Spis
substancji aktywnych i preparatów farmakologicznych na podstawie podręcznika
„Podstawy farmakologii” Danysz-
Kleinrok wyd. 1996
Ten materiał jest wolny od
jakichkolwiek opłat; wolno go rozpowszechniać i/lub zmieniać zgodnie z
postanowieniami GNU General Public License opublikowanymi przez Free Software
Foundation; tak w wersji 2 Licencji, jak (do wyboru) jak w jakiejkolwiek późniejszej.
Zobowiązuje ona do umieszczenia tych uwag we wszystkich sporządzanych
kopiach i/ lub materiałach pochodnych.
Ten
materiał jest rozpowszechniany z wiarą, że okaże się użyteczny, ale BEZ
JAKIEJKOLWIEK GWARANCJI; bez nawet domyślnej gwarancji GOTOWOŚCI DO DYSTRYBUCJI
lub PRZYDATNOŚCI DO OKREŚLONYCH POTRZEB. Więcej szczegółów zawiera GNU General
Public License.
Aby otrzymać kopię GNU General Public
License należy napisać pod adres: Free Software Foundation, Inc., 675 Mass Ave,
Cambridge, MA 02139, USA lub odwiedzić witrynę FSF w Internecie.
Copyright
(C) 1997 Robert Susło
This stuff is free software; you can
redistribute it and/or modify it under the terms of the GNU General Public
License as published by the Free Software Foundation; either version 2 of the
License, or (at your option) any later version. It obligates you to put this
remainder into any copy and/ or offspring material you’d make.
This stuff is distributed in the hope
that it will be useful, but WITHOUT ANY WARRANTY; without even the implied
warranty of MERCHANTABILITY or FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE. See the GNU
General Public License for more details.
To
receive a copy of the GNU General Public License write to the Free Software
Foundation, Inc., 675 Mass Ave, Cambridge, MA 02139, USA or visite the FSF’s
website.
Leki neurotropowe
3.
Środki znieczulenia ogólnego
1. Wziewne
-podtlenek azotu [N2O,
Nitrogenium oxydulatum]
-etylen
-cyklopropan
-halotan [Halothan, Halan,
Fluothane, Narcotan]
-izofluran [Aerrane,
Isoflurane, Forane, Foran]
2. Dożylne
-barbiturany krótko działające
--tiobutabarbital [Brevinarcon, Inactin, Narkothion ]
--heksobarbital- sól sodowa [Narcosanum Natrium, Hexobarbital- Natrium, Evipan- Natrium,
Novopan]
--tiopental
[Thiopental, Penthotal, Intraval, Nesdonal, Trapanal ]
--metoheksytal [Brevital, Brietal- Sodium ]
-etomidat [Hypnomidate, Nalgol ]
-ketamina [Ketalar, Ketaject, Ketanest, Calypsol, Narkomon ]
-propofol [Diprivan, Disoprivan ]
-pochodne benzodiazepiny
--diazepam
--flunitrazepam
--midazolam
3. Neuroleptanalgezja (NLA)
-droperydol [DHBP, dehydrobenzoperydol, Droperidol]
-dożylne opioidowe leki
przeciwbólowe
--morfina
--petydyna
--fentanyl
--pentazocyna
--sufentanyl
--alfentanyl
4. Środki używane w
premedykacji
-leki cholinolityczne
--atropina
--hioscyna [Scopolaminum ]
--pochodne
fenotiazyny
---prometazyna
-leki uspokajająco- nasenne i
przeciwlękowe
--barbiturany
średnio długo- i długodziałające
--pochodne
benzodiazepiny
--neuroleptyki
-leki przeciwbólowe
--leki opioidowe
4.
Alkohole
-Alkohol etylowy [Aethanolum]
--disulfiram [Anticol, Antabus, Esperal]
--karbimid [Temposil]
-Alkohol metylowy
5.
Leki przeciwbólowe
1. Opioidowe
-opium
-leki o działaniu agonistycznym
--morfina [Morphinum hydrochloricum, Tinctura Opii simplex]
:endorfiny (endogenne peptydy
opioidowe)
---beta
endorfina
---met-enkefalina
---leu-enkefalina
:antagoniści morfiny
---nalokson
[Naloxone, Narcan]
---naltrekson
--diacetylomorfinon (heroina)
--kodeina [Codeinum phosphoricum]
--petydyna (meprydyna) [Dolargan, Dolantin, Pethidinum hydrochloricum]
--metadon [Dolophine, L-Polamidon]
--fentanyl
---lofentanyl
---sufentanyl
---karfentanyl
-leki o działaniu agonistyczno- antagonistycznym
--pentazocyna [Fortral, Pentazocinum]
--butorfanol [Stadol, Beforal]
--nalbufina [Nubain]
--buprenorfina [Temgesic]
--meptazynol [Meptid]
2. Nieopioidowe=
niesteroidowe leki przeciwzapalne (NSLP)
1. poch. kw. salicylowego
-kw. acetylosalicylowy [Polopiryna,
Aspiryna]
--Asprocol
(+ glikol)
--Calcipryna
(+ węglan wapniowy)
--Polopiryna
S (+ węglan wapniowy, kwas cytrynowy)
--Polopiryna
C (+ wit. C)
-salicylan sodu [Natrium
salicylicum]
-salicylamid [Salicylamidum]
-salicylan choliny [Sachol]
-kwas salicylowy [Acidum
salicylicum]
-salicylan metylu [Methylum
salicylicum]
2. poch. aniliny
-paracetamol [Acenol,
Panadol]
3. poch. pirazolonu
-aminofenazon [Piramidonum]
--Rheumopirin
(+ fenylbutazon)
--Veramid (+ kw. dietylbarbiturowy)
--Pabialgin
(+ allobarbital)
--Gardan
(+ noramidopiryna)
-propyfenazon
--Pabialgin
P (+ allobarbital)
--Gardan
P (+ normamidopiryna)
-noramidopiryna [Metamizol,
Pyralginum, Novalgin, Analgin]
-fenylbutazon [Butapirazol,
Butazolidin]
-oksyfenbutazon [Tanderil]
4. poch. kw. antranilowego
-kw. mefenemowy [Mefanemic
acid, Mefacit]
5. poch. kw. indolooctowego
-indometacyna [Metindol]
--sulindac [Sulindac]
--tolmetyna [Tolectin]
6. poch. kw. fenylopropionowego
-ibuprofen [Ibuprohm]
-fenbufen
-fenoprofen [Nalfon]
-ketoprofen [Profenid]
-naproksen [Naprosyn]
7. poch. kw. aminofenylooctowego
-diklofenak [Diclofenac
sodium, Majamil, Voltaren]
-alklofenak [Mervan,
Reufenac]
-fenklofenak [Flenac]
8. oksykamy
-piroksykam [Piroxicam]
-tenoksykam [Mobiflex]
9. alkaloidy roślinne
-chinina
-kolchicyna
6.
Leki
nasenne
1.
Pochodne benzodiazepiny
-nitrazepam
-estazolam
-flunitrazepam [Rohypnol]
-lormetazepam [Loramet,
Noctofer]
-alprazolam [Xanax]
-zolpidem [Stilnox]
-zopiklon [Imovane]
2.
Pochodne kw. barbiturowego
-fenobarbital [Phenobarbital,
Luminalum, Acidum phenylethylbarbituricum]
-cyklobarbital [Cyclobarbital,
Phanodorm, Acidum cuclohexenoethylbarbituricum]
-heksobarbital [Narcosanum,
Epival, Acidum cyclohexenyldimethylbarbituricum]
-krótko działające
--sól
sodowa heksobarbitalu [Narcosanum Natrium]
--sól
sodowa tiopentolu [Thiopental, Penthotal]
--sól
sodowa metohexytonu [Methohexital, Brietal]
7.
Leki uspokajające
1. Związki bromu
-bromek sodowy [Natrium
bromatum]
-bromek potasowy [Kalium
bromatum]
-bromek wapnoiwy [Calcium
bromatum]
-bromek amonu [Ammonium
bromatum]
-sól Erlenmayera [Sal
Erlenmayeri, Solutio Erlenmayeri]
2. Leki roślinne
-kozłek lekarski [Valeriana
officinalis]
--kłącze kozłka lekarskiego [Rhizoma Valerianae]
--nalewka z kłącza kozłka
lekarskiego [Tinctura Valerianae]
--nalewka z kłącza kozłka
lekarskiego na eterze [Tinctura Valerianae aetherea]
-głóg [Crataegus
oxyacantha]
--nalewka z kwiatostanu głogu
[Tinctura Crataegi]
--intrakt z kwiatostanu głogu
[Intractum Crataegi]
-miłek wiosenny [Adonis
Vernalis]
--nalewka z miłka wiosennego
[Tinctura Adonis vernalis]
-melisa lekarska [Melissa
officinalis]
--napar z liści melisy
lekarskiej
--syrop Melisal
-chmiel zwyczajny [Humulus
lupulus]
--napar z owocostanu chmielu
zwyczajnego
-męczennica cielista [Passiflora
incarnata]
--ziele
-lawenda lekarska [Lavandula
officinalis]
--kwiat
-nostrzyk żółty [Melilotus
officinalis]
--ziele
-ruta zwyczajna [Ruta
graveolens]
--liść
-mieszanki:
--Neospasmina
--Nervosol
--Nervogran
--Nervosan,
Specis sedativae
8.
Leki przeciwpadaczkowe
1.
Pochodne hydantoiny
-fenytoina [Phenytoinum,
Epanutin]*
-mefenytoina
-etotoina
2.
Karbamazepina [Amizepin]*
3.
Pochodne kwasu barbiturowego
-fenobarbital [Luminalum,
Luminalum Natrium]*
-metylfenobarbital [Prominal]
-benzobarbital [Benzonal]
4.
Prymidon [Mizodin]*
5.
Kwas walproinowy *
-sól magnezowa [Dipromal]
-sól sodowa [Vupral,
Depakine]
6.
Imidy kwasu bursztynowego
-etosuksyimid [Ronton,
Zarontin]*
-fensuksyimid
-metsuksyimid
7.
Benzodiazepiny
-diazepam [Relanium]
-klonazepam [Clonazepamum,
Rivotril]*
8.
Pochodne oksazolidynodionu
-trimetadion [Trioksal]
9.
Inne leki przeciwpadaczkowe
-acetazolamid [Diuramid]
-sulfonamid [Sultiam,
Ospolot]
-etylofenacetamid [Pheneturid]
10.
Nowe leki przeciwpadaczkowe
-wigabatryna [Sabril]*
-felbemat [Felbatol]
-gabapentyna
-lamotrygina
-tigabina
-stiripentol
9.
Leki antyparkinsonowskie
-lewodopa
[L- DOPA]+
inhibitory karboksylazy DOPA:
--karbidopa [Nakom 10/100, 25/250, Sinemet 10/100, 25/250]
--benserazyd [Madopar 125, 250]
-agoniści
receptorów dopaminergicznych:
--pochodne alkaloidów sporyszu
---bromokryptyna
[Bromergon, Parlodel]
---pergolid
[Permax]
---lizuryd
[Lysenyl]
--apomorfina
--piribedyl
-amantadyna
[Viregyt K]
-leki
cholinolityczne
-selegilina
[Jumex, Movergan]
-propranolol
10.
