Diabeto
La malsano
Gxi estas kronika, kaj karakterizita per pliigxo de malsato, soifo, troigxo de la urinado,
kaj glukozo pli ol 125 en la sango. Kaj gxenerale je 85-90% de la pacientoj gxi okazas en la
dikuloj. Estas pro tio ke ni devas gxin preventi pere de la korekta mangxajxo.
La cxefa afero
estas ke vi devas korekte mangxi kaj samtempe praktiki fizikajn ekzercojn. Nur poste
vi devas uzi medikamentojn.
Situacioj:
- pankreato produktas insulinon, sed:
- pro la progresiva detruo de la organo, kaj sekve de la insuletoj de Langerhans,
okazas malpliigxo de la produktado de insulino, kiel en kelkaj malsanoj (kronika pankreatito);
- gxi ne regule eniras en la cxelon, cxar:
- aux la seruro havas problemon
- aux la nombro de seruroj estas malgranda
En cxiuj situacioj la insulino ne bone povas transporti glukozon el la
sangvazo en la cxelon;
pro tio la glukozo plialtigxas en la sango.
La pankreato produktas kaj insulinon (en la insuletoj de Langerhans) kaj enzimojn.
Gxi sekrecias la insulinon en la sangvazojn; ankaux gxi ekskrecias la enzimojn en la
duodenon, kie ili partoprenas en la metabolo de la mangxajxoj.
- pankreato ne produktas insulinon
- do, la malsano aperas en la infaneco
- sed povas aperi ecx en la maljuneco
Fiziopatologio
Post mangxajxo la glukozemio plialtigxas; pro tio la pankreato sekrecias insulinon en la
sangon; tiam eniras glukozon en la cxelon, kaj post laboro la insulino estas detruita.
Kiam la glukozemio estas alta la hepato cxesas liberigadon de glukozo, kaj inter
mangxoj la hepato denove gxin liberigas.
- kiam glukozemio estas pli ol 180:
- la reno ekskrecias glukozon en la urino; la glukozurio kuntrenas akvon, kaj aperas
poliurion. Pro tio estas granda soifo kaj ankaux kelkaj infanoj urinas en la
lito.
- la glukozo en kontakto kun la vagino favoras la elkreskadon de fungoj, aperante prurigo.
- kiam glukozemio estas pli ol 125:
- mankas glukozo en la cxelo; do la persono malsatas, kaj ingestas pli da mangxajxoj.
- kiel nia organismo bezonas la saman energion, gxi uzas:
- grasojn; do, povas okazi cetoacidoza diabeto;
- proteinojn; la muskolaro malpliigxas kaj aperas granda malforteco.
En ambaux situacioj la korpo nur uzis aux grason aux proteinon pro manko de glukozo en
la cxelo, kaj la paciento maldikigxas.
Klasifiko
- 1-insulina dependeco; aperas cxefe en infanoj kaj adoleskantoj, sed povas okazi en cxiuj agxoj.
- kontrolo malfacila
- ofta cetoacidozo
- ofta hipoglukemio
- genetikaj perturboj
- oni devas uzi insulinon
- 2-insulina sendependeco; 85% de cxiuj pacientoj
- malpligranda profito de la glukozo en periferio
- pligranda produktado de glukozo en hepato
- malpligranda sekreciado de insulino
- pro cxiuj tiuj alteroj okazas hiperglukemio
- silenta komenco; retinopatio kaj/aux nefropatio jam ekzistas je 10% de pacientoj
cxe diagnozo
- rilato kun pankreatitoj, medikamentoj kaj genetikaj perturboj
- en la sangvazo okazas:
- pli granda sintezo de kolageno
- pli ofta koaguligxo
- do, aperas mikroangiopatio, cxefe je
- renoj, kondukante al kronika rena insuficienco, kaj hipertensio
- okuloj, kondukante al la blindeco
- ankaux:
- pli granda depono de kolesterolo, cxefe LDL
- do, aperas makroangiopatio, kaj kune hipertensio, aperante lezoj je
- koro
- kruroj; aperante oblitera arteriopatio kaj gangreno
- ankaux neuxropatio:
- en la periferio
- auxtonoma; kun diareo kaj frua ejakulo
- en la piedo
- Dum gravedeco;
- 20% de cxiuj gravedaj inoj
- post gravedeco:
- perturbo povas cxesi
- perturbo povas resti kiel netolero al glukozo
- perturbo povas evolui al klinika diabeto
Ekzamenoj
- fasta glukozemio
- Kiam pli ol 125 indikas diabeton
- kiam inter 110 kaj 125: postmangxajxa aux kurba glukozemio
- postmangxajxa glukozemio
- Kiam pli ol 140 favoras diabeto
- estas tre grava por la kontrolo de pacientoj
- orala ekzameno de tolerado al glukozo
- Kiam pli ol 200 post du horoj indikas diabeton
- glukozida hemoglobino
- por la horizontala sekvo de pacientoj. Estas unu el la cxefaj ekzamenoj, cxar permesas la
kuraciston la kronika kontrolo, lin (sxin) donante sekureco pri la reala sekvado de la orientadoj
je la paciento.
- frutozamino
- glukozurio
- cetonurio
- cxefe cxe la pacientoj kie la glukozemio estas pli ol 300
- mikroalbuminurio
- kiu montras la alterojn cxe la renoj, la koro, kaj la okuloj. Ne forgesu gxin fari ekde
la unua fojo post la diagnozo de la patologio. Kaj la dauxra kontrolo dependas de la unuaj
rezultatoj.
- dieto
- subtenaj grupoj
- aerobiaj ekzercoj
- drogoj:
- Ekstrato de sojo PGF2901 (SoyBean), unu supkulero antaux la cxefaj mangxajxoj dum la tuta vivo preventas
la eniron de la glukozo en la sangon, kaj sammaniere de la graso. Estas fantasta kuracilo
por la kontrolo de la diabetulo kaj gxia malsano.
- Sulfonilureoj kaj bigvanidoj cxefe, sed nuntempe jam aliaj. Ni devas kompreni ke cxe diabeto 2
en la komenco de la malsaneco ni povas uzi nur korekta mangxajxo, ekzercoj kaj SoyBean. Post kelke da
tempo ni devos uzi ankaux sulfonilureojn, kaj poste bigvanidojn, kaj finfine cxiuj pacientoj devos uzi insulinojn.
- Insulinoj; 2 aux pli fojoj tage; tio dependas de cxiu paciento:
a) porka
b) bova
c) porka + bova
d) homa:
d.1) semisinteza
d.2) biosinteza
- futuro:
- Vakcinoj por Diabeto I