[ A ] [ B ] [ C ] [ D ] [ E ] [ F ] [ G ] [ H ] [ I ] [ J ] [ K ] [ L ] [ M ] [ N ] [ O ] [ P ] [ Q ] [ R ] [ S ] [ T ] [ U ] [ V ] [ W ] [ X ] [ Y ] [ Z ]

Het verhaal van de Belg in Hollywood

Jean-Claude Van Damme heeft altijd al zeer veel kritiek te verduren gekregen, niet in het minst vanuit zijn geboorteland. Wie stellig de andere kant op keek, kan er niet langer om heen: Van Damme is grote jongen geworden. Hoe is het zo ver gekomen?

Jean-Claude Van Varenberg werd geboren in (Franstalig) Brussel in 1961, en bracht naar eigen zeggen z'n jeugd door als bleek, ziekelijk jochie. Om daar iets aan te doen besliste JC Superstar gevechtsporten, ballet en body building te beoefenen. Van het een kwam het ander en uiteindelijk schopte hij het tot Europees karatekampioen, en stampte bovendien een goeddraaiend fitness center uit de grond.

Na een rolletje in Rue Barbare van Gilles Béhat in 1983, had hij te smaak te pakken. Hij besloot zijn zaak te verkopen en zijn kans te wagen in de VS. Een riskante bedoening als je bedenkt dat hij geen woord Engels sprak. Gedurende een jaar of twee kwam hij aan de kost door allerlei baantjes als taxichauffeur en buitenwipper, en soms moest hij uit pure noodzaak in zijn auto slapen en eten stelen.

De legende doet de ronde dat Jean-Claude (Van Damme inmiddels, om fonetische redenen) bij Chuck Norris aanklopte om te vragen of die geen film met hem wou draaien. 'Wat kan je?', vroeg Norris. Promt stampte JC met een verbijsterende beweging Norris' bureau doormidden. 'Morgen kan je beginnen', was het antwoord van Norris. We laten in het midden of dit sterke verhaal al dan niet echt gebeurd is, maar in ieder geval was voor Van Damme de tijd rijp om films te maken.

De eerste baan was die van stuntman in Missing In Action van Joseph Zito. Acteren mocht hij voor het eerst in No Retreat, No Surrender van Corey Yuen uit 1986. Een jaartje later was het al raak met Bloodsport (met de toen onbekende Forest Whitaker). Deze film van Newt (Jack) Arnold was gebaseerd op ware feiten, en gunde Van Damme onmiddellijke faam in de martial arts-kringen. De producer van Bloodsport was Mark DiSalle, met wie Van Damme nog vaak zou samenwerken. De volgende stap was die van Black Eagle van Eric Karson (1988). In deze film, die je eigenlijk liever kwijt dan rijk bent, vertolkte JC een Russische slechterik.

Met Cyborg van Albert Pyun (1989) koos Van Damme voor het eerst voor het science fiction genre. Een overduidelijke Mad Max wanna-be, maar kom. Als het publiek komt opdagen is iedereen tevreden. Enkele jaren na de release van Cyborg werd Van Damme overigens voor de rechter gesleurd omdat hij een van zijn tegenspelers per ongeluk in het aangezicht raakte waardoor die een oog verloor.

In hetzelfde jaar draaide 'the muscles from Brussels' Kickboxer waarmee hij weer een stapje hoger klom. De film werd geregisseerd en geproduceerd door Mark DiSalle, en Jean-Claude zelf speelde voor gevechtschoreograaf en regisseur van de tweede unit.

1990 was het jaar van de erg onderschatte gevangenisthriller Death Warrant van Deran Sarafian, die vandaag nog steeds behoort tot het betere Van Damme-werk. In deze film, alweer geproduceerd door Mark Disalle, speelde JC naast Cynthia Gibb. Sheldon Lettich regisseerde Van Damme in Double Impact (1991). De Belg draafde hierin zelfs op in twee rollen: die van de tweelingbroers Chad en Alex. Het script schreef hij zelf (samen met Lettich) en bovendien was hij producent en gevechtschoreograaf. Een typisch Van Damme-verhikel was Wrong Bet (1991), ook bekend als Lionheart en A.W.O.L. Ook deze prent was geregisseerd door Sheldon Lettich.

