YOZGAT’TA TÜRBELER ve KÖPRÜLER

 

ALİ ÇELEBİ TÜRBESİ

            Akdağmadeni ilçesi çalışkan Köyündedir. Bu türbenin 1466 veya 1471 yılları arasında yapıldığı sanılmaktadır. Dikdörtgen planlı, beldeken tarzında türbeler grubuna giren bu türbe, kare  planlı "L" ayaklar arasında üç sivri kemere ve duvara pandatifle oturan ufak kubbeli bir yapıdır. Türbe içinde ve dışında birer mezar taşı vardır. Ayrıca türbe içinde el yazmalı kitap sayfalarına ve rölüklere rastlanan kare planlı, bilesik tonozlu örtülü esas mezar odası toprak altında kalmıştır.

 

MAHMUT ÇELEBİ TÜRBESİ

            Akdağmadeni İlçesi çalıskan Köyündeki ikinci türbedir. Bu türbenin kubbesi yıkıktır. Muşallım Oğlu çelebi türbesinden pek farkı yoktur. Yalnız ebatları bakımından, diğer yapıdan daha büyüktür. Türbe Muşallimin toı Mahmut Çelebiye aittir. tabesinden anlasılmıgtır kuzey tarafı kapatılmış kalkmıştır. Kubbesi ve ü da devşirme malzeme malzemelerin süs olarak dir. runu Ali çelebinin Oğlu 1477 yılında yapıldığı kitabesinden anlaşılmıştır. Mahmut çelebi türbesi üç sivri kemerden kavisi st kısmı yıkılmıştır. Yapıda Devşirme malzemelerin kullanıldığı görülmektedir.

 

OSMANPAŞA TÜRBESİ

            Türbe Yozgat ili Osmanpasa Kasabasındadır. Camiye bitisik kubbeli kubik moloz top yapıdır. Yapım tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Yapı içerisinde sandukadan 1240'dan sonra yapıldığı anlaşılmaktadır. Türbeye güneydeki yuvarlak çift kurallı büyük bir kapıdan girilir. Yapı içerisinde dört sanduka vardır. En eski sanduka Emir Sultan Şeref'un - Din İsmail Bin Muhammed'e aittir. Yapı içinde ve dışında süsleme yoktur.

 

GÖRPELİ TÜRBESİ

            Merkez ilçenin Görpeli Köyündedir. Türbenin yanında bir çeşme mahseni bulunmaktadır. Daha çok, çoçuğu yaşamayan ve olmayan kadınlar tarafından ziyaret edilir.

 

ÇAYIRALAN ÇERKEZ BEY TÜRBESİ

            Çerkez Bey 949/1842 yılında Bozok'lu tımar sahibi 966/1857 - 1855'de Kırşehirde Sancak Beyi olarak görülür. Türbe Kitabesine göre bu tarihte yapılmıştır. Türbe çayıralan Kümbetli Camiinin güneydo- ğusunda aynı avlu içerisindedir. Kare kaide üzerine oturan, sekizgen pirizma gövdeli, kuzeye açılan eyvanlı kubbelidir. şah Sultan Hatun türbesine Cok benzer Osmanlı türbeleri gibi yalın katlı ve kubbelidir. Sembolik lahit odasını dıştan sivri kemer silmeli üç dikdörtgen pencere aydınlatır. Kaş kemerli bir kapısı olan esas mezar odasına, dört basamaklı bir merdivenle inilir. Kare Planlı esas mezar odasının üzerine aynalı tonoz örter. İçeriyi rüzgar deliği aydınlatır.

