โดย ยูลิ ชเมทเซอร์ ผู้สื่อข่าวต่างประเทศ หนังสือพิมพ์ชิคาโก ทรีบูน
วันที่ 2 มีนาคม 2543
url: http://www.chicagotribune.com/news/printedition/article/0,2669,SAV-0003020077,FF.html
วัดพระธรรมกาย ประเทศไทย - ผู้โดยสารที่บินไปยังสนามบินกรุงเทพ จะสามารถมองเห็นโดมสีบรอนซ์ขนาดใหญ่ ที่อยู่ภายในวัดพุทธแห่งนี้ เรื่องราวของการเติบโตจากวัดเล็กๆ ที่ยากจน มาเป็นวัดขนาดใหญ่ ทำให้เกิดวิกฤติการณ์ ทางศาสนาอย่างรุนแรง
การใช้หลักการทางการตลาดสมัยใหม่ และการคัดเลือกผู้ที่เข้ามาบวชเป็นพระ ทำให้กลุ่มผู้ปฏิบัติสายธรรมกาย ขยายตัวจากบ้านปฏิบัติธรรมเล็กๆ มาเป็นอาณาจักรที่มีการระดมทุนหลายล้านดอลล่าร์ ภายในระยะเวลาไม่ถึงสามสิบปี ปัจจุบันมีผู้เข้าร่วมกิจกรรมจำนวนหลักล้านคน มีวัดศูนย์กลางเนื้อที่ 600 เอเคอร์ ที่ใช้เวลาเดินทางจากกรุงเทพเพียงหนึ่งชั่วโมง และมีศูนย์ฝึกสมาธิ 13 แห่งกระจายอยู่ทั่วโลก รวมทั้งที่ชิคาโก สหรัฐอเมริกา
ความสำเร็จของวัดส่วนหนึ่ง เป็นผลมาจากที่ผู้คนในประเทศ หันเข้าหาศาสนาเป็นที่พึ่ง หลังเหตุการณ์เศรษฐกิจตกต่ำ ทั่วทวีปเอเชียในปี 1990 ซึ่งทำให้ผู้คนแสวงหาทางเลือกใหม่ ศาสนาพุทธเป็นแหล่งพักพิงที่ให้ความสงบทางด้านจิตใจ
ในกรณีของวัดพระธรรมกาย ผู้คนที่หันเข้าหาศาสนาได้สร้างกระแสใหม่ เป็นกระแสที่มีอำนาจจนเกิดการต่อต้านในที่สุด
เรื่องที่น่าสงสัยเรื่องหนึ่งคือ การที่องค์กรที่ควบคุมดูแลวัด หรือมหาเถรสมาคมไม่สามารถ หรือไม่ยินยอมดำเนินการ กับพระเจ้าอาวาส ที่ทำผิดกฎเบื้องต้นของสงฆ์ เช่น เรื่องการห้ามเรี่ยไรเพื่อประโยชน์ส่วนตัว
ลูกศิษย์บางท่านกล่าวว่า ท่านเจ้าอาวาส พระธัมมชโย ภิกขุ อายุ 55 ปี เป็นเหยื่อของการไล่ล่า ท่านกำลังตกเป็นจำเลย ในข้อหา นำเงินบริจาคของวัด มาใช้ส่วนตัว และถูกสอบสวนจากมหาเถรสมาคม ในการตัดสินว่า คำสอนของท่าน จะทำให้เกิดความแตกแยกในหมู่สงฆ์หรือไม่ ซึ่งคณะกรรมการสอบสวนเอง ก็มีความเห็นแตกออกเป็นสองฝ่าย
จนถึงวันนี้ข้อกล่าวหาจำนวนมากที่เกิดกับวัด ยังไม่มีข้อกล่าวหาใดพิสูจน์ได้ว่าเป็นความจริง เจ้าหน้าที่ตำรวจไม่สามารถหาหลักฐาน มาสนับสนุนข้อกล่าวหา ที่ว่าวัดได้ขอให้สาธุชนบริจาคโลหิต ยาที่ทางวัดรับบริจาคมา จริงๆ แล้วก็เพื่อนำไปแจกจ่ายกับคนยากจน เจ้าหน้าที่ไม่สามารถหาศิษย์ที่ถูกบังคับให้บริจาคเงิน ได้ครบจำนวนสิบคน เพื่อมาเป็นพยานตามที่กำหนดในกฎหมาย
