Doğalgaz Cihazlarının Verimli Kullanılması için Öneriler
Doğalgaz ile çalışan cihazlar, işletme(çalıştırma)
maliyetlerini azaltırlar. Çünkü doğalgaz diğer yakıtlara oranla en ucuz
ve verimli yakıttır. Bununla birlikte doğalgazın verimli kullanılabilmesi
için bazı kurallara uymak gerekir. Ev ısıtması, sıcak su eldesi ve pişirmede
doğalgazın verimli kullanılabilmesi için verebileceğimiz öneriler şunlardır:
Ev Isıtması:
1. Çatı
izolasyonunuz yetersiz ise izolasyonunuzu uygun bir şekilde yaptırınız.
Çatınızdaki ısı kaybınız %20 civarındadır. Bu şekilde ısıtma maliyetinizi
azaltabilirsiniz.
2. Sistemlerinize ısı ayarlı termostat monte ettirdiğinizde veya
ısı ayarlı termostatı bulunan cihazlar kullandığınızda gaz tüketiminiz optimize
olacaktır.
3. Kapı ve pencerelerinizi yeniden yaptırırken izoleli malzemeler
tercih ediniz. Konutlardaki tüm ısı kaybının %15’i pencere ve kapılardan
olmaktadır. Mevcut izolesiz kapı ve pencerelerinizin kenarlarındaki boşlukları
pencere süngeri ile kaplayınız.
4. Doğalgaz sobası kullanıyorsanız, soba filtrenizi cihazı kullanmaya
başladığınız mevsime girdikten sonra her ay kontrol ediniz, gerekiyorsa
değiştiriniz.
5. Verimli kullanma oda konforu 19 derecedir. Oda termostatı olduğunda
1 derece düşer ve yakıt tüketiminde %6 tasarruf sağlanır.
6. Termostatınızı, bir günden fazla evden uzak kalacaksanız, kapatınız.
7. Sıcaklığın içeride kalması için geceleri perdelerinizin örtülü
olması büyük enerji tasarrufu sağlar. Pencerelerinizden güneş çekildiği
zaman perdelerinizi kapatınız.
8. Soğuk havalarda sıcaklığı içeride tutmak için duvar veya pencere
klimalarının dış havayla temas eden bölgelerini engelleyiniz. Tüm ısı kayıplarının
%10’u yeniden ısıtılmak zorunda olan hava hareketlerinden dolayı gerçekleşir.
Fakat bacalı veya bacasız tipte doğalgaz cihazlarının bulunduğu ortamlarda
bulunması zorunlu olan 100 cm2 net geçişli havalandırma menfezini kesinlikle
kapatmayınız.
9. Radyatörleri mobilya ve benzeri eşyalar veya perdeler ile engellemeyiniz,
kapatmayınız. Radyatörler örtülürse %15 yakıt tüketimi artar.
10. Doğalgaz tüketim cihazı satın almak istediğinizde verimi yüksek
olanı tercih ediniz.
11. Pişirme ocağını ısınma amaçlı kullanmayınız.
12. Bulunduğunuz ortamın konfor şartlarına uygun olarak ısınma cihazını
ayarlayınız.
13. Bacalı cihazları dolapların içerisine yerleştirmeyiniz. Bu durum
cihazların ortamdan yanma havası almasını engeller ve yanma verimi düşer.
Sıcak Su:
1.Sıcak Su Termostatınızı 50°C’ye ayarlayınız. Aşırı sıcak su sadece
fazla enerji tüketmez aynı zamanda insan cildi için yanık tehlikesi oluşturacağı
için sağlıksızdır.
2.Su ısıtma kontrol vanasını “pilot” konumuna getiriniz, eğer evden
bir hafta veya daha fazla uzak kalacaksanız kapatınız.
3.Elle bulaşık yıkarken soğuk su ile durulama yapınız, bulaşık
makinesinde yıkama yapıyorsanız makineyi tam dolu olarak çalıştırınız.
4.Sıva üstünden döşenmiş sıcak su borularının yalıtımını yapınız.
