1 Meta tauta apêlthen ho Iêsous peran tês thalassês tês Galilaias tês Tiberiados. 2 êkolouthei de autô ochlos polus, hoti etheôroun ta sêmeia ha epoiei epi tôn asthenountôn. anêlthen de eis to oros Iêsous, 3 kai ekei ekathêto meta tôn mathêtôn autou. 4 ên de eggus to pascha, hê heortê tôn Ioudaiôn. 5 eparas oun tous ophthalmous ho Iêsous kai theasamenos hoti polus ochlos erchetai pros auton legei pros Philippon Pothen agorasômen artous hina phagôsin houtoi; touto de elegen peirazôn auton, 6 autos gar êdei ti emellen poiein. 7 apekrithê autô Philippos Diakosiôn dênariôn artoi ouk arkousin autois hina hekastos brachu labê. 8 legei autô heis ek tôn mathêtôn autou, Andreas 9 ho adelphos Simônos Petrou Estin paidarion hôde hos echei pente artous krithinous kai duo opsaria: alla tauta 10 ti estin eis tosoutous; eipen ho Iêsous Poiêsate tous anthrôpous anapesein. ên de chortos polus en tô topô. anepesan oun hoi andres ton arithmon hôs pentakischilioi. 11 elaben oun tous artous ho Iêsous kai eucharistêsas diedôken tois anakeimenois, homoiôs kai ek tôn opsariôn hoson êthelon. 12 hôs de eneplêsthêsan legei tois mathêtais autou Sunagagete ta perisseusanta klasmata, hina mê ti apolêtai. sunêgagon oun, 13 kai egemisan dôdeka kophinous klasmatôn ek tôn pente artôn tôn krithinôn ha eperisseusan tois bebrôkosin. 14 hOi oun anthrôpoi idontes ha epoiêsen sêmeia elegon hoti hOutos estin alêthôs ho prophêtês ho erchomenos eis ton kosmon. 15 Iêsous oun gnous hoti mellousin erchesthai kai harpazein auton hina poiêsôsin basilea anechôrêsen palin eis to oros autos monos. 16 Hôs de opsia egeneto katebêsan hoi mathêtai autou epi tên thalassan, 17 kai embantes eis ploion êrchonto peran tês thalassês eis Kapharnaoum. kai skotia 18 êdê egegonei kai oupô elêluthei pros autous ho Iêsous, hê te thalassa anemou megalou pneontos diegeireto. 19 elêlakotes oun hôs stadious eikosi pente ê triakonta theôrousin ton Iêsoun peripatounta epi tês thalassês kai eggus tou ploiou ginomenon, kai ephobêthêsan. 20 ho de legei autois Egô eimi, mê phobeisthe. 21 êthelon oun labein auton eis to ploion, kai eutheôs egeneto to ploion epi tês gês eis hên hupêgon. 22 Tê epaurion ho ochlos ho hestêkôs peran tês thalassês eidon hoti ploiarion allo ouk ên ekei ei mê hen, kai hoti ou suneisêlthen tois mathêtais autou ho Iêsous eis to ploion 23 alla monoi hoi mathêtai autou apêlthon: alla êlthen ploia ek Tiberiados eggus tou topou hopou ephagon ton arton eucharistêsantos tou kuriou. 24 hote oun eiden ho ochlos hoti Iêsous ouk estin ekei oude hoi mathêtai autou, enebêsan autoi eis ta ploiaria kai êlthon eis Kapharnaoum zêtountes ton Iêsoun. 25 kai heurontes auton peran tês thalassês eipon autô Hrabbei, 26 pote hôde gegonas; apekrithê autois ho Iêsous kai eipen Amên amên legô humin, zêteite me ouch hoti eidete sêmeia all' hoti ephagete ek tôn artôn kai 27 echortasthête: ergazesthe mê tên brôsin tên apollumenên alla tên brôsin tên menousan eis zôên aiônion, hên ho huios tou anthrôpou humin dôsei, touton gar ho patêr esphragisen ho theos. 28 eipon oun pros auton Ti poiômen hina ergazômetha 29 ta erga tou theou; apekrithê ho Iêsous kai eipen autois Touto estin to ergon tou theou hina pisteuête eis hon apesteilen ekeinos. 30 eipon oun autô Ti oun poieis su sêmeion, 31 hina idômen kai pisteusômen soi; ti ergazê; hoi pateres hêmôn to manna ephagon en tê erêmô, kathôs estin gegrammenon “Arton ek tou ouranou edôken autois 32 Phagein.” eipen oun autois ho Iêsous Amên amên legô humin, ou Môusês edôken humin ton arton ek tou ouranou, all' ho patêr mou didôsin humin ton arton ek tou ouranou 33 ton alêthinon: ho gar artos tou theou estin ho katabainôn ek tou ouranou kai zôên didous tô kosmô. 