เราตกเป็นเหยื่อของความสำเร็จของตัวเอง พระฐานวุฑโฒ ภิกขุ พระผู้ใหญ่รูปหนึ่งของวัดกล่าว ท่านยังได้กล่าวต่อว่า ในฐานะที่เป็นชาวพุทธที่ดี ท่านต้องให้ความเมตตากับผู้ที่เกลียดท่านด้วย
เมื่อเศรษฐกิจที่กำลังเฟื่องฟูพังทลายลง และผู้คนเริ่มหันเข้าหาความเชื่อของศาสนาพุทธ ชนชั้นกลางรุ่นใหม่ ซึ่งมักเป็นผู้มีรายได้ดี ได้รับการศึกษาจากต่างประเทศ มองเห็นว่า ความเชื่อเก่าๆ คำสอนที่เน้นเรื่องดวง การดูหมอ พระที่ไม่ได้รับการศึกษา และวัดที่เสื่อมโทรม ไม่สะอาด ไม่สามารถเข้ากับโลกสมัยใหม่ได้
คนจำนวนมากจึงหันเข้าหาวัดพระธรรมกาย ที่มีพระ ที่มีการศึกษาดีกว่า และมีความเคร่งครัดในการปฏิบัติ และการรักษาความสะอาดอย่างดีเยี่ยม
จำนวนผู้เข้าวัดของเราที่เป็นชนชั้นกลาง มีมากกว่าวัดอื่นมาก เหตุผลก็คือว่า เรามีผู้นำคือ เจ้าอาวาสที่จบการศึกษาจากมหาวิทยาลัย ผู้ที่ร่วมก่อตั้งทั้งหมด ก็เป็นผู้มีการศึกษา ทำให้เราสามารถสื่อสารกับชนชั้นกลางได้ดี พระฐานวุฑโฒ กล่าว
พระฐานวุฑโฒ มีผู้ติดตามเป็นเจ้าหน้าที่ประชาสัมพันธ์ เลขา ช่างภาพ ไม่ต่างจากประธานบริษัทใหญ่ๆ
ภายในที่พักเป็นกระท่อม ทำด้วยไม้ปูด้วยปาร์เก้ที่ขัดจนเป็นเงา พระมหาแสงคมกล่าวว่า ท่านได้พบสถานที่ ที่เหมาะสำหรับการเรียน และการฝึกฝนตนให้เป็นผู้ประเสริฐ ซึ่งแตกต่าง จากวัดอื่น ที่ไม่มีปัจจัยสนับสนุนการเรียนการสอน ท่านเรียนอยู่ที่นี่เป็นเวลา 12 ปีแล้ว
ผู้ที่จะอาสาสมัครเป็นครูเริ่มขาดแคลน เนื่องจากสังคมไทยถูกครอบงำ โดยความคิด วัตถุนิยม และสังคมบริโภค มาเป็นเวลาหลายสิบปี แนวความคิดเหล่านี้ ตรงข้ามกับความเชื่อ ดั้งเดิมของชาวพุทธ การค้นหาสัจธรรมและการเปลี่ยนแปลง ทำให้ผู้คนค้นหาความเชื่อใหม่ บางคนก็ได้พบจากวัดพระธรรมกาย แต่บางคนก็หันกลับไปหาวิธีการและความเชื่อเก่าๆ