Leki
psychotropowe
1. Leki neuroleptyczne
-pochodne fenotiazyny
--pochodne
alifatyczne
---chlorpromazyna
[Chlorpromazine, Fenactil]
---promazyna
[Promazine, Promazin]
---lewomepromazyna
[Levomepromazine, Tisercin]
--pochodne
piperydynowe
---tiorydazyna
[Thoridazine, Thoridazin]
---sulforydazyna
[Sulforidazine, Inosulon]
---pipotiazyna
[Pipotiazine, Piportil]
--pochodne
piperazynowe
---prochlorperazyna
[Chlorperazinum, Prochlorperazin]
---tioproperazyna
[Thioproperazine, Majeptil]
---trifluoperazyna
[Trifluoperazine, Stelazine, Terfluzine, Triftazin]
---perazyna
[Perazine,Perazinum, Taxilan]
---perfenazyna [Perphenazine, Trilafon]
--antypsychotyczne
(leki fenotiazynowe stosowane wyłącznie w leczeniu psychoz)
---flufenazyna
[Fluphenazine, Mirenil]
-pochodne tioksantenu
--chlorprotyksen
[Chlorprotixen, Chlorprotixene, Taractan]
--klopentyksol
[Sordinol, Clopixol]
--tiotyksen
[Thiotixene, Navane]
-pochodne butyrofenonu
--haloperydol
-pochodne difenylobutylopiperydyny
--pimozyd
[Pimozide]
--fluspirylen
-pochodne dibenzazepiny
--klozapina
[Clozapine, Leponex]
-neuroleptyki atypowe
--sulpiryd
[Eglonyl]
--remoksypryd
[Remoxipride hydrochloride, Roxiam]
--raklopryd
[Raclopride]
--risperydon
[Risperidone]
2. Sole litu
-węglan litowy [Lithium
carbonicum]
3. Leki anksjolityczne
(ataraktyczne)
-pochodne benzodiazepiny (antagonista: flumazenil [Anexate])
--diazepam
[Relanium]
--chlordiazepoksyd
[Elenium]
--oksazepam
[Oxazepam]
--temazepam
[Signopam]
--lorazepam
[Lorafen]
--midazolam
[Dormicum]
--alprazolam
[Xanax]
--częściowi
agoniści receptorów benzodiazepinowych
---Abecarnil
---Alpidem
---Bretazenil
---Zolpidem
-pochodne azaspirodekanedionu (azapirony)
--buspiron
[Buspar]
--gepiron
--ipsapiron
-inne
--hydroksyzyna
[Hydroxizinum, Atarax]
--proksybarbal
[Ipronal]
4. Leki przeciwdepresyjne
-związki trójpierścieniowe (tricykliczne)
--pochodne
dibenzoazepiny
---imipramina
[Imipramin]
---dezmetyloimipramina
[Dezipraminum]
--pochodne
dibenzocykloheptadienu
---amitryptylina
[Amitryptylinum]
---nortryptylina
[Nortryptylinum]
--pochodne
dibenzocykloheptatrienu
---protryptylina
--pochodne
dibenzotiepiny
---protadien
---nortadien
--pochodne
dibenzoksepiny
---doksepin
[Sineqan]
-związki czteropierścieniowe (tetracykliczne)
--maprotylina
[Ludiomil]
--mianseryna
[Tolvin]
-inhibitory wychwytu serotoniny
--fluoksetyna
[Prozac]
--fluwoksamina
[Faverin]
--paroksetyna
[Seroxat]
--sertralina
[Lustral]
5. Leki nootropowe (patrz
niżej: 11.)
6. Środki psychozotwórcze
(psychomimetyczne) (patrz niżej: 13.)
11.
Leki
nootropowe i cytoprotekcyjne
1. Leki bezpośrednio
pobudzające podstawowe procesy metaboliczne komórek nerwowych
-piracetam [Nootropil]
-fosfatydyloseryna [Phosphatidilserine,
Bros]
-meklofenoksat [Centrophenoxin]
-pirytynol [Enerbol,
Cinephabol]
-deanol [Bimanol]
-sygen
2. Leki pośrednio pobudzające
procesy metaboliczne komórek nerwowych działające cytoprotekcyjnie przez
zwiększenie przepływu krwi przez naczynia mózgowe
-nimodypina
-niceroglina
-winkamina
-naftydrofuryl
-cynarazyna
-flunarazyna
-pentoksyfilina
-suloktydyl
-dihydroergotamina
12.
Leki
cucące i psychostymulujące
1. Leki cucące
-analeptyczne
--niketamid [Cardiamid, Glucardiamid]
---Cardiamid- Coffein
(+ kofeina + strychnina)
---Corphedrin
(+ efedryna)
--dwutlenek węgla [Carboneum dioxydatum]
---Carbogen (5% + 95% tlenu)
--amoniak ciekły [Ammonium hydricum solutum]
--dopram
--pimeklon
--predkamid
--lobelina
--pentatrezol
-psychoanaleptyczne
--kofeina [Coffeinum purum,
Coffeinum Natrium salicylicum, Coffeinum Natrium benzoicum]
---Coffecorn
(+ ergotamina)
---Cofedon
(+ aminofenazon + fenacetyna + fenobarbital)
2. Leki psychostymulujące
--kokaina
(golden ash) [Cocainum hydrochloricum]
--amfetamina
---D-amfetamina
[Dexedrine]
---D,L-amfetamina
[Psychedrin]
--metamfetamina
[Methedrine, Pervitin]
--metylfenidat
[Ritalin]
--efedryna
[Ephedrinum hydrochloricum,Ephedrin]
13.
Środki psychozotwórcze [psychodysleptica,
psychosomimetica, psychotoxica, halucinogenica]
1.
Pochodne indolowe
-lizergid [LSD-25]
-psylocybina
-harmina
-bufotenina
2.
Pochodne fenyloetyloaminy
-meskalina
3.
Pochodne piperydynowe
-fencyklidyna (angel dust)
4.
Kanabinoidy (czterohydroksykanabinole, THC)
-marihuana
-haszysz
17.
1. Eikozanoidy
-przez cyklooksygenazę (COX-1, COX-2, COX-3):
--PGG
---PGH
----PGI 2 (prostacyklina) [Fiolan, Epoprostenol] <syntetaza prostacyklinowa
----TXA 2 (tromboksan)
<syntetaza tromboksanu
----prostaglandyny
<izomeraza prostaglandynowa
-----PGD
-----PGE
------PGE 1 [Prostin VR, Alprostadil, Caverject]
-------analog: Misoprostol, Cytotec
------PGE 2 [Peptidil, Dinoprostone]
-----PGF [Dinoprost tromethamine, Enzaprost F]
-przez lipooksygenazę:
--HPETE
(HydroPeroxyEicosaTetraEnoic acid)
---HETE
(HydroEicosaTetraEnoic acid)
----leukotrieny
----hepoksylina A i B
----lipoksyny
-przez epoksygenazę (P_450)
--diole
2. Histamina [Histaminum, Histaminum hydrochloricum, Histaglobine,
Histadermin]
H1- blokery:
-poch. etylendiaminy;
--tripelenamina [Ahistamin, Tripelenamine]
---Viosept (+ kliochinol, domifen)
--fenbenzamina
--mepyramina
--antazolina [Phenazolinum, Antazoline]
---Allergastmin
---Betadrin
-poch. etanoloaminy:
--difenhydramina
---dimenhydranat [Aviomarin, Dimenhydrinate] (+ chloroteofilina)
--bromdifenhydramina
--klemastyna [Clemastinum, Clemastine]
-poch. fenotiazyny:
--prometazyna [Diphergan, Phenergan, Promethazine]
--alimenazyna [Alimenazine, Theralene]
--mechitazyna [Mequitazine, Primalan]
-poch. alkilaminy
--chlorfenamina [Chlorpheniramine, Chlorphenamine]
--bromfenamina
---Disophrol
(+ pseudoefedryna)
-poch. piperazyny:
--chlorcyklizyna
--cyklizyna
--cynarazyna [Cinnarazine, Stugeron]
---flunarazyna
--meklozyna
-poch. piperydynowe:
--bampina
--tenalidyna
-poch. imidazoliny:
--antazolina
--klemizol
-druga generacja:
--astemizol [Hismanal ]
--cetyryzyna [Zyrtec, Cetirizine]
--loratadyna [Claritine, Loratadine]
--terfenadyna [Teldane, Terfenadine, Hisfedin]
3. Serotonina
Antagoniści:
-sumatriptan (5-ht1)
-metysergid (5-ht2)
-cyproheptadyna
-pizotifen
-buspiron
-ketanseryna (5-ht2)
-ondasetron (5-ht3)
4. Angiotensyna
Inhibitory Konwertazy Angiotensyny:
-kaptopryl
-enalapryl
-lisinopryl
-cizapryl
-benazepryl
-perindopryl
5. Kininy
-kalidyna
--bradykinina
-substancja P
-cholecystokinina
Układ autonomiczny
14.
Leki układu autonomicznego
1.
Receptory cholinergiczne:
-rec. N
(+)
acetylocholina
(-) nikotyna
--zwojowe
(+)
tetrametyloamonium
(+)
dimetylofenylopiperazyna
leki ganglioplegiczne
(-)
tetraetyloamonium
(-)
pentametonium
(-) heksametonium
--mięśniowe
(-)
tubokuraryna
(-)
galamina
(-)
alkuronium
(-)
pankuronium
(-)
werukonium
--w OUN
-rec.
M.
-leki parasympatykomimetyczne:
:pob.
bezpośrednio rec. M.:
(+) acetylocholina (Acetylocholinum ophtalmicum)
(+) betanechol (Urecholine)
(+)
karbachol (Carbachol)
(+)
pilokarpina (Pilocarpinum hydrochloricum)
(+)
metacholina
:hamujące
aktywność acetylocholinesterazy:
odwracalnie:
-fizostygmina
(Physostigminum salicylicum)
-neostygmina
(Polstigminum)
-pirydostygmina
(Mestinon)
-edrofonium
(Tensilon)
nieodwracalnie:
(reaktywatory acetylocholinesterazy: pralidoksym, obidoksym)
-fluostygmina
(Diflupyl, Floropryl)
-ektiopat
(Phospholine)
-leki parasympatykolityczne:
(-) atropina (M1, M2, M3) [Atropinum
sulfuricum, Tinctura Belladonnae, Extractum Belladonnae fluidum, Extractum
Belladonnae siccum]
(-)
skopolamina (hioscyna)
-bromowodorek
hioscyny [Scopolaminum hydrobromicum, Scopolamin
0.25%]
-butylobromek
hioscyny [Scopolan, Buscolysin]
-ipratropium
[Atrovent, Itrop]
-pirenzepina
(M1) [Gastrozepin, Pirengast]
-adyfenina
(Vegantin)
-oksyfenonium
(Spasmophen)
--M1
(+)
oksotremoryna
(-) pirenzepina
(-) telenzepina
2. Receptory adrenergiczne
-rec. alfa
--alfa 1
(+)
NA
(+)
A
(+)
fenylferyna
(+)
metoksamina
(-)
prazosyna
(-)
terazosyna
--alfa 2
(+)
NA
(+)
A
(+)
klonidyna
(+)
guanabenz
(+)
guanfacyna
(-)
johimbina
-rec. beta
--beta 1
(+)
NA
(+) A
(+) dobutamina
(-) acebutolol
(-)
atenolol
(-)
metoprolol
(-)
praktolol
--beta 2
(+)
A
(+)
klenbuterol
(+)
fenoterol
(+)
salbutamol
(+)
terbutalina
(-) butoksamina
--beta 3
(+)
NA
3. Receptory dopaminowe
-rec. D 1
-rec. D 2
4. Receptory presynaptyczne
-rec. beta 2
-rec. alfa 2
5. Leki ukł. współczulnego
-alfa 1 adrenomimetyki
fenylferyna
[ Neo- Synephrine]
mefentermina
metoksamina
metaraminol
[Aramine, Levicor]
norfenefryna
-alfa 2 adrenomimetyki
klonidyna
(alfa 1) [Catapresan, Haemiton, Iporel, Klophelin]
guabenz
guanfacyna
-alfa 1 i 2 adrenomimetyki
ksylometazolina [Xylometazolin]
nafazolina [Rhinazin]
oksymetazolina
tetryzolina
tymazolina [Thymazen]
-beta 1 adrenomimetyki
dobutamina
(beta 2, alfa 1) [Dobutamine, Dobutrex]
-beta 2 adrenomimetyki (beta 1)
klenbuterol [Spiropent]
fenoterol [Berotec, Partusisten]
salbutamol [Salbupart]
terbutalina
-beta 1 i 2 adrenomimetyki
izoprenalina [Isuprel]
orcyprenalina [Astmopent, Alupent]
-adrenomimetyki pośrednie
efedryna [Ephedrinum hydrochloricum]
amezinum [Regulton]
amfetamina
metylfenidat
pemolina
trójpierścieniowe leki
przeciwdepresyjne
inhibitory MAO
-alfa 1 adrenolityki
prazosyna
terazosyna
-alfa 2 adrenolityki
johimbina
-alfa 1 i 2 adrenolityki
fenoksybenzamina (serotonino-,
histamino- i cholinolityk)
fentolamina (serotoninolityk i
histaminoergik)
tolazolina
-alkaloidy sporyszu
dihydroergotoksyna,
dihydroergotymina (alfa)
ergokrystyna
ergokryptyna
ergokarnina
ergotamina (alfa)
ergometryna, metylergometryna
bromokryptyna (D2 agonista)
metysergid (serotoninolityk)
-beta 1 adrenolityki
acebutolol
atenolol
metoprolol
-beta 2 adrenolityki
butoksamina
-beta 1, 2 , 3 adrenolityki
alprenolol
nadolol
proporanolol
pindolol
sotalol
tymolol
[Timoptic]
-alfa i beta adrenolityki
labetalol
-sympatykolityki pośrednie
metyldopa [Dopegyt]
rezerpina
guanetydyna [Ismelin]
15.