5.Yeni bir su ısıtıcısı alırken enerji verimi yüksek modelini tercih
ediniz.
Ocak veya Fırının
Verimli Kullanılması
1.
Eğer pişirme tarifinde belirtilmiyorsa fırınınıza ön ısıtma yapmayınız.
2. Fırın kapağını yemek pişirirken açmayınız.
3. Üst yakıcı alevini tencere veya tavanızın boyutu kadar açınız.
4. Pişirme başladıktan sonra yavaş yavaş kaynatınız.
5. Zaman ve sıcaklık talimatlarına uyarak pişiriniz.
6. Kullanılmayan ocak brülörlerini (gözlerini) kapatınız.
7. Pişirme esnasında yemek kaplarını kapalı tutunuz.
8. Pişirme ocağını ısınma amaçlı kullanmayınız.
Doğalgazın Güvenli Kullanımı
İGDAŞ, 1992'den beri İstanbul'a doğalgazı güvenli ve yüksek kaliteli olarak
sunmayı ilke edinmiştir. Bu ilke çerçevesinde İGDAŞ, abonelerini tüm iletişim
kanallarını kullanarak sürekli bilgilendirmektedir. Aşağıda doğalgazın güvenli
kullanılmasına ilişkin öneriler bulacaksınız:
Evinizde Ağır
Bir Gaz Kokusu Duyarsanız Ne Yapmalısınız?
Aslında kokusuz bir gaz olan doğalgaz, doğalgaz kaçağı olması durumunda
kolayca anlaşılabilmesi için çürük sarımsak kokusuyla kokulandırmıştır.
Benzer bir koku duyduğunuzda;
• Kapı ve pencereyi açıp, ortamı havalandırınız.
• Ana vanayı kapatınız.
• Çakmak - kibrit yakmayınız.
• Elektrik ekipmanlarını açmayınız, kapamayınız veya fişten çekmeyiniz.
• Kapı zilini kullanmayınız ve kullandırmayınız.
• Kıvılcım çıkarabileceği için telefonunuzu kullanmayınız.
• Gaz kokusu olan mekanı herkesin boşaltmasını sağlayınız.
• Komşunuzdan veya en yakın bir yerden İGDAŞ 187 Doğalgaz Acil Hattını
arayınız.
• 187'ye ulaşamazsanız itfaiyeyi arayınız.
• Koku bodrumdan geliyorsa bodruma girmeyiniz.
• Arızayı kendiniz gidermeye çalışmayınız.
• Eğer gaz cihazınızın yakınında hafif bir gaz kokusu hissederseniz
pilot ateşiniz arızalı demektir. Cihazınızı onarım için servisine gösteriniz.
Binaların Dışında Gaz Kokusu Duyarsanız
Ne Yapmalısınız?
• Binaların dışında gaz kokusu algıladığınızda hemen 187 nolu DOĞALGAZ
ACİL telefonunu arayarak ihbar yapınız.
• Bu mekandaki insanları uyarınız,
• Aşırı bir gaz kaçağı varsa o bölgenin elektriğini kestiriniz,
• Kordon altına alınmasını ve trafiğin durdurularak bölgenin güvenlik
altına alınmasını sağlayınız.
• Gaz kokusu bina dışında olsa dahi, gaz kaçağı çevredeki yakın binalarda
ve özellikle de bodrum katlarında olabilir. Bu durumda kesinlikle bodruma
girmeyip 187 acil müdahale ekibini uyarınız.
İhbar verilirken dikkat edilecek
hususlar şunlardır:
• Adınız, soyadınız ve telefon numaranız
• Gaz kokusu alınan bölgenin adresi ve tarifi
• Gaz kokusunun yoğunluğu (az, çok, aşırı ... vb.)
İGDAŞ Acil Müdahale Ekibi geldiğinde kendilerine
yardım ediniz.
Apartman boşluğunda Gaz Kokusu
Duyarsanız Ne Yapmalısınız?
• Ortamı havalandırmak için bina giriş kapısı ile aydınlığa açılan
tüm pencereleri açınız
• Bina girişindeki ana doğalgaz giriş vanasını kapatınız
• Sigara içmeyiniz ve kibrit, çakmak ve ateş yakmayınız.
