6–9 Ay Gelişim Özellikleri

İlk yılın ikinci yarısında bebekler, bilişsel gelişim açısından önemli atılımlarda bulunurlar. Örneğin 8. aydan itibaren nesnenin sürekliliğini anlar, 7-9 aylar arasında özel bağlılıklar geliştirirler. Bu evrede bebekler oturmaya başlayabildikleri için, çevrelerindeki eşyaları daha kolay idare edebilirler. Çevrelerine ilişkin algıları ve öğrenmeleri güçlenir.

Motor ve dil gelişiminde de belirgin bir hızlanma görülür. 6. ayda dikkat çekici, farklı sesler çıkarmaya çalışıp, kucağa gitmek istediğini anlatmaya başlar. Aynadaki yansımasına gülümser, onunla konuşur, kendi adını bilir ve ağzından hava kabarcıkları çıkarır. Korkularını, aç ya da tok oluşunu ifade edebilmekte, yiyecekleri sevdikleri ve sevmedikleri diye ayırabilmektedir. İsteklerini ve istemediklerini belirtmeye başlaması ilk bağımsızlaşma egzersizleri olarak nitelendirilebilir.

Motor Gelişim:

* 10 dakikayı geçmemek koşuluyla sırtını ve yanlarını destekleyerek oturmasını sağlayın ve bunu gün boyu tekrarlayın.

* Uzanabileceği yere oyuncaklar koyun.

* Karşılıklı alıp – verme, atıp – tutma şeklinde oyunlar oynayın.

* Bebek yüzükoyun durumdayken uzağına sevdiği oyuncağı koyun ve onu alması konusunda cesaretlendirin. Sürünerek gitmek istediğinde, vücudunu hareket ettirmesi için tabanlarından iterek destek verin.

Algısal Becerileri:

* Bebeğinizle oynarken oyuncağını saklayıp, bir süre bekleyebilir ve yeniden ortaya çıkardığınızda verdiği tepkileri izleyebilirsiniz.

* 3 m’lik bir alan içinde topları yuvarlayıp, izlemesini sağlayabilirsiniz.

* Onunla konuşurken, beslerken, altını değiştiriken değişik yüz ifadeleri takınıp, bunları ses tonunuza uyumlu şekilde kullanın. Bunlar onun çok ilgisini çekecektir.

* Ona bol bol gülün, birlikte geçirdiğiniz zamanın eğlenceli olması hem ilişkinize, hem de bebeğinizin gelişimine katkı sağlayacaktır. Gülümsediğinizi gördüğünde, size karşılık verecektir.

6–9 Aylar Arasında Bebeğin Duydukları ve Söyledikleri:
Annesinin sesini duyar duymaz ona yönelir. Kendi kendineyken ya da başkalarıylayken, melodik ve uyumlu sesler çıkarır. İnsan seslerine tepki verir, “ba da, ba ga” gibi iki heceli sözcükleri ayırdedebilir. 6 aylıktan itibaren tanıdığı yetişkinlerin sesini ayırır. kalabalık bir ortamda kimin konuştuğunu anlayıp, ona bakabilir. Keyfi yerindeyken ya da oyun sırasında kahkahalar ve neşeli çığlıklar atar. Kızdığında ya da canı sıkıldığında bunu sesli olarak ifade edebilir; bağırır, sıkıntılı tonda sesler çıkarır. Annesinin sesindeki duygusal tonlamalara uygun tepkiler verir.

* Zaman zaman sesli uyaranlar vererek, çocuğun değişik yönlere dönmesini ve yatma yönünü değiştirmesini sağlayın.

* Onunla bol bol konuşun. Tek heceli sesler çıkararak dikkatini çekin ve onu bunları tekrarlaması konusunda yüreklendirin. Sizin dudak hareketlerinize benzer hareketlerini gülümseyerek karşılayın.

Sosyal Beceriler ve Oyun:

* Şarkılı, ritimli oyunlar oynanan çocuklar konuşma becerisini daha kolay geliştirebilirler. Oyun sırasında bol bol konuşmaya, gülmeye ve şarkı söylemeye özen gösterin.

* Oyuncaklar bebeğinize pek çok şey öğretecektir. Ona farklı boyut, şekil ve dokularda, çok amaçlı kullanılabilecek oyuncaklar sunun. Bunlar ağzına alabileceği türde, sağlık koşullarına uygun olmalıdır. Bazılarının ses çıkarma özelliği olması yararlıdır.

Dil Gelişimi:

Heceleme, konuşma dilinde kullanılan sözcüklerin pratiğinin yapılmasına olanak sağlaması açısından oldukça önemlidir. Heceleme konuşma için gerekli dil becerisinin edinilmesinde çok önemli bir adımdır, vokal mekanizmayı kontrol altında tutarak konuşmaya başlamayı hızlandırır. 6. aydan sonra üretilmeye başlanan gerçek sözcüklerle konuşma becerisi yolunda önemli bir adım atılır. 7 – 8 aylarda çocuğun aynı hece kalıplarını birbiri ardınca tekrar etmeye başladığı görülür (ma ma ma, ba ba, da da da … gibi).

* Bebeğinizin çıkardığı “ba”, “da”, “ka” gibi sesleri tekrar edin. Bunlar onun konuşmaya başlama alıştırmalarıdır ve onaylandığını görmek onu yüreklendirecektir.

* Çocuğun konuşabilmesi için konuşma mekaniğini öğrenmesi gerekir. Konuşma mekaniği dil, dudak ve damak hareketlerini kapsadığından emme, ağzından baloncuklar çıkarma, yalama ve çiğneme hareketleri konuşma için ideal hazırlık çalışmalarıdır. Çeşitli oyunlarla, özellikle yemek saatlerinde bu tür davranışlarını destekleyin, gülümseyerek tepki verin.

* İsmini sürekli olarak kullanın.

Bilişsel Gelişim:

* Kimlik duygusunun gelişmesine yardımcı olmak için aynada kendi yansımasını gösterin. Adını yüksek sesle söyleyin.

* İlk aylarda bebekler taklit yoluyla öğrendiklerinden, isimleri tekrarlayın, sesinize abartılı bir ifade verin ve bebeğinizin dikkatini çekin. Kavramları anlatırken kısaltma kullanmak yerine, gerçek sözcüğün söylenişini abartarak ve vücut dilini kullanarak anlamasını sağlamaya çalışın. Örneğin “sıcak” kavramını, “cıs” yerine, yine sıcak sözcüğünü kullanarak ama ses tonunuzu abartarak ve elinizi aniden sıcak nesneden çekip “ah!” diyerek ifade etmeye çalışın. Sizin de dramatizasyon yeteneğiniz gelişir böylece :-)

Önerilen kaynaklar:

Hall, E., Lamb, M. & Perlmutter, M. (1982). Child Psychology Today. Random House
Mussen, P.H., Canger, J.J & Kagan J. (1974). Child Development and Personality. Harper
International Edition.
Yavuzer, Haluk (1997). Bedensel, Zihinsel ve Sosyal Gelişimiyle Çocuğunuzun İlk 6 Yılı.
Remzi Kitabevi: İstanbul.

www.imyourchild.org