Leki
wpływające na zakończenia ruchowe:
1. Leki zwiotczające obwodowe
(płytkowe):
-I. rzędu (kuraryny)
--naturalne (alkaloidy kurary)
---D- tubokuraryna [Tubocurarine, Tubarine, Tubocurarinum chloratum ]
---toksyferyna
--syntetyczne
---galamina [Tricuran, Gallaminum, Flaxedil ]
---alkuronium [Alloferin ]
---pankuronium [Pavulon ]
---atrakurium [Tracrium ]
---pipekuronium [Arduan ]
-II. rzędu (pseudokuraryny)
--suksametonium [Chlorsuccillin,
Suxametonium chloratum, Scoline ]
--dekametonium
-III. rzędu
--siarczan magnezu
2. Leki zwiotczające
ośrodkowe:
-pochodne benzodiazepiny
-baklofen
-dantrolen [Dantrium
]
-tolperyzon [Mydocalm ]
-karyzoprodol
-metaksalon [Skelaxin
]
-chlorzoksazon [Paraflex ]
-mefenezyna [Mephenezin ]
3. Leki pobudzające zak. ruchowe:
-inhibitory acetylocholinesterazy
-pobudzające zak. współczulne
--efedryna
16.
Leki działającena zakończenia
czuciowe
Leki miejscowo znieczulające:
1. pochodne kw. benzoesowego
-kokaina [Cocainum
hydrochloricum ]
2.
pochodne kw. P- aminobenzoesowego
--etoform [Anaesthesinum, Aethylium aminobenzoicum, Benzocainum
]
--cykloform
--skuroform
--ortoform
--nowortoform
--prokaina [Polocainum
hydrochloricum, Procainum hydrochloricum, Novocainum hydrochloricum,
Geriocainum, Gerovital, Vitaminum H3 ]
---Polocainum
hydrochloricum (2%) cum Adrenalino (0,005%)
--chlorprokaina
--tetrakaina [Pantocainum,
Amethocaine ]
--tolikaina
--dimetokaina
--butamina
3. pochodne kw. P-
hydroksybenzoesowego i kw. acetylosalicylowego
-edan
4. pochodne amidów
-lidokaina [Lignocainum
hydrochloricum, Lidocaine, Xylocaine, Xylodont, Xylonor ]
-mepiwakaina [Mepivacainum
hydrochloricum, Scandonest, Carbocaine ]
-bupiwakaina [Bupivacainum
hydrochloricum, Marcaine ]
-edytokaina
-prylokaina
-mezokaina
5. pochodne chinoliny
-cynchokaina [Cinchocainum
hydrochloricum, Nupercainal, Nupercaine ]
-dimetyzochina
6. inne
-propipokaina
-cyklometykaina
--fenol
--chlorofenol
--formol
--eugenol
--chloroform
7. działające fizycznie
-chlorek etylowy
-alkohol etylowy
-fenol
-akupunktura
Leki drażniące zakończenia
czuciowe:
-mentol [Oleum Menthae
]
-kapsaicyna [Tinctura
Capsici, Capsiderm, Capsigel ]
18.
Leki działające na układ krążenia
A. Leki
nasercowe (inotropowo dodatnie)
-glikozydy
nasercowe (kardenolidy) (odtrutka: Digitalis- Antidot)
a)
--glikozydy
naparstnicy wełnistej (Digitalis lanata)
---lanatozyd
A
----acetylodigitoksyna
---lanatozyd B
----acetylogitoksyna
---lanatozyd
C [Lantosid C, Cedilanid ]
---dezacetylolanatozyd
C [Deslanosidum, Desacetylolanatozyd C ]
---acetylodigoksyna
---digoksyna
[Digoxin ]
---metylodigoksyna
[Lanitop, Bemecor ]
--glikozydy naparstnicy
purpurowej (Digitalis purpurea)
---purpureaglikozyd
A
----digitoksyna
[Digitaline, Digitoxin ]
---purpureaglikozyd
B
----gitoksyna
---purpureaglikozyd
C
b)
--glikozydy
strofantusa (Strophantus gratus, Strophantus Kombe)
---strofantyna
G [Ouabaine, Strophantin G ]
---strofantozyd
K
----strofantyna
K
----cymaryna
c)
--glikozydy
cebuli morskiej (Scilla maritima)
---scylaren
----proscylarydyna
A [Talusin, Proscillaridin ]
--glikozydy
konwalii (Convallaria majalis) [Tinctura
Convallariae titrata, Convafort ]
---konwalatoksyna
---konwalozyd
--glikozydy
miłka wiosennego (Adonis vernalis) [Tinctura
Adonidis vernalis titrata ]
---adonitoksyna
-inne inotropowo dodatnie
--metyloksantyny
---kofeina
[Coffeinum ]
---teobromina
[Theobrominum ]
---teofilina
[Theophyllinum ]
--dopamina
[Dopaminum hydrochloricum, Dopamin, Dopmin ]
---dobutamina
[Dobuject, Dobutrex, Dobutamin Hexal ]
---dopeksamina
[Dopacard ]
--inhibitory
fosfodiesterazy PDE III
---amrinon
[Wincoram ]
---milrinon
---enoksymon
---piroksymon
--glukagon
--kwas
asparaginowy [Aspargin ]
--heptaminol
--glukoza
--beta-
adrenomimetyki
---beta-
1 i 2 adrenomimetyki
----izoprenalina
----orcyprenalina
---beta-
2 adrenomimetyki
----salbutamol
----terbutalina
----fenoterol
--rozszerzające naczynia
--grupa
I. (na obciążenie wstępne= powrót krwi do serca)
--azotany
--grupa
II. (na obciążenie wstępne i następcze)
--nitroprusydek
sodowy
--trymetafan
--prazosyna
--inhibitory
konwertazy angiotensyny
--grupa
III. (na obciążenie następcze= opór obwodowy)
--fentolamina
--hydralazyna
B. Leki
przeciwarytmiczne
-I. grupa: stabilizatory błony komórkowej
hamujące pompę sodową
(stabilizatory
błony komórkowej zwalniające maksymalną szybkość depolaryzacji w mięśniu
sercowym)
--I. A: zwalniające przewodzenie w
układzie Hisa- Purkinjego, mięśni przedsionków i komór
(wydłużenie
potencjału czynnościowego)
---chinidyna
[Chinidinum sulphuricum, Chinidinum prolongatum,
Kinilentin, Kinitard ]
---prokainamid
[Procainamidum, Procainamid ]
---dizopramid
[Disocor, Palpitin, Rhytmodan, Rytmilen ]
---ajmalina
(?)
--I. B: słabo hamujące fazę 0,
skracające potencjał czynnościowy i repolaryzację komórek o szybkiej reakcji
(skrócenie
potencjału czynnościowego)
---lidokaina
[Lignocainum, Lidocain, Xylocain ]
---meksyletyna
[Mexicord, Mexitil ]
---tokainid
---fenytoina
[Phenytoinum, Epanutin, Dilantin ]
---aprindyna
(?)
---moracyzyna
--I. C: silnie hamujące fazę 0, o min.
wpł. na czas trwania pot. czynnościowego, okr. refrakcji i repolaryzacji
(brak
wpływu na potencjał czynnościowy)
---propafenon
[Polfenon, Prolekofen, Rytmonorm ]
---enkainid
---flekainid
---lorkainid
---ajmalina
[Gilurytmal ]
---prajmalina
[Neo- Gilurytmal ]
---apryndyna
---cibenzolina
-II. grupa: beta- adrenolityki
(hamujące
IV fazę depolaryzacji)
--acebutolol
[Sectral ]
--alprenolol
--atenolol
[Cardiopress ]
--metoprolol
[Betaloc, Metocard ]
--nadolol
--oksprenolol
[Coretal, Oxprenolol, Slow Trasicor ]
--pindolol
[Visken ]
--praktolol
--propranolol
--sotalol
--tymolol
-III. grupa: wydł. cz. trw. pot. mm.
przedś. i kom. bez wpł. na szybkość nar. fazy 0, ham. autom. węzła zat.
(wydłużające
czas trwania potencjału czynnościowego)
--amiodaron
[Cordarone, Opacorden ]
--bretylium
[Bretylate, Bretylol ]
--sotalol
-IV. grupa: blokujące wolne kanały wapniowe
(wybiórczy
antagoniści jonów wapniowych)
--werapamil
[Staveran., Isoptin ]
--diltiazem
--nifedypina
-Leki zwiększające automatyzm
serca
--orcyprenalina
[Astmopent, Alupent ]
--epinefryna
--atropina
--kofeina
--alkaloidy pokrzyku [Bellapan
]
C. Leki
naczyniowe
-leki przeciwnadciśnieniowe
--I. leki
moczopędne (diuretyki)
---tiazydy
----hydrochlorotiazyd
[Hydrochlorothiazidum ]
-----Retiazid (+ rezerpina)
---furosemid
[Furosemidum ]
---chlortalidon
[Hygroton ]
---spironolakton
--II. leki
hamujące aktywność układu współczulnego
---leki
beta- adrenolityczne
----propranolol
----pindolol
----oksprenolol
----nadolol
----metoprolol
----acebutolol
---leki
hamujące ośrodkowo aktywność układu współczulnego
----leki
sympatolityczne obwodowe
-----klonidyna
[Iporel, Haemiton, Catapresan ]
-----metyldopa
[Dopegyt, Dopanol ]
-----rezerpina [Raupasil, Serpasil ]
------Bipressin (+ todralazyna)
------Normatens, Brinerdin (+ klopamid +
dihydroergotoksyna)
------Retiazyd (+ hydrochlorotiazyd)
------Raudiazin (+ dihydralazyna)
-----debryzochina
[Tendor ]
----dihydropochodne
alkaloidów sporyszu
-----dihydroergotamina
[Dihydroergotaminum tartaricum, Dihydroergotaminum
methanosulfonicum ]
-----dihydroergotoksyna
[Dihydroergotoxinum aethanosulfonicum ]
----guanafacyna
----urapidyl
[Ebrantil ]
---leki
alfa- adrenolityczne
----prazosyna
[Polpressin, Minipress ]
----trimazosyna
----doksazosyna
----terazosyna
---leki
alfa- i beta- adrenolityczne
----labetalol
[Pressocard ]
--III. inhibitory konwertazy angiotensyny
(razem z diuretykami oszcz. potas: amilorid, triamteren, spironolakton)
---kaptopryl
[Captopril, Angiopress, Capoten, Tensiomin ]
---enalapryl
[Enarenal, Enap, Benalapril, Renitec ]
---piryndopryl
[Prestarium ]
---cilazapryl
[Inhibace ]
---trandolapryl
[Gopten ]
---benazepryl
[Lotensin ]
---lizynopryl
---benazepryl
---chinazepryl
---ramipryl
---delapryl
---spirapryl
---fosynopryl
--IV. blokery
kanałów wapniowych
---nifedypina
[Cordafen, Nifecard ]
---nitrendypina
---werapamil
---diltiazem
[Diltiazem, Dilzem ]
--V. leki
działające bezpośrednio na naczynia
---leki
miolityczne
----nitroprusydek
sodowy [Nipride ]
---hydrazynoftalazyny
----dihydralazyna
[Dihydralazinum, Nepresol ]
----todralazyna
[Binazin ]
-----Raudazin, Bipressin (+ rezerpina)
---minoksydyl
---diazoksyd
--VI. leki pomocnicze
---metyloksantyny
----teobromina
----teofilina
----aminofilina
[Euphyllin ]
----diprofilina
---papaweryna
[Papaverinum hydrochloricum ]
----Theopaverin
---kwas
nikotynowy
----amid
kwasu nikotynowego [Nicotinamidum, Vitaminum PP
]
-leki naczyniowe w chorobie
wieńcowej
--w napadzie bólu
---azotany
----nitrogliceryna
[Nitroglycerinum, Nitrocard, Nirmin, Nitromint,
Nitroderm ]
-----Eucardin (+ aminofilina, papaweryna, fenobarbital)
----izosorbit
-----połączenia
diazotanowe
------Sorbonit
------Isodinit
------Cardonit
-----połączenia
monoazotanowe
-----5-monoazotan izosorbitu [Mononit ]
--o przedłużonum działaniu
---azotany
----nitrogliceryna
[Nitroglycerinum prolongatum, Sustonit forte,
Sustonit prol., Polnitrin,Nitroderm TTS
]
----izosorbid
[Sorbonit prolongatum, Cardonit prolongatum, Isodinit
retard, Isoket retard ]
----pentaerytrytol
[Pentaerythritolum, Pentaerythritol forte ]
----Pentaerythritol compositum (+ nitrogliceryna)
---syndoiminy
----molsydomina
[Corvaton, Molsidomina ]
----trimetazydyna
[Preductal, Vastarel ]
---miolityki
pomocnicze
----karbokromen
[Carbocromen, Intencordin, Intensain ]
----gapikomina
[Bicordin ]
----dipirydamol
