Her kullanıcı kendi bilgisayarını komple veya alt bölümler (sub directory) olarak paylaşıma açabilir veya kendine bağlı bir yazıcıyı başkalarının kullanımına açabilirler. Ancak paylaşıma açmanın belli bir takım kuralları vardır. Kullanıcıların bu kuralları tam olarak öğrenmeden/anlamadan kaynaklarını paylaşıma açmamalıdırlar.
Genellikle şirketlerde kişisel bilgisayarlara bağlı yazıcı hariç diğer kaynakların (alt klasörler) paylaşıma açılması uygun görülmemektedir. Bunun yerine kullanıcılar tarafından yaratılan dosyaların ana makina üzerinde saklanması ve diğer kullanıcıların buradan kullanmalarını sağlanması amaçlanmaktadır. Ancak gereken durumlarda paylaşımın nasıl olacağının bilinmesi gerekliliğinden burada konu anlatılacaktır.
Supervisor paylaşılan kaynakları kontrol etmekte ve gerekli durumlarda paylaşımlara/erişimlere müdahalelerde bulunabilmektedir. Bunun için gereksiz olarak kaynakları paylaşıma açılmaması zorunludur.
Bilgisayar üzerindeki herhangi bir klasörü paylaşım için açmanın iki farklı yöntemi vardır. Birincisi genel olarak Windows 95 paylaşım yöntemi, ikincisi Windows NT paylaşım yöntemidir. Ikisinin arasındaki en önemli fark Windows NT yönteminde kullanıcı bazında paylaşım vardır ve erişim kontrolleri daha geniştir.
Windows 95 paylaşım yönteminde, kaynak genel olarak salt okunur, işlem yapılabilir veya şifreye bağlı olarak paylaşıma açılabilir. Bu yöntemde paylaşıma açılan kaynağa herkes erişebilir veya şifre verilmişse şifreyi bilen kullanıcılar erişebilir. Ayrıca erişim kontrolü, salt okunur (read only) ve tüm itlemler (full access) teklindedir.
Windows NT paylatım yönteminde, paylaşıma açılacak kaynağa hangi kullanıcıların hangi erişim kontrolleri ile kullanacağı ayrıntılı biçimde tanımlanmaktadır. Bu yöntem daha güvenlikli olup kullanıcı bazında paylaşım demektir. Erişim kontrollerine ilave olarak şifrede vermek mümkündür.
Burada iki yöntemde anlatılacaktır. Ancak kaynakları paylaşıma açma işlemlerini yapmadan önce kullanıcıların supervisor’a bilgi vermeleri gerekmektedir. Işlemlerin supervisor denetiminde yapılması kullanıcılar açısından daha yararlıdır.
Windows 95 Kaynak Paylaşım Yöntemi :
Masa üstündeki bu ikonu (Bilgisayarım) çift tıkladığınızda ekrana açılan pencerede disk sürücüsü C, disket sürücüsü ve diğer bilgiler yer alır. Burada da, C disk sürücüsü veya varsa CD-ROM veya disket sürücüleri aşağıda anlatılacak yöntemle paylaşıma açılabilir.
Paylaşıma açılan bir kaynak aynı yöntemlerle paylaşımı kaldırılabilir. Aynı şekilde paylaşılan kaynağa erişim kontrolleri değiştirilebilir. Bütün bunlar kullanıcı ile kaynağı kullanacaklar arasındaki yapılacak işlemlere bağlıdır.
Bunlardan C disk sürücüsünün üzerinde tekrardan çift tıklandığında disk üzerinde var olan alt klasörler gözükür.
Şekil 6
Bunların içinden istenilen alt klasörün üstüne gelip mouse sağ tuşuna basıldığında yanda gösterilen şekilde ekrana bir menü gelir. Bu menü içinde “Sharing” (paylaşım) seçeneği seçilirse klasör ve/veya dosya paylaşım işlemine başlanmış olur.
GKullanıcılar, bu menüdeki diğer seçenekleri kullanmamalıdırlar.
Şekil 7
Not Shared : Paylaşıma açılmış olan kaynağın paylaşımını kaldırmak içindir.
Shared As : Kaynağı paylaşıma açmak için işaretlenmelidir.
Share Name : Paylaşıma açılacak olan kaynağa verilecek olan isim. Ilk olarak kaynağın ismi gelir ancak kullanıcı tarafından değiştirilebilir.
Comment : Paylaşıma açılacak olan kaynak hakkında açıklama yazılabilecek alan.
Read-Only : Paylaşıma açılacak olan kaynak yalnızca okunabilir. Bu klasördeki dosyaları kullanıcılar açabilirler ancak değişiklik/iptal/yeni işlemleri yapamazlar. Istenirse Read-Only Password alanına şifre yazılarak şifre girişi ile erişim kontrolü sağlanabilir.
Full : Paylaşıma açılacak olan kaynak üzerinde bütün işlemler (yeni/değişiklik/silme) yapılabilir anlamındadır. Istenirse Full Access Password alanına şifre yazılarak şifre girişi ile erişim kontrolü sağlanabilir.
Depends on Password : Bu seçenek itaretlenirse Read-Only Password ve Full Access Password alanlarına ayrı ayrı şifrelerin girilmesi gerekecektir. Böylece bu kaynağa ; salt okunur işlemler için ayrı bir şifreyle, tüm işlemler için ayrı bir şifreyle erişim sağlanmiş olacaktır.
