การระวังรักษากีตาร์

ถ้าคุณทนุถนอมกีตาร์ของคุณแบบเดียวกับที่คุณปฏิบัติต่อคนรัก เจ้ากีตาร์ตัวโปรดของคุณก็จะได้อยู่เป็นเพื่อนของคุณไปอีกหลายปี ต่อไปนี้เป็นข้อปลีกย่อยเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่คุณควรจะทราบเกี่ยวกับการรักษากีตาร์ ซึ่งส่วนใหญ่คำแนะนำเหล่านี้เป็นเรื่องธรรมดาที่คุณ ๆ ก็รู้กันอยู่แล้ว

การเปลี่ยนแปลงพอประมาณในสภาพดินฟ้าอากาศไม่มีผลเสียต่อกีตาร์ แต่การเปลี่ยนแปลงอย่างรุนแรงของระดับความร้อนหรือความชื้นสามารถทำให้เกิดความเสียหายแก่ไม้ทุกชิ้นที่บอบบาง ไม้โรสวูด, เมเปิ้ล, มะฮอกกานี, ซีต้าร์, สปรูซ และไม้อื่น ๆ ที่ใช้ในการทำกีตาร์ถูกเลือกขึ้นมาด้วยเหตุผลหลายประการ คือ ความก้อง, ความสวยงาม, ความแข็งแรง ฯลฯ แต่ไม้เหล่านี้ดูดซึมความชื้นจากอากาศ ทั้งดูดและเก็บความชื้นไว้ ไม้ที่ต่างชนิดกันนี้แตกต่างกันทั้งความแน่น และความโปร่ง ดังนั้นมันจึงมีดีกรีในการดูดซึมความชื้นที่ต่างกัน เนื่องจากกีตาร์มีความกลมกลืนกันด้วยแรงดึงที่เป็นน้ำหนักถ่วง ปัญหาจะเกิดขึ้นเมื่อไม้ของมันทำปฏิกิริยาไม่เท่ากันในการเปลี่ยนแปลงตามสภาพดินฟ้าอากาศ คือ ยืดและหดในระดับต่างกัน ความชื้นที่มากเกินไป อาจทำให้ไม้ยืดและทำการเกาะติดของมันหลวม ในขณะที่ความอบอ้าวที่เกิดขึ้นอย่างปัจจุบันทันด่วนและรุนแรง หรือความร้อนสูงสามารถทำให้ไม้หดตัวและแตก กีตาร์ที่ผลิตจากโรงงานส่วนมากแห้งสนิทขณะที่ออกจากโรงงาน ซึ่งถูกสร้างขึ้นในสภาพอากาศที่ควบคุมอย่างดี แต่ถึงอย่างไรไม่ว่าไม้กีตาร์ของคุณจะดีแค่ไหน และแม้จะผ่านการอบและเคลือบสีมาเท่าใด ความชื้นก็จะรั่วเข้าไปจนได้

คำแนะนำจากผู้ผลิตกีตาร์เกี่ยวกับความปลอดภัยจากความชื้นโดยเทียบเคียงมีประมาณ 65-85 % ทั้งกีตาร์สายเหล็กและไนล่อน การรักษาสภาพอากาศที่ดีสำหรับกีตาร์ของคุณก็เพียงการใช้ความเอาใจใส่นิดหน่อยเท่านั้น ในสภาพอากาศปานกลาง ไปจนถึงอบอ้าว วางผ้าชื้นน้ำชิ้นเล็ก ๆ หรือที่ทำความชื้นของกีตาร์ที่ราคาถูก ๆ ไว้ในช่องสายของกล่องกีตาร์ เพื่อไม่ให้กีตาร์มีสภาพอบอ้าวเกินไปในสภาพอากาศชื้นแฉะ มีที่ดูดความชื้นอย่างวิเศษอันเล็ก ๆ เรียกว่า SILICA GEL มีขายตามร้านถ่ายรูป ช่วยไม่ให้กีตาร์รับความชื้นมากไป ผู้เป็นเจ้าของกีตาร์ที่บอบบางมาก ๆ น่าจะมีไฮโกรมิเตอร์ (HYGROMETER) หรือเครื่องวัดความชื้นติดไว้ในกล่องสักอัน เพื่อเป็นการเตือนที่แม่นยำ หากเป็นไปได้ ควรเก็บกีตาร์ให้พ้นจากสภาพอากาศชื้น ๆ

อย่าลืมการป้องกันที่เห็นได้ชัด ๆ อย่างเช่น เก็บกีตาร์ให้พ้นจากเครื่องทำความร้อน ถ้าคุณอาศัยอยู่ในสภาพอากาศหนาวอย่าปล่อยให้มันเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงอย่างกระทันหัน เช่น การฝ่าความหนาวเหน็บไปปาร์ตี้ของเพื่อนโดยหอบเอากีตาร์ไปด้วย เมื่อไปถึงอย่านั่งใกล้ที่ผิงไฟในทันทีทันใด แทนที่จะทำเช่นนั้น คุณควรทิ้งกีตาร์ไว้ในกล่องสักพัก เพื่อมันจะได้ปรับตัวเข้ากับความอบอุ่นภายในบ้าน การทำเช่นนี้ช่วยไม้ให้น้ำยาขัดเงาแตกหรือเป็นรอย การเป็นรอยตำหนิจะเกิดขึ้นเมื่อน้ำยาขัดเงาไม่อุ่นตัวเร็วเท่าไม้ ไม้จะโปร่งแต่น้ำยาขัดเงาไม้ไม่สามารถปรับตัวตามทัน มันจึงแตกเป็นลายเส้นผมบนผิวหน้ากีตาร์ บริษัทกิ๊ปสันแนะว่าก่อนจะเอากีตาร์ที่อยู่ในอากาศเย็นไปเผชิญกับอากาศอุ่น คุณควร "พัด" มันด้วยฝากล่องขณะที่มันยังวางอยู่ในกล่อง

