Mitxel Sarasketa, Eibarko presoa, espetxean denbora gehien egin duen presoetakoa dugu: 1978 urtetik egon da kartzelan. 20. urtea bete eta astebetera irten zuen kalera, baldintzapeko askatasunean. Denbora honetan 18 kartzelatan izan da, horietako batzuetan aldi diferentetan, eta guztira 41 aldiz aldatu dute kartzelaz, ondoko kronologian ikusten den bezala.
Datu hotz horien atzetik gogoratzekoak dira kondukzioetan jasan dituen tratu txar eta jipoiengatik egin dituen salaketak. Baita ere, kartzela-aldaketa batean astebete, hamabost egun edo hilabete baino gehiago ere egiten dela bidaian, hainbat kartzela diferentetatik igaroz, boltsa bat baino gehiago ezin dela kondukzioan eraman ... Eta, batez ere, urruntasuna eta isolamenduaren ondorioak.
Bere azken trasladoa baino lehen Almerian zegoen, El Acebuche espetxean, Eibartik mila kilometrotara. Baina han tronbosis bat izan zen eta, ondorioz, azken bi urte honetan Basauriko espetxean aurkitzen da. Hori baino lehen, beste 18 urteak Euskal Herritik kanpo 18 espetxe ezberdinetan iragan ditu.
Basaurira etorri baino lehen, zenbait urtetan Mitxelek ezin izan zuen ama ikusi, eta zenbait aldiz eskatu arren, beti ukatu egin zioten ama ikusteko etxetik hurragoko kartzela batera aldi baterako ekartzea. Azkenean, trasladoa tronbosiagatik izan zen, osasun egoera oso larria zelako. Geroztik, ama ikusteko aukera izan du zenbat alditan, baina ama, Jesusa Zubiarrementeria, abenduaren 9an hil zen, bere semea libre ikusi barik, kartzelaldiko 20. urtemuga bete baino egun batzuk lehenago (informazio gehiago hemen).
1. Erredentzio arruntekoa:
Honetan espediente osoa inpugnatzea eskatzen du, txarto egina dagoelako, edo bestela, berriro has daitezela kontuak egiten. Ez diote egun bat bera ere eman nahi. Eta gainera, ematen dituzten datuak txarto daude. Gutxi gora behera 2 urte inguru eman beharko liokete.
2. Errendetzio berezietakoa: berak 2.340 egun eskatzen du, 6 urte t'erdi inguru.
(Datu hauek bakarrik 1994 urterarte daude eguneratuak. Adibidez, 1994/95 eta 1995/96 urteetan Euskal herriko Unibertsitatean, Euskal Filologiaren 4. eta 5. kurtsoak egin ditu, edo Mark Twain-en R arrazarena, B. Sandsen "egun bat nire bizitzan" eta "Hamairu ate" ipuin bilduma ere itzuli ditu)
Postaz erantzun zion Mitxel Sarasketak Egunkariatik Imanol Murua Uria kazetariak egindako galderei. 1998ko urtarrilekoa da testua. Elkarrizketa igandez argitaratu zen, azken orriko elkarrizketa "kreatiboen" Kate Motzean atalean.
MITXEL SARASKETA. Presoa
Hemezortzi urte joan dira Mitxel Sarasketa eibartarra preso hartu zutenetik: 24 urte zituen atxilotu zituenean, eta 42 ditu orain. Gutunak idazten ditu "ia egunero", baina libururik ere badu argitaratua: berak itzuliak dira, besteak beste, Mark Teen-en R arrazarena, Bobby Sandsen Egun bat nire bizitzan eta Hamahiru ate ipuin bilduma (Sarrionandiarekin erdibana). Idatziz erantzun die gure galderei, Almeriako espetxeko bere ziegatik, urtarrilaren 19ko afalondoan.
- Zenbat egun daramatzazu kartzelan?
* Kontatzen jarrita... 6.610 inguru.
- Zenbat egun egin dituzu, guztira, gose greban?
* 150 inguru.
- Zenbateko zigorra daukazu betetzeko?
* 30 urte inguru.
- Zergatik ezarri zizuten zigor hori?
* Gerra honetan eurak agintean eta gu menpean gaituztelako.
- Noiz uste duzu utziko duzula kartzela, zigorra betetzean edo euskal preso guztiak etxeratzean?
* Zigorra bukatzean, baina zerbait murriztuta.
- "Euskal presoak Euskal Herrira" aldarrikapenak asetzen al zaitu?
* Ez, baina egokia ezezik beharrezkoa erebada, presoekin eta senideekin ari diren jolasketa anker hori nolabait amaitzeko.
- Zenbat kartzela ezagutu dituzu?
