DİKİZ AYNASI

İrfan KESKİN

Bergamalı olmak, Bergama kültürüne sahip çıkmak

Sevgili dostlar unutamadığım bir anımla konuya girmek istiyorum. 1979 yılında Diyarbakır'da asker iken bölük başçavuşumuz vardı. İmside kulakları çınlasın Polat Bektaş'tı. Kendisi Eskişehirliydi. Benim Bergamalı olduğumu öğrenince Akropol'e yılda kaç kere çıktığımı, ismini daha sonra öğrendiğim Zeus ve Troyan tapınakları ile ilgili sorular sordu. Bergama türkülerinden bildiğin var mı diye sordu.
Ben o zamana kadar Akropol'e okul gezileri vasıtasıyla(ilk okulda) yılda iki sefer çıktığım için Tapınaklar konusunda sustum, hiçbir cevap veremedim. Ayrıca Bergama türküleri konusunda sadece "abacılar inişi" isimli türküyü Bergama türküsü olarak bildiğimi söyledim.
Adam kızdı ve alaycı bir ses tonu ile "ulan dedi sen nasıl Bergamalısın? Bergamalısın ve Bergama hakkında hiçbir şey bilmiyorsun. Bergama'da yaşıyorsun. Ama ben Eskişehirliyim hayatımda iki sefer Bergama'ya geldim. Bergama hakkında çok şey biliyorum" dedi. Adam haklıydı da. Ben ezildim, ezildim, ezildim.
İnsan Bergama'da yaşayacak, Bergama buram buram tarih, kültür, turizm, termal, tarım kokan bir yer olacak ve Bergamalı olarak bir şey bilmeyeceksin. İşte bu resmen ayıptır. İşte o anıdan sonra ben imkanlarım doğrultusunda gerek gazetelerden gerekse kermeslerde Bergama ile ilgili panel, söyleşi, haber ve kitaplara ilgi duymaya başladım. Ayrıca 12 Eylül faşizminden sonra demokratik ortama geçilip dernekler, vakıflar vs. sivil toplum örgütleri yasalarında belli bir rahatlama olduktan sonra Befad, Pergamon, Tusad gibi derneklerde yani Bergama kültürel faaliyetlerde üyelik ve yöneticilik yaptım ve şu an da devam ediyorum.
Diyelim ki o zamanlar araç sayısı az olduğu için insanlar Akropol ve Asklepion'a pek fazla gitme şansı bulamıyorlardı. Teknolojik imkanlar ya da ekonomik imkanlar az olduğu için okuma anlamında sadece kütüphane, müze veya belediye kitaplarından faydalanıyorlardı. Ama şimdi öyle değil her türlü imkanlarımız var. Hemen hemen herkeste araba var. Yani ulaşımda hiçbir sorun yok. Akropol, Asklepion, müze ve Bazilika'ya gittiğimizde bu ören yerlerimizde Bergama ile tarihiyle ilgili Türkçe, İngilizce ve Almanca olarak tabelalarda bilgilendirme yazıları var. Folklör ve kültürel amaçlı faaliyetlerini sürdüren Befad, Tusad, Kuva-i Milliye ve Pergamon dernekleri var. Başta Bergamalı tarih ve kültür adamı, Bergama müzesinin kurucusu Rahmetli Osman Bayatlı'nın kitapları olmak üzere Bergama'yla ilgili her türlü kitap, dergi, broşür, VCD, vs lerin bulunabileceği çok önemli bir vakıf olan BERKSAV var. Ayrıca belediye kütüphanesi var. Bunlar hem de ücretsiz. Maalesef şu anda eminim ki Bergama'da bir araştırma yapılsa orantı olarak rakam vermeyeceğim. Ama Bergama'da çok büyük bir kesim daha Akroplo'e bile çıkmamıştır. Yine çok önemli bir kısım Bergama ile ilgili bir kitap bile okumamıştır.
Bergama dışına bir seyahate çıktığımız da bir yabancının Bergama ile sorduğu sorular karşısında ezilmemek için bir insanın kendi geçmişine kültürüne sahip çıkması için geleceği için bir ışık, bir yol olacağından Bergama kültürüne sahip çıkarak Bergama'yı tanıyalım.
İyi günler.

 

ismetbaytak@kuzeyege.net

bergamaturkey@yahoo.com

kuzeyege@yaoo.com