"ถ้าเห็นควันจาง ๆ ปรากฎบนกีตาร์ให้รีบปิดฝากล่องทันทีสัก 1 นาทีหรือมากกว่านั้น เมื่อความเย็นหมดไปจากไม้หน้าแล้วค่อย ๆ ยกกีตาร์ขึ้น เพื่อให้อากาศแผ่ซ่านไปรอบ ๆ ขอบและด้านหลัง ให้ส่วนต่าง ๆ เหล่านี้ได้ปรับตัวเข้ากับสภาพอากาศใหม่"

กีตาร์ไฟฟ้าและกีตาร์โปร่งส่วนมากทาแล็คเกอร์และอาจขัดเงาด้วยน้ำยาธรรมดา เครื่องดนตรีหรือน้ำยาขัดเงาที่ใช้อยู่กันตามบ้าน อย่างเพล็จ (PLEDGE) ของจอห์นสัน (JOHNSON) น้ำยาขัดเงาระดับเลวกว่านี้จะกัดน้ำยาเคลือบเดิมถ้าท่านนำมาใช้ จงเลี่ยงการอุดเสียงกีตาร์โปร่งโดยที่คุณไม่ตั้งใจเพราะการใช้ยาขัดเงาแห้งและน้ำยาขัดเงาหนาเกินไป สำหรับกีตาร์หายากที่ทาน้ำยาขัดเงาไว้ ควรใช้ผ้าแห้ง ๆ เช็ด แทนที่จะใช้ผ้าผสมน้ำยาขัดเงา น้ำยาขัดเงาที่เคลือบไว้หนา (เช่นบนกีตาร์ลำตัวตัน ของเฟ็นเดอร์ FENDER โดยทั่วไปจะไม่เกิดปฏิกิริยา และอาจขัดเงาด้วยน้ำยาขัดกีตาร์ทั่ว ๆ ไปได้) สำหรับกีตาร์ทั่วไปการลูบไล้ด้วยน้ำยาขัดเงานั้นจะช่วยลบรอยนิ้วมือ และสร้างความใหม่ให้กับตัวกีตาร์อีกด้วย

สายสะพายกีตาร์ที่เคลือบไวนิล (VINYL) ไว้ไม่ควรทิ้งให้ติดกับกีตาร์เมื่อมันอยู่ในกล่องไวนิล อาจทำให้เปื้อนและทำให้น้ำยาขัดเงาต่างไป

เวลาหิ้วกีตาร์ในกล่อง ควรให้ที่ปิดชี้ขึ้นมาทางตัวคุณ เพราะถ้าบานพับที่ฝากล่องลื่นหลุด และด้านหน้าเปิด กีตาร์ก็จะไม่หล่นง่าย ๆ เมื่อคุณอยู่ในรถหัดนิสัยให้เคยในการวางกีตาร์อยู่ในตำแหน่งอันปลอดภัย คือ จะต้องไม่ล้มถ้ารถหยุดกระทันหัน การล้มบนเวทีแสดงอาจแก้ไขได้โดยวางกีตาร์ไว้บนที่ตั้ง (STAND) ระหว่างพักแสดง

ที่ป้องกันไม่ได้ คือ กีตาร์มักถูกขโมย และบางครั้งก็ไม่มีวันกลับมาให้คุณได้เห็นอีกเลย คุณควรจดหมายเลขของกีตาร์ไว้ และทำเครื่องหมายถาวรไว้ในตำแหน่งที่ลับ ๆ (ข้างในลำตัว, ใต้ฝาปิดก้านเหล็ก) ในกรณีที่กีตาร์ถูกขโมย คุณก็อาจมีความหวังที่จะได้กีตาร์ตัวโปรดของคุณกลับคืนมาได้บ้างเมื่อคุณเกิดพบโดยบังเอิญในวันข้างหน้า คือ อาจจะเจออยู่ที่โรงจำนำหรืออยู่ที่บ้านเพื่อนของคุณเองก็ได้

ที่สำคัญอย่างยิ่ง คือ เมื่อคุณเล่นเสร็จแล้ว ก่อนจะเก็บกีตาร์ทุกครั้งควรที่จะเช็ดสายทุกเส้น ใช้ผ้าแห้งสะอาด (ผ้าเย็นที่ใช้แล้ว นำมาซักให้สะอาดก็สามารถใช้ได้ดีเหมือนกัน) นำมาจับสายบีบให้แน่นพอประมาณ แล้วรูดขึ้นลงตั้งแต่สะพานสายไปจนถึงบริดจ์ด้านล่างทุกเส้น แล้วชโลมน้ำมันให้ทั่ว น้ำมันที่ใช้ควรเป็นน้ำมันเช็ดสายกีตาร์โดยเฉพาะ (มีจำหน่ายตามร้านขายอุปกรณ์ดนตรีทั่วไป ราคาสูงสักหน่อย แต่รับรองว่าคุ้มค่ะ) ไม่ควรใช้น้ำมันเกรดต่ำ เพราะมันจะเป็นดาบสองคมที่คอยกัดกร่อนสายให้เสื่อมสภาพเร็วขึ้นในกรณีที่เป็นสายโลหะ ถ้าเป็นสายไนล่อน หรือสายเอ็น ให้ใช้ผ้าแห้งสะอาดเช็ดสายก็เพียงพอ หรือถ้าต้องการเช็ดน้ำมัน (ถ้าชอบให้สายลื่น) ในขณะเล่นก็ย่อมทำได้


< Back>

1