Apartheidsmuur in het Midden-Oosten

Hans Feddema

5 juni 2004

Een muur staat voor scheiding, niet voor verbinding.
Een muur staat voor apartheid, niet voor eenheid.
Een muur staat voor repressie en niet voor vrede en eerlijk delen.
Een muur staat voor uitsluiting en niet voor elkaar de hand reiken.       

Als je die toch gaat bouwen, in dit geval acht meter hoog en 650 kilometer lang, geef je impliciet mislukking aan, de mislukking van je vroegere plan om tweeduizend jaar geschiedenis terug te draaien en een staat te stichten in andermans land. Volkenrechterlijk kan tweeduizend jaar geschiedenis terugdraaien niet. Logisch, want anders zou het maar een janboel worden in de wereld. Maar als het dan toch bij uitzondering gebeurt via het VN-verdelingsbesluit van 1947, is het zaak vriendjes met de buren te worden.

Uit brieven van joodse bezoekers blijkt dat dat vanaf 1900 al niet lukte, dat de eerste zionisten zich ‘hooghartig en vijandig’ gedroegen jegens de autochtonen. Al snel heerste de jungle van het recht van de sterkste, het Britse mandaatbestuur ten spijt. Vriendjes met de buren? Alleen al de oorlog van 1948 was dramatisch, ook omdat deze leidde tot ruim 750.000 vluchtelingen, beter gezegd: verdrevenen Er was sprake van een bewust beleid van ‘transfer’, zoals Israëlische historici Benny Morris en Ilian Pappe, mythen doorprikkend, boven tafel brachten. Het was etnische zuivering, erkent nu ook de Israëlische vredesbeweging.

Veel Palestijnen leven daarom nog steeds in vluchtelingenkampen, ook al hebben ‘nog levende vluchtelingen en hun kinderen’ volkenrechterlijk recht op terugkeer. Maar Israël weigert dat. De VN gaf in 1947 Israël circa de helft van het vroegere ‘Palestina’, maar inmiddels is dat sinds 1967 al 78%. De Palestijnen hebben sinds 1967 Israël als bezetter op het resterende gedeelte van 22% achter de Groene Lijn. Maar ook dat kleine stukje ‘bantoestan’ wordt hen  nog niet gegund. Er is sprake van landjepik rondom Jeruzalem en via de joodse nederzettingen, waarvan Sharon nu eenzijdig en zonder vredesoverleg slechts een deel wil teruggeven. Ziehier de wortel van probleem: er is geen sprake van eerlijk delen en aan Palestijnen wordt steeds meer land afgepakt, wat hen, naast de nu al 37 jaar durende bezetting, wanhopig en woedend maakt.

En nu komt daar ook nog de apartheidsmuur bij. Ik deed enige jaren onderzoek als antropoloog in Zuid-Afrika tijdens de apartheid; ik verzeker u dat dat erg was, maar wat nu in Israël gebeurt met de Muur en het Israëlische geweld in Gaza enzovoort, slaat alles. Er worden bovendien internationale rechtsregels met voeten getreden. Ook als je de VN-sommatie in 1967 via  resolutie 242 aan Israël om het Palestijnse gebied te ontruimen naast je neer legt, ben je gebonden aan wat de Vierde Conventie van Genève bepaalde inzake bezetting. Je mag bijvoorbeeld de bevolking niet molesteren noch hun huizen ‘bulldozerend’ vernietigen en ook niet als bezetter een deel van je eigen volk daar zich laten settlen, wat Israël allemaal wel doet.

Hetzelfde geldt voor de Muur, die niet in Israël of precies op de Groene Lijn van 1967 wordt gebouwd, nee ver in bezet  gebied, waardoor de het land van boeren wordt doorsneden en naast het economische leven ook het sociale leven wordt aangetast -- schoolgaan, ambulancevervoer -- en bovendien in feite 43% van de Westoever wordt geannexeerd. In de folder ‘STOP DE MUUR!’ zijn de exacte cijfers te lezen, bijvoorbeeld dat 65% van de Palestijnse waterbronnen aan de Israëlische kant van de Muur komen te liggen en 865.000 mensen direct worden getroffen door die Muur. Israël gaat maar door met bouwen, ondanks het feit dat de Algemene vergadering van de VN die op 23 oktober 2003 als onrechtmatig veroordeelde en sinds dit voorjaar als casus voorlegde aan het Internationaal Gerechtshof in Den Haag.

Maar ook als daarvan deze zomer of later de uitspraak komt, moet er politieke en economische druk van onderop worden uitgeoefend om zo’n uitspraak geëffectueerd te krijgen. Vertel het aan anderen, maak de mensen bewust wat er gaande is, help de bezetting te beëindigen, stop de apartheid in Israël en bezin u op drukmiddelen om Israël voor zijn eigen bestwil tot de orde te roepen via uw politieke partij, uw vakvereniging of andere organisaties, via de EU, via de VN en de Veiligheidsraad. Alleen door Palestijnen recht en gerechtigheid te doen, kan Israël in vrede leven met zijn buren; dat zal niet kunnen door een maar voortgaande landjepik, een maar voortdurende bezetting en een apartheidsmuur.

Ik herhaal:
Een muur stat voor scheiding, niet voor verbinding.
Een muur staat voor apartheid, niet voor eenheid.
Een muur staat voor repressie en niet voor vrede en eerlijk delen.
Een muur staat voor uitsluiting en niet voor het elkaar de hand reiken.

Met deze woorden is de Karavaan Stop de Muur! in Nederland officieel gestart en verklaar ik tevens de fototentoonstelling over de Muur voor geopend. De karavaan is een actie van Iniatiefgroep Stop de Muur, een samenwerkingsverband van het Nederlands Palestina Komitee, Palestijnse Gemeenschap Nederland en Stop de Bezetting en wordt ondersteund door Hivos.
----
Dr. Hans Feddema, oud-statenlid in Zuid-Holland voor GroenLinks, is antropoloog, publicist, vredesactivist en voorzitter van de afdeling Stop de Bezetting in Leiden.