[Dipirydamolum, Curantyl, Persantin ]
----kelina
[Kelicardina ]
----teobromina
----teofilina
----papaweryna
----amid
kwasu nikotynowego
--ekonomizujące pracę mięśnia sercowego
---beta-
adrenolityki
----beta
1- wybiórcze
-----atenolol
[Cardiopress ]
-----metoprolol
[Metocard ]
-----acebutolol [Sectral ]
----oksprenolol
[Oxprenolol, Coretal ]
----niewybórcze
-----propranolol
------Propranitrat (+ izosorbit)
-----pindolol
[Visken ]
-----nadolol
[Corgard ]
---blokery
kanału wapniowego
----nifedypina
[Nifedypine, Corinfar, Cordafen, Adalat ]
----werapamil
[Verapamil, Isoptin, Staveran ]
-----gallopamil
----diltiazem
[Dilzem ]
----nitrendypina
----isradypina
[Lomir ]
----felodypina
[Plendil ]
----nikardypina
----nimodypina
[Nimotop ]
----nisoldypina
----fendilina
[Sensit ]
-leki w stanach skurczowych naczyń
obwodowych
--alfa-
adrenolityki
---tolazolina
[Pridazol, Priscol ]
---fentolamina
[Regitine ]
---dihydroergotoksyna
[Dihydroergotoxinum aethanosulfonicum,
Dihydroergotoxinum methanosulfonicum ]
--pochodne
kwasu nikotynowego
---kwas
nikotynowy
----amid
kwasu nikotynowego [Vitaminum PP ]
---nikotynian
ksantynolu [Sadamin, Xanthiol nicotinate ]
---nikametat
[Provasan, Nicametate ]
---winian
nikotynylu [Nicotol, Radecol ]
---nikofuranoza
[Cardilan, Nicofuranoze ]
--inne
rozszerzające naczynia krwionośne
---bametan
[Bamethan, Vasculat ]
---kalikreina
[Kallikrein, Padutin, Diminal ]
-leki w zaburzeniach krążenia mózgowego
(patrz: Leki nootropowe i cytoprotekcyjne)
--cynarazyna
[Cinnarazine, Cinnarazinum, Stugeron ]
--winpocetyna
[Vinpocetinum, Cavinton ]
--naftydrofuryl
[Naftidrofuril oxalate, Dusodril ]
--pentoksyfilina
[Agapurin, Polfilin, Trental ]
--bencyklan
[Halidor ]
--niceroglina
[Sermion, Adavin ]
-leki podwyższające ciśnienie krwi
--w
przewlekłym podciśnieniu
---strychnina
[Tinctura Strychni ]
----Cardiamid- Coffein (+ niketamid + kofeina)
---niketamid
[Cardiamidum, Glukardiamid ]
---sympatykomimetyki
o przedłużonym działaniu
----etylferyna
[Effortil, Etilferine ]
--w
nagłym podciśnieniu
---pobudzające
ośrodek naczynioruchowy
----niketamid
[Cardiamidum, Nikethamide ]
----kofeina
[Coffeinum Natrium benzocum ]
-----Cardiamid- Coffein (+ niketamid + strychnina)
--leki
sympatykomimetyczne (alfa + beta)
---metarminol
[Aramine ]
---mefentermina
[Wyamine ]
---efedryna
--inne
---angiotensynamid
[Angiotensinamide, Angiotensin, Hypertensin ]
---dwutlenek
węgla
----Carbogen (5% + 95% tlenu)
-leki przeciwwstrząsowe
--kurczące
naczynia
---epinefryna
[Epinephrine, Adrenalinum ]
---norepinefryna
[Levartenol, Levonor ]
---efedryna
[Ephedrinum ]
---dopamina
[Dopamin ]
---dobutamina
[Dobutrex ]
--rozszerzające
naczynia
---alfa-
adrenolityki
----dibenzylina
----fentolamina
--hormony
kory nadnerczy
---hydrokortyzon
[Hydrocortisonum hemisuccinatum ]
--narkotyczne
leki przeciwbólowe
---morfina
---oksykodon
[Eucodal ]
---petydyna
[Dolargan ]
---Thalamonal (fentanyl + droperydol)
--uspokajające
--tlen
---Carbogen (95% + 5% dwutlenku węgla)
-leki kurczące naczynia stosowane
miejscowo
--epinefryna
(0,005% dodatek do polokainy)
--norepinefryna
(1:80000 dodatek do lidokainy)
--nafazolina
[Rhinazin ]
---Rhinophenazol (+ antazolina)
--ksylometazolina
[Xylometazolin, Otrivin ]
--tymazolina
[Thynmazen ]
--neosynefryna
[Neosynephrine, Phenylephrine, Analux ]
-leki w chorobach naczyń żylnych
--w
żylakach kończyn dolnych
---tribenozyd
[Glyvenol, Tribenoside ]
---Detralex (diosmina + hesperydyna)
---Venacorn (dihydroergokrystyna + eskulina + rutyna)
---Venoruton (rutynozyd)
---Troxerutin, Troxevasin
---Venescin (eskulina + rutyna + wyciąg z nasion
kasztanowca)
--w
żylakach odbytu
---Aesculan (tanina + eskulina + olejek rumiankowy +
lidokaina)
---Hemorectal (sole bizmutu + sole cynku + kwas borny +
rezorcyna + balsam peruwiański)
---Hemorol
--w
owrzodzeniach żylakowych podudzi
---bametan
---ksantynol
---nikametat
---kwas
nikotynowy
---alfa-
adrenolityki
---leki
przeciwkrzepliwe
---antybiotyki
---leki
przeciwzapalne
----fenylbutazon
[Butapirazol, Butazolidin ]
----indometacyna
[Metindol ]
19.
Farmakoterapia
miażdżycy
1. zahamowanie wchłaniania cholesterolu z jelit
-żywice
jonowymienne
--cholestyramina
[Questran, Cholybar ]
--kolestipol
[Colestid ]
-antybiotyki
--neomycyna
[Neomycinum ]
-konkurenci
cholesterolu do transportu
--beta-
sitosterol [Sitosterin ]
2. zahamowanie syntezy cholesterolu w wątrobie
-inhibitory
reduktazy HMG-CoA
--lowastatyna
[Mevacor ]
3. zwiększenie katabolizmu VLDL i LDL
-klofibrat
-gemfibozil
[Gevilon ]
-fenofibrat
[Lipanthyl ]
-benzafibrat
[Bezamidin, Bezalip ]
-etofibrat
[Lipo- Merz ]
4. zahamowanie wytwarzania bogatych w cholesterol
frakcji lipoprotein
-probukol
[Lipomol, Lurselle ]
5. zahamowanie syntezy VLDL
-kwas
nikotynowy [Nicotine acid, Niacin ]
--acypimoks
[Olbetam ]
-wielonienasycone
kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3
--tłuszcz
rybi
---kwas
eikozopentaenowy
---kwas
dekaheksaenowy
6. zahamowanie agregacji płytek krwi
-kwas
acetylosalicylowy [Acesan ]
7. inne
-D-tyroksyna
[Cholexin ]
-leki
roślinne
--cynaryna
z karczochów [Cynarex ]
--Padma 28
--fosfolipidy
---polienofosfatydylocholina
[PUPC, Lipostabil ]
--pyłki
kwiatowe
---cernityna
[Cernitin ]
--czosnek
[Allium sativum ]
20.
Leki
działające na układ krwiotwórczy
1. Krew i
preparaty krwiopochodne
-świeża
krew
-krew
konserwowana (+ 0,5- 0,9% cytrynianu sodu lub + 4% heparyny)
-roztwory
erytrocytów w płynie Ringera
-świeże
osocze krwi ludzkiej
-roztwory
5-7% osocza suchego liofilizowanego
-roztwory
4-5% albuminy krwi ludzkiej
2. Preparaty
zastępcze krwi
-dekstran
--wielkocząsteczkowy
--małocząsteczkowy
-oksypoliżelatyna
[Gelifundol ]
-poliwinylopyrolidon
[Periston ]
-hydroksyetylowana
skrobia [HES ]
3. Leki
wpływające na układ erytroblastyczny
-erytropoetyna
[Eprex, Eprogen ]
-molgramostin
[Leucomax ]
-w
niedokrwistościach mikrocytarnych
--sole
żelaza
---glukonian
żelaza [Ferrum gluconicum ]
----Ascofer (+ witamina C)
---chlorek
żelazawy [Hemofer ]
---siarczan
żelazawy [Hemofer prolongatum ]
----Hemofer prolongatum F (+ kwas foliowy)
----Falvit (+ witaminy)
--inne
w niedokrwistościach niedobarwliwych
---sole
kobaltu, miedzi, arsenu, ,manganu, magnezu
---witamina
B 2
---witamina
PP
---witamina
B 6
---witamina
B 12
---kwas
foliowy
---kwas
P- aminobenzoesowy
-w
niedokrwistościach makrocytarnych
--witamina
B 12
--kwas
foliowy
-w
innych niedokrwistościach (warunkowanych genetycznie)
--przetaczanie
świeżej krwi
--przetaczanie
masy krwinkowej
--deferoksamina
[Desferal ]
--kortykosteroidy
--leki
immunosupresyjne
-w
nadczynności układu erytroblastycznego
--upusty
krwi
--radioaktywny
fosfor
4. Leki
wpływające na układ leukoblastyczny
-w
niedoczynności
--antybiotyki
--kortykosteroidy
--kwas
foliowy
--witamina
B 6
--witamina
B 4 [Adenine ]
--Leukogen
-w
nadczynności
--leki
przeciwbiałaczkowe
5. Leki wpływające
na układ tromboblastyczny
-w
trombocytozie
--alkilujące
leki immunosupresyjne
-w
trombocytopenii
--kortykosteroidy
--splenektomia
6. Leki
wpływające na układ krzepnięcia krwi
-leki przeciwkrwotoczne
(haemostatica)
--przyspieszające
tworzenie się skrzepu
---ogólnie
----jony
wapniowe
----witaminy
K
----tromboplastyna
----etamsylat
[Cyclonamide, Dicynone ]
----20-
40% glukoza i.v.
----10%
chlorku sodowego
----trombina
[Thrombine ]
-----gastrotrombina
[Trombofort, Thrombobase ]
----antagoniści
heparyny
-----siarczan
protaminy [Protaminum sulfuricum ]
-----błękit
toluidyny
----fibrynogen
[Fibrynogren human, Parenogen ]
---miejscowo
----żelatyna
[Gelatina animalis ]
----środki
ściągające
-----tanina
[1-20% Solutio Acidi tannici, Tanninum, Acidum
tannicum ]
-----woda
utleniona [3% Solutio Hydrogenii peroxydati ]
-----ałun
w sztyfcie
----celuloza
-----gaza
-----wata
----błony
i gąbki fibrynowe
----gąbki
trombinowe
----gąbki
żelatynowe
----gąbki
z oksycelulozy
--hamujące
fibrynolizę
---kwas
epsilonaminokapronowy [EACA, Epsikapron, Acidum E-
aminocapronicum ]
---kwas
4- aminometylocykloheksanokarbonowy [AMCHA, kwas
traneksamowy, Cyklokapron, Exacyl, Ugurol ]
---aprotynina
[Traskolan, Aprotinin, Trasylol, Antagosan ]
--substytucyjne
w koagulopatiach
---świeża
krew
---świeże
osocze
---czynnik
VIII [globulina przeciwhemofilowa, AHG ]
---czynnik
IX
---czynnik
VII
---czynnik
X
-leki przeciwzakrzepowe
--hamujące
powstawanie zakrzepu
---heparyna
[Liquemin, Depot- Heparin ]
----niskocząsteczkowa
-----Enoxaparine,
Lovenox
-----Fraxiparine
---antytrombina
III [AT III, Thrombhibin ]
---leki
heparynopodobne
----sulfonowany
dekstran [ester siarkowy dekstranu ]
----Parytol [ester siarkowy kwasu polianhydromanurowego
]
----Treburon [ester siarkowy kwasu poliheksauronowego ]
---antywitaminy
K
----Pelentan, Tromexan, Neodicumarinum, Dicumaryl
----Syncumar, Sintrom, Acenocumarol
----Marcumar
----Fenhydren
----Anisindion
----Dicumarolum
----Warfarine, Athrombin
---kwas
acetylosalicylowy [Acesan ]
---tiklopirydyna
[Ticlid ]
--hamujące
krzepliwość stosowane pozaustrojowo
---heparyna
---środki
wytrącające jony wapniowe
----cytryniany
----szczawiany
----fluorki
--inne
hamujące krzepliwość
---oziębienie
0* C
---ogrzanie
56* C
---przechowywanie
w naczyniach pokrytych parafiną
---hirudyna
--fibrynolityczne
---plazmina
[Fibrinolysin, Actase ]
---streptokinaza
[Streptase ]
---streptodornaza
[Distreptase, Varidase, Dornokinase ]
---trypsyna
[Tripsinum ]
---tkankowe
aktywtory plazminogenu [TPA, lizokinazy ]
----urokinaza
[Urokinase, Abbokinase ]
----altepaza (rekombinowany ludzki TPA) [Actylise ]
21.
