สมรสซ้อน
ดวงใจ เชียงใหม่
1. ผลในทางกฎหมายของการจดทะเบียนสมรสซ้อนคือ ตกเป็นโมฆะ เสียเปล่าใช้การไม่ได้มาตั้งแต่ วันที่จดทะเบียนซ้อน การที่บอกว่าคนอื่นเขาทำกันใช้ได้เหมือนกันใช้เพื่ออ้างว่าเรามีคู่สมรสเท่านั้น แต่ไม่ได้เปรียบอะไรในทางกฎหมายเลย ตรงกันข้ามการที่คุณทราบอยู่แล้วว่าสามีมีคู่สมรสอยู่ก่อน และยังไม่ได้หย่ากัน แต่คุณยังไปจดซ้อนกับสามีผู้อื่น นอกจากสามีจะตกเป็นจำเลยที่ 1 ในข้อหาฐานแจ้งความเท็จว่าไม่เคยมีคู่สมรสมาก่อนแล้ว คุณก็อาจจะตกเป็นจำเลยที่ 2 ในฐานะตัวการร่วมกับสามีด้วย และผู้เสียหายที่จะแจ้งความหรือฟ้องมีทั้งเจ้าหน้าที่ของรัฐ และภริยาคนแรก ที่ต้องเสียหาย เนื่องจากสามีจดทะเบียนสมรสซ้อน เป็นความผิดทางอาญา มีโทษถึงจำคุก ซึ่งหากผู้ต้องหา หรือจำเลยรับราชการหากต้องโทษทางอาญาอาจทำให้ขาดคุณสมบัติ ของการเป็นข้าราชการด้วย
นอกจากนี้ภริยาคนแรกยังอาจฟ้องต่อศาลขอให้เพิกถอนทะเบียนสมรสซ้อนได้อีกด้วย ดังนั้นเมื่อเกิด ปัญหาเช่นนี้กับครอบครัวใดส่วนใหญ่มักจะมีการต่อรองกัน โดยใช้คดีอาญา ข้อหาแจ้งความเท็จ เป็นเครื่องมือ และถ้าหากทะเบียนสมรสของคุณถูกเพิกถอน คุณก็ไม่อาจฟ้อง เรียกค่าทดแทน ความเสียหาย ที่มีการเพิกถอนหรือฟ้องเรียกค่าเลี้ยงชีพ (ค่าอุปการะเลี้ยงดูจากสามีเพราะการสมรสถูกเพิกถอน) ก็ไม่ได้
2. การหย่าระหว่างสามีกับภริยาคนแรกขึ้นอยู่กับว่า ภริยาคนแรกสมัครใจจะหย่าให้กับสามีหรือไม่ ถ้าหากเธอไม่ยินยอมหย่าก็ต้องใช้วิธีการทางศาล แต่ผู้ที่จะฟ้องหย่าคู่สมรสอีกฝ่ายหนึ่งได้จะต้องมีเหตุ ที่จะฟ้องหย่าได้ด้วยว่า เธอมีความผิดหรือข้อบกพร่องอะไรที่จะเป็นเหตุหย่าตามกฎหมาย ข้อเท็จจริงที่คุณให้มายังไม่พอฟังว่าสามีจะฟ้องหย่าภริยาคนแรกได้ ตรงกันข้าม การที่สามีอยู่กินกับคุณ ในขณะที่มีคู่สมรสอยู่ก่อนแล้ว ภริยาคนแรกต่างหากที่จะมีสิทธิฟ้องหย่าสามีได้
อย่างไรก็ตามถ้าปรากฏว่าสามีและภริยาคนแรกสมัครใจแยกกันอยู่ หากเกิน 3 ปีเมื่อใด ถือว่า นานพอที่จะทำให้คู่สมรสนั้นแตกสลายจนไม่กลับคืนดีกันได้อีก เพื่อให้บุคคลทั้งสองได้มีโอกาสตั้งต้น ชีวิตใหม่ กฎหมายจึงยอมให้สามีหรือภริยาฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งฟ้องหย่าได้ โดยฝ่ายที่ฟ้องหรือถูกฟ้อง อาจไม่มีความผิดหรือข้อบกพร่องก็ได้ แต่ต้องพิสูจน์ให้ได้ว่าเขาสมัครใจแยกกันอยู่จริงหรือไม่ หากคุณและสามีไม่อายต่อใครก็ต้องอดทนรอให้เกิน 3 ปีก่อน และในระหว่างนี้ สามีย่อมมีหน้าที่ อุปการะเลี้ยงดูภริยาคนแรกด้วย ดังนั้นการที่ภริยาคนแรกจะเรียกร้องเงินทองค่าใช้จ่าย คงไม่ใช่ความผิดของเธอ
3.ทรัพย์สินที่เกิดขึ้นใหม่ระหว่างคุณกับสามีที่สมรสซ้อน การสมรสได้เสียเปล่ามาตั้งแต่เริ่มต้น หากมีผู้กล่าวความเป็นโมฆะขึ้นมาเมื่อใด ก็ต้องนับย้อนไปตั้งแต่วันที่มีการจดทะเบียนสมรสซ้อน ไม่ใช่นับตั้งแต่วันที่ศาลมีคำพิพากษาถึงที่สุดหรือวันที่มีการกล่าวอ้างว่าการสมรสซ้อน ดังนั้นทรัพย์สินใหม่ระหว่างภริยากับสามีที่จดสมรสซ้อนจึงไม่ถือว่าเป็นสินสมรสแต่ให้ถือตามความจริงว่า ทรัพย์สินอันใดเป็นของชายหรือหญิงก็ตกเป็นของคนนั้นเฉพาะทรัพย์สินที่พิสูจน์ได้ว่า ทำหาได้ร่วมกันเท่านั้นจึงจะถือว่ามีกรรมสิทธิ์ร่วมกันที่จะมีสิทธิคนละครึ่ง
ดังนั้นทรัพย์สินใดที่เป็นกรรมสิทธิ์ของสามีจึงต้องสันนิษฐานไว้ก่อนว่าได้มาในระหว่างที่สมรส กับภริยาคนแรก ที่ภริยาคนแรกย่อมมีกรรมสิทธิ์ครึ่งหนึ่ง หากการสมรสของเธอและสามีต้องสิ้นสุด และการที่สามียกทรัพย์สินใด ๆ เกินสมควร ถือว่าเป็นการให้โดยเสน่หา ที่ไม่ได้รับความยินยอม จากคู่สมรสตามกฎหมาย ดังนั้นภริยาคนแรก ย่อมอาจฟ้องขอเพิกถอนการโอนยกให้ได้เช่นกัน
วิธีการแก้ปัญหาการขอกู้ยืมเงินจากธนาคาร หากคุณจำเป็นต้องอาศัยเครดิตทางการเงินของสามี เพื่อให้ธนาคารปล่อยสินเชื่อ ก็อาจใช้วิธีคุณและสามีกู้ร่วมกัน การแก้ปัญหาด้วยการจดทะเบียนสมรสซ้อนมีแต่จะนำมาซึ่งปัญหา
สุกัญญา รัตนนาคินทร์
main |