Teke Tek
Fatih ALTAYLI
HURRIYET
 
 
Refah Partisi'nin sirketlerinden olarak bilinen Kombassan'a, Konya Belediyesi'nden sonra, Istanbul Buyuksehir Belediyesi'nin de buyuk kiyaklar yaptigi ortaya cikti.
 
Fakat rezillige ve hirsizliga o kadar alistik ki, halkta yine bir tepki yok...
Dun, bir iki yerde rastladigim sohbetlerde ‘‘Canim, birkac trilyonluk avanta... Daha neler goturuyorlardir kimbilir’’ gibi laflar ediliyordu.
Turk halkinin yolsuzluklara yaklasimi artik boyle...
Goturene helal olsun, goturemeyen kaderine yansin...
Isi bu hale getiren elbette Tansu Ciller...
Hirsizligi ve yolsuzlugu da ayaga dusurduler...
Bu isi o kadar umarsiz, o kadar futursuzca yaptilar ki, olay ‘‘Bu kadar ortada yapildigina gore ortada bir ayip yok demek ki’’ noktasina geldi...
 
Bunu iyi farkeden Istanbul Buyuksehir Belediyesi peskes olayini halka kendi yayininda duyuruyor.
 
Bu arada Kombassan'in patronunun yaptigi aciklama daha da keyifli...
Refah doneminin her turlu nimetini yutan bu sirket, simdi ANAP'a yanasiyor...
 
Hasim Bayram, bir kuyruk gibi Mehmet Kececiler'in pesine takiliyor Ankara'da ve Konya'da...
Zaten yeni iktidarin ilk tesviklerinden birini kapmis olmak Kombassan'a yetmiyor...
 
Hasim Efendi yakiniyor, ‘‘Bize Refahyol doneminde haksizlik yapildi, dusmanlik edildi’’ diyor...
Dusmanligi goruyorsunuz...
Bir sirket yoktan var ediliyor. Refah'li belediyelerin kaynaklari bu sirket icin seferber ediliyor. Trilyonluk rantlar peskes cekiliyor.
Ve patronu cikip ‘‘Bize haksizlik edildi’’ diyebiliyor...
Boyle haksizliklardan biraz da bu ulkenin garibanlarina yapsalar keske diyor insan...
Dedigim gibi bu isi Tansu Ciller bu hale getirdi...
Eskiden hirsizlar utanirdi bu ulkede...
Simdi yeterince calamamaktan yakinir oldular...
Biz koyun gibi baktikca da, daha cok yakinirlar...
 
Ne yapin?
 
Kadinlarin bosanma durumunda dustukleri durumun hic de ic acici olmadigini anlatip, kadinlari harekete gecmeye cagirinca, Turkiye'nin en duyarli kesimi olan kadinlardan pek cok telefon ve faks geldi.
 
Hepsinde ortak bir soru var:
 
‘‘Ne yapalim?’’
 
Ben bu soruya bayiliyorum...
 
Demokratik bir ulkede, halk eger bu soruyu bu kadar genel olarak sorabiliyorsa, o ulkede daha demokrasinin gidecegi cok yol var demektir.
Fakat bu soru yine de hos. Cunku en azindan o yolu gitmeye niyetli insanlarin oldugunu gosteriyor.
Yapilacak bin turlu sey var.
En genel yapilabilecek sey, secim bolgenizde, ilk uc adayi arasina kadin koymayan partilere oy vermeyin...
Partilerin gosterdigi kadin adaylarla mutlaka gidip konusun. Tanisin. Yalnizca kadin olmanin yeterli unsur olmadigini bilin.
Sizi anlayan ve sizi anlatacak insanlari bulun.
Bunlar uzun vadeli isler...
Kisa vadede, Meclis'teki kadin milletvekillerini ve kendinize yakin buldugunuz, bu konuyla ilgilenmesi mumkun gorunen tum milletvekillerine faks cekin.
Arayin, randevu isteyin. Taleplerinizi iletin.
Ve dusunun. Ne yapabileceginizi bana degil, kendinize sorun...
Gerekirse, eylem yapmayi goze alin...
Yalnizca kendiniz icin degil...
Basta kizlariniz olmak uzere, cocuklariniz icin...