• Elektrikli cihazlarınızı çalıştırmayınız, çalışır durumda olanları
kapatmayınız.
• Elektrik düğmelerini ve kapı zillerini kullanmayınız.
• Asansör ve benzeri cihazları çalıştırmayınız.
• Gaz kaçağının olduğu binada telefonları kullanmayınız.
• İGDAŞ 187 Doğalgaz Acil Hattına haber veriniz.
• Apartman yöneticisine haber veriniz.
Genel Güvenlik
Önerileri
• Yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı maddeleri doğalgaz yakıcı cihazlarınızdan,
sayaçlarınızdan ve tesisatınızdan uzak tutunuz.
• Elektrik tesisat ve cihazları ile telefon ve kızgın su borularının
doğalgaz tesisat ve cihazlarına olan mesafesi en az 30 cm olmalıdır. Bu
nedenle elektrikli alet ve kabloları asla doğalgaz tesisatına asmayınız
ve sarmayınız.
• Doğalgaz tesisat borularının aktif inşaat malzemeleri ile temasına
engel olunuz. Tesisatınızı korozyona karşı koruyunuz.
• Binanızın ana kapama vanasının yerini öğrenerek ani bir müdahale
durumunda yapacaklarınızı tasarlayınız.
• Doğalgaz tesisatını kendi amacı dışında ( elektrik, topraklama
hattı vb.) kullanmak kesinlikle tehlikeli ve yasaktır.
• Doğalgaz tesisatı borularını taşıyıcı yapı elemanı olarak kesinlikle
kullanmayınız.
• Doğalgaz tesisatı borularını dolap veya asma tavan içinde bırakmayınız.
• İGDAŞ tarafından mühürlenmiş vanalar , sayaçlar ve regülatörler
yalnızca İGDAŞ yetkilileri tarafından açılabilir.
• Doğalgaz tesisatınızda veya cihazınızda yapmak istediğiniz tadilatları
yeterlilik almış firmalara yaptırmanız zorunludur. Ehliyetsiz ve yeterliliği
olmayan firmalara kesinlikle tadilat yaptırmayınız.
• Doğalgaz cihazlarınızın bakımlarını yetkili servislerine
yaptırınız.
• Gaz veya ısı üreten cihazlarınızın yanına veya aynı odaya benzin solventler,
cila sprey boyalar, spreyli böcek ilaçları ve benzer basınçlı kutular
gibi patlayıcı ürünler koymayınız. Bu tip uçucu ve patlayıcı ürünleri
gaz cihazlarının yanından uzak tutmakla birlikte çocukların ulaşamayacağı
kapalı bir yerde muhafaza ediniz.
• Çocuklara gazın nasıl koktuğunu ve bu kokuyu duyduğunda yapması gerekenleri
öğretiniz.
• Çocuklara ateşle oynamamalarını, doğalgaz cihazlarını kurcalamamalarını
ve bunlara tutuşabilir maddelerle yaklaşmamalarını öğütleyiniz.
Doğalgaz
Cihazlarıyla İlgili Güvenlik Önerileri
Cihazlarınızın verimli ve güvenilir çalışmasını istiyorsanız imalatçının
kullanma klavuzuna ve İGDAŞ’ın talimatlarına uyunuz. Düzgün monte edilmemiş
veya bakımı iyi yapılmamış cihazlar zehirli bir gaz olan karbonmonoksit
üretirler. Doğalgaz cihazlarında karbonmonoksit gazına sebep olan durumların
bazıları şunlardır:
• Cihazın yakıcı bölümlerinde özel sargının iyi yapılmamış olması
veya toz olması.
• Bacaların tıkanması.
• Temiz hava girişinin engellenmesi.
Karbonmonoksit her ne kadar renksiz, tatsız kokusuz
olsa da karbonmonoksiti solumak, bulantıya, baygınlığa, soğuk algınlığına
ve benzer semptomlara neden olur. Aşırı oranda karbonmonoksite maruz kalmak
ölüme neden olur. Eğer doğalgaz cihazınızın iyi çalışmadığından şüpheleniyorsanız
yetkili servis elemanları tarafından bakımını yaptırınız.
