Trang vn hc - Trang ch

 

Trch kho tng vn hc Vit Nam - Truyn ni Trng

Trang 2**Truyn Xi'n Bt**

Truyn Trng Qunh

1. u to bng ci b
2. Cu i
3. D c cha
4. Cy r rung cha Liu
5. Vay tin cha
6. Tr n cha Liu
7. Dm nh quan bng
8. Quan Trng mc lm
9. Tr n anh li
10. ng n b kia
11. Nht b tru
12. Lm quan Th
13. Chi g
14. n trm mo
15. Tng, mui cng ngon
16. B cha mc lm
17. Tin s thng Bo Thi
18. Ht cht v qu o
19. Cha ng ngy
20. Cy nh l vn
21. Trng cht Cha cng bng h

1. u to bng ci b

Qunh khi cn b by tm tui, chi nghch khc ngi, ly tu chui lm c, l sen lm lng, Qunh li tinh ranh; tr con trong lng mc la lun.

Mt hm tri thng tm, sng trng, Qunh chi vi l tr sn, bng Qunh bo:

- Chng bay lm kiu tao ngi, ri tao a i xem mt ngi u to bng ci b.

L tr tng tht, tranh nhau lm kiu rc Qunh i by, tm vng quanh sn, mt th khng ra hi. Qunh thy th bo:

- ng i y, tao i chm la soi cho m xem.

L tr s qu, khng dm xem, ch nhng a ln li. Qunh ly la thp n xong u y, ri th u che ngn n, bo l tr:

- Ka! Trng vo vch kia ka! ng to u ra y!

Anh no cng nhn nhn nh nhn nhc, thy bng u Qunh vch to bng ci b tht. L tr bit Qunh x, quay ra bt Qunh lm kiu n. Qunh chy vo trong bung ng kn ca li, ku m ln. ng b tng l tr nh, cm roi chy ra, l tr chy tn lon.

[Tr li u trang]

2. Cu

Mt hm, nh c gi, lm tht ln mi khch kha ng lm. Thy Qunh hay nghch, ai cng chng gho chi. ng lc Qunh xem lm tht ln, c mt ng T tn l Ct thng t ph hay ch chy n bo tai, bo:

- Tao ra mt cu i, i c tao tha cho:

- Ln cn n cm tn (1)

Qunh i ngay:

- Ch khn ch cn cn (2)

ng T li ra mt cu na, cu ny c t ph mnh l ng T:

- Tri sinh ng T Ct (3)

Qunh li i:

- t nt con b hung

ng T phi lm, tt mt. Mt ngi ci m c ln.

(1) Cn l qu cn, Tn l qu tn trong bt qui. y ly ngha ln cn (cha) m n tn cm.

(2) Khn l qu khn, Cn l qu cn cng trong bt qui, y ly ngha con ch khn ch cn cn, cn by.

(3) Ct cn c ngha l tt; hung cn c ngha l xu.

[Tr li u trang]

3. D c cha

Quan t thin xem thin vn, thy v a phn tnh Thanh c mt ngi sao sng, chc y c ngi ti, nhng khng bit lng no, mi tu vua. Vua giao cho inh thn xt. C mt v tu:

- Xin t cho tnh thn Thanh Ho sc mi lng phi tin mt con d c cha, hn mt thng, khng c th tr ti.

Trt v n lng, cc c k lo lo st v, nht l ng thn sinh ra Qunh li cng s, ng ta l huynh th trong lng, tt phi ti trc. ng ta v phn nn nh vua i nhng chuyn oi om.

Qunh thy b bun ru mi hi:

- Hm nay thy c vic g m khng c vui?

ng b ng bc mnh lin mng:

- Vic lng, vic nc, tr con bit g m hi?

Qunh nht nh hi cho ra, ng b phi k thc cho nghe. Qunh nghe xong, tha:

- Con tng vic g, ch vic y th thy khng phi lo! Nh vua bt mua mt con, ch bt mua mi con cng c. Xin thy c ra nhn li vi lng, chng cho con trm quan tin con i mua. Khng th mnh chu ti cho c lng.

ng b thy con ni th, l lm, nhng ngh bng: "Ta th nghe tr con xem sao!" mi nh liu ra nhn vi lng, lm t cam oan, em tin v bo con i mua.