34 eipon oun pros auton Kurie, pantote dos hêmin ton arton touton. 35 eipen autois ho Iêsous Egô eimi ho artos tês zôês: ho erchomenos pros heme ou mê peinasê, kai ho pisteuôn eis eme ou mê dipsêsei pôpote. 36 all' eipon humin hoti kai heôrakate me kai ou pisteuete. 37 Pan ho didôsin moi ho patêr pros heme hêxei, 38 kai ton erchomenon pros me ou mê ekbalô exô, hoti katabebêka apo tou ouranou ouch hina poiô to thelêma to 39 emon alla to thelêma tou pempsantos me: touto de estin to thelêma tou pempsantos me hina pan ho dedôken moi mê apolesô ex autou alla anastêsô auto tê eschatê hêmera. 40 touto gar estin to thelêma tou patros mou hina pas ho theôrôn ton huion kai pisteuôn eis auton echê zôên aiônion, kai anastêsô auton egô tê eschatê hêmera. 41 Egogguzon oun hoi Ioudaioi peri autou hoti eipen Egô eimi ho artos ho katabas ek tou ouranou, 42 kai elegon Ouchi houtos estin Iêsous ho huios Iôsêph, hou hêmeis oidamen ton patera kai tên mêtera; pôs nun legei hoti Ek tou ouranou 43 katabebêka; apekrithê Iêsous kai eipen autois Mê gogguzete met' allêlôn. 44 oudeis dunatai elthein pros me ean mê ho patêr ho pempsas me elkusê auton, kagô anastêsô auton en tê eschatê hêmera. 45 estin gegrammenon en tois prophêtais “Kai exontai pantes. didaktoi theou:” pas ho akousas para tou patros kai mathôn erchetai pros eme. 46 ouch hoti ton patera heôraken tes ei mê ho ôn para tou theou, houtos eôraken ton patera. 47 amên amên legô humin, ho pisteuôn echei zôên aiônion. 48 egô eimi ho artos tês zôês: 49 oi pateres humôn ephagon en tê erêmô to manna kai apethanon: 50 houtos estin ho artos hu ek tou ouranou katabainôn 51 hina tis ex autou phagê kai mê apothanê: egô eimi ho artos ho zôn ho ek tou ouranou katabas: ean tis phagê ek toutou tou artou zêsei eis ton aiôna, kai ho artos de hon egô dôsô hê sarx mou estin huper tês tou kosmou zôês. 52 Emachonto oun pros allêlous hoi Ioudaioi legontes Pôs dunatai houtos hêmin dounai tên sarka 53 autou phagein; eipen oun autois ho Iêsous Amên amên legô humin, ean mê phagête tên sarka tou huiou tou anthrôpou kai piête autou to haima, ouk echete zôên en heautois. 54 ho trôgôn mou tên sarka kai pinôn mou to haima echei zôên aiônion, 55 kagô anastêsô auton tê eschatê hêmera: hê gar sarx mou alêthês esti brôsis, kai to haima mou alêthês esti posis. 56 ho trôgôn mou tên sarka kai pinôn mou to haima en emoi menei kagô en autô. 57 kathôs apesteilen me ho zôn patêr kagô zô dia ton patera, kai ho trôgôn me kakeinos zêsei di' eme. 58 houtos estin ho artos ho ez ouranou katabas, ou kathôs ephagon hoi pateres kai apethanon: ho trôgôn touton ton arton zêsei eis ton aiôna. 59 Tauta eipen en sunagôgê didaskôn en Kapharnaoum. 60 Polloi oun akousantes ek tôn mathêtôn autou eipan Sklêros estin ho logos houtos: tis dunatai autou akouein; 61 eidôs de ho Iêsous en heautô hoti gogguzousin peri toutou hoi mathêtai autou eipen autois Touto humas skandalizei; 62 ean oun theôrête ton huion tou anthrôpou anabainonta hopou ên to proteron; to pneuma estin to zôopoioun, 63 hê sarx ouk ôphelei ouden: ta hrêmata ha egô lelalêka humin pneuma estin kai zôê estin: alla eisin ex humôn tines hoi ou pisteuousin. 64 êidei gar ex archês ho Iêsous tines eisin hoi mê pisteuontes kai tis estin ho paradôsôn auton. 65 kai elegen Dia touto eirêka humin hoti oudeis dunatai elthein pros me ean mê ê dedomenon autô ek tou patros. 66 Ek toutou polloi ek tôn mathêtôn autou apêlthon eis ta opisô kai ouketi met' autou periepatoun. 67 Eipen oun ho Iêsous 68 tois dôdeka Mê kai humeis thelete hupagein; apekrithê autô Simôn Petros Kurie, pros tina apeleusometha; hrêmata zôês aiôniou echeis, 69 kai hêmeis pepisteukamen kai egnôkamen hoti su ei ho hagios tou theou. 70 apekrithê autois ho Iêsous Ouk egô humas tous dôdeka exelexamên; kai ex humôn heis diabolos estin. 71 elegen de ton Ioudan Simônos Iskariôtou: houtos gar emellen paradidonai auton, heis ek tôn dôdeka. |