Dogan HEPER
NOT

MILLIYET

TEPKiLER hakli.
Pazar gunu kadinlara meslekleri sorulmadi.
Neden?
Turkiye'nin yarisi kadin, bazi illerimizde kadin nufusu erkekten fazla.
Ve kadinlarimiz artik calisiyor. Yani meslek sahibi.
Bu acidan da erkeklerden farklari yok.
Kazaniyorlar, aile butcesine bazilari erkekten fazla katkida bulunuyor.
Fakulteler kiz ogrencilerle dolu.
Sinavlarda erkekleri de asan bir basari gosteriyorlar. Yurt disina okumaya, mastira, dil ogrenmeye gidenler arasinda da kizlar on siralarda. Ve bu kizlar, kadinlar is hayatlarinda da, mesleklerinde de basarili oluyorlar. Ulke kalkinmasina meslekleriyle katkida bulunuyorlar.
Ozellikle buyuk sehirlerimizde erkek kadin farki her acidan sifirlanmak uzere... O yolda kisa surede cok mesafe alindi.
Guc oldu ama alindi.
Devlet istatistik Enstitusu herhalde bunun farkinda degil.
Kadinlarimiz hakli.
Erkegin meslegi onemliyse kadinlarimizinkinin kayda gecirilmesi daha da onemli, cunku sosyal gelismenin, muasir medeniyet seviyesine ulasmanin olcusu o cevaplardan cikacak.
Ama olmadi.
Yillarca suren hazirliktan sonra yapilan sayim, onemli bir eksikle sakatlandi.
* * *
SAYIM islerinin her yerde cok muntazam gittigi soylenemez.
Bizim eve sayimi yapacak iki genc memur sabah 09.30 - 10.00 arasi geldi.
Ama sokagimizin karsi sirasina saat 16.00 oldugu halde sayim memurlari daha gelmemisti.
Karsi komsum saat 17.00'ye dogru dayanamadi muhtara gitti.
Biz menekse ekimiyle mesgulken sokagin basindaki komsum da bagirdi: "Saat 17.00'yi gecti, bize hala gelmediler, siz sayildiniz mi?"
Evet, dedim.
Onu da bir telas aldi.
Sonra telefonlar edildi.
Gec de olsa sokagin karsi sirasina da iki memur geldi.
Ama onlar bazi numaralari yazmakla gorevliymisler, diger komsular yine memursuz kaldi.
Menekse ekimi bitti, iceri girdim. Daha sonrasini izleyemedim.
Dun sabah TV'lerin erken programlarini izleyince aksakligin genel bir durum oldugunu ogrendim.
Bu hapis, bu kapi kapi dolasip yazmalar ve bu ilkellikten dogan aksakliklar son olmali.
Ve bilgisayar, bundan sonraki ilk sayimda kadinlarimizin mesleklerinden dogan degerlerini de teslim etmeli.
* * *
iSTANBUL'u bu pazar gunku sekliyle gormek benim icin urkuntu vericiydi.
Cunku; begensek de, elestirsek de istanbul insaniyla istanbul...
Bogaz Koprusu'nden geciyorum. Bir TV dizisinin tavla oynama sahnesi cekiliyor.
Galata Koprusu'nden geciyorum. Bir sanatcinin klip calismasi var.
Kuslar, kediler, kopekler caddelerde sere serpe.
Turistler film ve fotograf pesinde...
istanbul'da hava guzel, bogazda manzara enfes, ama insansiz sehir hayattan kopuk, bir tablodan farksiz.
Rahat dolasiyorum, seyrediyorum, icime sindiriyorum ama ben yine de civil civil, patirtili, gurultulu, yasayan istanbul'u tercih ediyorum.
 
Yazara Email D.Heper@milliyet.com.tr

Altan OYMEN
BU KOSEDEN

Kopeklerin salindigi ama taslarin baglandigi bir Nasreddin Hoca ulkesinde baska nasil bir sayim yapilabilirdi? Son sayimin garabeti uzerine tartismalar bu yuzden bana daha da garip geliyor.
 
Bu sayimda insanlara hemen hicbir saglikli soru sorulmadi. Cunku her zamanki gibi devlet, halkinin gerceklerini ogrenmeyi asla istemedi. Buna karsin kendi kafasinda yarattigi gercegi halkina empoze etti.
 
Istedigi cevaplari almak icin kendince gecerli ve yeterli sorular sordu.
 
Bu arada kadina saygisizligini gene belgeledi. Peki ama devlet adindaki bu erkekler imparatorlugu, kadina ilk ve son kez mi saygisizlik yapiyor?
 
Erkekler imparatorlugu icin kadin kavrami, ezilecek, horlanacak ve cani istedikce, kendi istemine bakilmaksizin yataga atilarak cocuk dogurtulacak bir varligi simgeler.
 
Bu varlik, erkeginin kayitsiz sartsiz kolesi oldukca degerlidir. Baskaldirmaya tesebbus ettigi anda basta dayak olmak uzere her seyi hak etmis demektir.
 
Bir kole nasil evin reisi olabilir?!
 
* * *
 
Ancak ve lakin artik bu cagdisi kafa tarihe gomulup gidiyor. Bu karanlik eylem son cirpinislarini yasiyor.
 
Artik bu ulkede kadinlar icin guzelim siirler yaziliyor, sarkilar besteleniyor. Erkekler imparatorlugu da, kole saydigi kadinin gercekte kendisinin mutlak efendisi oldugunu anlamaya basliyor.
 
Ne yazik ki bu gercegi henuz kadinlarin bircogu anlamak istemiyor. Ama zaman icinde onlar da anlayacaklardir.
 
Her kadin, bir âsik, bir sevgili, bir olaganustu varlik oldugunu bir gun kavrayacaktir. ''Sen yuzune surgun oldugum kadin'' misrainda kendi payi oldugunun bilincine bir guzel varacaktir.
 