Sng sm, hai b con khn gi, cm nm, vc chc quan tin ra Thng Long mua d. n ni, Qunh ni vi b hi d xem hm no vua ng chi ph. Hm , Qunh dy tht sm, ln xung di cng ca ng nm chc.

i n qu ng, nghe ting xe nga quan qun i xnh xch trn cng, Qunh lin khc o ln. Va lc xa gi i qua, vua nghe ting tr khc m khng thy ngi, sai lnh i tm, li c Qunh di cng ln. Vua hi:

- Sao my li chui xung cng?

Qunh gi v khng bit l vua, ni:

- Tha ng, ti thy xe nga ng, s cht cht nn trnh xung cng.

- Th ti sao khc?

- Tha ng, m ti cht ba nm nay m mi khng thy b ti c em m m nn ti khc!

- Thng ny mi d hi ch! Lm g c n ng bao gi.

- Tha ng, mi ri ti thy cc c lng ti r nhau i mua d c cha tin vua. D c cha c th chc b ti cng c.

Vua v cc quan i h gi u bt ci, bit a b ny c ti, ng vo ngi sao sng, lin thng tin v tha cho dn lng khng phi cng d c cha na.

[Tr li u trang]

4. Cy r rung cha Liu

Lc Qunh cn l hc tr nh ngho, phi ra n Sng xin cy r. Qunh khn v xin m dng xem Cha thun ly gc hay ly ngn. Ban u cha thun ly ngn th Qunh trng rt th khoai lang. n lc c n, Qunh o ly c, cn bao nhiu dy ngn em np cha

Ln th hai, xin m dng, Cha thun ly gc ngn cho Qunh, th Qunh trng cc th la. n ma gt, Qunh ct ly bng, cn bao nhiu gc r em np Cha.

Cha hai ln mt hm, tc lm, song trt ha ri, khng bit lm th no c. Ln th ba, Qunh n xin th Cha bo ly c gc, ln ngn, cn khc gia cho Qunh, Qunh v ku ca:

- Ch ly th th em cn c g na!

Khn i khn li mi, Cha nht nh khng nghe, Qunh v trng rt ng, n k b ng, bao nhiu bp Qunh gi li, cn ngn v gc th em np Cha.

Cha mc ma Qunh ba ln, i li rung, song trong ba v ny, Qunh kim c ci vn to ri.

[Tr li u trang]

5. Vay tin cha

Li mt ln Qynh vo yt n, thy cha c nhiu tin, trng sng mt, nh vay. Qunh khn:

- Em ny tng lm, ch c tin khng, xin cho em vay em bun bn, kim t li.

Ni ri, khn i m dng: "Sp th chia t, ch cho em vay mt phn, nga th chia ba, ch cho mt phn, ch m thun cho mt na th xin nht m nht dng."

Thy ng no Qunh cng vay c, m Cha th khng mun cho vay, v bit c l cho vay, Qunh s khng tr, lin c lm cho hai ng tin quay tt, chng sp m cng chng nga.

Qunh tht th v tay reo:

- Tin ma Cha ci, th l ch bng lng cho em vay c ri!

Ni xong, vc ht c tin v.

[Tr li u trang]

6. Tr n cha Liu

Gp khoa thi, Qunh ra ng thi. ng i qua n Sng, Qunh vo yt Cha, xin Cha ph h cho, th xin tr l. Qunh ra thi, qu nhin tht. Vinh qui v, Qunh mua mt con b m, mt con b con, em n l, Qunh qu xung ly, ri dt con b m n buc vo tay ngai m khn rng:

- Cha c lng thng ph h cho Qunh c , nay gi l c mt con b tr l. Xin Cha nhn cho. Cha l ch, xin l con ln, cn con nh, em xin em v khao dn.

Ni ri, dt con b v. Con b m thy dt mt con i, lng ln chy theo, lm ngai Cha lng chng, long gy c. Qunh ci ni:

- Ch thng em ngho, tr khng ly, th em xin em v vy.

Ni ri dt c hai m con b v.

[Tr li u trang]

7. Dm nh quan Bng

rng Qunh xinh cng thi vi Th im

Quan Bng sinh ra th im, dy hc tr ng lm. Qunh ngy ngy gi v n xem bnh vn, ngp ngh c im. hc tr bit , vo tha vi quan Bn, ngi bt vo hi.

