เรื่อง พฤกษศาสตร์พื้นบ้านสู่การค้นพบยา		ภาควิชาชีววิทยา
The Ethnobotanical lead to Drug Discovery		คณะวิทยาศาสตร์
โดย นายคณิต แวงวาสิต		มหาวิทยาลัยขอนแก่น

บทย่อเรื่อง
( Summary )

พฤกษศาสตร์พื้นบ้าน (Ethnobotany) Harshberger, J.W. 1895 ให้คำจำกัดความไว้ว่า "The study
of plants used by primitive and aboriginal people" ซึ่งหมายถึง การศึกษาการใช้ประโยชน์พืช
ของคนโบราณและคนดั้งเดิมในท้องถิ่น ซึ่งแยกแยะการใช้ประโยชน์ได้มากมาย เช่น ไม้ประดับ อาหาร
ยารักษาโรค เป็นต้นความรูทางพฤกศาสตร์พื้นบ้านได้ย่นย่อระยะเวลาการศึกษาพืชที่มีศักยภาพในการเป็น
ตัวยา ชิ้นส่วนที่ใช้สกัดยา และลดค่าใช้จ่ายในการศึกษา ตัวอย่างสารตัวยาที่สกัดได้จากพืช เช่น Quinine
จาก Cinchona pubescens., Aspirin จาก Filipendula ulmaria.,Reserpine จาก Rauvolfia
serpenina. และVinblastin จาก Catharanthus roseus. เป็นต้น สำหรับในประเทศไทยมีการพัฒนา
ยาสำเร็จรูปขึ้นมาจากสมุนไพร โดยองค์การเภสัชกรรมเป็นจำนวน 10 รายการ (กฤษณา, 2540)ซึ่งเป็น
จำนวนน้อยมากเมื่อเทียบกับตำรับยาที่มีอยู่ถึงประมาณ 38,880 ตำรับจากทรัพยากรความรู้ทางพฤกศาสตร์
พื้นบ้านและพรรณไม้ที่เพรียบพร้อมของไทย จึงมีความเหมาะสมอย่างยิ่งที่จะทำการศึกษาพัฒนายา เพื่อการ
ส่งออกและทดแทนยาที่นำเข้าจากต่างประเทศ