De Futuristen uit het Oosten
Toevoeging bij 'Vulpecula's visie'
Toen ik onlangs in mijn archief snuffelde op zoek
naar ongepubliceerde werken, trof ik tot daar onder andere een
aan Krasnayin gerichte brief aan. Het gaat om een begeleidende
brief bij de recensie op zijn werk 'De Mistvaart van Montgolfier',
waarin ik het begrip Statische en Dynamische Kwaliteit nader
uitleg. De brief dateert van 3 juli 1997, wat bij de Vulpecula-kenners
een belletje zal doen rinkelen. Ze staat dan ook vol met Oosters
aandoende quatsch.
Hieronder volgt een ongewijzigd ( vreemd genoeg spreek ik over 'de
lezers van deze brief'. Was ik er reeds van op de hoogte dat ze
zou gepubliceerd worden? ) extract uit de brief:
Voor diegenen onder de lezers van deze brief die niet bekend
zijn met het begrip Satori: Satori is iets dat niet in woorden
vatbaar is, vergelijkbaar met de Tao of het Nirwana. Het enige
dat men kan hopen te bereiken door over Satori te praten, is
wijzen in richting waarin Satori te vinden is. Het is echter
belangrijk om te benadrukken dat de beschrijving niet mag worden
verward met Satori zelf: dat is de boodschap van het beroemde Zen-gezegde
" Do not confuse the moon ( Satori ) with the finger that
points at it.( de beschrijving ervan ) "
Welnu, Satori ( Dit is de achtste maal dat ik het woord Satori
heb gebruikt. ) ( Fout, het is de negende. ) is hetgeen Pirsig 'Dynamische
Kwaliteit' noemt: alles wat origineel is, nieuwe waarnemingen en
gedachten, kunst, gevoelens; het staat voor de verandering van
iets. Dit in tegenstelling tot 'Statische Kwaliteit', die het
routinematige, het analytische en het logische voorstelt; het
staat voor alle vaststaande patronen.
Wanneer een kunstenaar iets creëert, is dat Dynamische Kwaliteit;
wanneer ditzelfde kunstwerk echter nog eens gemaakt wordt, bezit
ze slechts weinig Dynamische Kwaliteit en bezit het Statische
Kwaliteit.
Toen Copernicus de Aarde bij zijn kraag vatte en uit het centrum
van het heelal kegelde, was dat een Dynamische daad. Toen dit
denkbeeld echter algemeen aanvaard werd, werd het een Statisch
patroon.
Het Dynamische ligt altijd aan de oorsprong van het Statische (
" De Tao is de moeder van alle dingen " ) en zorgt
ervoor dat de wereld uit zijn routineuze activiteiten wordt
geduwd, om op andere rails terecht te komen. ( Let ook op de
onbedoelde, lichte woordspeling routineus - rails en de
alliteratie ervan )