Qunh tha:

- Ti l hc tr, thy trng quan ln bnh vn, ti n nghe trm.

Quan Bng ni:

- Ta bit ht ri, anh ng gi danh hc tr m bt chc tung chim chut. C phi hc tr th ta ra cho mt cu i, khng i c th nh n!

Qunh vng.

Quan Bng ra mt cu:

- Thng qu m ci du, ng ca khi nguyn

Qunh ng khu i ngay:

- Con mc da cy bng, dm nh bng Nhn

Quan Bng thy Qunh xut khu thnh chng c bng yu, gi Qunh li nui n hc. Qunh hc tn ti lm, k no vn cng c c. T ngy trng quan Bng c Qunh, bao nhiu hc tr danh s u phi nhn Qunh ti gii hn c.

Quan Bng thy Qunh hc gii, c mun g c im cho, m c im nghe cng thun.

Qunh bit rng c im vo tay mnh ri, tho c c nguyn, song tnh tinh nghch, c a ct lun. C im ng n, thy m khng a cht nh, Qunh li cng gho dai.

[Tr li u trang]

8. Quan trng mc lm

Khi vo trng thi, khng my lc Qunh ngi yn, trong lu c eo ng quyn i vn v gn ng thp o. Quan trng bit Qunh hay ch, thy i nhung nhng th hi:

- lm xong c bi cha, a xem?

Qunh tha:

- Mi xong c vi on, nhng m thi lm, khng th ngi c, xin cc ng ng xem!

Quan trng thy Qunh mun giu, mi bo:

- Thi th thi c a y!

Qunh tha:

- Qu thi tht, a ra s cc quan bng mi khng kp!

Cc quan khng tin, cho l Qunh nhn mnh, nht nh i xem cho c. Bt c d, Qunh phi ni to:

- Ti ni tht, cc quan khng nghe, xem xong ng c trch ti nh!

Ri trao ng quyn cho cc quan. Khng ng Qunh ho ct vo nc i trong ng, bt chu chu b vo t bao gi, lc cc quan m ra, n bay tung ln bn c qun o, chy khng kp.

Qunh ci m ln:

- Ti ni thc, li c i xem!

Cc quan gin lm, nhng khng ly l g bt li c Qunh.

n k thi Hi, cha Trnh c p Qunh i thi ly Trng. Qunh khng thit. Cha p mi, phi nghe. Lc vo thi, lm vn xong, cn tha giy, Qunh v nga, v voi vo sau quyn, ri my cu th rng:

Vn chng ph lc xong ri,

Tha giy lm chi chng v voi.

T c mt iu xin bo tht

Ai m ci t n n bi!

Lm th ct cho phm trng quy, khng ly c.

[Tr li u trang]

9. Tr n anh li

Qunh i ngang thng chu tin, lu qu ha nhiu, khng tr c.

Lc anh li n i, Qunh bo:

-  i y, mai ta tr.

Ri mua tre na, l gi lm mt ci nh b gia sng, trong mt cu:

... m thng no bo thng no!

V phao m ln rng l lu yt th ca Trng.

Thy ni th Trng, thin h n nc ko nhau i xem. i ra n ni, thy c mt cu nh th, chn qu lin i v. Ngi khc gp hi th ch tr li: "Ra m xem!"

Th l thin h cng thy l, cng x nhau ra xem. Anh li ch ht chuyn n n chuyn kia khng kp, trong ba bn ngy, c khng bit bao nhiu tin.

c my hm, Qunh d nh b, bn li cho anh li . Anh li tr n. Qunh mng:

- Anh cn n ta th c, ai lm cho anh my hm ch c by nhiu tin?

Anh li mi nhn ra, lin cm n Qunh ri rt v xin tr tin.

[Tr li u trang]

10. ng n b kia

lng Qunh c my ngi tp tnh cng danh, nay cu mai cc nh Qunh gy dng cho, may ra c t phm hm khoe vi lng nc. Mt hm, Qunh kinh v, sai ngi mi my anh y li bo:

- Gi c dp may, no cc anh c mun lm ng n b kia th ni ngay.

Thy Qunh ng li nh th, anh no cng nh m c trong bng, tranh nhau nhn trc.