Pişirme ocakları ve bacalı doğalgaz cihazları 12 m3
den daha küçük hacimlere yerleştirilemezler. Bu tip cihazların bulundukları
mahalden en az 100 cm2 net geçişli atmosfere açılan havalandırma menfezleri
bulunmalıdır. Bu menfezler sürekli açık kalmalıdır. Menfezin cihaz karşısındaki
duvar veya pencereden açılmasına özen gösterilmelidir. Ayrıca konulacakları
hacimlerin büyüklüğü ne olursa olsun bacalı cihazlar açık balkon, yatak
odası, banyo, WC gibi yerlere konulmadığı gibi banyo, WC ve yatak odalarından
duman boruları geçirilerek baca bağlantısı yapılamaz.
Bacalı cihazların bulunduğu bölümde iyi çekiş yapan
bir baca bulunmalı ve cihaz mutlaka bu bacaya bağlanmalıdır. Atık gaz
boruları kapı ve pencere gibi yapı elemanlarından en az 20 cm uzakta olacak
şekilde yerleştirilmelidir. Gaz cihazlarının ısınan dış yüzeyleri ile
kullanılan eşyalar arasındaki açıklık en az 50 cm olmalıdır. Denge bacalı
( hermetik ) gaz cihazlarının bacaları mutlaka atmosfere açık, hava sirkülasyonu
olan yerlere bağlanmalıdır.
Bacalı cihazlar yanma için gerekli olan havayı bulundukları
ortamdan almaktadırlar. Estetik kaygılar nedeniyle bu cihazların bir dolap
içine alınmaları yanma için ihtiyaç duyacağı taze havayı engellemektedir
ve yanma kalitesini düşürmektedir.
Su Isıtıcılarına
Yönelik Güvenlik Önerileri
• Su ısıtıcısını yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı maddelerin konulduğu
yerlere monte etmeyiniz.
• Su sıcaklığını düşük tutmak haşlanma kazalarından
insanı korur. Çocuklar, özürlüler ve yaşlı insanlar genelde haşlanmadan
kaynaklanan yaralanmaların iyileşmesinde zayıf ve dirençsizirler. Su sıcaklığının
50°C'nin üzerinde olması ciddi yanıklara ve haşlanmaya hatta ölümlere
sebep olabilir. Sıcaklığı ayarlamadan önce su ısıtıcısı kullanım talimatnamesini
mutlaka okuyunuz.
Çatı İzolasyonu
Güvenliği
Çatı izolasyonu enerji faturalarının düşük gelmesine yardımcı olur. Ancak
doğru izolasyon yapılmadığı takdirde yangın çıkma tehlikesi mevcuttur.
Dolayısıyla yalıtım yapmayı düşünüyor veya halihazırda yapmışsanız şu
güvenlik önlemlerine dikkat ediniz.
• Yalıtımı; fırınlar, su ısıtıcıları, fan motorları,
kapı zili transformatörleri, bacalar ve gaz yakıcı cihazlar ve benzeri
ısı kaynaklarından uzak tutunuz.
• Bu tip ısı kaynaklarının çevresine yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı
olmayan yalıtımlar monte ediniz.
• Yalıtımı mümkün olduğunca çıplak ve tüplü tellerden uzak tutunuz.
• Çatı veya saçak borularını kapatmayınız. Çatınızı periyodik olarak
yalıtımın bozulması ihtimaline karşı kontrol ediniz.
