ประโยชน์ของการเลิกสูบบุหรี่ต่อสุขภาพ
๑. การหยุดสูบบุหรี่
เป็นผลดีต่อสุขภาพเป็นอย่างมาก และเป็นผลดีที่เกิดขึ้นทันทีที่เลิกสูบบุหรี่ ทั้งในเพศชายและหญิง
ในทุกกลุ่มอายุ ไม่ว่าจะป่วยด้วยโรคจากการสูบบุหรี่หรือไม่ก็ตาม
๒. ผู้ที่เริ่มสูบบุหรี่ จะมีอายุยืนกว่าผู้ที่ยังคงสูบบุหรี่ต่อไป โดยผู้ที่เลิกสูบบุหรี่ก่อน
อายุ ๕๐ ปี จะมีโอกาสเสียชีวิตเพียงครึ่งหนึ่งของผู้ที่ยังคงสูบบุหรี่ต่อไป เมื่อทั้งสองกลุ่มมีอายุ
๖๕ ปี
๓. การเลิกสูบบุหรี่ ลดโอกาสเสี่ยงของการเกิดมะเร็งปอด มะเร็งระบบอื่นๆ หัวใจวายกระทันหัน
เส้นเลือดในสมองตีบหรือตันกระทันหัน โรคถุงลมโป่งพอง และโรคปอดเรื้อรังอื่นๆ
๔. หญิงที่หยุดสูบบุหรี่ก่อนการตั้งครรภ์ หรือระหว่าง ๓ ถึง ๔ เดือน แรกของการตั้งครรภ์
จะลดความเสี่ยงที่ลูกจะมีน้ำหนักแรกคลอดน้อยกว่าปกติ
๕. ผลดีที่เกิดขึ้นต่อสุขภาพจากการหยุดสูบบุหรี่ มีมากกว่าผลเสียที่เกิดขึ้นจากการที่มีน้ำหนักเพิ่มขึ้น
ซึ่งจะเพิ่มโดยเฉลี่ย ๒.๓ กิโลกรัม
๖. ในผู้ที่หยุดสูบบุหรี่ เมื่อเทียบกับผู้ที่ยังคงสูบบุหรี่ต่อไป ความเสี่ยงของการที่เสียชีวิตจะลดลงอย่างรวดเร็วหลังเลิกสูบ
และหลังจากเลิกสูบ ๑๐ - ๑๕ ปี อัตราเสี่ยงของการเกิดมะเร็งของทุกระบบจะลดลง จนเกือบเท่ากับผู้ไม่เคยสูบบุหรี่
กำไรของการเลิกสูบบุหรี่
๑. กำไรชีวิต : ถ้าไม่เลิกจะมีอายุ ๖๕ ปี : ถ้าเลิก ( เมื่ออายุ
๓๕ - ๔๙ ปี )
ผู้ชายกำไร ๕ ปี - ๗๐ ปี
ผู้หญิงกำไร ๓ ปี - ๖๘ ปี
๒. การกำจัดพิษ : ถ้าเลิกสูบในขณะที่ยังไม่เกิดโรคพิษของบุหรี่ จะถูกกำจัดจนหมดสิ้นภายใน
๑๐ - ๑๕ ปี
๓. กำไรปีที่ ๑
: โอกาสเกิดโรคเส้นเลือดหัวใจตีบจะลดลง ครึ่งหนึ่ง
๔. เมื่อเลิกถึงปีที่ ๕ : โอกาสเกิดเส้นเลือดในสมองจะเท่ากับคนที่ไม่เคยสูบ
๕. เมื่อเลิกถึงปีที่ ๑๐ : โอกาสเกิดโรคมะเร็งจะลดลงครึ่งหนึ่ง และจะลดลงเรื่อยๆ
ตามจำนวนปีที่สูบ
๖. อื่นๆ
: ลดค่าใช้จ่าย
: โอกาสตั้งท้องง่ายขึ้น
: โอกาสแท้งน้อยลง
: น้ำหนักจะเพิ่มขึ้น
: ตายไม่ทรมานจากโรคถุงลมโป่งพอง
วิธีการเลิกสูบบุหรี่ด้วยตนเอง ที่ผู้เลิกสูบบุหรี่เลิกได้สำเร็จแนะนำ
คือ
๑. เตรียมตัว ตั้งใจ
ตัดสินใจแน่วแน่ว่า ต้องการเลิกสูบบุหรี่ด้วยตนเอง
๒. กำหนดวัน ปลอดบุหรี่ ของตนเองอาจเป็นวันสำคัญทางศาสนา วันเกิดตนเอง หรือ
บุตร -
ภรรยา ไม่ควรเลือกช่วงเวลาที่งานเครียด ควรหา ใคร บางคนให้รับรู้
และคอยช่วยเหลือ
๓. ทิ้งบุหรี่และอุปกรณ์ทั้งหมด เพื่อมิให้สิ่งเหล่านี้ มากระตุ้นความอยากบุหรี่อีก
๔. แจ้งแก่คนในครอบครัวที่ทำงาน นายจ้าง เพื่อนสนิท เพื่อนร่วมงาน เพื่อให้เป็นกำลังใจเป็นแรงสนับสนุน
ให้เลิก ได้สำเร็จ