Qunh bo:

- c cc anh v nh thu xp khn gi, ri li y ung ru mng vi ta, mai theo ta ra kinh sm.

Anh no anh ny lt t v nh, vnh vo, c ch lm, c anh v n cng, thy v ang lm lng lam l, lin bo v:

- t na lm nn ng n b kia, khng c lam l th m ngi ta ci cho.

V hi:

- Bao gi lm quan m khoe vng ln th?

- Nay mai thi, sp sa khn gi mai i sm!

Ni xong, vi vng li nh Qunh nh chn. Anh no anh ny ung say tt, ri mi anh nm mt x. n khuya, Qunh sai ngi em vng, vng anh n v nh anh kia, anh kia v nh anh n, ni di rng: Say ru ng cm phi bi du xoa thuc ngay khng th oan gia!

Cc "b ln" ang m mng trong gic mng, thy ngi g ca m li ni nhng chuyn git mnh nh th, mt nhm mt m, tng l chng, m xc ngay vo nh, khng kp chm n m, ri no bi vi, no xoa du, ming lm bm: "Ru u m ru khn, ru kh th! Ngy mai ln ng m by gi cn say nh th ny! Nh phc m c lm c ng n b kia th cng li tin toi thi!"

Xoa bp cho n sng, nhn th ho ra anh lng ging, cc b ngn ngi m cc anh n ng kia li cng thn, c ci gm mt xung ct thng. V nh thy v mnh cng ang ngn ngi, mt ta tai, vi ni ngay:

- Ai ng n... x th! Tng ng n b kia l th no! Thi kch n gi!

[Tr li u trang]

11. Nht b tru

Mt ng quan vo qun ngi b v lm, Qunh gi lm hc tr xc, mon men n ng bn, h thy quan n ming tru no nh b ra th li ci xung nht.

Quan hi:

- My l ai?

- Bm, ti l hc tr.

- Hc tr sao li ln thn th?

- Bm, chng ti thy phng ngn thng ni: "Ming k sang c gang c thp!", chng ti nht xem gang thp nh th no.

Quan thy Qunh c xc, ra oai tht:

- xng l hc tr, th phi i ngay cu phng ngn y i, i c th tha cho, khng s nh n!

Qunh rt t tha:

- Bm quan kh lm!

Quan li qu:

- Kh th kh cng phi i!

- Bm quan con xin i.

- Ni mau!

Qunh mi c:

- nh kh va nh va thm.

Quan ngi lng i ri mt ni:

-  i cng chnh, nhng m xc lm.

[Tr li u trang]

12. Lm quan th

C mt ng quan th (1) i nnh thn, c Cha Trnh yu lm. ng ta thng n chi nh Qunh, thy sch g cng mn xem, m t khi tr. Qunh ght cay ght ng, nh chi x mt bn cho cha. Qunh bn ly giy trng ng thnh quyn sch sn. Mt hm, thy bng quan th ng xa, Qunh gi v cm sch xem, i khi ng ta n ni th giu i. Quan th thy Qunh giu, ng l sch l, i xem Qunh bo:

- Sch nhm c g m xem.

Quan th nn n mi cng khng c, v tu vi Cha. Cha i Qunh sang hi. Qunh m chc l i v chuyn quyn sch, mi ly bt vit my cu vo sch b vo trp kho li, ri sang hu. Qu nhin nh th. Qunh tu:

- Khng c sch g l, chc th thn tu man vi Cha .

Cha thy Qunh chi, li cng tin l Qunh c sch l, bt phi em trnh. Qunh sai ngi v em trp sang, m ra, ch thy c mt quyn sch mng. Qunh rt r khng dm a. Cha bo:

- C a ta xem. Nu sch l th ta thng, m c phi sch can phm th ta cng x cho, ng ngi.

Qunh a ra. Cha m ra xem, ch thy c my cu:

"Cha v thn vit: Vi ct t ch, vi ct t ch. Th thn qui nh tu vit: Thn phong ch pht, thn phng ch pht".

Cha ngm li khng bit ngha ra lm sao, bo Qunh ct ngha th Qunh rt r tu:

- Sch y l sch nhm nh ca tiu thn ch xem khi bun, s ct ngha ra rc tai Cha!

