ΑΝΘΡΩΠΟΦΑΓΙΑ, ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΜΥΘΟΣ

Λογαράς Δημήτριος - [Περίληψη: Φερεντίνου Σπυριδούλα]

Αρχικά δίνονται οι σκοποί του μαθήματος:

1. Εισαγωγή των μαθητών στο πνεύμα της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας
2. Αναφορά στην ελληνική κοινωνία.
3. Εισαγωγή του μαθητή σε ένα προβληματισμό για κοινωνίες "πολιτισμένες".
4. Κατανόηση της διαφορετικότητας ως μιας εσκεμμένης κατασκευής απο τους τεχνολογικά ισχυρότερους.

Εισαγωγή στο θέμα του μαθήματος. Δίνεται η εικόνα που είχαν σχηματίσει για την ανθρωποφαγία σε παλαιότερες εποχές. Προσέγγιση του φαινομένου της ανθρωποφαγίας όπως αυτό παρουσιάζεται στον ελλαδικό χώρο (θεσσαλικό παραμύθι και αρχαία ελληνική μυθολογία).Στη συνέχεια δίνεται ο ορισμός της κοινωνικά αποδεκτής και της αποκλίνουσας συμπεριφοράς, σύμφωνα με την κοινωνική ανθρωπολογία, καθώς και οι συνέπειες της μη κοινωνικά αποδεκτής συμπεριφοράς.

Τα ελληνικά παραμύθια και οι αρχαίοι ελληνικοί μύθοι λειτουργούν ως κάλυμμα για τις μη αποδεκτές συμπεριφορές. Παρατίθεται ως παράδειγμα το παραμύθι "Αστερνός και Πούλιω". Στην αρχαία ελληνική μυθολογία παρατηρούνται τρεις ξεκάθαρες καταστάσεις ανθρωποφαγίας. Τίθεται έμμεσα το ερώτημα αν κατά την εποχή που γράφονται αυτοί οι μύθοι οι άνθρωποι επιδίδονταν σε κανιβαλικές εκδηλώσεις. Η απάντηση που δίνεται είναι αρνητική, διότι δεν υπάρχουν ιστορικές μαρτυρίες.

Αναφέρονται στη συνέχεια κάποια εθνογραφικά παραδείγματα από "πρωτόγονες" φυλές, προκειμένου να τεκμηριωθεί η άποψη ότι τα άτομα-μέλη αυτών των φυλών είναι ανθρωποφάγοι. Τα παραδείγματα αφορούν αυστραλέζικες φυλές: Νγκάλι, Γιούμου και Μαντουτάρα.

Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στον κοινωνικό σκοπό της ανθρωποφαγίας. Οι ανθρωπολόγοι παρατήρησαν δυο κύριες μορφές ανθρωποφαγίας:

α. "Ακούσιες" μορφές ανθρωποφαγίας. Παρατηρούνται σε περιπτώσεις που οι διάφορες φυλές αντιμετωπίζουν προβλήματα επιβίωσης, διατροφής (Πολυνησία).
β. "Εκούσιες" μορφές ανθρωποφαγίας. ‘Εχουν αιτίες μυστικιστικές, μαγικές ή θρησκευτικές.

Διαπιστώνεται ότι η ανθρωποφαγία συνδυάζεται με διαφορετικές θρησκευτικές αντιλήψεις από τις δικές μας. Ο κανιβαλισμός δηλαδή νοείται ως κανιβαλισμός μόνο σε ένα πολιτισμό που τον αναγνωρίζει ως τέτοιο. Π.χ το να τρώνε ένα μέρος από το σώμα ενός νεκρού, δεν σημαίνει μεγαλύτερη βεβήλωση από αυτή που γίνεται στα μαθήματα ανατομίας.

Τέλος δίνονται ορισμένες ερωτήσεις σχετικά με:

1. τη λειτουργία του φαινομένου,
2. παραδείγματα μη αποδεκτής συμπεριφοράς,
3. μορφές ανθρωποφαγίας,
4. ανθρωποφαγία-κανιβαλισμό,
5. τις απόψεις του William Αrens,
6. τη διαφήμιση της Maggi και τη διαιώνιση του μύθου.

Παρατίθεται βιβλιογραφία:

Τα παραμύθια του λαού μας
Ο μύθος της ανθρωποφαγίας, William Αrens
Θλιβεροί Τροπικοί, Levi Strauss

[HOME PAGE] | [ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ] | [ΕΙΔΟΣ ΘΕΜΑΤΩΝ] | [ΕΥΡΕΤΗΡΙΑ] | [ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ]

---

This page hosted by Get your own Free Home Page