Na deze film tekende Van Damme een contract bij Universal dat hem toeliet te ontsnappen uit het low-budget circuit. De grote studio's kregen duidelijk vertrouwen in de immer publieklokkende Van Damme. De verandering was meteen merkbaar in het eerste produkt dat voortkwam uit het nieuwe contract: de science fiction-film Universal Soldier. De Duitse Roland Emmerich (die momenteel hoge ogen gooit met zijn dure SF-epos Stargate) regisseerde Van Damme naast Dolph Lundgren en Jerry Orbach. Universal Soldier betekende voor Van Damme de eerste film met een behoorlijk budget, en heeft dus een belangrijke rol gespeeld in zijn weg naar de top. Bij de voorstelling van Universal Soldier op het festival van Cannes zorgde Van Damme overigens voor een relletje door te gaan knokken met Dolph Lundrgen voor het oog van tientallen fotografen. Was een reclamestunt of zat het er echt tegen tussen de twee spierbundels? We zullen het wellicht nooit weten.

In 1993 sloeg Van Damme min of meer een nieuwe weg in met Mark Harmon's Nowhere to Run. Hij ging zowaar de romantische toer op met Rosanna Arquette en verkondigde de nieuwe Steve McQueen te zijn. Ook Joss Ackland, Kieran Culkin (broer van) en de inmiddels aan Aids overleden Ted Levine waren te zien in Nowhere To Run. Terloops had Jean-Claude ook een cameo in Schwarzenegger's fiasco The Last Action Hero, een film van John McTiernan. De volgende grote stap was Hard Target. John Woo, de virtuoze actieregisseur uit Hong Kong, maakte van Hard Target zijn Amerikaans regiedebuut, en iedereen zal het er mee eens zijn dat deze film gezien mag worden. Vooral de prachtig gestyleerde, vertraagde actiescenes bleven lang nazinderen. In Hard Target deelde Van Damme het doek met Lance Henriksen en Wilford Brimley.

De fans hebben dit jaar nog niet veel van hun idool gehoord, maar vanaf deze week kunnen ze Timecop gaan bekijken. Van Damme's derde science fiction-film werd geregisseerd door Peter Hyams, de gerenommeerde regisseur van onder andere Outland en 2010. De prent werd Van Damme's grootste hit tot op heden (hij stond gedurende twee weken op de eerste plaats in Amerika), en draait nog steeds op volle toeren. Ron Silver en Mia Sara kan u er ook in herkennen.

Rond kerstmis komt in Amerika The Streetfighter in de zalen. De film is gebaseerd op het gelijknamige videospelletje, en Van Damme zal hierin te zien zijn naast Kylie Minogue en de (alweer) inmiddels overleden Raul Julia. Steven DeSouza voert de regie. In 1995 zal JC de hoofdrol voor zich nemen in Sudden Death, opnieuw geregisseerd door Peter Hyams. Het daaropvolgende project van Van Damme wordt The Quest. Dit oosters epos zal worden gedraaid met het fenomenale bedrag van 70 miljoen dollar (bedenk dat Speed minder dan de helft kostte). De prent zal worden geregisseerd door niemand minder dan The Muscles zelf, en de geruchten doen de ronde dat hij Madonna probeert te strikken om hem bij te staan als vrouwelijke hoofdrol in The Quest.

Daarna wordt de toekomst een beetje wazig. Er is sprake van een komedie waarin hij een vrouw zou vertolken, en Van Damme heeft zijn zinnen gezet op de Spiderman-verfilming van James Cameron. Of hij die rol echter zal vastkrijgen is zeer de vraag.

Wat opvalt in hele voorgaande verhaal, is dat Van Damme het steeds beter en beter doet, zowel wat betreft budget, succes, kwaliteit en medespelers. Je kan zijn carriere waarschijnlijk nog het best omschrijven als het schoolvoorbeeld van de American Dream. Helemaal onderaan beginnen en eindigen aan de top. Niet alleen in de film, maar ook in de liefde is Jean-Claude Van Damme actief, zij het dan met minder succes. Zopas is zijn vierde vrouw Darcy LaPier van hem weggegaan. Wat er ook van zij, Van Damme heeft het ver gebracht in Hollywood, verder dan welke landgenoot ook. Het wordt stilaan tijd dat de Belgen beseffen dat Van Damme een landgenoot is om trots op te zijn, en niet om beschaamd over te zijn.