 

ÇANDIR ŞAH SULTAN HATUN TÜRBESİ

            Yozgat'ın çandır ilçesindedir. 1500 yılında yapıldığı belirtilmektedir. Türbe,  Dulkadirli  Beyi Alaüddevle'nin oğlu şah Ruh'un karısı  Şah Sultan'a aittir. Şah Sultan Hatun türbesi, Anado- lu'daki eyvanli türbeler içinde önemlidir. Kümbeti altında kıriplası olan, düzgün kesme taşlardan örtülmüş sekizgen gövdeli içten  kubbe, dıştan piramidal çatıyla örtülü asıl bölümle buraya doğrudan eklenmiş beşik tonozlu derin eyvan bölümünden oluşmuştur. Kıripta ve gövdenin doğudaki  eyvana açılan iki kapısı düzgün profillerle

çevçevelidir. Kıriptaya üç basamaklı bir merdivenle inilmektedir. Kapı çerçevesi mermer profillidir. Duvar yüzeyinden hafif taşkın profillerle banak kemerli asıl girişin üzerindeki fazla derin olmayan beş sıralı mukarnasla değerlendirilmiştir. Mukarnas sıralarının altındaki boglukta içi katmerli çiçek motifleri vardır. Kubbenin ortasında armut veya  damla şeklinde sarkıtılmış kilit taşı bulunmaktadır. Yapının sekiz yüzeyinde dolaşan mermer levhalar üzerine kabartma harFlerle farsca beyitler yazılmıştır. Türbenin içerisinde şah Sultan'ın sembolik lahti bulunmaktadır.

 

KARABIYIK KÖPRÜSÜ

            Yozgat - şefaatli yolu üzerinde, Yozgat'a 38 Km. uzaklıkta doğu - batı  yönünde Kanak suyu üzerinde kurulmuştur. Kitabesi yoktur. Yavuz Sultan Selim tarafından (1516) Mısır Seferine giderken yaptırılmıştır. Ayaklar üzerine oturan üç sivri kemerli, iki alçak mahmuzlu, atmış santimetre yüksekliğinde korkuluk duvarıyla uçlarda ve ortada baba taşları olan beyaz kesme taştan yapılmış bir köprüdür. Köprü 54 m. boyunda, 4.5 m. enindedir. Kemer açıklıkları batıdan doğuya doğru 6.60 m. ve 7.50 m. kemer yüksekliği, 2.50 - 3.0 m.'dir. Köprünün ortasına doğru bir harpusdalık farkedilir.

 

KESİKKÖPRÜ

            Eski, KırSehir - Zile yolunda, Karamağara'nın 31 km. kuzeyinde Gekerek  suyu üzerinde kurulmuştur. çekerek Sulu Han'la birlikte (13. yy ortaları) aynı tarihlerde yapılmıg olmalıdır. Kuzeydoğu yönünde uzanan köprünün tamamı yıkılmıştır. Sadece iki uçdaki kemer boylarının bir kısmı kalmıştır. 5.5 m. eninde 65 m. boyunda ve tahminen 5 gözlüdür.

 

YOZGAT ŞEFAATLİ ÜZERİNDE BİR KÖPRÜ

            Yozgat - şefaatli yolunun 30. km.'sinde Delicenin (Kızılırmağın en büyük kollarından biri) bir kolu üzerinde, kuzey - güney doğrultusunda kurulmuş sarı kesme taş bir yapıdır. Mansap tarafından küçük bir kitabesi vardır. Kitabe kasten kazındığından sadece tarih kısmı okunabilmistir. Kitabesine göre Hicri 1310/Miladi 1894 - 1895 tarihinde yapılmıştır. Kemer açıklıkları 8 m. kemer yükseklikleri 3.20 m.'dir. İki seyment kemerli, kaynak tarafından iki yuvarlak mahmuzlu bir yapıdır. 28.5 m. boyunda 5 m. eninde 50 cm.'lik korkuluk duvarı olan bir köprüdür.

 

BEYLER KÖPRÜSÜ

            Yozgat - Boğazlıyan yolu üzerinde sarı kesme taştan yapılmış iki seyment kemerli bir köprüdür. Köprünün çok güzel yapılmış kitabesine göre, Hicri 1414 - 1316/ Miladi 1896 - 1898 taritıleri arasında Sultan Hamit zamanında yapılmıstır.