bang Victoria se~ to^? chu+'c mo^.t buo^?i no'i chuye^.n cu?a co^ Nhu+ Hoa`ng ve^` nhu+~ng die^~n bie^'n cu?a co+n ba~o Linda vu+`a ro^`i, co' ke`m theo pha^`n chie^'u du+o+ng ba?n hi`nh a?nh ghi tu+` ve^. tinh ngay tu+` nhu+~ng nga`y d-a^`u cu?a co+n ba~o na`y\.

Chu'ng to^i se~ tho^ng ba'o ve^` chi tie^'t nga`y gio+` sinh hoa.t cu?a pha^n ho^.i Chuye^n Gia Victoria\.