แชมพูในปัจจุบัน

พญ.เยาวเรศ นาคแจ้ง

ผู้คนจะสระผมกันเป็นประจำ ส่วนว่าจะสระวันละกี่ครั้งก็แล้วแต่บุคคล แต่ส่วนใหญ่จะสระ ตามกำหนดสม่ำเสมอของแต่ละคน เช่น ทุกวัน ทุกวันเว้นวัน ขึ้นกับสุขลักษณะ ดินฟ้าอากาศ นอกจากหวังผลในด้านความสะอาดแล้ว ยังต้องการความสวยงาม ต้องการผมนิ่มสลวย หรือพองฟู แล้วแต่การใช้แชมพู และเครื่องสำอางผม ผมที่เปรอะเปื้อนจะหมองคล้ำ   มัน   จับเป็นกระจุก ทำให้หวีและจัดทรงยาก ตลาดแชมพูและเครื่องสำอางผมจึงค่อนข้างจะขายง่าย และทำกำไรให้ผู้ผลิตมิใช่น้อย การทราบถึงคุณสมบัติของส่วนผสมต่าง ๆ ของแชมพู จึงมีประโยชน์เมื่อเวลาเราจะซื้อหามาใช้

ก่อนอื่น ๆ ต้องทราบก่อนว่า ผมที่เปรอะเปื้อนนั้น จะมีอะไรติดอยู่บนเส้นผมบ้าง ส่วนมากจะเป็น ฝุ่นผงประเภท ไฮโดรคาร์บอน ดิน ทราย iron oxide สเปรย์ใส่ผม เยล โฟม น้ำมันใส่ผม รังแค ไขมันบนศีรษะเอง ซึ่งยากต่อการสระหรือล้างออก

อาการผมมัน เกิดจากน้ำมันจากหนังศีรษะมีมาก ความมันเหล่านี้ประกอบด้วย ไทรกลีเซอรัยด์ กรดไขมันอิสระ แว๊กซ โคเลสเตอรอล สควาลีน พาราฟิน สารดังกล่าว เมื่อมาติดเส้นผม ทำให้สระออกยาก เมื่อยิ่งอายุมากขึ้น ระดับฮอร์โมนเปลี่ยนไป โดยเฉพาะวัยรุ่นจะมีความมัน ดังกล่าวมากการสระจึงต้องใช้แชมพูสำหรับผมมันจึงจะดี เคยมีผู้วัดความมันของเส้นผมพบว่า ประกอบด้วยแว๊กซเป็นส่วนมาก แต่โคเลสเตอรอลมีไม่มากนัก ถ้าผมหนักประมาณ 1 กรัม ต้องมีความมันประมาณ 0.5 มก. จึงจะทำให้ผมออกอาการมันและดูสกปรก

แชมพูที่ดีต้องทำความสะอาดได้ดี นั่นคือ ควรล้างความมันออกจากเส้นผมได้ประมาณ 90% ขึ้นไป เพื่อทำให้ผมไม่เหนอะหนะ เกิดมีความแห้งและเงางามพอควร ผมสะอาดจะหวีและจัดทรงได้ง่าย และอยู่คงทน อย่างไรก็ตามแชมพูที่ควรซื้อมาใช้คุณสมบัติดังนี้

1. ถ้าเป็นแชมพูน้ำ เทออกง่ายและมีเหนียวหนืดพอควร เมื่ออยู่ในฝ่ามือเรา ไม่ออกจากมือง่ายเกินไปก่อนที่จะใส่ลงบนศรีษะแม้เป็นเจล หรือครีม ก็ควรมีความหนืดแต่พอควรเช่นกัน
2. ควรแพร่กระจายบนผมง่าย และควรล้างออกง่ายด้วย
3. แชมพูไม่ควรก่อความระคายเคืองต่อหนังศีรษะ ดวงตา
4. ควรประทับใจผู้ใช้ด้วย โดยมีกลิ่นหอมชวนใช้ ที่คนชอบมาก ๆ คือ กลิ่นดอกไม้ เช่น กลิ่นกุหลาบ กลิ่นมะลิ

วิธีแก้ไขคือ ต้องเตรียมสูตรใหม่ เป็น conditioning แชมพู คือ แชมพูที่เมื่อสระแล้วผมนิ่ม หวีง่าย อ่อนไหวเมื่อลมพัด จัดทรงง่าย ตัวที่ทำให้เกิดปฏิกิริยาดังกล่าว คือ protein hydrolysate mineral oil, quarternary ammonium compound, dimethicone

แชมพูขจัดรังแค เป็นแชมพูธรรมดาที่ผสมสารเคมีตัวใดตัวหนึ่งในต่อไปนี้ คือ zinc pyrition, selenium sulphide, sulfur, coaltar, salicylid acid ซึ่งแชมพูชนิดนี้คาดว่าขายได้ประมาณ 10% ของแชมพูทั่วไป และราคาค่อนข้างจะแพงกว่า

แชมพูเด็ก เป็นแชมพูที่มีความอ่อนโยนมาก ๆ ไม่ระคายเคืองต่อหนังศีรษะและดวงตา นิยมใช้ในทารก เด็กวัยอนุบาล และวัยชรา สามารถใช้สระได้ทุกวัน

แชมพูแห้ง เป็นแชมพูผง วิธีใช้คือ สเปรย์ลงบนผมเพื่อดูดเอาความมันออกมา เมื่อเราแปลงผงออก ผมก็จะสะอาด เหมาะสำหรับใช้ทำความสะอาดผมในกรณีเร่งรีบ โดยไม่ต้องทำผมให้เปียกก่อน จึงควรใช้ในคนป่วยที่ลุกจากเตียงลำบาก แชมพูดังกล่าวประกอบด้วย starch 5%, methylcne chloride 5% และ propellant

• Lauranmide diethanolamine หรือ amine axide เป็นตัวทำให้แชมพูเกิดฟองได้ดี
• Ammonime chloride หรือ methyl ccllulose เป็นตัวทำให้แชมพูเกิดความเหนียวหนืด
• Quarternium 15 หรือ methyl parahydroxy benzoate นิยมใช้เป็นยาป้องกันแชมพูไม่ให้มีเชื้อรา หรือแบคทีเรียเจริญเติบโต เมื่อเราเก็บฝุ่นไว้นาน ๆ
• สีฟ้า น้ำเงิน หรือสีมุก สามารถเติมลงในแชมพูได้ เพื่อจูงใจให้น่าใช้

พญ.เยาวเรศ นาคแจ้ง

main