Hans Feddema

17 februari 2003

Thaddeh Wieffering pleit in zijn artikel ‘Hartverscheurende uitspraken van Gretta Duisenberg’ (Leidsch Dagblad, 14 januari) voor het geven van ‘kleding, medicatie, voeding en hulp bij opbouw van steden’ aan de Palestijnen door Israël. Dat zou wat mij betreft best mogen en is stukken beter dan wat Israël nu doet in de Palestijnse gebieden, maar het is niet waar het om draait. Het gaat niet om wat humanitaire hulp, maar om het recht doen aan de Palestijnen. Die zijn nu al 35 jaar door Israël bezet. Eenieder die de situatie met eigen ogen ziet, weet dat die bezetting de angel van het conflict vormt en elke vrede blokkeert.

Wieffering vergeet dat het oorspronkelijke Palestina eeuwenlang deel uitmaakte van het Ottomaanse Rijk en slechts een kleine dertig jaar een Brits mandaatgebied was. Na de Tweede Wereldoorlog kwam het in handen van de VN, die in 1947 via de partitieresolutie 181-III 47 procent van het gebied toewees aan de Palestijnen. Van die 47 procent is nu in theorie nog slechts 22 procent over. Door de vele illegale joodse nederzettingen is ook dat percentage arbitrair aan het worden. Ex-premier Barak had het in 2001 in Camp David over 18 procent, was ook anderszins veel minder grootmoedig dan de mythe vertelt en had Arafat niets te bieden inzake de ruim drie miljoen Palestijnse vluchtelingen.

De laatsten zijn overigens anders dan Wieffering betoogt, eerder verjaagd dan gevlucht. De Israëlische vredesbeweging zelf spreekt in dezen van een beleid van ‘etnische zuivering’ jegens de Palestijnen. Door de Israëlische slachting in 1948 onder Palestijnse burgers in bijvoorbeeld het dorp Deir Yasin kregen de mensen in omliggende dorpen zo’n angst dat ze geen andere uitweg zagen dan weg te rennen.

De situatie voor de Palestijnen in de bezette gebieden is, nog los van de vluchtelingenkampen, zo hemeltergend dat nu, na 35 jaar, de Palestijnen geen andere uitweg zien dan stenen gooien en het toepassen van zelfmoordgeweld. Natuurlijk is dat niet goed te keuren, zeker niet jegens onschuldige burgers. Maar het is symptoombenadering als men zich louter blind staart op deze wanhoopsreacties en niet de diepere wortels waaruit deze voortkomen centraal stelt.

Dat laatste doet Gretta Duisenberg juist wel, omdat zij onmiddellijke ontruiming van de bezette gebieden bepleit in overeenstemming met VN-resolutie 242 van 1967. Anders dan wat Wieffering op demagogische wijze betoogt, heeft Gretta het woord ‘begrip’ voor de wanhoopsacties nooit gebruikt. Begrip is iets anders dan enigszins begrijpen of ‘snappen’, zoals ze letterlijk zei. Ze keurt het zelfmoordgeweld af, maar zei in het licht van de uitzichtloosheid van de situatie voor de Palestijnse jongeren door de jarenlange Israëlische repressie, dit hooguit een beetje te begrijpen.

Ten slotte: Wieffering geeft een vertekening van de geschiedenis. Omstreeks 1900 -- toen Palestina hooguit 4 procent (orthodoxe) joden telde, woonachtig in drie Palestijnse steden, en al eeuwenlang niet meer in joodse handen was -- mocht er van de Turkse sultan jaarlijks een heel klein aantal zionistische kolonisten het land binnenkomen. Maar het is nooit de bedoeling geweest dat daar een joodse staat zou komen, ook niet na de Balfour-verklaring van 1916, die sprak over een ‘tehuis’. Engeland liet na 1918 wel meer zionisten toe, maar stelde een grens van 40 procent om te voorkomen dat de Palestijnse autochtonen tweederangsburgers zouden worden in eigen land.

Volkenrechterlijk kun je nooit tweeduizend jaar geschiedenis terugdraaien. Leiden en omgeving behoorde 2500 jaar geleden tot het Friese koninkrijk. We zouden toch uit ons vel springen als Friesland vandaag deze regio weer zou opeisen. Dat een beetje meevoelen met de Palestijnen ontbreekt in het Westen. Door de joodse guerrilla tegen de Britten aldaar werden laatstgenoemden het op een gegeven moment zat en overhandigden ‘Palestina’ aan de VN, die in 1947 besloten het te verdelen (zie boven). Daardoor kon Israël, nu al meer dan vijftig jaar geleden, worden gesticht. De Palestijnse staat bestaat nog steeds niet, zelfs niet op het overgebleven kleine stuk van 22 procent. Israël verhindert dat tot nu toe met steun van de VS en gaat bovendien maar door met ‘landjepik’, door het toelaten en steunen van steeds meer joodse kolonistennederzettingen tussen de Palestijnse dorpen. Hoe lang duurt het voordat we dit grote onrecht gaan inzien?
-----
Dr. Hans Feddema is antropoloog, lid van de Initiatiefgroep ‘Stop de Bezetting’ en ex-statenlid van Zuid-Holland voor GroenLinks.