ในถนนที่คับแคบแซมด้วยบาร์กลางแจ้ง โบสถ์วัดพุทธ ของกรุงเทพ จะมีฝูงช้างเดินอยู่บนถนน ช้างเหล่านี้ย้ายที่อยู่จากจังหวัด ห่างไกลเข้าสู่ตัวเมือง เพื่อหาอาหาร อาชีพลากซุง ถูกยกเลิกไป เมื่อการทำไม้เป็นสิ่งผิดกฎหมาย ช้างเหล่านี้ซึ่งกินจุถึง 440 ปอนด์ต่อวัน จะถูกฝึกให้ใช้งวงของอาหารจากผู้คน และขอเงินสำหรับควาญช้าง ที่นำอาหารช้างมาขาย ผู้บริจาคจะได้ลูบงวงช้าง ซึ่งเชื่อว่า จะนำโชคดีมาให้ หรือเดินลอดไต้ท้องช้าง เพื่อแก้การเป็นหมัน
ผมหาเงินในเมืองได้มากกว่าทำงานที่ต่างจังหวัด ควาญช้างคนหนึ่งกล่าว ในขณะที่ช้างของเขา กำลังใช้งวงที่เปียกชื้น ลากเล่นไปมาบนโต๊ะของแขกในบาร์ข้างถนน
ตอนกลางคืน ผมจะนอนในสวนสาธารณะ ที่มีอยู่เป็นจำนวนมาก คนไทยทุกวันนี้ อยากจะลูบช้าง เพื่อให้เกิดโชคดีกันทั้งนั้น
ชาวพุทธกล่าวว่า ความเชื่อเหล่านี้ เกิดจากการขาดศรัทธาในสังคม และศาสนาเนื่องจากมีข่าว พระถูกจับกุมด้วยความผิดร้ายแรง เป็นจำนวนมาก ในปีที่ผ่านมา มีนักท่องเที่ยว ถูกพระลวงไปข่มขืนแล้วฆ่า ถึงสองครั้ง เป็นชาวอังกฤษและชาวออสเตรเลีย
ตามปรกติพระภิกษุนอกจากจะถูกต้องผู้หญิงไม่ได้แล้ว ยังไม่ควรจะมองผู้หญิงด้วยซ้ำ สามเณรที่ก่อคดีหนึ่งนั้น เป็นผู้ติดยามาก่อน และมาบวชโดยไม่มีการซักประวัติ
วัดทั่วไปในประเทศไทย พระภิกษุสามารถสอนวิธีดูหมอ และเก็บค่าสอนได้ แผงขายล็อตเตอรี่ ก็สามารถขายในเขตวัดได้ เจ้าอาวาสมักถูกจับสึก เนื่องจากอยู่ร่วมกับผู้หญิง และมีลูกด้วยกัน บางรูปก็ถูกข้อหายักยอก หรือสอนความเชื่อที่ผิดๆ
ชาวพุทธมีความกังวลว่า จะมีคนไม่ดีจำนวนมาก หนีปัญหาเศรษฐกิจมาบวช อาศัยผ้าเหลือง และใช้วัดเป็นที่พัก ปัจจุบันมีพระภิกษุ ประมาณ 300,000 รูป อยู่ในประเทศ
เรามีคนที่เข้าร่วมพิธีกรรม โดยไม่เข้าใจหลักการของศาสนาพุทธแม้แต่น้อย มีพระที่ไม่ได้รับการฝึก เมื่อเทียบกับศาสนาคริสต์แล้ว ผู้ที่จะมาเป็นบาทหลวงได้ ต้องผ่านการเรียน และต้องทำปริญญาโท ซึ่งจะได้รับความรู้อย่างมากมาย ก่อนที่จะมาทำหน้าที่ เป็นตัวแทนพระเจ้า ศาสตราจารย์ ฉัตรสุมาน กบิลสิงห์ ผู้สอนศาสนาพุทธประจำ มหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร์ กล่าว
ในศาสนาพุทธ ใครก็สามารถบวชเป็นพระได้ และประชาชนก็จะให้ความเคารพยกย่องอย่างสูง หากไม่ได้รับการฝึกสอนที่ดี จะทำให้ประพฤติออกนอกลู่นอกทางได้ เธอกล่าว