Leki
moczopędne (diuretica)
1. silnie
działające
> wstępujące ramię pętli Henlego
-pochodne
kwasu fenoksyoctowego
--kwas
etakrynowy [Edercin ]
-pochodne
kwasu sulfamylobenzoesowego
--furosemid
[Furosemidum ]
--bumetanid
[Burinex, Bumetanide ]
-związki
rtęci
2. średnio
silnie działające > proksymalny odcinek kanalików dystalnych
-tiazydy
--chlorotiazyd
[Diuril ]
--hydrochlorotiazyd
[Hudrochlorothiazidum ]
--cyklopentiazyd
[Navidrex ]
--klopamid
[Brinaldix ]
-pochodne
heterocykliczne
--chlortalidon
[Hygroton ]
--chinetazon
[Hydromox, Quinethazone ]
--metolazon
[Zaroxolyn, Diulo, Metazolone ]
--indapamid [Tertensif, Fludex, Indapamide ]
-pochodne
kwasu fenoksyoctowego
--kwas
tienylowy [Diflurex, Tircynafen, Tienylic acid
]
3. słabo
działające
-inhibitory
anhydrazy węglanowej
--acetazolamid
[Diuramid, Diamox, Acetozolamide ]
-metyloksantyny
> kanalik proksymalny
--teofilina
[Theophyllinum ]
--teobromina
[Theobrominum ]
--aminofilina
[Aminophyllinum, Euphyllinum ]
-czynne
osmotycznie > kanalik proksymalny
--mannitol
--mocznik
[Urea ]
-oszczędzające
potas > dystalny odcinek kanalików dystalnych
--spironolakton
[Aldactone A ]
--triamteren
[Dyrenium, Jatropur, Triamteren ]
--amiloryd
[Midamor, Amiloride ]
---Tialorid (+ hydrochlorotiazyd)
-chlorek
amonowy
-roślinne
leki moczopędne
--Urosan, Species diureticae
---ziele
skrzypu [Herba Equiseti ]
---ziele
połonicznika [Herba Herniariae ]
---liść
brzozy [Folium Betulae ]
---liść
mącznicy [Folium Uvae- ursi ]
---korzeń
lubczyka [Radix Levistici ]
4. wymienniki
jonowe
22.
Leki działające
na układ oddechowy
1.
przeciwkaszlowe
-działające ośrodkowo
--leki
opioidowe
---kodeina
[Codeinum phosphoricum ]
----Thiocodin (+ gwajakosulfonian potasu)
----Sirupus Pini compositus (+ wyciąg z pączków sosny +
ziele jaskółcze)
----Azarina (+ wyciągi z kopytnika, lukrecji, glistnika
+ olejek anyżkowy)
----Ascodan (+ kwas acetylosalicylowy)
---dihydrokodeina
[Paracodin ]
---etylomorfina
[Diolan ]
---oksykodon
[Eucodal ]
---morfina
---dekstrometorfan
[Acodin ]
---folkodyna
[Neocodin ]
---noskapina
[Tussilinat ]
--leki
nieopioidowe
---okseladyna
[Oxeladin ]
---pentoksyweryna
[Toclase ]
---dimetoksanat
[Cotrane ]
---pipazetat
[Selvigon ]
---glaucyna
[Tussiglaucin ]
---butamirat
[Sinecod ]
---eprazinon
[Mukolen ]
-działające obwodowo
--benzonatat
[Tessalon ]
--śluzy
roślinne
---kwiaty
i liście ślazu [Flos et Folium Malvae ]
---liście
podbiału [Folium Farfarae ]
---kwiat
dziewanny [Flos Verbasci ]
---korzeń
prawoślazu [Radix Althaeae ]
2.
wykrztuśne
-sekretolityczne
--jodek
potasowy [Kalium iodatum ]
--wodorowęglan
sodowy
---Sal Ems artifficiale (+ chlorek, bromek, fosforan,
siarczan sodowy + siarczan potasowy)
---Sal Vichy artifficiale (+ chlorek , siarczan,
fosforan sodowy + siarczan potasowy)
--chlorek
amonowy
---Spiritus Ammonii anisatus (+ olejek anyżkowy)
--chlorek
sodowy [2% Natruim chloratum ]
--związki
krezotu
---gwajfenazyna
[Gujazyl ]
---Kalium guajacosulfonicum
--olejki
eteryczne
---olejek
anyżowy [Oleum Anisi ]
---olejek
eukaliptusowy [Oleum Eucalypti ]
---olejek
terpentynowy [Oleum Terebinthi ]
---olejek
tymiankowy [Oleum Thymi ]
---olejek
miętowy [Oleum Menthae piperitae ]
---Sirupus Pini compositus
---Sirupus Thymi compositus
---Species pectorales, Pectosan
---Species pulmonales, Pulmosan
--wykrztuśne
o działaniu odruchowym
---korzeń
wymiotnicy [Radix Ipecacuanhae ]
---korzeń
senegi [Radix Senegae ]
---korzeń
pierwiosnka [Radix Primulae ]
---korzeń
mydlnicy [Radix Saponariae ]
---korzeń
lukrecji [Radix Glycyrrhizae ]
---Pectosol
---benzoesan
sodu [Natrium benzoicum ]
-mukolityczne
--bromheksyna
[Bisolvon, Flegamina ]
--ambroksol
[Ambrosol, Bronchopront, Mucosolvan, Ambroheksal
]
--mesna
[Mistabron, Mucofluid ]
--acetylocysteina
[ACC, Fluimucil, Mucisol, Mucomyst, Tussicom ]
--karbocysteina
[Mucodyne, Mukolina, Mucopront ]
--tyloksapol
[Alevaire ]
3. w
dychawicy oskrzelowej
-glikokortykosteroidy
--prednizon
[Encorton ]
--prednizolon
--deksametazon
--triamcynolon
--beklometazon
[Beclocort, Aldecin, Beclomet, Becodisk, Becotide
]
--budezonid
[Budesonid, Horacort, Pulmicort, Rhinocort ]
--flutykazon
[Fluticasone ]
-beta- adrenergiki
--beta
2 agoniści
---fenoterol
[Berotec, Berodual, Ditec ]
---terbutalina
---salbutamol
[Salbuvent, Ventolin ]
---orcyprenalina
[Astmopent ]
---dłuższego
działania
----salmeterol
[Serevent ]
----formoterol
----bambuterol
--beta
1 i 2 agoniści
---izoprenalina
--epinefryna
[Adrenalinum ]
--efedryna
[Ephedrinum hydrochloricum ]
-metyloksantyny
--naturalne
---teofilina
[Theophyllinum, Alfonium, Theoplus, Theospirex
]
----Allergasthmin (+ efedryna, fenazolina, fenobarbital)
----Proasthmin (+ efedryna, fenobarbital)
---teobromina
---kofeina
--syntetyczne
---aminofilina
[Aminophyllinum ]
---diprofilina
[Diprophyllinum ]
---pentoksyfilina
[Trental ]
-cholinolityki
--ipratropium
[Atrovent, Berodual ]
-blokujące uwalnianie mediatorów reakcji
alergicznej
--kromoglikan
disodowy [Cromosol, Cromohexal, Cromogen, Cromolyn
]
---Ditec (+ fenoterol)
--nedokromil
sodowy [Tilade ]
--ketotifen
[Pozitan, Zaditen, Ketof ]
4. tlen
5. almitryna [Armanor
]
23.
Leki układu
pokarmowego
1.
pobudzające wydzielanie soku żołądkowego
-kwas solny [Acidum hydrochloricum dilutum ]
--Betapepsin (chlorek betainy + pepsyna)
--Citropepsin (pepsyna + fosforan sodowy jednozasadowy)
-kwas
glutaminowy [Acidum glutaminicum, Glutacidol ]
-histamina
[Histaminum hydrochloricum ]
--betazol
[Histalog ]
-pentagastryna
[Pentagastrin, Peptavol ]
-kofeina [Coffeinum Natrium benzoicum ]
-alkohol etylowy
-substancje roślinne
--aromatyczne (aromatica)
---goździki
---pieprz
---papryka
---kminek
---chrzan
--goryczne (amara)
---ziele tysiącznika [Herba Centauri ]
---korzeń goryczki [Radix
Gentianae ]
---liście bobka trójlistnego [Folium Triofolii Fibrini ]
---kłącze tatataku [Rhizoma
Calami ]
---nasiona kulczyby [Strychnos
nux vomica ]
---kora chinowa [Cortex
Cinchonae ]
---ziele piołunu [Herba
Absinthii ]
2. w
nadkwaśności i chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy
-hamujące wydzielanie soku żołądkowego
--leki
cholinolityczne
---atropina
---oksyfenonium
[Spasmophen ]
---propantelina
[Pro-Banthine ]
---metantelina
[Banthine ]
---oksfencykrymina
[Daricon ]
---pirenzepina
[Pirengast, Gastrozepin ] (wybiórczo M. 1)
--leki
przeciwhistaminowe H 2
---cymetydyna
[Cimetidine, Tagamet, Altramet ]
---ranitydyna
[Zantac, Ranigast ]
---femotydyna
[Ufamid, Famogast ]
---nizatydyna
[Axid ]
---loksytydyna
---oksumetydyna
---lamitydyna
---tiotydyna
---roksatydyna
--inhibitory
pompy protonowej
---omeprazol
[Antra, Gastroloc, Losec ]
-zobojętniające (neutralizujące, antiacida)
--związki
glinu
---wodorotlenek
glinu [Alusal ]
---fosforan
glinowy [Aluphos, Gelatum Aluminii phosphorici
]
---zasadowy
węglan glinu [Kompensan ]
---węglan
dihydroksoglinowo-sodowy [Alugastrin, Gastrinal
]
--związki
magnezu
---trójkrzemian
magnezowy [Magnosil ]
---wodorotlenek
magnezowy [Milk of Magnesia ]
----Alumag, Maalox (+ wodorotlenek glinu)
--węglan
wapniowy [Calcium carbonicum ]
--wodorowęglan
sodowy [Natrium bicarbonicum ]
---Wikalina (+ zasadowy azotan bizmutowy, węglan
magnezowy, kora kruszyny, kłącze tataraku, kelina, rutozyd)
-osłaniające
--węglan
bizmutowy [Bismuthum subcarbonicum ]
---Gastro
---Gastrin
---Wikalina
---Benzotal
--cytrynian
potasowo-bizmutawy [De-Nol, Ventrisol, Cytribin
]
--sukralfat
[Ulgastran, Ancrusal, Venter, Cerafat, Sucralfat
]
--preparaty
roślinne (mucilaginosa)
---siemie
lniane [Semen Lini ]
---korzeń
prawoślazu [Radix Althaeae ]
---liść
i kwiat ślazu [Folium et Flos Malvae ]
-inne w chorobie wrzodowej
--mizoprostol
[Cytotec ]
--karbenoksolon
[Biogastron, Duogastron ]
--proglumid
[Milid ]
--poliwinylopirolidon
[Bolinian ]
--leki
przeciwbakteryjne (Helicobacter pylori)
3.
