Contact

Archief Film Helden Nu in de Cinema Reportage Vraag van de week
A ] B ] C ] D ] E ] F ] G ] H ] I ] J ] K ] L ] M ] N ] O ] P ] Q ] R ] S ] T ] U ] V ] W ] X ] Y ] Z ]

Algemeen    Speciale effecten

Algemeen

Met de ogen op de wereld gericht

Genre: Science Fiction
Speelduur: 2u30
Regisseur: Robert Zemeckis
Acteurs: Jodie Foster, Matthew McConaughey, James Woods, John Hurt, Tom Skerrit, Angela Bassett

We zitten er al jaren op te wachten, maar stel dat het echt gebeurt. Stel dat we een bericht uit de ruimte ontvingen. Zou het blindelings geloof in een Hoger Wezen verbrokkelen en zou de technologische vooruitgang de nieuwe God worden? Zouden we durven aanvaarden dat we niet de Uitverkorenen zijn, of zouden we de wetenschappers brandmerken als ongelovigen. Want kun je geloven in iets dat niet te vatten is?

Regisseur Robert Zemeckis bewees reeds met het zeer succesvolle Forrest Gump dat hij boeiende cinema kan maken voor het grote publiek, een eigenschap die hij blijkbaar heeft overgenomen van zijn mentor Steven Spielberg. Voor Contact baseerde hij zich op de gelijknamige bestseller uit 1985 van Carl Sagan. Sagan zelf schreef samen met zijn echtgenote Ann Druyan het script, maar heeft wegens zijn overlijden in 1996 zijn levenswerk nooit op het grote scherm gezien.

Jodie Foster speelt Ellie Arroway, een astronome die van het zoeken naar buitenaards leven haar levensdoel heeft gemaakt. Op vroege leeftijd is ze haar ouders kwijtgeraakt, en haar passie voor het heelal lijkt dan ook een tevergeefse poging om terug met hen in contact te komen. Ze luistert hiervoor naar geluid dat uit de ruimte wordt opgevangen en op een bepaalde dag krijgt ze het bericht waarop ze al heel haar leven heeft zitten wachten.

Terwijl ze samen met de rest van de wereld de boodschap tracht te ontcijferen, komt opnieuw Palmer Joss (Matthew McConaughey) in haar leven, een theoloog die ooit een kortstondige passie bij Ellie losweekte. Joss heeft het niet zo hoog op met de nieuwe wetenschap, en hij tracht dan ook de godsdienstige aspecten van dit contact te doorgronden. En dan wordt het bericht ontcijferd...

Contact mag dan nog wel science fiction zijn, de echte nadruk ligt op de manier waarop de aardbevolking zou omgaan met het idee dat er heel waarschijnlijk iets meer is dan deze aardkloot. Maar dan wel op een manier die het debiele niveau van ID4 overstijgt. Zemeckis weet immers een aantal vragen en denkpistes te lanceren die nog veel langer dan de 2u30 durende prent nazinderen. Echte antwoorden geeft hij niet, en zullen misschien ook nooit gegeven worden. Maar interessant zijn de vragen wel.

Jodie Foster acteert magistraal en het is dan ook jammer dat het karakter van Palmer Joss (McConaughey) zo mager werd uitgewerkt. De man weet op geen enkel ogenblik te overtuigen als godsdienstgoeroe, terwijl James Woods, John Hurt, Angela Bassett en vooral Tom Skerritt daarin wel slagen.

Ook visueel en auditief hoort deze film in de top van de zomerfilms. De fotografie is vaak verbluffend en grenst in enkele sequenties bijna aan het magische, terwijl de effecten voor een keer zuiver ter ondersteuning van het verhaal gebruikt worden, op het matig optreden van President Clinton na. De referenties naar 2001: A Space Odyssey en Close Encounters Of The Third Kind zullen voor een aantal filmliefhebbers te duidelijk zijn, en zij zullen Contact dan ook een film voor het plebs vinden. Wij weten beter.

Speciale effecten

De perfectie nabij

Robert Zemeckis is duidelijk een van de weinige Hollywoodregisseurs die het arsenaal speciale effecten gebruikt waarvoor het dient: om een verhaal te vertellen, en niet om het publiek visueel te overtroeven. Voor Contact deed hij, zoals steeds, een beroep op Ken Ralston.

Ken Ralston is sinds jaar en dag de vaste Visual Effects Supervisor van Zemeckis en dat leverde hem geen windeieren op, vermits hij drie van zijn vijf oscarbeeldjes via hun gezamenlijk werk (Who Framed Roger Rabbit?, Death Becomes Her en Forrest Gump) binnengerijfd heeft. Toen hij na bijna twintig jaar noeste arbeid in december 1995 Industrial Light and Magic verliet om aan het hoofd te gaan staan van het jonge Sony Pictures Imageworks nam de Zemeckis de loyale en gedurfde stap om zijn fx-goeroe trouw te blijven. ILM verloor hiermee niet alleen een van zijn beste supervisors, maar meteen ook een van zijn meest visionaire klanten (Een aantal effecten uit Contact werden toch nog door ILM gerealiseerd).

Zemeckis en Ralston gebruiken, in tegenstelling met zo ongeveer de rest van Hollywood, effecten enkel en alleen om het verhaal te onderlijnen en Contact is daarvan een schoolvoorbeeld. Buiten de indrukwekkende beelden van de machine zullen dan ook weinig toeschouwers de rest van de beeldenmagie opmerken.

Heel wat effecten in Contact zijn totaal onzichtbaar. Zo zijn er de vele digitale luchtcorrecties, terwijl ook een aantal natuurlijk ogende reflecties in de computer werden toegevoegd. Na Kennedy en Johnson in Forrest Gump krijgt Bill Clinton de bedenkelijke eer om via bestaand beeldmateriaal zijn opwachting te maken. Relatief knap gemaakt, maar wel totaal overbodig.

Veel indrukwekkender zijn de digitale radioschotels die aan het bestaande schotelpark werden toegevoegd. In dat park werd trouwens een ander staaltje beeldmanipulatie verwezenlijkt. Wanneer Ellie (Jodie Foster) de buitenaaardse signalen via haar koptelefoon hoort snelt ze naar het VLA (Very Large Array) hoofdkwartier. We volgen haar wanneer ze uit haar auto sprint en zo het gebouw binnenstormt tot ze in de controlekamer aankomt. De scene werd op twee verschillende plaatsen gefilmd, en werd perfect aaneen genaaid op het ogenblik dat we haar door de deur naar binnen volgen. Een aantal zeer indrukwekkende effecten zorgen in het huis van de jonge Ellie voor een verbluffende fotografie. Let vooral op de scene met de jonge Ellie die iets uit een medicijnkastje haalt. Een totaal onmogelijk shot, maar tegelijkertijd een van de mooiste die we ooit op pelicule zagen.

Om de buitenaardse machine in beeld te brengen, het voornaamste zichtbare effect, deed men hoofdzakelijk een beroep op computeranimatie, hier en daar bijgestaan door modellen en schilderijen. Enkel de eerste scene waarin de machine zichtbaar is overtuigt niet. De magistrale beginscene daarentegen, waarin we doorheen het heelal suizen, getuigt dan weer van pure vakmanschap. Je reinste magie.

Laatste update: 22/11/98

Bart.Schreurs@ping.be

1