Doğalgaz Yangınlarında Alınacak
Önlemler
Hemen söndürülmesi gereken diğer birçok yangın
çeşidinden farklı olarak; gaz yangınlarının söndürülmesinde uygulanacak
genel kural önce gaz akışını kesmek, sonra söndürmektir. Bu nedenle, gaz
yangınını derhal söndürmeye kalkışmamalı, gaz akışı kesilene kadar yanmasına
izin verilmelidir. Bu arada, gaz kesilerek yangın söndürülünceye kadar,
yakındaki yanabilir maddelerin, yanan gazdan yayılan ısıyı absorbe ederek
tutuşmasını önlemek için mümkünse uzaklaştırılması veya çevresi su ile soğutularak
korunması gerekmektedir. Eğer akan gazı kesecek vanayı kapamak için, yangının
söndürülmesi mutlaka gerekiyorsa, çok kısa bir sürede gaz alevleri söndürülerek
vana kapatılmalıdır.
Gaz alevleri karbondioksitli ya da diğer tip söndürücülerle söndürüldüğünde,
yanmamış gaz akmaya devam ederse, çok büyük bir olasılıkla, havayla patlayıcı
bir karışım yaparak herhangi bir tutuşma kaynağına eriştiğinde patlamaya
neden olur. Bu patlama ise gazın yanmasından dolayı oluşabilecek zarardan
çok daha fazla bir zarar meydana getirebilir. Bu nedenle öncelikle gaz akışının
kesilmesine büyük önem gösterilmelidir.
Baca Yangınlarının Önlenmesinde Doğalgazın
Önemi
Doğalgaz temiz bir yakıt olduğu için yanmasından
dolayı bacalarda is veya kurum oluşturmaz. Ancak yeni doğalgaz kullanıcıları,
kullandıkları eski yakıtlardan dolayı bacalarda birikmiş olan kurum ve isleri
temizlettirirlerse daha verimli ısınırlar.
Baca temizliğinin yaptırılması konusunda, müşterilere
gönderilen tüm doğalgaz faturalarının ön yüzünde uyarılar bulunmaktadır.
Bacaların temizliği ve standartlara uygunluğu hem tam yanma ile yakıt
tasarrufu sağlar, hem de baca yangını çıkma ihtimalini ortadan kaldırır.
Baca yangınlarının toplam yangınlar içindeki payı
küçümsenemeyecek kadar fazladır. Doğalgazın yaygınlaşmaya başlamasıyla
baca yangınlarının oranı düşmeye başlamıştır. 1991 yılında baca yangınlarının
toplam yangınlar içindeki payı %30 iken, 1999 yılında bu oran %10'a inmiştir.
Baca temizliği ihmal edilmemeli, yılda bir kez İtfaiye Müdürlüğü ile irtibata
geçilerek baca temizliği yaptırılmalıdır.
Deprem Güvenlik
Önerileri
• Deprem öncesinde
• Doğalgaz tesisatınızın ana kapama vanası yerini öğreniniz.
• Kombinizin ve su ısıtıcınızın duvara veya yere sallanmayacak
şekilde monte edilmesine dikkat ediniz.
• Deprem sonrasında
• Doğalgaz ana kesme vanasını veya diğer vanaları hemen kapatınız.
• Doğalgaz yakıcı cihazlarınızı, su ısıtıcılarınızı, duman bacalarını,
havalandırma menfezlerini kontrol ediniz.
• Gaz sızıntısının tamamıyla giderildiğinden emin olmadan elektrik
düğmelerini açıksa kapatmayınız, kapalıysa açmayınız.
• Telefonu kullanmayınız, ateş ve kıvılcım üreten aletleri yakmayınız
veya açmayınız.
Binalarda Isı Yalıtımı Yoluyla Isınma
Veriminin Arttırılması
Bilindiği gibi binalar; pencereler, dış duvarlar,
merdiven, ev duvarları, tavanlar, ısıtılmayan hacimler üzerindeki döşemeler,
zemine oturan döşemeler ve açık geçitler üzerindeki döşemelerden ısı kaybetmekte
ve bu yüzden binaların yakıt faturası yüksek gelmektedir. Alınacak ısı
yalıtımı önlemleriyle halen tüketilen yakıt miktarından Almanya'daki gibi
yüzde 50, Amerika'daki gibi yüzde 60, İsveç'teki gibi yüzde 73 tasarruf
yapmak mümkün olabilecektir. Nasıl ki bir cihaz alırken satıcıdan cihaz
ile ilgili “Garanti ve Kalite Belgesi” isteniyorsa, artık İstanbullular
bir bina alırken veya kiralarken o binada ısı yalıtımı projesinin uygulanıp
uygulanmadığını ve yıllık yakıt tüketimini soracak ve yakıt tüketimi az
binaları tercih edeceklerdir.