๕. เมื่อถึงวันสำคัญ ที่กำหนดแล้วว่าเป็น วันปลอดบุหรี่ ให้หยุดเลย
๖. ให้งดสุรา กาแฟ อาหารรสจัด ละเว้นการรับประทานอาหารให้อิ่มจนเกินไป ไม่ควรนั่งโต๊ะ
อาหารนาน เพราะหลังอาหารทุกมื้อจะเกิดความอยากบุหรี่อีก ควรดื่มน้ำผลไม้
เช่น น้ำส้ม
น้ำมะนาว เพราะความเป็นกรด จะชะล้างนิโคตินออกไป
๗. ในช่วงแรกที่อดบุหรี่ จะรู้สึกหงุดหงิดให้สูดหายใจเข้า - ออก ลึกๆ ดื่มน้ำมากๆเพื่อลดความอยาก
หรืออาจอาบน้ำถ้าเป็นไปได้
๘. ออกกำลังกายสม่ำเสมอ หางานอดิเรกทำเพื่อคลายเครียด เพราะส่วนใหญ่หลังเลิกบุหรี่
น้ำหนักตัว
จะเพิ่มขึ้น การออกกำลังกาย ควบคุมอาหารลดอาหารหวานลดอาหารไขมัน
จะเป็นการควบคุมน้ำ
หนักได้ทางหนึ่ง
๙. ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่ทำประจำ ตอนสูบบุหรี่ เลี่ยงสถานการณ์ สถานที่ที่เคยสูบบุหรี่อยู่เป็นประจำ
๑๐. ฝึกปฏิเสธ ซ้อมพูดกับตัวเอง - เพื่อนฝูง ไม่ครับ ผมไม่สูบบุหรี่แล้วครับ
อาการที่เกิดขึ้นจากการอดบุหรี่
และวิธีแก้ไข
๑. หงุดหงิด งุ่นง่าน อยากสูบบุหรี่อีกจนแทบไม่อาจควบคุมได้ เพราะร่างกายคุณติดนิโคติน
และนี่เองเป็นสาเหตุให้คุณอยากสูบบุหรี่
- ดื่มน้ำให้มากที่สุด ดื่มบ่อยๆ เพื่อชำระนิโคตินออกจากร่างกายให้หมดไปเร็วที่สุด
- ออกกำลังกาย เช่น เดินเร็ว ปั่นจักรยาน เพื่อช่วยผ่อนคลาย เหงื่อจะช่วยขับถ่ายนิโคตินออกไป
- อาบน้ำอุ่น และถูตัวด้วยผ้าขนหนูให้ทั่วตัว จะทำให้ผ่อนคลายได้ดี
- พูดคุยกับคนข้างเคียงที่คุ้นเคย เพื่อระบายความหงุดหงิดออกไปบ้าง
- งดเว้นอาหารเนื้อสัตว์ อาหารติดมัน และอาหารรสจัดต่างๆ
- ฝึกหายใจ เข้า - ออกลึกๆ คล้ายกับถอนหายใจบ่อยๆ
๒. ง่วง กระสับกระส่าย ไม่มีสมาธิในการใช้ความคิด
- อดทนกับอารมณ์ของตัวเอง บอกคนข้างเคียงให้ทราบ และขอร้องให้อดทน เข้าใจคุณ
- แสดงออกในทางสร้างสรรค์ เช่น เต้นรำ เล่นกีฬา ออกกำลังกาย
- ถ้าทนไม่ไหวให้ทุบหรือชกหมอน หรือเข้าห้องน้ำ แล้วตะโกนก็ช่วยได้
- เขียนระบายความรู้สึกในสมุดบันทึก
- คุยปัญหากับเพื่อน
๓. หมดแรง ปวดศีรษะ
ไอมีเสมหะ เจ็บคอ หายใจผิดปกติ บุหรี่เป็นตัวกระตุ้น เมื่อไม่ได้สูบทำให้
หมดแรงเป็นธรรมดา
- หากิจกรรมที่กระตุ้นความรู้สึกมีชีวิตชีวาขึ้น เช่น ออกกำลังกาย
- พักผ่อนด้วยวิธีการนอน หรือออกไปสูดอากาศในธรรมชาติ
- ดื่มน้ำอุ่น หรือน้ำผลไม้จะช่วยให้ชุ่มคอ
- รับประทานยาแก้ปวด
อาการทางกายเหล่านี้ เป็นการเปลี่ยนแปลงทางเคมี เพื่อปรับตัวเข้าสู่ภาวะปกติเท่านั้น อย่าตกใจ อาการจะเป็นเพียงชั่วคราว ประมาณ ๗๒ ชั่วโมงเท่านั้น
กรมแพทย์ทหารบกarmymed@amed.rta.mi.th
Webmaster พอ.พร้อมพงษ์ พีระบูล email pbool@inet.co.th