[ A ] [ B ] [ C ] [ D ] [ E ] [ F ] [ G ] [ H ] [ I ] [ J ] [ K ] [ L ] [ M ] [ N ] [ O ] [ P ] [ Q ] [ R ] [ S ] [ T ] [ U ] [ V ] [ W ] [ X ] [ Y ] [ Z ]

Wervelwind door Hollywood

De vergelijking mag dan al vergezocht zijn, maar toch kun je gerust stellen dat Jan De Bont momenteel als een wervelwind doorheen Hollywood raast. Hoe kwam de man terecht waar hij zich nu bevindt?

De Nederlander, tiende in een Eindhovens gezin met 17 kinderen, was van jongsafaan gefascineerd door het witte doek. Op twaalfjarige leeftijd kreeg hij zijn eerste 8mm camera, waarmee hij voor een vergoeding huwelijken filmde. Daarnaast organiseerde hij talloze buurtvoorstellingen van 16mm films met vooral Laurel en Hardy of Charlie Chaplin. Zijn passie bracht hem zelfs zover dat hij in de middelbare school een filmclub oprichtte, met zichzelf als enige lid.

Het werd mevrouw en meneer De Bont ondertussen duidelijk dat hun Jan niet ging worden zoals alleman. Papa De Bont verzette zich aanvankelijk tegen een mogelijke filmstudie van zijn zoon, maar ook hij ging uiteindelijk door de knieën. De Bont schreef zich in aan de net opgerichte Amsterdamse filmacademie.

Het was op deze schoolbanken dat hij Paul Verhoeven, de zo mogelijk nog bekendere Hollander in Hollywood, leerde kennen. Dit visionaire duo, beïnvloed door regisseurs als Godard en Kubrick, zou in de jaren zeventig uitgroeien tot een team ongekend succesvolle filmmakers, met Verhoeven als regisseur en De Bont als cameraman. Hun samenwerking begon met Verhoevens De Worstelaar, en duurde voort tot in 1992 met het controversiële Basic Instinct. Waren inmiddels de revue gepasseerd: onder andere Turks Fruit, Keetje Tippel en De Vierde Man in Nederland, en Flesh + Blood, Robocop en Total Recall in De Verenigde Staten.

De Bont het wisselde in 1981 het zekere voor het onzekere en trok naar de USA, in hoofdzaak door de voortdurende kritiek die Verhoeven en hij kregen van de Nederlandse critici, ondanks het succes. Op een relatief korte tijd werd De Bont één van de meest gevraagde cinematographers van de filmbizz. Gedurende jaren en jaren werkte hij nauw samen met zulke topregisseurs als Richard Donner (Lethal Weapon 3), Ridley Scott (Black Rain), John McTiernan (Die Hard, The Hunt For Red October) en Joel Schumacher (Flatliners).

De Bont begon te overwegen zelf een regisseur te worden. Met veel vertraging werd ook die droom werkelijkheid, en wel wanneer hij voor 30 miljoen dollar (slechts een mid-buget) Speed mocht inblikken. De rest, zoals men zegt, is geschiedenis: Speed, een veredelde Die Hard-rip off, werd een kaskraker van formaat en katapulteerde niet alleen de carrières van Sandra Bullock en Keanu Reeves naar de hoogste regionen van het sterrendom, maar tevens die van De Bont zelf.

Nu hij zich eindelijk een gevierd regisseur mocht noemen, werd het voor de man tijd om uit te pakken met écht grote projecten. De eerste daarvan werd Twister, een Spielberg-productie met een budget van 72 miljoen dollar, waarin tornado's van allerhande komaf door middel van CGI (zie elders op deze bladzijden) tot leven worden gewekt. Hoewel de prent er terecht van wordt beschuldigd geen verhaal te bevatten (hij is nochtans gebaseerd op een lijvig werk van Michael Crichton) leverde Jan De Bont het finale bewijs dat hij cinema van topniveau kan maken.

Berichten van rellen op de set van de film waren legio: De Bont verbrandde de pupillen van Helen Hunt met een laserstraal, en noemde haar daarna onhandig; De Bont en Cary Elwes konden van geen kanten met elkaar overweg; director of Photography Don Burgess en zijn ploeg verlieten de set niet lang na de start van de opnamen wegens het moeilijke karakter van de regisseur en de anekdote tenslotte over De Bont die een cameraman in de modder duwde, die het prompt met twintig collega's voor bekeken hield. Ondanks alles werd de film één van de grote zomerhits, met een recette die zelfs Mission: Impossible ver achter zich laat.

De Bont belooft overigens nog heel wat inspiratie in zijn achterhoofd te hebben zitten. Zijn eerstvolgende project is echter niét Godzilla. TriStar was niet bereid 120 miljoen dollar op te hoesten voor zijn versie van het populaire Japanse monster. In de plaats neemt Roland Emmerich het project op zich voor een 'schamele' 70 miljoen dollar.

Wat wordt het dan wel? De eerste in de rij is Speed 2, die we volgende zomer voorgeschoteld krijgen. Mét Sandra Bullock, of wat had je gedacht, maar zonder Keanu Reeves, die het nodig achtte tijdens de geplande opnamen te gaan touren met zijn bandje Dog Star. Verder zien we in onze onfeilbare kristallen bol een adaptie van John Burdett's mystery-thriller The Last Six Million Seconds, en over een jaar of vier zal hij zich toeleggen op Martian Agent, een sci-fi project waarvoor de speciale effecten vandaag nog net mogelijk zijn.