|
Ένα από τα πιο καθοριστικά στοιχεία για την κατάσταση της κοινωνίας, όχι μόνο σήμερα, αλλά και στο παρελθόν, είναι το λεγόμενο «χάσμα των γενεών». Εκφραζόμενες άλλοτε με τη σιωπή, άλλοτε με βίαιες συγκρούσεις, οι διαφορές μεταξύ της εκάστοτε παλιάς και νέας γενιάς έχουν διαμορφώσει την κοινωνική πραγματικότητα, χωρίζοντας το κοινωνικό σύνολο σε δυο στρατόπεδα: τους νέους και τους ηλικιωμένους. Αυτό μας είναι τόσο συνηθισμένο που δε μας πέρασε από το νου να αναρωτηθούμε, «γιατί»; Γιατί να συμβαίνει αυτό; Και πώς θα ξεπεραστεί αυτή η διάσταση; Ας κάνουμε μια ταπεινή προσπάθεια να προσεγγίσουμε το θέμα.
Πολλές και διάφορες είναι οι αιτίες που δημιουργούν τις συγκρούσεις μεταξύ νέων και ηλικιωμένων. Γενικά όμως όλες περιστρέφονται γύρω από τον τρόπο ζωής της κάθε ομάδας.
Η σημερινή νεολαία έχει μεγάλες διαφορές από αυτήν της προηγούμενης γενιάς. Για παράδειγμα, οι νέοι σήμερα αναζητούν τη διασκέδαση γενικά σε σκοτεινούς χώρους, κατά τις μεταμεσονύχτιες ώρες, κάτω από εκκωφαντική μουσική. Οι περισσότεροι μεγαλύτεροι θεωρούν αυτούς τους τρόπους διασκέδασης από κάτι το αόριστα «μη καλό» μέχρι και κάτι το διεφθαρμένο που θέλουν να το εμποδίσουν. Αυτό όμως το παράδειγμα μπορεί, αν το δούμε ξεχωριστά, να μας παραπλανήσει να πούμε ότι η διασκέδαση των νέων αποτελεί αιτία του χάσματος των γενεών. Οι μεγαλύτεροι δεν επιθυμούν τη μη διασκέδαση των νέων. Όμως αυτό το παράδειγμα είναι ενδεικτικό μιας βαθύτερης αιτίας - συνόλου αιτιών, που αρκεί λίγη μελέτη για να το ανακαλύψουμε.
Η αιτία αυτή είναι η ίδια η διαδικασία ένταξης του νέου ατόμου στην κοινωνία. Αν, παραδείγματος χάρη, το νέο άτομο δεν επιθυμούσε να γίνει μέλος της κοινωνίας, δε θα είχαμε συγκρούσεις αλλά αδιαφορία. Όμως η ένταξη στο σύνολο των νέων αποτελεί επιθυμία όχι μόνο των μεγαλυτέρων, αλλά και των ιδίων.
Οι νέοι, προσπαθώντας να πραγματοποιήσουν αυτή τους την επιθυμία, ανακαλύπτουν ότι, για να γίνει αυτό, πρέπει να προβούν σε μεγάλες υποχωρήσεις. Πρέπει να αλλάξουν τη θεώρησή τους για την έννοια του δικαίου - ότι δεν μπορεί να επικρατεί απόλυτη δικαιοσύνη. Πρέπει, γενικά, να προσαρμόσουν τη νοοτροπία τους σ' αυτήν που θεωρείται κοινωνικά αποδεκτή - να αγαπήσουν αυτούς που και η μεγαλύτεροι αγαπούν, να μισήσουν αυτούς που και οι μεγαλύτεροι μισούν. Η επαναστατική όμως ψυχοσύνθεση του νέου δεν μπορεί να αποδεχθεί αυτό το βιασμό της ελεύθερης βούλησής του. Γι' αυτό και θα αντιδράσει ενάντια όχι μόνο σε ό,τι θεωρεί άδικο, αλλά και σ' ό,τι θεωρεί κατεστημένο. Φυσικό είναι και οι μεγαλύτεροι να προστατεύσουν αυτά τα «κατεστημένα» που, έτσι κι αλλιώς, τους εξυπηρετούν.
Ο νέος, επίσης, νιώθει να πιέζεται και σε άλλους τομείς, όπως αυτό της εκπαίδευσής του. Η κατάσταση σήμερα είναι πραγματικά αφόρητη ένεκα του τεράστιου ανταγωνισμού που επικρατεί. Έτσι οι νέοι δαπανούν και όλο, μερικές φορές, τον ελεύθερό τους χρόνο στον αγώνα για κατάκτηση μιας θέσης στο Πανεπιστήμιο. Γι' αυτή τους την καταπίεση οι νέοι θέλουν κάπου να ξεσπάσουν - και ξεσπούν, όχι και τόσο άδικα, σε αυτό που θεωρούν κατεστημένο, τους μεγαλύτερους. Είναι αυτό το κατεστημένο που οι νέοι θεωρούν ως, γενικότερα, υπεύθυνο για όλα σχεδόν τα προβλήματά τους. Με τις αντιδράσεις αυτές σκληρύνεται ακόμη περισσότερο και η στάση των μεγαλύτερων, δημιουργώντας έτσι ένα φαύλο κύκλο.
|
|