1 post haec abiit Iesus trans mare Galilaeae quod est Tiberiadis 2 et sequebatur eum multitudo magna quia videbant signa quae faciebat super his qui infirmabantur 3 subiit ergo in montem Iesus et ibi sedebat cum discipulis suis 4 erat autem proximum pascha dies festus Iudaeorum 5 cum sublevasset ergo oculos Iesus et vidisset quia multitudo maxima venit ad eum dicit ad Philippum unde ememus panes ut manducent hii 6 hoc autem dicebat temptans eum ipse enim sciebat quid esset facturus 7 respondit ei Philippus ducentorum denariorum panes non sufficiunt eis ut unusquisque modicum quid accipiat 8 dicit ei unus ex discipulis eius Andreas frater Simonis Petri 9 est puer unus hic qui habet quinque panes hordiacios et duos pisces sed haec quid sunt inter tantos 10 dixit ergo Iesus facite homines discumbere erat autem faenum multum in loco discubuerunt ergo viri numero quasi quinque milia 11 accepit ergo panes Iesus et cum gratias egisset distribuit discumbentibus similiter et ex piscibus quantum volebant 12 ut autem impleti sunt dixit discipulis suis colligite quae superaverunt fragmenta ne pereant 13 collegerunt ergo et impleverunt duodecim cofinos fragmentorum ex quinque panibus hordiaciis quae superfuerunt his qui manducaverunt 14 illi ergo homines cum vidissent quod fecerat signum dicebant quia hic est vere propheta qui venturus est in mundum 15 Iesus ergo cum cognovisset quia venturi essent ut raperent eum et facerent eum regem fugit iterum in montem ipse solus 16 ut autem sero factum est descenderunt discipuli eius ad mare 17 et cum ascendissent navem venerunt trans mare in Capharnaum et tenebrae iam factae erant et non venerat ad eos Iesus 18 mare autem vento magno flante exsurgebat 19 cum remigassent ergo quasi stadia viginti quinque aut triginta vident Iesum ambulantem super mare et proximum navi fieri et timuerunt 20 ille autem dicit eis ego sum nolite timere 21 voluerunt ergo accipere eum in navi et statim fuit navis ad terram quam ibant 22 altera die turba quae stabat trans mare vidit quia navicula alia non erat ibi nisi una et quia non introisset cum discipulis suis Iesus in navem sed soli discipuli eius abissent 23 aliae vero supervenerunt naves a Tiberiade iuxta locum ubi manducaverant panem gratias agente Domino 24 cum ergo vidisset turba quia Iesus non esset ibi neque discipuli eius ascenderunt naviculas et venerunt Capharnaum quaerentes Iesum 25 et cum invenissent eum trans mare dixerunt ei rabbi quando huc venisti 26 respondit eis Iesus et dixit amen amen dico vobis quaeritis me non quia vidistis signa sed quia manducastis ex panibus et saturati estis 27 operamini non cibum qui perit sed qui permanet in vitam aeternam quem Filius hominis vobis dabit hunc enim Pater signavit Deus 28 dixerunt ergo ad eum quid faciemus ut operemur opera Dei 29 respondit Iesus et dixit eis hoc est opus Dei ut credatis in eum quem misit ille 30 dixerunt ergo ei quod ergo tu facis signum ut videamus et credamus tibi quid operaris 31 patres nostri manna manducaverunt in deserto sicut scriptum est panem de caelo dedit eis manducare 32 dixit ergo eis Iesus amen amen dico vobis non Moses dedit vobis panem de caelo sed