ภก.ดร.มนัส พงศ์ชัยเดชา

ปัญหาที่คุณแม่ส่วนใหญ่มักพบเหมือนๆ กันคือ "ลูกไม่ยอมกินข้าว" เพราะ เป้าหมายของคนเป็นแม่คือการเห็นลูกน้อยโตวันโตคืน โดยเฉพาะคุณแม่ที่ เพิ่งมีลูกเป็นคนแรกด้วยแล้วยิ่งประคบประหงมสารพัดจะหาทั้งข นมนมเนย และอาหารเสริมมาป้อนให้ แต่อย่างไรลูกน้อยก็ไม่ยอมกินข้าว

เมื่อลูกไม่ยอมกินข้าว ด่านแรกที่คุณแม่นึกถึงก็คือการสรรหา "ยาเจริญ อาหาร" มาให้กินเพื่อเป็นการกระตุ้นให้ลูกๆ มีความรู้สึกอย ากกินข้าวขึ้นมา บ้าง

คุณแม่ทราบหรือไม่ว่ายาเจริญอาหารที่ซื้อๆ มาให้ลูกน้อยกินนั้น มีตัว ยาอะไรเป็นส่วนประกอบ และก่อให้เกิดผล ข้างเคียงอย่างไร ซึ่งยาเจริญ อาหารที่คุณแม่นิยมซื้อมีอยู่ 2 ชนิดด้วยกัน คือ

1. พิโซติเฟน (Pizotifen) เป็นยาที่จัดอยู่ในกลุ่มยาแก้แพ้ ปกติจะใช้ รักษาโรคปวดศีรษะ ไมเกรนหรืออาการปวดศีรษะข้างเดียว แต่มาภายหลัง พบว่าเป็นยาที่ออกฤทธิ์ เพิ่มความอยากอาหาร ได้จึงนำมาประกอบ ในยา เจริญอาหาร ซึ่งยาประเภท นี้มีชื่อการค้า เช่น ยาโมเสะกอร์ (Mosegor), ปิโซ่ (Pizo), โบโซ (Bozo) เป็นต้น

2. ยาซัยโปรเฮปตาดีน (Cyproheptadine) จัดเป็นยาที่มีฤทธิ์เป็นยา แก้แพ้ และมีฤทธิ์กระตุ้นให้อยากอาหาร เป็น ยากลุ่มที่ใช้กันมากที่สุดมีชื่อ การค้าที่รู้จักกันดีเช่น เปอริ- แอคติน บีซี (Periactin BC), เปอริวิท (Perivat), ออสโมวิท (Osmovit), แพนวิท (Panvit)

ยาทั้งสองชนิดนี้แม้จะออกฤทธิ์ช่วยให้เด็กรับประ-ทานได้มากขึ้นได้ ตามที่คนเป็นแม่ ปรารถนา แต่ก็ยังไม่นับเป็นวิธีการแก้ไขที่ถูกวิธีนัก และ การใช้ยาทั้งสองชนิดนี้ ยังอาจก่อให้เกิดผลข้างเคีย งได้ คุณแม่จึงควรพึง ระมัดระวังในการใช้ยาด้วยเช่น ไม่ควรให้รับประ-ทานร่วมกับยาแก้หวัด เพราะ จะเสริมฤทธิ์กันได้ และในทารกและเด็กที่ไวต่อยา ยาเจริญอาหารนี้อาจส่ง ผลให้เกิดอาการนอนไม่หลับ กระสับ กระส่าย มือสั่นได้ และหากเด็กเกิด การแพ้หรือเกิดผื่นแดง ให้หยุดใช้ยาทันที ห้ามรับประ-ทานเกินขนาด เพราะจะเกิดโทษ และพิษจากยาได้

ที่สำคัญยาเจริญอาหารทั้งสองประเภทนี้ไม่ควรใช้ในเด็กอายุต่ำ กว่า 2 ขวบ และไม่ควรกินยาติดต่อกันนานเกิน 2 เดือน เพราะยาจะไปมีผล ยับยั้ง การสร้างฮอร์โมน ที่เร่งการเจริญ เติบโตได้

ยาเจริญอาหารนี้มีทั้งคุณและโทษ หากไม่จำเป็นแล้วไม่ควรรีบร้อนซื้อ กินเอง เพราะจริงๆ แล้วการแก้ไขปัญหาเด็กไม่ยอมกินข้าวควรแก้กันที่ต้น เหตุ อันดับแรกคุณแม่คงต้องมานั่งพิจารณาดูว่าเหตุที่ลูกไม่กินข้าวเกิดจาก อะไร เช่น ลูกอาจจะเบื่ออาหารเนื่องจากรสชาติอาหารไม่ถูกปา ก ห่วงแต่เล่นเกินไป หรือไม่ดูโทรทัศน์จนไม่อยากกินข้าว และอาจจะเกิดเพราะไม่มีคนป้อน หรือบาง ทีอาจกินขนมหวาน น้ำหวานหรือของว่างจุกจิกจนอิ่มท้อง ก่อนเวลาอาหาร ไม่นานนัก ฯลฯ

หากอาการลูกไม ่ยอมกินข้าวเกิดจากสาเหตุไหนแน่ ก็จะเป็นการช่วยให้คุณแม่ แก้ปัญหาได้อย่างถูกหลักมากขึ้น เช่น ลูกไม่ยอมกินข้าวเพราะห่วงเล่น ห่วงดูโทรทัศน์ คุณแม่ก็ต้องปิดโทรทัศน์และห้ามเล่นของเล่นในช่วงเวลารั บประทานอาหาร หรือถ้าปัญหาเกิดจากการที่ลูกทานขนมหวานมากเกินไป คุณแม่ก็ควรงดขนมหวาน ก่อนมื้ออาหาร เป็นต้น

และทางออกที่ดีอีกทางหนึ่งที่น่าสนใจก็คือ คุณแม่ ควรปล่อยให้ลูกน้อยวิ่งเล่นบ ้าง เพื่อเป็นการออกกำลังกาย เพราะเมื่อลูกเหนื่อย ก็ทำให้หิว และเกิดความอยากกินอาหาร ได้เอง ที่สำคัญการออกกำลังกาย นอกจากจะทำให้ลูกน้อยอยากกินอาหารเพิ่มขึ้นแล้ว ยังเป็นการช่วยให้ ลูกน้อยแข็งแรงด้วย

ภก.ดร.มนัส พงศ์ชัยเดชา

main