Met het Alkmaars Cantatekoor naar een stormachtig eiland

Van onze medewerker ONNO HOEDEMAN

ALKMAAR De Engelse componist Henry Purcell (1659-1695) geniet de reputatie ongeveer van alle markten thuis te zijn. Hij wist diverse stijlen en stijlelementen in zijn werk toe te passen en met zijn koormuziek begaf hij zich zowel op geestelijk als profaan terrein.

Het Alkmaars Cantate Koor en dirigent Adrián van der Spoel hebben volgens woordvoerder Aad van der Kolk een zekere affiniteit met Purcell. Tijdens de woensdagavondrepetities worden nu de laatste schoonheidsfoutjes weggewerkt van ‘The Tempest’, een compositie uit 1678.

De volledige titel van het dramatische werk voor solisten, koor en orkest is eigenlijk ‘The tempest, or the enchanted Island’ (De storm, of het betoverde eiland). Van der Kolk: "Het betreft een compositie die eigenlijk het midden houdt tussen een opera en een uitbundige cantate met acteurs. Er zouden zelfs windmachines aan te pas moeten komen om een echte storm na te bootsen. Wij houden het echter op een concertante uitvoering. Theatrale aspecten zijn wel interessant, maar beslist niet noodzakelijk om de muzikale diepgang van Purcell weer te kunnen geven."

Vijf vocale solisten, een strijkersensemble en hobo gaan de instrumentale bezetting vormen voor ‘The Tempest’, die vrijdag in de Sint Josephkerk op de Nassaulaan ten gehore zal worden gebracht. Voor de pauze brengt het cantatekoor ‘The Funerals’ van Purcell en werken van Orlando Gibbons, John Bennet en Thomas Weelkes. De Tempest-muziek duurt ongeveer vijftig minuten en dient als afsluiting van dit bijzondere koorconcert. Van der Spoel neemt overigens voor lief dat in dit werk de solisten meer aan bod zullen komen dan zijn cantate-zangers.

‘The Tempest’ is gebaseerd op teksten van William Shakespeare, een specialist in koningsdrama’s. Meestal is de koning een schurk van het laagste allooi. In 1612 werd voor ‘The Tempest’ de koning van Napels ten tonele gevoerd, die Prospero, de hertog van Milaan, het leven zuur maakt. Met zijn dochter Miranda vlucht Prospero naar een eiland waar goede en kwade geesten de lakens uitdelen. De verdreven hertog leert zijn eigen bovennatuurlijke krachten kennen. Hij ontketent tijdens de terugreis een storm. waardoor de bedreigende monsters buiten spel worden gezet.

Ook Shakespeare laat in zijn drama’s uiteindelijk het recht zegevieren. Prospero keert weer terug naar zijn residentie en dochter Miranda treedt in het huwelijk met Ferdinand, zoon van de koning van Napels.

Rond 1678 werd het drama door Purcell getoonzet in een genre dat zich het best met ‘semi-opera’ laat omschrijven. Purcell had voor zijn muzikale Shakespeare-bewerking geen directe toneelpresentatie in gedachten. Wel betoonde hij zich een meester in het realiseren van fraaie klankschilderende effecten bij de instrumentale begeleiding.

Duivelsbassen

Van der Kolk: "Het werk opent met een flitsende ouverture waarin dansachtige rnotiefjes het voor het zeggen hebben. Vervolgens komt een schitterend duet van twee duivelsbassen, die het op handen zijnde drama aankondigen. De tekst van Shakespeare wordt op de voet gevolgd met fraaie recitatieven, aria’s en duetten. Het koor treedt naar verhouding minder op de voorgrond. Onze inbreng moet echter wel een paar solide steunpunten leggen voor het bepalen van de juiste sfeer. Van der Spoel garandeerde ons dat we door de solisten beslist niet onder tafel zullen worden geveegd."

In tegenstelling tot ‘Dido and Aeneas’ wordt ‘The Tempest’ zelden uitgevoerd. Volkomen onterecht, volgens Van der Spoel. De dirigent heeft de repertoirelijst van het Alkmaars Cantate Koor rijkelijk voorzien met werken van Purcell. ‘The Tempest’ betekent in dat opzicht een nieuwe uitdaging. Vrijdagavond worden door Prospero en Miranda opnieuw de ankers gelicht voor hun vlucht naar het betoverde eiland. Met Adrian van der Spoel als muzikale roerganger vertrouwt het cantatekoor op een goede vaart, al is het dan ook vrijdag de dertiende.

Concert door het Alkmaars Cantate Koor en solisten onder leiding van Adrián van der Spoel. "The Tempest" van Henry Purcell en werken van Orlando Gibbons, John Bennet en Thomas Weelkes. Vrijdagavond 13 november in de Sint Josephkerk, Nassaulaan 4 te Alkmaar, aanvang 20.00 uur. Toegangsprijzen f 25,- bij de kerk (CJP/pas65+/donateurs f 20,-) Voorverkoop f 20,- bij boekhandel Zwaan en Ter Burg, Kanaalkade 28. Informatie en reservering: 072 5617845