Işlemlerin sonucunda kullanıcı “ Apply “ butonuna basarak uygulamaya geçmit olacaktır. Bundan sonra diğer kullanıcılar bu kaynağa erişimleri mümkündür. Ancak şifre verilmişse erişecek olan kullanıcıların şifreleri bilmeleri sağlanmalıdır.
Windows NT Kaynak Paylaşım Yöntemi :
Bu yöntemin işlem adımları daha uzun ve daha karmaşık olduğu önceden bilinmelidir. Bunun için supervisor kontrolünde işlemleri yapılması daha uygundur. Kullanıcıların bu işleme başlamadan önce açılmiş bütün programları kapatmaları tavsiye edilir.
Ilk olarak START (Başlat) menüsü / Settings (Ayarlar) / Control Panel (denetim masası) seçilmelidir. Daha sonra Network (ağ) ikonu mouse sol tuşuyla çift tıklanarak açılmalıdır. Ekrana gelen penceredeki “Access control” (eritim denetimi) seçilmelidir. Bu ekranda “user-level access control” (kullanıcı seviyesi erişim denetimi) işaretlenmelidir. Bu takdirde altta network domain name adını gösteren yazı çıkacaktır. Kullanıcı OK tuşuna bastığında ekranda oturumun kapanması gerektiği mesajı çıkacaktır. Kullanıcı YES tuşuna basarak bilgisayarın kapatılıp açılmasını sağlamalıdır.
Bilgisayar açıldıktan sonra kullanıcı network sistemine girmiş olmalıdır. Bu işlemlerden sonra bilgisayar kullanıcı bazlı kaynak paylaşım işlemlerine hazırdır.
Masa üstündeki bu ikonu (Bilgisayarım) çift tıkladığınızda ekrana açılan pencerede disk sürücüsü C, disket sürücüsü ve diğer bilgiler yer alır. Burada da, C disk sürücüsü veya varsa CD-ROM veya disket sürücüleri aşağıda anlatılacak yöntemle paylaşıma açılabilir.
Bunlardan C disk sürücüsünün üzerinde tekrardan çift tıklandığında disk üzerinde var olan alt klasörler gözükür.
Şekil 8
Bunların içinden istenilen alt klasörün üstüne gelip mouse sağ tuşuna basıldığında yanda gösterilen şekilde ekrana bir menü gelir. Bu menü içinde “Sharing” (paylaşım) seçeneği seçilirse klasör ve/veya dosya paylaşım işlemine başlanmış olur.
GKullanıcılar, bu menüdeki diğer seçenekleri kullanmamalıdırlar.
Şekil 9
Not Shared : Paylaşıma açılmış olan kaynağın paylaşımını kaldırmak içindir.
Shared As : Kaynağı paylaşıma açmak için itaretlenmelidir.
Share Name : Paylaşıma açılacak olan kaynağa verilecek olan isim. Ilk olarak kaynağın ismi gelir ancak kullanıcı tarafından değiştirilebilir.
Comment : Paylaşıma açılacak olan kaynak hakkında açıklama yazılabilecek alan.
Kullanıcı bundan sonra paylaşıma açacağı kaynağa hangi kullanıcıların hangi erişim seviyesinden bağlanacaklarını belirtmesi gerekmektedir. Bunun için ekrandaki “Add” (ekle) butonuna basmalıdır.
Şekil 10
Kaynağa erişebilecek kullanıcılar ve erişim seviyeleri buradan yapılacaktır. Kullanıcı listeden bir veya birden fazla kullanıcı kodu seçebilir. Kullanıcı kodu üzerine gelindiğinde ;
Read Only à butonuna basarsa seçilen kullanıcı kod, kaynağa salt okur olarak erişecektir.
Full Access à butonuna basarsa seçilen kullanıcı kod, kaynağa tüm işlemler bazında erişecektir.
Custom à butonuna basarsa seçilen kullanıcı kod, kaynağa belirtilecek erişim seviyesinden erişecektir. Bunla ilgili detaylar aşağıda verilmiştir.
Şekil 11
Burada örnek olarak Ao01 kullanıcı kontrollü erişim seviyesinden kaynağa erişmesi seçilmiştir. Buradaki seçenekler :
[ R] ead Files : Erişilen klasördeki dosyalar okunma amacıyla açılabilir.
[ W] rite Files : Eritilen klasördeki dosyalarda değişiklik yapılabilir.
[ C] rite Files and Folders : Eritilen klasörde yeni dosya ve yeni alt klasör açabilir.
[ D] elete Files : Eritilen klasörde dosya silebilir.
Change File A[ t] tributes : Erişilen klasörde bulunan dosyaların özelliklerini (read-only/system/hidden) değiştirebilir.
List [ F] iles : Erişilen klasördeki dosyaları listeleyerek isimlerini görmek içindir.
Change [ A] ccess Control : Paylaşıma açılan kaynağa erişim seviyelerini değiştirmek içindir.
Bu erişim seviyelerinden birkaçı aynı anda işaretlenebilir.
Seçim sonrasında ekrana bir önceki ekran gelecektir.Burada OK butonuna basılmalı ve Şekil 9 ekranında ilk önce APPLY butonuna basılarak uygulama aktif hale getirilir daha sonra OK butonuna basılırak işlemlerden çıkılır.