wpływające na odruch wymiotny
-leki
wymiotne
--apomorfina
--emetyna
--siarczan
miedziowy
-leki
przeciwwymiotne
--cholinolityczne
---atropina
---skopolamina
---ondasetron
[Zofran ]
---tropisetron
[Navaban ]
--przeciwhistaminowe
H1
---difenhydramina
[Benzhydraminum ]
---dimenhydrynat
[Aviomarin ]
---meklozyna
[Bonamine ]
---tropisetron
---ondansetron
--neuroleptyki
---chlorpromazyna
---prochlorperazyna
--inne
---metoklopramid
[Metoclopramidum, Cerucal, Reglan ]
---bromopryd
[Bromopride, Cascapride, Viaben ]
---domperydon
[Motilium ]
4.
wpływające na czynność motoryczną jelit
-środki przeczyszczające
--osmotyczne
---siarczan magnezowy (sól
gorzka) [Magnesium sulfuricum ]
---siarczan
potasowy (sól glauberska) [Natrium phosphoricum
]
---laktuloza
[Lactulosum, Duphalac ]
--poślizgowe
---parafina
ciekła [Parafinum liquidum, Docusate sodium, Colace
]
--rozluźniające
---dioktyl
---poloksamer
---dokusat
[Laxopol, Laxol, Dipolaxan ]
--drażniące
---olej
rycynowy [Oleum Ricini ]
---glikozydy
antrachinowe
----żywica
z liści aloesu [Aloe ]
----kłącze
rzewienia [Rhizoma Rhei ]
----liście
senesu [Folium Sennae ]
----kora
szakłaku amerykańskiego [Cortex Cascarae sagradae
]
----Alax
----Altra
----Neonormacol
----Normanol
----Rhelax
----Laxantes
----Normosan
--inne
przeczyszczające
---oksyfenizatyna
[Laxigen ]
---bisakodyl
[Bisacodyl ]
-środki zapierające (przeciwbiegunkowe)
--ściągające
---tanina
----Tanalbine
(+ białko)
----Salotannal (+ salol)
----białczan
taniny [Taninum albuminatum ]
---sole
bizmutu
----De-Nol
--absorpcyjne
---węgiel
aktywowany [Carbo medicinalis ]
---poliwinylopirolidon
[Bolinian ]
---smekta
[Smecta ]
--miolityczne
i spazmolityczne
---izochinolinowe
alkaloidy opium
----nalewka z opium [Tinctura Opii simplex ]
----papaweryna
----drotaweryna
[No-Spa ]
----difenoksylat
[Lomotil, Reasec, Retardin ]
----loperamid
[Loperamidum hydrochloricum, Imodium, Sieldiar
]
---cholinolityki
----hioscyna
[Scopolan ]
----adyfenina
[Vegantalgin, Vegantophen, Vegantin ]
----oksyfenonium
[Spasmophen ]
----oksyfencykrymina
[Daricon ]
----metantelina
[Banthine ]
----propantelina
[Pro-Banthine, Neopepulsan ]
----izopropamid
[Isamid, Priamid ]
----pipenzolat
[Piptal ]
----tricyklamol
[Tricyclamol, Elorine ]
-środki regulujące motorykę przewodu
pokarmowego
--cyzapryd
[Coordinax ]
--trymebutyna
[Debridat ]
--mebeweryna
[Duspatalin ]
5.
wpływające na czynność wątroby
-żółciotwórcze (choleretica)
--kwasy
żółciowe
---kwas
dehydrocholowy
----Acidum
dehydrocholicum
----Natrium dehydrocholicum
----Raphacholin (+ wyciąg z czarnej rzodkwi, olejek
miętowy, węgiel leczniczy)
---wysuszona żółć
----Fellogen
(+ metanamina)
--cholamid
[Cholamid, Bilamid ]
--osalmid
[Bilocol ]
--diizopromina
[Polagol ]
--anetotrytion
[Sulfarlem ]
--leki
roślinne
---ziele
dziurawca [Herba Hyperici ]
---liść
mięty pieprzowej [Folium Menthae piperitae ]
---liść
melisy [Folium Melissae ]
---korzeń
mniszka [Radix Taraxati ]
---liść
rozmarynu [Folium Rosmarini ]
---liść
ruty [Folium Rutae ]
---olejek
jałowcowy [Oleum Juniperi ]
---ziele
krwawnika [Herba Millefolii ]
---ziele
glistnika [Herba Chelidonii ]
---Raphacholin
---Raphalamid
---Solaren
---Rowachol, Terpichol
---Artecholin
---Boldaloin
---Cholesol
---Cynarein
---Sylimarol
-żółciopędne (cholekinetica)
--parasympatykotoniki
--osmotyczne
środki przeczyszczające
--olej
rycynowy
--substancje
pokarmowe
---oliwa
---żółtko
jaja
---śmietana
---czekolada
--hymekromon
[Cholestil ]
-w uszkodzeniach wątroby
--metionina
[Methionine ]
---Methiovit (+ wit. B)
--cholina
[Cholergol, Cholin pro infusione ]
--kolestyramina
[Cholestyramin ]
--ester
glicerolowy kwasu choloinofosforowego
---Essentiale,
Lipostabil (+ estry nienasyconych kwasów tłuszczowych, wit. B complex)
--tymonacyk
[Heparegon, Hepacom ]
--kwas
pangamowy [Witamina B 15, Calgam]
--sylimaryna
[Sylimarol, Legalon, Flavobion ]
---Sylicynar (+ wyciąg z karczochów)
--orozamid
[Aicorat ]
--ornityna
[Hepatil ]
---Hepa-Vit (+wit. B1, B2, B6)
--kwas
liponowy [Thoictacid ]
-rozpuszczające kamienie żółciowe
--kwas
chenodezoksycholowy [Cholanorm, Chenofalk ]
--kwas
ursdezoksycholowy [Billepar ]
24.
Witaminy
-nierozpuszczalne
w wodzie
--A
---A
1 (retynol, akseroftol) [Vitaminum A, Retinol,
Axerophtolum ]
---A
2 (3-dehydroerytrynol)
---retinoidy
----kwas
retinowy, kwas trans-retinowy [Tretinoin ]
----kwas
cis-retinowy [Isotretinoin ]
----etretyna
[Etretinate, Tigason ]
--D
---D
2 (ergokalcyferol)
---dihydrotachysterol
[AT-10, Atecen, Hytakerol ]
---D
3 (cholekalcyferol) [Vitaminum D 3, Cholecalciferolum
]
---kalcyfediol
[Calcifediol, Calcedrol ]
---kalcytriol
[Calcitriol, Rocaltrol ]
---D
4 (dihydrokalcyferol)
--E [Vitaminum
E, Tocopherol ]
--K
---K
1 (filochinon)
---K
2 (menachinon)
---K
3 (menadion) [Vitaminum K 3, Menadione ]
--F [Vitaminum
F, Linomag ]
---kwas
linolowy
---kwas
linolenowy
---kwas
arachidonowy
--Q 10 (ubichinon ) [Koenzym Q 10 ]
-rozpuszczalne
w wodzie
--B 1 (tiamina, aneuryna)
---Vitaminum B 1, Thiaminum hydrochloricum
---Cocarboxylasum, Thiaminum pyrophosphoricum
--B 2 (ryboflawina, laktoflawina) [Vitaminum B 2 ]
--B 6 (pirydoksyna, adermina) [Vitaminum B 6 ]
---pirydoksyna
---pirydoksal
---pirydoksamina
--B 12 (kobalamina) [Vitaminum B 12, IF-12 (Intrisinic factor cum Vitamino B 12
), Extractum hepatis ]
---B
12a (hydroksokobalamina )
---B
12b (akwokobalamina )
---B
12c (nitrozokobalamina )
--C (kwas askorbowy ) [Vitaminum C ]
--P (rutyna ) [Rutina,
Rutisol (Rutinum solutum ) ]
--H (biotyna ) [Vitaminum H, Biotinum ]
--kompleks witamin B 2
---PP (amid kw. nikotynowego, witamina
PrzeciwPelagryczna ) [Vitaminum PP, Amidum acidi
nicotinici, Nicotinamide ]
----kwas
nikotynowy (niacyna)
---B 3 (kwas pantotenowy ) [Calcium panthotenicum, D-Panthenolum ]
---M 1
(kwas foliowy, kwas pteroiloglutaminowy ) [Acidum
folicum, Acidum pteroiloglutaminicum ]
-sole
mineralne
--makrobiopierwiastki
---wapń
---fosfor
---magnez
---sód
---potas
---chlor
--mikrobiopierwiastki (pierwiastki śladowe
)
---żelazo,
jod, miedź, fluor, kobalt, cynk, mangan, selen, wanad, krzem, lit
25.
Hormony
1. Hormony
podwzgórza
-liberyny
--C-RH (Cortic- Releasing Hormone,
kortykoliberyna)
--T-RH (Thyroid- Releasing Hormone,
hormon uwalniający tyreotropinę) [Antepan, Protyreline
]
--GH-RH (Growth Hormone- Releasing
Hormone, somatoliberyna)
--Gn-RH (Gonadial- Releasing
Hormone, gonadoliberyna ) [Gn-RH, Gonadoreline
]
---LH-RH
(Luteinizing Hormone-Releasing Hormone, hormon uwalniający hormon
luteinizujący)
---FSH-RH
(Foliculinic Stimulating Hormone- Releasing Hormone, hormon uwalniający hormon
pęcherzykowy)
---Lupron, Leuproide acetate
---Synarel, Nafereline acetate
---Zoladex, Gosereline acetate
--MSH-RH (Melanin Stimulating Hormone-
Releasing Hormone, melanoliberyna, hormon uwalniający melanotropinę)
-statyny
--GH-IH (Growth Hormone- Inhibiting
Hormone, somatostatyna )
--P-IH (Prolactine- Inhibiting Hormone,
prolaktostatyna ) =dopamina?
--MSH-IH (Melanin Stimulating Hormone- Inhibiting
Hormone, melanostatyna, h. hamujący
uwalnianie melanotropiny)
2. Hormony
przysadki mózgowej
-części gruczołowej (przedniej )
--tropowe
---ACTH (AdrenoCorticoTropic Hormone,
adrenokortykotropina ) [ACTH, Corticotrophin ]
----Synacthen, Tetracosactide
---TSH (Thyroid Stimulating Hormone,
tyreotropina ) [Thyreotropin, Thyreotrophin ]
---FSH (Folliculic Stimulating Hormone,
folitropina, hormon dojrzewania pęcherzyków Graafa )
---LH (Luteining Hormone, hormon
luteinizujący )
---HCG (Horionic Gonadotrophin,
gonadotropina łożyskowa ) [Biogonadyl ]
--HGH (Human Growth Hormone, hormon
wzrostu ) [Somatohorm, Somatorophin ]
---somatomedyny
(A, C)
--LTH (Lactation Tropic Hormone,
prolaktyna )
--MSH (Melanin Stimulating Hormone,
melanotropina )
-części nerwowej (tylnej )
--OXY (Oxitocin, oksytocyna ) [Oxytocin ]
--ADH (Anti Diuretic Hormone,
wazopresyna ) [Pitressin, Vasopressin ]
---Adiuretin-SD, Desmopressin acetate
3. Hormony
tarczycy
-T 3 (trijiodotyronina )
--T 4 (tyroksyna )
---w
niedoczynności
----Thyreoideum, Thyroid
----Euthyrox, Levothyroxine sodium
----Thybon
----Jodid, Potassium iodide
---w
nadczynności (leki przeciwtarczycowe)
----pochodne
tiomocznika
-----metizol
[Thiamazole ]
-----metylotiouracyl
[Methylthiouracil ]
-----karbimazol
[Carbimazol ]
-----propylotiouracyl
----preparaty
jodu [Solutio Iodi ]
-kalcytonina
[Calcitonin, Miacalcic ]
4. Hormon
przytarczyc (parathormon ) [Parathyroid ]
5. Hormony
kory nadnerczy
-warstwy kłębkowatej-
mineralokortykosteroidy
--deoksykortykosteron
[Desoxycortonum, Desoksycortone ]
--aldosteron
-warstwy pasmowatej - glikokortykosteroidy
--kortyzol,
hydrokortyzon [Hydrocortisonum hemisuccinatum,
Hydrocortisonum aceticum ]
---kortyzon
[Cortison ]
---Encorton, Prednisone
---Dexamethason, Dexamethasone
---Depo-Medrol, Methylprednisolone acetate
---Becotide, Beclomethasone dipropinate
---Cortineff, Fludrocortisone (m.)
---Flucinar, Fluocinolone acetonide (m.)
---Mecortolon, Prednisolone pivalate (m.)
---Lorinden, Flumethasone pivalate (m.)
---Benisone, Betamethasone (m.)
---Opthocortin, Medrysone (m.)