Cha nht nh khng nghe, bt Qunh ct ngha cho c.

Qunh vng lnh tu vi Cha, cu y ngha l:

"Cha hi th thn rng: lm xng cho so, lm xng cho so. Th thn qu m tu rng: "Ti may ngn tc, ti may ngn tc".

Qunh ct ngha, nhng cha vn cha hiu ra, li hi:

- a nh ngha en l nh th, nhng t th no?

Qunh tm tm ci khng dm ni. Cha v quan th ng hu bn cng gng hi. Qunh mi tu:

- Xin cha c o li th ra ngha, nhng m tc lm. By gi Chua vi quan th mi bit Qunh lm, bo Qunh mang sch v.

Qunh ra, quan th chy theo trch Qunh nho c Cha, thc l ngi v phu, v qun.

Qunh dp li rng:

- Ngi bo ti l v phu, v qun th bn thng th i Hu Hn l g? Ti giu m ngi c nnh i ra cho c th li ti ai?

Quan Th tt mt.

(1) Tc bn hon quan

[Tr li u trang]

13. Chi g

Bn quan th, g tht khng c (1) m li c hay chi g. Nghe ni Qunh chi g vi s Tu thng, h lin mang g n nh Qunh, chi th mt vi ca chi. Qunh vn ght bn quan th, t chi, ni l khng c g, nhng h nhiu mi, phi v hn n mai di bt g v s chi. Bn lng ging c mt con g trng thin, Qunh mn mang v.

Sng sm, m mt dy, thy quan th em g li ri. Qunh sai bt g trng thin em ra chi. Va giao m c mt vi nc, th g quan th cho g trng thin mt ca vo bng v hu ln c cht ngay. Quan th v tay reo:

- Th m rng g ca Trng hay, chi c g Tu, gi mi bit n lo c!

Qunh chng ci li, ch ni:

- Cc ngi ni phi, trc g ti chi hay lm, nhng t khi ti thin i, th n n i ra th!

Ri m g m than th: "Khn nn thn my, g i! Tao bo thn phn my khng di th chu trc i cho thot i, li con nga ngh lm g cho n ni th! Thi my cht cng ng i, cn ai thng na, g i!"

Cc quan th nghe th, xu h, m g ct thng.

(1) th bn hon quan

[Tr li u trang]

14. n trm mo

Nh vua c mt con mo qu lm, xch bng xch vng v cho n nhng m v.

Qunh vo chu, trong thy, bt trm v, ct xch vng i m buc xch st, nht mt ch, n ba th hai bt cm, mt bt tht c, mt bt rau nu u tm. Mo ta quen n ming ngon chy n bt cm tht c chc n. Qunh cm sn roi, h n th nh. Mo i qu, phi n bt rau nu u tm. Nh th, c hn na thng, dy vo khun, mi th ra.

Vua mt mo, tic qu, cho ngi i tm, thy nh Qunh c mt con ging ht, bt Qunh em mo vo chu. Vua xem mo, hi:

- Sao n ging mo ca trm th? Hay khanh thy mo ca trm p bt em v, ni cho tht!

- Tu b h, b h nghi cho h thn bt trm, tht l oan, xin b h em ra th th bit.

- Th th no? Ni cho trm nghe.

- Mun tu b h, b h ph qu th mo n th n c, cn h thn ngho tng th mo n cm vi u tm, rau luc. By gi hai bt cm y, xem n n bt no th bit ngay.

Vua sai em ra th. Con mo chy thng n bt cm rau, n sch.

Qunh ni:

- Xin b h lng cho, ngi ta ph qu th n cao lng m v, bn tin th cm hm rau da. Mo cng vy, phi theo ch.

Ri ly t em mo v.

[Tr li u trang]

15. Tng, mui cng ngon

Cha Trnh quanh nm n ton sn ho, hi v, ch thiu thc g, m vn khng thy ngon ming.

Mt hm, Qunh tc trc, Cha bo:

- Ta n ca thm vt l, m khng bit ngon. Ngi c bit th g ngon th ni cho ta hay?

- Tu Cha, Cha xi mm cha ?

- V y ngon lm ?

- D, ngon lm.

- Tht nh th th lm ta nm th xem?

