1. การลดอุปทาน หรือ ลดปริมาณยาเสพติด (Supply Reduction)

2. การลดอุปสงค์ หรือ ลดความต้องการใช้ยาเสพติด (Demand Reduction)

การลดอุปทาน   การดำเนินงานลดปริมาณยาเสพติด ใช้มาตรการ ดังนี้

มาตรการควบคุมพืชเสพติด

การควบคุมพืชเสพติดในพื้นที่ปลูกฝิ่น ดำเนินการโดยใช้วิธีพัฒนาชนบทแบบผสมผสานเพื่อยกระดับคุณภาพชีวิต  ของกลุ่มประชากรเป้าหมายที่ลักลอบปลูกฝิ่น ควบคู่ไปกับการตัดฟันทำลายฝิ่นที่มีการลักลอบปลูก การป้องปรามไม่ให้มีการ ปลูกพืชเสพติดโดยให้การศึกษา เผยแพร่ประชาสัมพันธ์และปฏิบัติการทางจิตวิทยา

สร้างเงื่อนไขกดดันกลุ่มประชากรเป้าหมาย ส่วนการควบคุมพื้นที่ปลูกกัญชา    ใช้วิธีการปราบปรามด้วยการตัดฟันทำลายไร่กัญชา ปราบปรามนายทุน และปฏิบัติการทางจิตวิทยากดดันป้องปรามผู้ลักลอบปลูกกัญชา

มาตรการปราบปราม

ตลอดช่วงระยะเวลาที่ผ่านมา ได้มุ่งเน้นปราบปรามการผลิตเฮโรอีน ยาบ้า ด้วยการสกัดกั้นจับกุมการนำเข้าสารเคมี จับกุมทำลายแหล่งผลิตและขยายผลไปถึงนายทุนที่อยู่เบื้องหลัง นอกจากนั้นยังดำเนินการปราบปรามกลุ่มการค้าและลำเลียง ลักลอบขนยาเสพติดข้ามมาจากชายแดนเขตติดต่อกับประเทศเพื่อนบ้าน ส่วนในพื้นที่ที่มีการแพร่ระบาด ได้มุ่งเน้นขยายงาน สืบสวนจับกุมผู้จำหน่ายยาเสพติด นอกจากนี้ ยังได้มีการริบทรัพย์สินที่ได้มาจากการกระทำความผิดเกี่ยวกับคดียาเสพติด ควบคู่กันไปด้วย การลดอุปสงค์ การดำเนินงานลดความต้องการใช้ยาเสพติด ใช้มาตรการ ดังนี้

มาตรการป้องกันยาเสพติด

เป็นการให้การศึกษา ข่าวสาร ความรู้ และข้อมูลในเรื่องของยาเสพติดอย่าง ถูกต้องด้วยวิธีการต่างๆ ไปสู่ประชาชน เพื่อสร้างภูมิคุ้มกันมิให้ประชาชนหันไปใช้ยาเสพติด ขณะเดียวกันก็ดำเนินการป้องกันการแพร่ระบาดของตัวยา รวมทั้งปรับปรุงสภาพแวดล้อมมิให้มีส่วนผลักดันให้เกิดปัญหายาเสพติด ซึ่งมีแนวทางการดำเนินงาน ดังนี้

1. ใช้กระบวนการทางการศึกษาทั้งในระบบและนอกระบบโรงเรียน เพื่อ ให้ความรู้ ปลูกฝังความรู้สึกนึกคิดและ พฤติกรรมในการต่อต้านยาเสพติด

2. พัฒนาเนื้อหา กลยุทธ์ เทคโนโลยีในการให้การศึกษา การเผยแพร่ และการผลิตสื่อให้เหมาะสมกับสถานการณ์ การรับรู้ ขนบธรรมเนียมประเพณีของกลุ่มเป้าหมาย โดยดำเนินการอย่างต่อเนื่อง

3. นำวิธีการป้องปรามมาใช้เพื่อแก้ไขปัญหาการแพร่ระบาดในกลุ่มเสี่ยง

4. จัดให้มีกิจกรรมทางเลือกที่เหมาะสม เอื้ออำนวยต่อการพัฒนาร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคม โดยปลูกฝังนิสัย การไม่ใช้ยาเสพติด

5. ระดมทรัพยากรและความร่วมมือทั้งภาครัฐและเอกชนให้เข้ามามีส่วน ร่วมในการป้องกันยาเสพติดอย่างเป็น ระบบ

6. สร้างแนวร่วมการป้องกันการใช้ยาเสพติดอย่างเป็นรูปธรรมในทุก ระดับ โดยให้สถาบันครอบครัว สถาบันการศึกษา สถาบันศาสนา และองค์กรประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมในการป้องกันยาเสพติด

7. สร้างเสริมสภาพแวดล้อมให้เหมาะสมต่อการดำเนินชีวิตโดยปราศจาก การใช้ยาเสพติด จัดทำระบบข้อมูลข่าวสารและวิชาการเกี่ยวกับการป้องกันยาเสพติด เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการดำเนินงาน และการประสานงาน

8. ศึกษาวิจัยและติดตามประสิทธิผลเพื่อพัฒนารูปแบบการป้องกัน ยาเสพติดให้เหมาะสมและสอดคล้องกับสภาพ ปัญหา

มาตรการบำบัดรักษา

การบำบัดรักษายาเสพติดเป็นมาตรการหลักอย่างหนึ่งในการแก้ ปัญหายาเสพติด โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้ผู้ติดยาเสพติด หยุดเสพยาให้นานที่สุดจนสามารถเลิกได้โดย เด็ดขาดเพื่อลดความเดือดร้อนของสังคม ลดการแพร่ระบาดของยาเสพติด และเพื่อให้ผู้ติดยาเสพติดสามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างปกติ เนื่องจากการติดยาเสพติดเป็นการป่วยทั้งทางกายและจิตใจ ดังนั้น การบำบัดรักษานอกจากจะถอนพิษยาเพื่อรักษาอาการทางร่างกายแล้ว ยังจะต้องมีการฟื้นฟูสมรรถภาพเพื่อให้ผู้ที่เข้ารับการบำบัด ฟื้นคืนจากอาการป่วยทั้งทางร่างกายและจิตใจ และสามารถใช้ชีวิตอยู่ในสังคมปกติได้โดยไม่หวนกลับไปใช้ยาเสพติดอีก ซึ่งการถอนพิษยาอาจทำได้โดย ใช้ยาทดแทน ใช้ยาระงับอาการ หรือใช้วิธีหักดิบ เป็นต้น ส่วนการฟื้นฟูสมรรถภาพ อาจทำได้โดย ใช้แบบมาตรฐาน ชุมชนบำบัด ครอบครัวบำบัด และศาสนบำบัด เป็นต้น