ความรู้สึกและผลกระทบต่อสถาบันทหารเวียตนาม

ทหารเวียตนามส่วนใหญ่ในสมัย โง ดินห์ เดียม เป็นพุทธศาสนิกชน การกระทำของ โง ดินห์ เดียม กระทบต่อจิตใจของพวกเขาอย่างร้ายแรง นับตั้งแต่นายทหารชั้นผู้ใหญ่ ชั้นผู้น้อย และชั้นกลาง ต่างตกอยู่ในฐานะที่ไม่สะดวกใจในการรับคำสั่งจากประธานาธิบดี ถึงขนาดผู้บัญชาการทหารบางเหล่า ปฏิเสธที่จะปฏิบัติการใดๆ อันเป็นการทำร้ายชาวพุทธ ทหารชาวพุทธไปวัดไม่ค่อยได้ แม้แต่ขออนุญาตก็ตาม (เหมือนในประเทศไทยปี พ.ศ. ๒๕๔๒ กรณีข้าราชการทหารแต่งเครื่องแบบเข้าประกอบการกุศลในวัด แล้วโดนผู้บังคับบัญชาสั่งตั้งกรรมการสอบสวน ทั้งๆ ที่ประเทศไทยปกครองระบอบประชาธิปไตย... มีเสรีภาพในการนับถือศาสนา และไม่มีระเบียบวินัยข้อใดห้ามแต่งกายเข้าวัดเพื่อประกอบศาสนพิธี ??)

นายทหารเวียตนามที่นับถือพระพุทธศาสนากับนายทหารที่นับถือคริสต์ศาสนา ต่างอยู่ในภาวะที่ไม่ไว้วางใจซึ่งกันและกัน และอยู่ในฐานะที่ไม่สะดวกใจในการรับคำสั่งหรือการบัญชาการใดๆ ในเมื่อต้องอยู่ในสังกัดกรม กองเดียวกัน หลังจากที่เกิดเหตุการณ์อุทิศตนเพื่อพระพุทธศาสนา พระภิกษุและพุทธศาสนิกชนเผาร่างตนเองนั้น ทำให้นายทหารที่เป็นพุทธศาสนิกชน ซึ่งเป็นนายทหารส่วนใหญ่ของกองทัพไม่พอใจ และเสียใจต่อการกระทำของรัฐบาลเป็นอย่างยิ่ง ทหารเวียตนามทั้งกรมรบพิเศษ ผูกผ้าสีเหลืองที่คอ เพื่อเป็นสัญญลักษณ์แห่งการสนับสนุนพระพุทธศาสนา โดยแถลงว่า "พวกเขาไว้ทุกข์ให้พระภิกษุที่เผาตนเอง เมื่อเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา อันเป็นอุดมการณ์ของพุทธศาสนิกชน แต่งเครื่องแบบออกมาเดิน ขบวนร่วมกับพุทธศาสนิกชน และประกาศว่าพวกเขาพร้อมที่จะรบและพร้อมที่จะตายเพื่อปกป้องพระพุทธศาสนา และแจกจ่ายแถลงการณ์ ข่าวการอุทิศชีวิตของพระ ทิจ กวาง ดึ๊ก ไปยังสาธารณชน พร้อมเปิดเผยการกระทำอันไม่ถูกต้องของรัฐบาล แต่ถูกตำรวจคริสเตียนของ โง ดินห์ ถึก สั่งเก็บเอกสารทั้งหมด (เหมือนประเทศไทยปี พ.ศ.๒๕๔๒ พ.ต.อ.ตรีทศ รณฤทธิ์วิชัย รองผบก.ส.๒. ได้ออกคำสั่งที่ ๑\๒๕๔๒ สั่งยึดเอกสารของชมรมชาวพุทธสามเหล่าทัพ ซึ่งจัดทำโดยนายทหารฝ่ายเสนาธิการสามเหล่าทัพ จากที่ทำการไปรษณีย์ โดยอ้างว่าทำลายความมั่นคง ซึ่งการกระทำของตำรวจนั้นเป็นการละเมิดรัฐธรรมนูญมาตรา ๓๘ มาตรา ๓๙ และมีความผิดกฎหมายอาญามาตรา ๘๖ ฐานตัวการร่วมกันทำลายล้างพระพุทธศาสนา เพราะเอกสารดังกล่าวเป็นการเปิดเผยขบวนการปลอมแปลงพระไตรปิฎก ของคริสเตียนโรมันคาทอลิค และองค์กรต่างๆ)

ที่เมืองมีโธ ซึ่งอยู่ทางเหนือไซ่ง่อน ๘๐ กม. ทหารที่นับถือพุทธศาสนา ได้ปะทะกับทหาร ซึ่งเป็นคริสเตียนโรมันคาทอลิคของ โง ดินห์ เดียม มีทหารเสียชีวิต ๖๐๐ นาย บาดเจ็บ ๑๒๐๐ นาย เป็นนายทหารสัญญาบัตร ๗๐ นาย

จากคำปราศรัยของประธานาธิบดี จอนด์ เอฟ เคเนดี้ ทางโทรทัศน์ใน วันที่ ๙ กันยายน พ.ศ.๒๕๐๖ อาจทำให้สามารถวิเคราะห์ได้ว่า เป็นการเห็นด้วย ในการปราบปรามพุทธศาสนิกชนโดยรัฐบาล โง ดินห์ เดียม ใช่หรือไม่ ?? ดังนี้

"สหรัฐจะใช้อิทธิพลที่มีอยู่ ในอันที่จะชักจูงให้รัฐบาลเวียตนามปรับปรุงตนเอง ให้เป็นที่ยอมรับและสนับสนุนของประชาชนส่วนใหญ่ แต่ทว่าการที่สหรัฐจะทำเรื่องนี้ให้สำเร็จนั้นจะต้องใช้เวลา และเรา (อเมริกัน) ต้องอดทนต่อสถานการณ์

เรา (อเมริกัน) จะไม่ตัดความช่วยเหลือใดๆ ที่มีต่อรัฐบาลเวียตนาม ซึ่งการตัดความช่วยเหลือท่าน (ประชาชนอเมริกัน) อาจจะต้องประสบกับสถานการณ์ล้มเหลวก็ได้"

และไม่ปรากฎการกระทำใดๆ หลังจากนั้นอย่างเป็นรูปธรรมจากสหรัฐอเมริกา ในอันที่จะระงับการใช้กำลังปราบปราม เข่นฆ่าชาวพุทธอย่าง ป่าเถื่อน ซึ่งไม่เคยปรากฏในประวัติศาสตร์ของโลก (และนี่คือก้าวแรกของความพ่ายแพ้ของสหรัฐอเมริกา ในสงครามเวียตนาม ในการยึดฐานมวลชนทางด้านจิตวิทยา ที่สหรัฐพลาดในการวิเคราะห์พื้นฐานความสำนึกในชาติ และศาสนา ของชาวเวียตนาม)