--kortykosteron
-warstwy siateczkowatej- hormony płciowe
--dehydroepiandrosteron
-w nadczynności kory nadnerczy
--Metopiron, Metyrapone
--Lysodren, Mitotane
6. Hormony
trzustki
-komórek A: glukagon [Glucagon ]
-komórek B: insulina [Insulinum ]
--niedoczynność
(cukrzyca)
---substytucja
insuliną (cukrzyca typu I)
----czas
-----krótko
działające [8-12 h.]
------krystaliczna
------semilente
-----średnio
długo działające [18-24 h.]
-------lente
-----długo
działające [24-36 h.]
-------ultralente
-------cynkowo- protaminowa
----oczyszczenie
-----konwencjonalne
-----wysokie
-----insulina
rekombinowana ludzka
---doustne
leki przeciwcukrzycowe (cukrzyca typu II)
----pochodne
sulfonylomocznika
-----I.
generacji (silne )
------tolbutamid
[Diabetol ]
------chlorpropamid
[Diabinese ]
-----II.
generacji (słabe )
------glibenklamid
[Euclamin ]
------glibornurid
------gliklazyd
[Diaprel ]
------glikwidon
------glipizyd
----pochodne biguanidu
----fenformina
[Phenformin ]
----metformina
----buformina
--nadczynność
---diazoksyd
[Eudemine ]
-komórek D: somatostatyna
7. Hormony
płciowe
-męskie
--testosteron
[Testosteronum propionicum, Testosteronum
prolongatum, Maestron ]
--dehydroepiandrosteron
--androstendion
-steroidy anaboliczne
--nandrolon
--metandienon
[Metanabol ]
--etylestrenol
--stanozolol
[Strombaject ]
-antyandrogeny
--cyproteron
[Androcur ]
--flutamid
[Eulexin ]
-estrogeny [Estraderm TTS ]
--estron
--estradiol [Oestradiolum benzoicum
]
--estriol
--syntetyczne
---mestranol [Mestranol
]
---pochodne stilbestrolu
---dietylostilbestrol [Stilboestrolum ]
---dienestrol [Dienoestrolum ]
---chlorotrianizen [Merbentul
]
-antyestrogeny
--klomifen
[Clostilbegyt, Clomifene ]
--tamoksyfen
[Tamofen, Tamoxifen, Zitazonium ]
-progesteron [Progesteronum, Progesterone ]
--
gestageny
---linestrenol
[Endometril, Orgametril ]
---allistrenol
[Turinal ]
---megastrol
[Megastat ]
---medroksyprogesteron
[Depo- Provera, Farlutal ]
-hormonalne środki antykoncepcyjne
--preparaty
mieszane (z estrogenem i progesteronem w stałej proporcji )
---Angravid
---Minisiston
--preparaty
ze stałą ilością estrogenu i zmienną progesteronu
---TriNovum
--preparaty
sekwencyjne (z estrogenem i progesteronem w zmiennych proporcjach )
---Trisiston
--preparaty
gestagenne
---Chlormandion
---morning-after pills
----Postinor, Levonorgestrel
26.
Leki
przeciwnowotworowe
1. Zabieg operacyjny
2. Napromienianie
-rad
-kobalt
-fosfor
-złoto
-jod
3. Chemioterapia
-antymetabolity
--inhibitory deaminazy
adenozyny
---pentostatyna
--inne
---fludarabina
---chlorodeoksyadenozyna
-leki alkilujące
--pochodne
iperytu azotowego
---chlormetyna
[Nitrogranulogen, Mustargen, Chlormethine
hydrochloride ]
---cyklofosfamid
[Cyclophosphamid, Cyclophosphan, Endoxan ]
---chlorambucyl
[Chlorbutin, Leukeran ]
---malfalan
[Sacrolysin, Alkeran ]
--etylenoiminy
---trietylenomelamina
---tiotepa
---triazykwon
---heksylometylomelamina
--estry
kwasu sulfonowego
---busulfan
[Myleran ]
--pochodne
nitrozomocznika
---streptozocyna
[Zanosar ]
---fotemustyna
---karmustyna
[Nitrumon ]
---lomustyna
[Zomustine ]
---semustyna
--triazeny
---dakarbazyna
[Deticene ]
--inne
---pochodne
cukrowe
---cisplatyna
[Platidiam, Platixan, Platiblastin, Cisplatin
]
---karboplatyna
---pipobroman
[Vercyte ]
-antybiotyki cytostatyczne
---daktynomycyna
[Cosmegen ]
---mitramycyna
[Mithracin ]
---antracykliny
----I.generacji
-----daunorubicyna
[Cerubidine, Daunoblastin, Ondena ]
-----doksorubicyna
[Adriamycin, Adriblastin ]
----II.
generacji
-----aklarubicyna [Aclacinomycine, Aclaplasitin ]
-----epirubicyna [Farmorubicin ]
-----idarubicyna [Zavedos ]
-----rubidazon [Zorubicin hydrochloride ]
-----mitoksantron [Novantron ]
---mitomycyna
[Ametycine, Mutamycin, Mytomycin C ]
-faza S
--antymetabolity
---kwasu foliowego
----metotreksat [Metotrexate, Ledertrexate ]
---pirymidyn
----fluorouracyl [Efludex, Fluoroblastin ]
-----floksurydyna
-----tegafur
----cytarabina [Cytosar, Alexan ]
----azacytydyna
---puryn
----merkaptopuryna [Merkaptopurin, Mercaleukin, Purinethol ]
-----tioguanina [Lanvis ]
-----azatiopryna [Imuran ]
--hydroksykarbamid [Hydroxycarbamid ]
--prokarbazyna [Natulan ]
-faza M
--alkaloidy
---winblastyna
[Velban, Vinblastin ]
---winkrystyna
[Oncovin, Vincristin ]
---windezyna
[Eldisine, Vindesine sulphate ]
--lignany
---etopozyd
[Vepesid, Etopol ]
---tenipozyd
[Vehem ]
-faza G2
--bleomycyna
[Bleocine, Bleo ]
---peplomycyna
--amsakryna
[Amsidine ]
--razoksan
[Razoxin ]
-faza G1
--enzymy
-L-
asparaginaza [Cranistin, Kidrolase ]
-mitotan
[Lysodren ]
-nitakryna [Ledakrin ]
-heksametylomelamina
[Altretamine ]
-eliptynium [Celiptium ]
4. Hormonoterapia
-glikokortykosteroidy
--prednizon
--prednizolon
--deksametazon
--hydrokortyzon
-hormony płciowe
--estrogeny
---dietylostilbestrol
[Stilboestrolum ]
---etynyloestradiol
[Etinyl, Estradiol, Estinyl ]
---fofestrol
[Fostrolin, Honovan ]
--androgeny
---propionian
testosteronu [Testoviron, Testosteronum propionicum
]
---metylotestosteron
[Mesteron, Metandren ]
---drostanolon
[Masteril ]
--antyestrogeny
---tamoksyfen
[Tamofen, Zitazonium ]
---toremifen
--antyandrogeny
---cyproteron
[Androcur ]
---flutamid
---anandron
--progestyny
---medroksyprogesteron
[Farlutal ]
--analogi LH- RH
---buserchin
---zoladeks
--aminoglutetimid
[Orimeten ]
5. Immunoterapia
-czynna
--nieswoista
---szczepionka
BCG
---Corynebacterium
parvum
---resztki
prątków po ekstrakcji etanolem
--swoista
---martwekomórki
nowotworowe lub ich antygeny
-adoptywna
--transfuzje
limfocytów
--limfokiny
--przeszczepy
szpiku kostnego
-immunoodnowa
--lewamizol
--wyciągi z
grasicy
---tymozyna
---TFX
--interferon
-bierna
--przeciwciała
cytotoksyczne
--przeciwciała
połączone z lekiem
--przeciwciała
obciążone izotopem radioaktywnym
28.
Środki
odkażające
1. Kwasy
-organiczne
--octowy
--benzoesowy
--mlekowy
-nieorganiczne
--borowy
-przeciwgrzybicze
--propionowy
--salicylowy
--undecylenowy
2. Alkohole
-etanol
-izopropanol
-nonoksynol
3. Aldehydy
-formaldehyd
-glutaldehyd
4. Związki chlorowcopochodne
-chlor
-chloraminy (T, B)
-wapno chlorowane (chlorek
wapnia + podchloryn wapniowy)
-dwutlenek chloru
-roztwory podchlorynów
-chlorheksydyna
-jod
-jodofory
5. Związki metali ciężkich
-rtęci [Thiomersal
]
-srebra
--azotan srebra
--srebrzan
sulfodiazyny [Dermazin ]
--proteinian
srebra [Protargol ]
-cynku
6. Pochodne nitrofuranonu
-nitrofurazon [Furacin, Nitrofural ]
7. Związki utleniające
-nadtlenek wodoru
-nadtlenek benzylu
-nadmanganian potasowy
8. Fenole
-fenol
-oksyfenole [Rezorcyna, Heksylorezorcyna, Eugenol ]
-chlorofenol
-krezol
-tymol
9. Pochodne czwartorzędowych
zasad amoniowych
-chlorek benzalkonium [Zephiran, Sterinol ]
-chlorek cetylopirydyny [Cepacol, Sterogenol ]
10. Inne
-barwniki akrydynowe [Rivanol ]
-barwniki rozaninowe [fiolet krystaliczny ]
-barwniki tioninowe [błękit metylenowy ]
11. Preparaty złożone
-Lysoformin
-Medisan 2000
-Desoform
-Amocid 2000
-Trichlor
-Hospisep
-ADH 2000
-Softa-man
-Softasep
-Promanum N
-Melsep
-Braunol 2000
29.
Antybiotyki
1. Penicyliny
-benzylopenicyliny
--benzylopenicylina [Penicillinum crystallisatum ]
---Polbicillinum (+
penicylina prokainowa)
--penicylina prokainowa [Penicillinum procainicum ]
--debecylina [Penicyllinum benzatinicum ]
-fenoksypenicyliny
--fenoksymetylopenicylina
[V-cylina, Ospen ]
--fenetycylina
--propicylina
-izoksazolilopenicyliny
--oksacylina
[Oxacillin]
--kloksacylina
[Syntarpen, Cloxacillin ]
--dikloksacylina
--flukloksacylina
-aminopenicyliny
--ampicylina
[Ampicillin ]
--bakampicylina
--piwampicylina
--amoksycylina
[Amoxycillinum ]
-amidynopenicyliny
--mecylinam
[Selexidin ]
--piwmecylinam
[Selexid ]
-karboksypenicyliny
--karbenicylina
[Carbenicillin, Carfecillin ]
--tikarcylina
-ureidopenicyliny
--azlocylina
[Azlocillin, Securopen ]
--mezlocylina
[Mezlocillin, Baypen ]
--piperacylina
[Piperacillin, Pipril ]
-acetamidopenicyliny
--temocylina
[Temocillin ]
-inne
--metycylin
(dimetoksyfenylopenicylina) [Methicillin, Carbenin
]
--nafcylina
-inhibitory beta-laktamaz
--kwas
klawulanowy [Clavulanic acid ]
---Augmentin (+ Amoxicillin)
---Timentin (+ Ticarcillin)
--sulbaktam
[Sulbactam ]
---Unasyn (+ Ampicillin)
---Sulfaperazon (+ Cefoperazon)
--tazobaktam
[Tazobactam ]
---Tazobac (+ Piperacillin)
2. Cefalosporyny
-I. Generacja
--cefalotyna
[Keflin ]
--cefazolina
[Cefamezin, Kefzol ]
--cefapiryna
[Cefatrexyl]
--cefradyna
[Sefril, Cefradine ]
--cefaleksyna
[Keflex, Cephalexin, Oracef, Ceporex pediatric
]
--cefadroksyl
[Duracef ]
-II. Generacja
--cefamandol [Tarcefandol, Mandol ]
--cefoksytyna [Mefoxin, Cefoxitin sodium]
--cefaklor
[Ceclor, Cefaclio, Alfacet ]
--cefuroksym [Biofuroksym, Biocefal, Zinacef, Zinnat ]
-III. Generacja
--cefotaksym
[Claforan, Cefotaxim sodium]
--ceftriakson
[Rocephin, Ceftriaxon ]
--cefoperazon
[Cefobid, Cefoperazon sodium ]
--ceftizoksym
[Epocelin ]
--ceftazydyna
[Biotum, Fortum, Biofort, Kefadim ]
--moksalaktam
[Moxalactam disodium ]
--cefotetan
[Cefotan, Apacef, Apatef ]
--cefsulodyna
[Monaspor, Cefsulodin ]
--cefetamet
[Globocef ]
--cefiksym
[Suprax, Cefixime]
--cefpodoksym
[Cefpodoxime]
3. Monobaktamy
-aztreonam [Azactam
]
-cerumonam
-tigemonam
4. Karbapenemy
-imipenem [Imipenem DPI,
Primaxin, Tienam]
-meropenem
-panipenem
5. Aminoglikozydy
-streptomycyna
-gentamycyna
-neomycyna
-amikacyna [Amikin,
Amikacin sulfate ]
-sysomycyna [Siseptin,
Sisomicin sulfate ]
-netylmycyna [Netromycin
]
-tobramycyna [Obracin,
Nebicin, Tobramycin sulfate ]
-Isepamycin
-Abrikamycin
-Astromycin
-Mieromycin
-Trospectomycin
6. Tetracykliny
-krótko działające
--tetracyklina [Tetracyclinum
hydrochloricum ]
--oksytetracyklina [Oxyterracin,
Oxytetracyclinum hydrochloricum ]
-średnio długo działające
--metacyklina [Rondomycin
]
--demeklocyklina
-długodziałające
--minocyklina [Minocycline
hydrochloride ]
--doksycyklina [Vibramycin
]
7. Chloramfenikol [Detreomycyna]
-Chlorocid [Chloramphenicol Natrium succinatum ]
-Detreopal [Chloramphenicol palmitinatum ]
-tiamfenikol [Dextrosulphenidol
]
8. Makrolidy
-erytromycyna [Erythrocin,
Aknemycin, Eryc ]
--cykliczny
węglan erytromycyny [Davercin ]
-spiramycyna [Rovamycine ]
-olandomycyna
-karbomycyna
-leukomycyna
-rosamycyna
-roksytromycyna [Rulid ]
-klarytromycyna [Klacid
]
-nadamycyna
-midekamycyna
-streptogramina
-flurytromycyna
-dartromycyna
-azytromycyna [Sumamed]
-wermektyna
9. Linkozamidy
-linkomycyna [Lincocin,
Lincomycinum hydrochloricum ]
-klindamycyna [Dalacin C,
Clindamycin ]
10. Glikopeptydy
-wankomycyna [Vancocin CP,
Lyphocin ]
-teikoplaniana [Targocid
]
11. Lipopeptydy
-ramoplanina
-daptomycyna
12. Polimyksyny
-polimyksyna B
-polimyksyna E [Colistin]
13. Bacytracyna [Baciguent]
-Bivacyn, Baneocin
(+ neomycyna)
14. Kwas fusydowy [Fucidine ]
15. Fuzafungina [Bioparox ]
16. Mupirocyna [Bactroban ]
17. Inne
-nowobiocyna [Novobiocin
]
-rystocetyna
-spektynomycyna [Trobicin
]
30.