Uygun yalıtım ile aşağıdaki oranlarda enerji tasarrufu sağlanabilir.
Çatı Yalıtımı % 20
Dış duvar yalıtımı %15
Pencere-kapı yalıtımı % 15
Sızdırmazlık önlemleri % 10
Toplam enerjinin %40’ı konutlarda tüketilmektedir.
Konutların enerji giderleri; ısıtma, sıcak su, aydınlatma, pişirme,çamaşır
yıkama vs. tüketimlerdir. Oransal olarak kullanılan enerjinin;
% 81’i konutun ısıtılmasında,
% 11’i banyo ve mutfakta,
% 8’i elektrikli aletlerde
harcanmaktadır.
Çatı yalıtımıyla, çatı katı tavanlarında nemlenme ve yoğuşma önlenmekte,
binanın ömrü uzamakta ve çatı katında daha konforlu bir ortam oluşmaktadır.
Binaların dış duvarları ısı yalıtımlı ise çatlak, kabarma, pullanma, nemlenme
ve yoğuşma olmaz, binanın ömrü uzar. Isı yalıtımı önlemleri, binanın toplam
inşaat maliyetinin en fazla %3'ünü bulmasına rağmen, yıllık yakıt tüketiminde
en az yüzde 50 tasarruf sağlayarak İstanbulluların bütçesine önemli katkılarda
bulunacak ve çevre de temiz kalacaktır. Enerjide tasarruf, en az enerjiden
en çok fayda temini ile mümkün olur. En az enerji ile sağlanan konfor
şartlarının arzulanan pratik konfor sınırlarına kolayca erişmesi aşağıdaki
bireysel önlemlerle mümkündür.
• Kışın en soğuk günlerinde evin iç sıcaklığını
en çok 20°C konfor sıcaklığına ayarlayınız. Konfor sıcaklığından sonra
1°C iç sıcaklık artışı %5 civarında bir enerji kaybına neden olmaktadır.
• Odalarda, masa, sandalye ve yataklarınızı dış duvarlardan uzak
tutunuz.
• Güney cephesindeki pencerelerden gündüzleri güneş girmesini sağlayınız.
Geceleri bu pencereleri panjur, perde ve rüzgarlık ile kapatınız.
• Geceleri uyurken kalın örtünerek oda sıcaklığını 16°C ila 18°C'a
düşürünüz.
• Gece, gündüz ısınan evleri % 50 - 55 nemlendiriniz. 18°C ısınan
bir odanın nemlendirilmesi ile hissedeceğiniz pratik konfor sıcaklığı
20°C'nin üstünde olacaktır. Nemli hava sıcaklığı daha iyi tutacak, buharlaşma
azalacağından vücudunuz daha az ısı kaybedecektir.
• Çok soğuk günlerde özellikle yaşlı ve çocuklar bal, şeker, pekmez
ve vitaminle bulundukları sıcaklıktan 2°C fazla konfor hissedebilirler.
• Radyatörlerin üstlerini ve önlerini estetik amaçla kapatmayınız,
mobilya, perde ve eşyalarla engellemeyiniz. Bu durumda ısı odanıza homojen
bir şekilde dağılamaz.
• Radyatör ile duvar arasında boşluk bırakınız. Eğer inşaat aşamasında
duvarlara yalıtım yapılmamışsa radyatör arkası yalıtımını prefabrik folyo
kaplı polietilen levhalarla kolayca yapabilirsiniz. Bu durumda ısının
odaya yayılmadan önce dışarıya çıkmasını önlemiş olacaksınız.
• Kullanmadığınız ev bölümlerinin (oda, kiler, antre ve merdiven)
radyatörlerini kapatınız.
Enerji
tasarrufu yaşantımızın bir alışkanlığı olmalıdır.
|
yukarı
|