Qunh sai ngi lp tc i ly "mm " v ninh nh lm ng thc, cn mnh th li v nh ly mt l tng ngon, mt a mui trng. L tng th bt tht k ngoi hai ch "i phong" em sang giu mt ch.

Cha i lu, thy i bng, hi:

- Mm chn cha?

Qunh tha: Cha c.

Chc chc, Cha li hi, Qunh tu:

- Th y phi cho tht chn, khng th lu tiu.

Khuya, Cha li hi. Qunh bit Cha i lm ri, mi tu:

- Xin Cha hy xi tm vi th d v ny, cn mm xin dng sau.

Ri truyn dn cm tng vi mui dng ln. Cha ang i, n ngon ming. Trng thy l hay ch "i phong" ly lm l. Cha hi:

- Mm i phong l mm g m ngon th?

- Bm l d v thng dng.

- L g, ni ln cho ta bit?

- Bm tng ?

- Ngi hai ch i phong l ngha l sao?

- Bm i phong l gi ln, gi ln th cha, cha th tng lo, tung lo l l tng.

- Lu nay ta khng n, qun mt c v, sao ngon th?

- Tu Cha, qu khng sai. Lc i th n g cng ngon, no th khng thy g va ming!

Cha ci bo:

- Ngi ni phi. Th ra ngi lm cho ta tht i n cho bit ngon, ch i mm th bit n bao gi cho chn.

[Tr li u trang]

16. B Cha mc lm

Mt b Cha c nhan sc m tnh kiu ngo, i ra chi ph phng thy ai tri l sai lnh bt nh lin. Qunh lng thng i chi, gp kiu Cha. Gn y c ci ao bo. Qunh vi vng chy xung cu ao ng nc chi.

Cha bit Qunh, thy chi ln thn nh th mi hi:

- ng lm g ?

Qunh ngng ln tha:

- Ti nh bun qu, ra ao bo chi!

Cha mt ta tai, b i.

[Tr li u trang]

17. Tin s thng Bo Thi

Mt hm, Qunh cho ngi ra bo cc hng tht l ngy mai Trng t tic tht cc quan, cn mi hng bn cho my cn, nhng phi thi sn cho mt cng ngi nh. Cc hng tht mng r, sng hm sau thi tht y nh ch ngi nh Trng n ly. Ai ng i mi n tra m cng chng thy ai, h bn ti nh Trng th nh vng tanh, chng c khch kha g c. Hi Trng th Trng bo khng bit: "Chc l c a no mun lm b con y. C gi thng no bo thi m chi".

Bn hng tht tc mnh v ro gi thng bo thi m chi:

- Tin s thng bo thi! Tin s thng bo thi!

Bo thi l nin hiu vua L D Tng (1720-1726). Thnh th vua b chi mt ba inh c ph.

[Tr li u trang]

18. Ht cht v qu o

Qunh cy ti, a c vi cha, khng t ai. Mt hm, lc tc trc trong cung, c ngi em ng vua mt mm o, gi l "o trng th", Qunh thng thnh li gn, ly mt qu, ngi n, gia ng mt vua quan, m lm nh khng trng thy ai c. Vua qu, giao xung cho cc quan nghi ti. Cc quan chiu theo lut "mn qun" tu ngh trm. Qunh qu xung tu rng:

- inh thn ngh ti h thn nh vy, tht l ng lut, khng oan, song xin Hong thng rng dung cho h thn c ni vi li ri cht cho tha!

Vua phn: - , mung ni g cho ni!

- Mun tu b h, h thn c bng tham sinh, s s cht non, thy qu gi l qu "trng th" thm qu tng n vo c sng lu nh Bnh T, c th nh vua cho tn trung. Khng ng nut cha khi mm m cht n c! H thn trm ngh nn tn qu y l qu "on th" th phi hn, v xin nh vua tr ti a dng o tr k xu nnh.

Vua nghe Qunh tu phi, bt ci tha ti cho.

[Tr li u trang]

19. Cha ng ngy

Mt bui tra, Qunh vo hu Cha, khng thy Cha cung, hi th v, th ra Cha ng gic. Qunh khng c tip, sn bt nghin, ngay hai ch vo tng ri gi ra v.

