อุทยานแห่งชาติผาแต้ม มีเนื้อที่ครอบคลุมอยู่ในท้องที่ อำเภอโขงเจียม อำเภอศรีเมืองใหม่ และอำเภอโพธิ์ไทร จังหวัดอุบลราชธานี ประกอบด้วยสภาพป่า ที่อุดมสมบูรณ์ สัตว์ป่านานาชนิด มีจุดเด่นที่สวยงาม ตามธรรมชาติมากมาย เช่น ผาชัน น้ำตกสร้อยสวรรค์ เสาเฉีลียง ถ้ำปาฏิหารย์ ภูนาทาม เป็นต้น อีกทั้งยังได้มีการค้นพบ ภาพเขียนสีโบราณ สมัยก่อน ประวัติศาสตร์ อายุราว 3,000 - 4,000 ปี ที่บริเวณ ผาขาม ผาแต้ม ผาเจ็ก ผาเมย และถือได้ว่า เป็นอุทยานแห่งชาติ แห่งแรกใน ประเทศไทย ที่มีแม่น้ำโขง ซึ่งเป็นเส้นกั้นพรมแดน ระห่าวงประเทศไทย และประเทศลาว เป็นแนวอุทยานแห่งชาติที่ยาวที่สุด ทำให้สามารถมองเห็นทิวทัศน์ป่าเขา ทางฝั่ง ประเทศลาวได้เป็นอย่างดี

พรรณไม้และสัตว์ป่า
    สภาพป่าโดยทั่วไปเป็นป่าเต็งรังเสียส่วนใหญ่ ตามพื้นที่ที่มีหิน โผล่ลักษณะเป็นป่าโปร่งต้นไม้แคระเกรนแต่มีความสวยงามตามธรรมชาติ พันธุ์ไม่ที่สำคัญ ได้แก่ เต็ง รัง เหียง ประดู่ และเหมือดต่างๆ ไม้พื้นล่างเป็นพวกป่าไผ่หญ้าต่างๆ ข่อยหิน และยังมีไม้ดอกที่สวยงาม ขึ้นอยู่ตามซอกหินทั่วไปเช่น หยาดน้ำค้าง แดงอุบล เอนอ้า เหลืองพิสมร ตลอดจมมีพุ่มไม้จำพวกดุสิตา สร้อยสุวรรณ ทิพยเกษร กระดุมเงิน ขึ้นอยู่เป็นจำนวนมากกระจาย ทั่วพื้นที่สภาพป่า จะเปลี่ยนเป็นป่าดิบแล้ง ในบริเวณที่ราบลุ่ม แถบริมห้วย หรือริมแม่น้ำเนื่องจาก มีความ ชุ่มชื้นพอประมาณตลอดปี พันธุ์ไม้ที่สำคัญได้แก่ ยาง กระบาก รกฟ้า ตะแบกเลือด เขล็ง แดง ไม้พื้นล่างเป็นพวกไม้เถา ไม้เลื้อยต่างๆ นอกจากนี้ ยังพบป่าสนสองใบที่ขึ้นเองตามธรรมชาติ กระจัดกระจาย ในส่วนที่เป็นพื้นที่ราบบนภูต่างๆทั่วพื้นที่
    สัตว์ป่าประเภทเลี้ยงลูกด้วยนมขนาดใหญ่ยังไม่พบ แต่ขนาดเล็กลงมาที่พบได้ทั่วไป เช่น อีเห็น สุนัขจิ้งจอก กระต่ายป่า อีเก้ง ชะมด บ่างในฤดูแล้งเมื่อระดับน้ำ ในแม่น้ำโขงลดลงมากจะพบเห็น สัตว์ป่าประเภทหมูป่า เลียงผา ว่ายน้ำข้ามมาจากฝั่งประเทศลาว อยู่เสมอๆ เนื่องจากอาณาเขตบางส่วนอยู่ในลำน้ำโขงมี ปลาน้ำจืดชนิดต่างๆ มากมาย นกนานาชนิดที่พบเห็น เช่น นกขุนทอง นกยูง เหยี่ยว อีกา นกขุนแผน นกกระเด็น เป็นต้น

    จุดที่น่าสนใจ
    ผาแต้ม เมื่อดูจากแม่น้ำโขงจะเห็นเป็นหน้าผาสูงที่สวยงามจามธรรมชาติ ในบริเวณที่เป็นหน้าผาจะปรากฎภาพเขียนสีโบราณโดยฝีมือมนุษย์ยุดก่อน ประวัติศาสตร์ เรียงรายตามความยาวของหน้าผาติดต่อกันยาว 180 เมตร มีไม่ต่ำกว่า 300 ภาพซึ่งเป็นจำนวนภาพเขียนสีโบราณที่มากที่สุด ณ ภูผาแห่งนี้ เราจะพบภาพเขียนโบราณอยู่ 3 กลุ่มด้วยกันคือ กลุ่มที่อยู่ผาขาม กลุ่มผาแต้ม และกลุ่มภาพเขียนที่ผาหมอน ซึ่งต้องเดินลงไปเบื้องล่าง จึงจะเห็นภาพเหล่านี้นับเป็นสิ่งที่น่าภูมิใจเป็นอย่างยิ่งของคนไทยทุกคน ที่ได้มีการค้นพบภาพเขียนสีโบราณที่ผาแต้มแห่งนี้ ซึ่งนักโบราณคดี ได้ทำการสำรวจและ พิสูจน์แล้วลงความเห็นว่า ภาพเขียนสีเหล่านี้ เป็นวัฒนธรรมสมัยก่อนประวัติศาสตร์ ซึ่งมีอายุประมาณ 3,000 - 4,000 ปีมาแล้ว และเป็นภาพเขียนสีที่มีขนาดใหญ่และมีจำนวนมากที่สุด เท่าที่เคยค้นพบในประเทศไทยและมากที่สุดในโลกด้วย

ผาเจ็ก - ผาเมย ลักษณะเหมือนบริเวณผาแต้มและประกำภาพเขียนสีโบราณอยู่เช่นกัน ถึงแม้ว่าภาพเขียน จะมีจำนวนภาพน้อยกว่าก็ตาม แต่ลักษณะภาพเขียนสีที่พบจะแตกต่างกันมาก
ผาภูขาม ภูเขาหินทราย ข้างบนเป็นลานหินเรียบด้านล่าง เป็นบริเวณที่ ปรากฎภาพเขียนสีโบราณ เมื่อยืนดูอยู่ด้านบนจะเห็นทิวทัศน์ตามริมแม่น้ำโขงสุดสายตา เป็นทิวทัศน์ของป่าเขาและลำน้ำสวยงามมาก
ภูกระบอ เป็นภูหินทราย มีเสาเฉลียงเป็นจำนวนมากตั้งเรียงรายกระจายทั่วพื้นที่ ดูลักษณะคล้ายเสาหิน