''Sen yuzune surgun oldugum kadin
 
Kardesim olan gozlerini unutmadim
 
Cocugum olan alnini, sevgilim olan agzini
 
Dostum olan ellerini unutmadim.''
 
Cemal Sureya'nin bu enfes dizelerini bir gun tum erkekler ezberlediklerinde, bir kadin devrimi yaratilacaktir. Tum erkekler siirin olaganustu duygusunu iclerine sindirdiklerinde, ulkeye bir sonsuz bahar gelmis gibi olacaktir.
 
* * *
 
Ama simdi butun bunlarin sadece beklentisi icindeyiz ve biliyoruz ki cok uzak olmayan bir gelecekte butun bunlar olacaktir.
 
O zaman yepyeni ve saygili sayimlar yapilacak, insanlar eve kapanmayacak, sokaklarda baris turkuleri soylerken sayilacaklardir.
 
Insanlara potansiyel suclu gibi bakilmayacak, gunahsiz insan arayisi sona erecektir.
 
Bir gun, kadin kadinin kurdu olmayi birakacak, kendi sonsuzlugunu kendince yasayacaktir.
 
O zaman kadinlari; analarimiz, bacilarimiz, cocuklarimiz, sevgililerimiz olarak gorecek ve kucaklayacagiz.
 
Kadinsiz bir dunyanin karanliktan ibaret oldugunu algilayacagiz.
 
Biz kadinlarla Turkiye'yi yeniden yaratacagiz.
 
Cunku yaratici olanlar aslinda onlardir.
  

Yavuz DONAT

Dunyada boylesine kuzu gibi bir millet daha vardir diyen lutfen ortaya ciksin ve o milletin adini da soylesin:
 
Altmis kusur milyona bir gun boyu dupeduz ''ev hapsi'' cezasi vereceksiniz de kimse buna itiraz etmeyecek.
 
Ama yine de yaptiginiz isi yuzunuze gozunuze bulastiracaksiniz.
 
Ornegin nufusun yarisini teskil eden kadinlari adamdan sayip da ''Sizin mesleginiz var mi? Varsa ne?'' diye sormaya deger bulmayacaksiniz.
 
Hem de kadin haklari konusunda yaptigi devrimlerle 20'nci yuzyilin ornek ulkesi sifatini kazanmis olan Turkiye'de.
 
Sebep de neymis biliyor musunuz?
 
Devlet Istatistik Enstitusu'nun Baskani Siddik Ensari'ye gore, ''Zamandan, kâgittan, paradan tasarruf etmek'' istemisler.
Tam ozru kabahatinden buyuk dedikleri turden bir yanit.
 
Insanin icinden ''A Sultanim! Biraz daha tasarruf etseydiniz belki bu sayima da luzum kalmazdi'' demek geciyor.
 
Dogrusu merak ediyoruz: Bu sorulari kimler hazirlamis? Turkiye'nin en zengin tarafi olan ''egitilmis kadinlar'' gercegine goz yummayi icine hangi uzman veya akilli sindirebilmis?
 
Yine o, bir yandan kadina ''seytan'' diye bakan; onunla karsi karsiya geldigi zaman elini dahi sikmayan; ''kadinin yeri evidir'' diyen ve isine gelince ona kotek atmayi hos goren, ama hemen ardindan iki yuzluluk ederek ''Cennet analarin ayaginin altindadir'' fetvasini veren zihniyet mi?
 
Oysa istatistiklere gore Turkiye'deki universite ogretim uyesi kadinlarin orani Almanya'dan, Ingiltere'den fazladir. Turkiye'de her alti doktordan biri ve her bes avukattan biri kadindir. Universitelerdeki kiz ogrencilerin orani, en gelismis Avrupa ulkelerinin pek cogundan ileridir. Kadinin -hatta ev kadini konumundaki kadinin- uretimdeki payi, Turkiye'deki tum uretim icinde cok buyuk bir yer tutar.
 
Bunlarin rakamsal degerlerini simdi kadinlari inkâr eden Devlet Istatistik Enstitusu coktan ortaya cikarmali ve bu ulkenin ovunc kaynagi olan gerceklerimizi herkesin zihnine yerlestirmis olmaliydi.
 
Sira kadinlarin mesleklerini sormaya gelince ''para, zaman ve kâgit'' bulamayan Devlet Istatistik Enstitusu, ''aile reisinin son haftaki isini'' soracak kadar para, zaman ve kâgit bulabiliyor.
Sanki aile reisinin isi yoksa ona bir is bulacakmis gibi...
 
Hem kuzum biz bu sayimdan ne bekliyoruz?
Doldurduklari formlari sayip ''Nufusumuz su imis'' deseler, o bile guvenilir bir rakam olmayacak.
 
Neden mi?
 
Dikkatinizi cekmistir:
On milyonu askin nufuslu Istanbul'da eger kapiniza sayim memuru gelmezse hangi numaraya telefon edeceginizi dahi, sayimdan bir gun oncesine kadar kimseye bildiremediler.
Siz buna bakin da kirsal alanda ne buyuk aksamalar olur, ona gore hesaplayin.
 
Bu burokrasiye ragmen, bu devlet vallahi iyi ayakta duruyor...