* Hamaseitan izan naiz: Martutene, Soria, Carabanchel, Herrera, Puerto I, Alcala-Meco, Hospital Penitenciario, Daroca, Puerto II, Ceuta, Langraitz, Tenerife, Valdemoro, Valladolid, Melilla eta Almerian.
- Zenbat kilometro egiten ditu Xabier semeak zu ikusi ahal izateko?
* 2.000 inguru.
- Erraz al da preso sozial andaluz bati preso zergatik zauden azaltzea?
* Jakin nahi duenari azaltzea erraza da.
- Zer hitzekin azaltzen diozu?
* Euskaldunak garela eta euskaldun eta justizia sozialean bizi nahi dugula.
- Ulertzen al du?
* Ez guk ulertzen dugun moduan, burua euren kontuetan daukate eta.
- Zu al zara IRA-ETA connection?
* Ez, baina kontaktu edo koartadaren bila bazabiltza zeozer egin genezake. Baditut gutun harremanak irlandar preso batzuekin.
- Preso irlandarren artean Athleticzaleak ere badirela jakin dut.
* Orain gainera Espainiako Liga segitzen dute TnaG gaelikerazko telebista kate berrian. Azkenean peña bat eratuko dute H Blokeetan, ikusiko duzu.
- ETAko preso batek hooligan eskoziar bati lagundu ziola argitaratu zen behin egunkari ingeles batean.
* "Scot freed by terrorist" zioen letra handitan eta orri osoa hartzen zuen erreportaiak. Tenerifen sei hilabete zeraman preso eta gure modulora aldatu zutenean paperak egin nizkion, errekurtso batzuk, eta aste baten buruan kaleratu zen.
- Bobby Sandsen "Egun bat nire bizitzan" itzuli zenuen. Zer esanahi du zuretzat Bobby Sandsen figurak?
* Irlandako presoen mendeetako burruka menperaezinaren tradizioa biltzen da Bobby Sandsen figuran. Niretzat Gazteen Irla bezalakoa da, mito bat, bizia gainera. Pentsa egizu, ni jaio nintzen urtean jaio zen bera ere.
- Kartzelak literaturzaletu zaitu?
* Kartzelak hertsi egiten zaitu, eta literatura leiho bat da itzalpeko bizimodu estu honetan.
- Zein dira etorkizuneko zure literatur proiektuak?
* Liburu batzuk ditut irakurtzeko.
- Zer ikusten da zure ziegako leihotik?
* Patioko bazter bat, murrua, basamortuko mendi tontor batzuk eta zerua, ekialderuntz.
- Ezer zor diozu kartzelari?
* Bai, infernuko barrenak erakutsi izana.
- Kalera irtetean, zer egingo duzu aurrena? Nora joango zara lehendabizi?
* Aurrena amarekin izan, eta, joan, gure mendietako batera.
- Ezertarako presa izaten al da presondegian?
* Hemen beti zain zaude, ordutegiari eta kartzelariei begira. Eta ikusi beharko zenuke zelako zalaparta izaten den jantokian sartzeko eta beste edozertarako.
- Ihes egiteko zenbat plan egin dituzu zure buruan?
* 6.610 inguru.
- Ezagutuko duzu Euskal Herri askatua?
* Ezagututa daukat gizon-emakume askoren jardunetan.
- Lazo urdinik ikusi duzu kartzela barruan?
* Kartzelari batzuek eramaten dute.
- Bukatu esaldi hauek: berriro 1978. urtea balitz...
* Sisiforen zigorra izango litzateke hau.
- Joseba Sarrionandia alboan banu...
* Konspiratzen arituko ginateke.
- Bilbo Belfast balitz...
* Is fearr Gacilg bhriste na Béarla cliste. (Hobe gaelikera mordoiloz ingeles garbiz baino).
- Guggenheim kartzela balitz...
* Intelektual organikoak atezain eta euskal arte eta kultura biziak zigor zeldetan.
- Bernardo Atxaga banintz...
* Sarak zeregin gehiago izango zukeen.
- Jon Idigoras lehendakari balitz...
* Alaitasuna eta solidaritatea garaile.
- Espetxeko giltza banu...
* Ate guztiak zabalik.
- Nire lekuan bazeunde, zer galdetuko zenioke Mitxel Sarasketari?
* Ea zer egiten duen ametsetan.
- Zer erantzungo zenuke?
* Ihesi egiten dut eta kalean nabil, baina aldi berean kartzelan nago kalean izanda ere. Ez dago ihesbiderik, ezta ametsetan ere. Beraz, eutsi eta aurrera egin behar.
|
|
Materixala (aurkibidetxua) | Eibartarrak Home Page | zuen zaindari onena: © Arrateko Ama |