Pater meus dat vobis panem de caelo verum 33 panis enim Dei est qui descendit de caelo et dat vitam mundo 34 dixerunt ergo ad eum Domine semper da nobis panem hunc 35 dixit autem eis Iesus ego sum panis vitae qui veniet ad me non esuriet et qui credit in me non sitiet umquam 36 sed dixi vobis quia et vidistis me et non creditis 37 omne quod dat mihi Pater ad me veniet et eum qui venit ad me non eiciam foras 38 quia descendi de caelo non ut faciam voluntatem meam sed voluntatem eius qui misit me 39 haec est autem voluntas eius qui misit me Patris ut omne quod dedit mihi non perdam ex eo sed resuscitem illum novissimo die 40 haec est enim voluntas Patris mei qui misit me ut omnis qui videt Filium et credit in eum habeat vitam aeternam et resuscitabo ego eum in novissimo die 41 murmurabant ergo Iudaei de illo quia dixisset ego sum panis qui de caelo descendi 42 et dicebant nonne hic est Iesus filius Ioseph cuius nos novimus patrem et matrem quomodo ergo dicit hic quia de caelo descendi 43 respondit ergo Iesus et dixit eis nolite murmurare in invicem 44 nemo potest venire ad me nisi Pater qui misit me traxerit eum et ego resuscitabo eum novissimo die 45 est scriptum in prophetis et erunt omnes docibiles Dei omnis qui audivit a Patre et didicit venit ad me 46 non quia Patrem vidit quisquam nisi is qui est a Deo hic vidit Patrem 47 amen amen dico vobis qui credit in me habet vitam aeternam 48 ego sum panis vitae 49 patres vestri manducaverunt in deserto manna et mortui sunt 50 hic est panis de caelo descendens ut si quis ex ipso manducaverit non moriatur 51 ego sum panis vivus qui de caelo descendi 52 si quis manducaverit ex hoc pane vivet in aeternum et panis quem ego dabo caro mea est pro mundi vita 53 litigabant ergo Iudaei ad invicem dicentes quomodo potest hic nobis carnem suam dare ad manducandum 54 dixit ergo eis Iesus amen amen dico vobis nisi manducaveritis carnem Filii hominis et biberitis eius sanguinem non habetis vitam in vobis 55 qui manducat meam carnem et bibit meum sanguinem habet vitam aeternam et ego resuscitabo eum in novissimo die 56 caro enim mea vere est cibus et sanguis meus vere est potus 57 qui manducat meam carnem et bibit meum sanguinem in me manet et ego in illo 58 sicut misit me vivens Pater et ego vivo propter Patrem et qui manducat me et ipse vivet propter me 59 hic est panis qui de caelo descendit non sicut manducaverunt patres vestri manna et mortui sunt qui manducat hunc panem vivet in aeternum 60 haec dixit in synagoga docens in Capharnaum 61 multi ergo audientes ex discipulis eius dixerunt durus est hic sermo quis potest eum audire 62 sciens autem Iesus apud semet ipsum quia murmurarent de hoc discipuli eius dixit eis hoc vos scandalizat 63 si ergo videritis Filium hominis ascendentem ubi erat prius 64 spiritus est qui vivificat caro non prodest quicquam verba quae ego locutus sum vobis spiritus et vita sunt 65 sed sunt quidam ex vobis qui non credunt sciebat enim ab initio Iesus qui essent credentes et quis traditurus esset eum 66 et dicebat propterea dixi vobis quia nemo potest venire ad me nisi fuerit ei datum a Patre meo 67 ex hoc multi discipulorum eius abierunt retro et iam non cum illo ambulabant 68 dixit ergo Iesus ad duodecim numquid et vos vultis abire 69 respondit ergo ei Simon Petrus Domine ad quem ibimus verba vitae aeternae habes 70 et nos credidimus et cognovimus quia tu es Christus Filius Dei 71 respondit eis Iesus nonne ego vos duodecim elegi et ex vobis unus diabolus est 72 dicebat autem Iudam Simonis Scariotis hic enim erat traditurus eum cum esset unus ex duodecim |