Syntetyczne chemioterapeutyki
1. Sulfonamidy
-krótko działające
--sulfizoksazol [Amidoksal, Gantrisin ]
--sulfakarbamid [Urenil ]
-średnio długo działające
--sulfafenazol [Pilsulfan ]
--sulfametaksazol
[Gantanol ]
---kotrimoksazol
[Biseptol 480, 120 ]
--sulfadiazyna [Microsulfon, Sulfadiazin ]
---sól
sodowa sulfadiazyny [Sulphadiazine ]
--Merafin (sulfaproksylina + sulfamerazyna)
-długo działające
--sulfadimetoksyna
[Madroxin ]
--sulfametoksypirydazyna
[Kynex, Lederkyn ]
--sulfametoksydiazyna
[Bayerna, Durenat ]
--sulfaperyna [Pallidin, Sulfixone ]
--sulfalen [Longum, Kelfizine ]
-leki tylko do przewodu
pokarmowego
--sulfaguanidyna
--salazosulfapirydyna
[Salazopyrin, Sulfasalazin, Azulfidene, Gastropirin]
-zewnętrzne
--sulfacetamid [Albucid ]
---Sulfanizolon ophtalm (+ prednizolon +
hydroksyetyloceluloza)
--sulfadikramid [Irgamid ]
--sulfatiazol
---Sulfarinol (+ nafazolina)
--sulfatiazol srebrowy
[Argosulfan ]
--sulfadiazyna
srebrowa [Dermazin ]
2. Chinolony
-I. Generacji
--kwas
nalidyksowy [Negram, Nalidyxic acid ]
--kwas oksolinowy
--kwas pipemidowy
[Palin, Pipemidic acid ]
--cynoksacyna [Cinobac, Cinoxacin ]
--rozoksacyna
-II. Generacji (pojedynczo
fluorowane)
--norfloksacyna [Noroxin, Utinor, Barazan ]
--pefloksacyna [Peflacine ]
--cyprofloksacyna
[Ciproxin, Ciprobay, Ciflox ]
--ofloksacyna [Tarivid, Oflocet, Exocine ]
--enoksacyna [Comprecin, Gyramid ]
-III. Generacji
(wielofluorowane)
--lomefloksacyna
--fleroksacyna
--temofloksacyna
--tosulfloksacyna
3. Pochodne nitrofuranu
-w zakażeniach dróg moczowych
--nitrofurantoina
[Furantoin, Furadantin ]
--nifurtoinol [Ufradyn ]
-nie wchłaniające się z jelit
--nifurazolidon [Furazolidon ]
--nifuroksazyd
--nifurzyd [Recidene, Nifurzide]
-nitrofurazon [Nitrofural ]
4. Inne
-metronidazol [Flagyl ]
-chlorchinaldol
--Kliochinol, Vioform
--Ventribex, Enteroseptol, Lekosept, Mexaform
-fenazopirydyna [Pyridium, Nefrecil, Pyridacil ]
31.
Leki przeciwgruźlicze
1.
Podstawowe
-ryfampicyna [RMP, Rifampicin ]
-izoniazyd [INH, Isoniazidum ]
-etambutol [Ethambutol ]
2.
Zastępcze
-kwas p-aminosalicylowy [PAS, PAS- Natrium ]
-etionamid [TH ]
-pirazynamid [Pyrazinamid ]
--morfazynamid [Piazoline ]
-tiokarlid [DAT, Isoksyl ]
-wiomycyna [VW, Viomycin ]
-kapreomycyna [KM, Capreomycinum ]
-cykloseryna [CS, Cycloserin ]
-kanamycyna
-streptomycyna
32.
Leki
przeciwgrzybicze
1. W grzybicach skóry
-antybiotyki
--nystatyna
[Nystatin, Fungicidin, Mycostatin ]
--hachimycyna [Trichomycine ]
--fusafungina
[Fusafungine, Locabiotal, LP- Aerosol ]
--leworyna [Levorine ]
--natamycyna [Natamicin, Pimafucin ]
-związki alkilowe
--kwas
undecylenowy [Unguentum undecylenicum- 25% ]
---Mycochlorin (+ kwas salicylowy + kwas propionowy +
pentachlorofenol )
--trioctan
glicerolu [Triacetin, Enzactin ]
--halopochodne
zwiazków alkilowych
---dijodohydroksypropan
[Diiodan ]
--pochodne kwasów
tiokarbaminowych
---tolnoftat
[Tolnoftate, Tinactin ]
--siarczki
alifatycznych związków organicznych
---tiram
[Thiram, Rezifilm ]
-kwasy aromatyczne
--buklozamid [Jadit ]
--mikozyd [Mikozid ]
--chlorfenezyna [Chlorphenezin, Adermykon, Mycil ]
--bitionol [Bithionol, Actamer, Vancide ]
--dibrompropamidyna
[Brolene, Brulidine, Otamidyl ]
--haloprogin
-pochodne imidazolu i tiazolu
--mikonazol [Daktarin ]
--klotrimazol [Canesten ]
--chlormidazol Diamyceline ]
--dimazol [Mycotol ]
-pochodne chinoliny i
chinaldyny
--kliochinol [Clioquinol, Voiform, Lekosept ]
--Bisdequalinium, Salvizol
-inne
--akryzorcyna [Akrinol ]
--pirytion [Fonderma ]
--ditranol [Antra- Derm, Cignolin ]
--oleinian rtęci
[Bralium ]
--hydrargafen [Penotrane, Versortane ]
--tolokonium [Desogen ]
2. W grzybicach układowych
-antybiotyki
--amfoterycyna B [Fungizone, Fungilin ]
--gryzeofulwina [Gricin, Fulvicin ]
--terbinafina [Lamisil ]
-pochodne imidazolu
--mikonazol [Monistat ]
--ketokonazol [Nizoral ]
--flukonazol [Diflucan ]
--klotrimazol [Canesten ]
-hydroksystylbamidyna
-flucytozyna [Flucitosine,
Ancobon, Ancotil ]
-nifuratel [Inimur,
Macmiror, Magmilor ]
-primarycyna
-itrakonazol [Sporanox
]
32a.
Leki
przeciwzimnicze
-pirymetamina
[Pyrimen, Daraprim]
--Fansidar
(+ sulfadoksyna)
-chinina
[Chininum chydrochloricum ]
-pochodne
8- aminochinoliny
--prymachina [Primaquine ]
--plazmochina
--pentachina
-pochodne
4- aminochinoliny
--chlorochina [Resochin, Arechin ]
-biguanidy
--proguanil [Chloroguanid, Paludrine ]
-pochodne
diaminopirymidyny
--pirymetamina [Daraprim ]
33.
Leki przeciwpierwotniakowe
1.
Pochodne imidazolu
-metronidazol [Flagyl ]
-tinidazol [Fasigin ]
2.
Pochodne nitorfuranu [Furazolidon, Nifuran ]
3.
Pochodne akrydyny
-mepakryna [Atabine ]
-akranil
3.
Pochodne diaminopirydyny
-pirymetamina [Daraprim, Fansidar ]
4.
Pochodne izochinolinowe i chinolinowe
-emetyna
-kliochinol
5.
Antybiotyki
-linkomycyna
-klindamycyna
-cefalosporyny
-spiramycyna
-erytromycyna
-fumagilina
6.
Leki roślinne
-zioła przeciwko lambliom
(tymianek, kłącze tataraku, korzeń omanu, liście mięty pieprzowej, liście
orzecha włoskiego, ziele piołunu)
34.
Leki
przeciwrobacze
1.
Przeciw robakom obłym
-pirantel [Pyrantelum, Combantrin, Helmex ]
-piperazyna
--adypinian
piperazyny [Piperazine, Piperazine adipate ]
--chlorowodorek
piperazyny [Piperazol, Piperazine hydrochloride
]
-pochodne benzimidazolu
--tiabendazol [Mintezol, Tiabendazale ]
--mebendazol [Vermox, Mebendazole ]
--albendazol [Zentel, Albendazole ]
--barwniki
cyjanowe
2.
Przeciw robakom płaskim
-niklozamid [Yomesan, Devermin ]
-parazykwantel [Baltrice, Cesol ]
35.
Leki przeciwwirusowe
1.
Antymetabolity
-idiksurydyna [Dendrid, Oftan IDU ]
-widarabina [Vidarabin, Vira A ]
-acyklowir [Heviran, Zovirax, Herpesin, Virolex, Cusiviral ]
-gancyklovir [Cymevene ]
-zydowudyna [Retrovir ]
-dideoksycytydyna [ddC ]
-dideoksyinozyna [ddI ]
-rybawiryna [Virazole ]
-eperwudyna [Hevizos ]
-moroksydyna [Inoflucol ]
-foskarnet [Foscavir, Triapten ]
-Vratizolin
2.
Amantadyna [Viregyt K ]
-tromantadyna [Viru- Merz Serol ]
-rimantadyna [Rofluale ]
3.
Tiosemikarbazony
-metisazon
4.
Inne
-deoksyglukoza
-moroksydyna
Jeżeli patrząc na ten
materiał myślisz, że trzeba mieć nieźle poprzestawiane pod czaszką, żeby
siedzieć przed komputerem i wklepywać niemalże spis jego treści lub raczej
indeks nazw, to pewnie masz rację, jednak trochę słuszności będzie także po
mojej stronie, kiedy powien, że coś nie w porządku jest też z tymi, którzy każą
się komuś tego uczyć na pamięć...
Mnie
materiał ten pomógł zdać egzamin z farmakologii i myślę, że może się przydać
także Tobie- jest niezastąpiony w pamięciowym opanowywaniu grup i nazw leków i
szybkiej powtórce przed egzaminem. Uczyń go swoim drukując go i robiąc notatki
na marginesach- nic tak nie buduje morale, jak widok 50 stron podręcznika
skompresowanych na jednej kartce :-))
Robert
Susło