Lc Cha dy ra cng ng, thy tng c hai ch "nga sn" nt mc hy cn t, khng bit ai v cng khng bit ngha lm sao, hi th v mi hay Qunh . n bui hu chiu, ng cc quan, Cha hi, khng ai tn c, phi triu Qunh n.

Qunh n, Cha hi. Qunh tha:

- Hai ch y c ngha g su sc u, h thn c ly ngha en m vit, khng dm c t g him hc c.

- C ct ngha cho ta nghe, khng h chi m ngi.

Qunh ngp ngng mi, mi ni:

- Ch "nga" ngha l "nm", "nm" hn khng ai nm khng, tt phi ngy, ch "sn" ngha l "ni", "ni" t phi c o, vy hp hai ch lm mt th ngha l "ngy o".

C triu thn ai cng ci. Cha cng bt ci. Tan hu, cc quan trch Qunh:

- May m Cha rng lng, ch khng th hm nay ng mt u!

Qunh ci khng ni g.

[Tr li u trang]

20. Cy nh l vn

Qunh nhiu ln tht l vi cha, nn trc Cha qu trng bao nhiu th sau li ght by nhiu. Qunh thy Cha ght, li cng tru tn.

Mt ln, Cha sai lnh n ko nh Qunh. Qunh thy lnh n th bo:

- Cha sai cc anh n ko nh ta th cc anh c vic ko, khng c reo, c ci, ai m reo ci th ta ct li,

Ngh ko nng th phi reo h, khng d ta, khng h khoan ai ko c. Bn lnh phi chu v khng.

Li mt ln na, Cha sai lnh n a gia nh Qunh. Qunh cm dao ra bo lnh:

- Cha sai cc anh n a gia nh ta, th c vic a, nhng cm i, anh no m i ta ct di i.

a ai m nhn i c, bn lnh phi cp t v. C mt vi anh lo, nghe thy th, i trc nh, ri mi n a, li em go da phng. Qunh thy n lp mu trc, nh chu nhng trong bng cm lm, bn kim cch xc li Cha. t lu sau, Qunh i mua mt cy ci tht to sai ngi em dng, lm cm cha xi. Khi Qunh vo hu, Cha hi ci u m to l th v khen ngon.

Qunh tha:

- Ci nh trng, trc n khng to my, nh n Cha sai lnh n a nh thn, thn em phn y bn cho, nn ln bng ln th. Cy nh l vn em dng cha xi.

Cha Trnh ti mt li.

[Tr li u trang]

21. Trng cht Cha cng bng h

T ngy y Cha c bng ght Qunh. c mi hm, Cha i Qunh vo th yn, nh nh thuc c cho cht. Qunh bit Cha cm v my chuyn trc, ln ny i vo th yn chc l c chuyn. Lc i dn v con rng:

- Hm nay ta vo hu yn Cha, lnh t, d nhiu. Ta c mnh h no, th khng c pht tang ngay, c phi ta vo vng, ct hai a qut hu, ri gi nh tr v ht, i bao gi ph Cha pht tang th ngoi hy pht tang.

Dn xong, ln vng i.

Qunh vo n cung, thy Cha ngi y ri. Cha bo:

- Lu nay khng thy mt, lng ta kht khao lm. Va ri, c ngi tin hi v, ta nh n ngi, i vo n yn, ngi khng c t.

Qunh bit Cha th v cy ci hm n, khng n khng c. Va nm mt ming th Cha hi:

- Bao gi Qunh cht?

Qunh tha:

- Bao gi Cha bng h th Qunh cng cht.

n xong, Qunh thy trong ngi khang khc, co xin v. Va v n nh th tt hi. V con c theo li Qunh dn m lm. Cha sai ngi d xem Qunh c vic g khng, thy Qunh ng nm vng nghe nh tr ht, m ngi nh th i li vui v nh thng, v tu vi Cha. Cha lin i u bp ln hi xem nh thuc th no m Qunh khng vic g.

Cha n th, c mt chc th Cha ln ra cht.

Nh Qunh nghe tht trong dinh Cha pht tang, th nh cng pht tang. Cha v Trng a ma mt ngy. Th mi bit Qunh cht n c cn la c Cha mi nghe.

Ngi i v sau c cu th:

Trng cht Cha cng bng h

Da gang t th c trn.

[Tr li u trang]

 Trang vn hc - Trang ch

 

1