tekening: Willem Backer
uit: Onze vroolijke zesde klas (1932)

 

Leonard Roggeveen

biblografie
fragmenten

omslagen

Leonard Roggeveen werd op 2 maart 1898 geboren te Schagen in de kop van Noord-Holland. Van 1912 tot 1916 was hij leerling aan de Rijkskweekschool voor onderwijzers in Haarlem. In 1918 behaalde hij de hoofdakte. Hij werkte toen al als onderwijzer in 's- Gravezande. Van 1921 tot 1923 werkte hij in Leiden, daarna tot zijn pensionering in 1952 in Den Haag. Vanaf 1941 was hij daar schoolhoofd.

Naast lesgeven hield hij zich bezig met het geven van poppenkastvoorstellingen (waarvoor hij zelf de dialogen schreef), was hij een enthousiast amateur-toneelspeler, gaf lezingen en had zitting in vele comité's, zoals hij het zelf stelde in een verslag, dat hij op verzoek van D.L. Daalder samenstelde voor diens boek Wormcruyt met suyker (1949). Ook schreef hij in verschillende Nederlandse en Vlaamse tijdschriften, was hij redacteur van verscheidene bladen (waaronder Het Kind en het tweewekelijkse kinderblad Kris Kras) en leider van het AVRO- jeugd(radio)programma De Schoolbel.

En hij schreef kinder- en jeugdboeken, kun je daaraan toevoegen.

Een deel van zijn werk gebaseerd op de herinneringen aan zijn jeugd in Schagen. Hij was een voortreffelijk observator. Hij had een goed oog voor het alledaagse , maar ook voor het aparte en zijn belangstelling gold speciaal kinderen: klein, in de lagere schoolleeftijd en veertienjarige HBS'ers. En daar kon hij goed over schrijven. Hij ontwikkelde een beknopte schrijfstijl, gecombineerd met een treffende woordkeus.

Hij had -en hij was niet de enige- uitgesproken ideeën over "goede" kinderboeken. (...)

naar boven

Zijn werk is in te delen in vier of vijf categorien:
1. Fantastisch-technische boeken:

  • De ongelofelijke avonturen van Bram Vingerling (1927)
  • Het geheim van het oude horloge (1928)
  • De electrische man (1929)
  • Draadloze ogen (1930) (in 1958 herdrukt onder de titel: De radio-detective)
  • Woudstra knapt 't op! (1932)
  • Wereldkampioen 2003 (1937)
  • Hallo, meneer de .....(1947)

naar boven

2. Avontuurlijke speurderverhalen (waar nooit een 'slecht' mens in voor komt):

  • In de staart van de komeet (1935)
  • Van zes uur 's avonds tot twee uur 's nachts (1941), (later herdrukt onder de titel: De geheimzinnige druppels)
  • De broederschap van de Rode Haren (1950)
  • Het zonderlinge testament (1954) (De familie Ambrosius I)
  • Spanning in de "Rode Leeuw" (1957)
  • De klok voor de spiegel (1957) (De familie Ambrosius II)
  • De blauwe Braziliaan (1959) (De familie Ambrosius III)

Het gezelschap Vierhout (1949) (in de jaren vijftig werd een hoofdstuk uit dit boek herdrukt met als titel: Een zeldzaam partijtje voetbal) blijkt, na lezing, geen speurdersverhaal. En het is ook geen kinder- of jeugdboek. Het lijken mij ‘bewerkte herinneringen’.
De broederschap van de Rode Haren (1950) is eveneens geen kinder- of jeugdboek. Deze twee titels schijnen wel als boeken voor 'oudere' jeugd te zijn uitgegeven.

naar boven

3. Verhalen voor jonge kinderen:
“Daantje”-serie:
1. De Baard van Daantje (1931)
2. Daantje gaat schaatsenrijden (1933), omslag
3. Daantje past op het huis (1934)
4. Daantje doet boodschappen (1935)
5. Daantje gaat op reis (1936)
6. Daantje helpt een handje (1938)
7. Daantje groot en Daantje klein (1940)
8. Daantje, wat doe je daar ? (1940)
9. Daantje koopt kippen (1942)
10. Wees voorzichtig, Daantje (1947)


naar boven

“Okkie”-serie:
1. Okkie Pepernoot (1934)
2. Okkie en zijn vriendjes (1934)
3. Okkie in de kou (1934)
4. Okkie weet raad (1934)
5. Okkie en de vogels (1940)
6. Okkie gaat verhuizen (1940)
7. Okkie en Klaasje (1941)
8. Okkie's verrassing (1941)
9. Okkie en Moortje (1946)
10. Okkie, waar zit je? (1946)
11. Okkie en de rups (1959)
12. Okkie kan toveren (1959)

naar boven

“Jan-Jaap”- serie:
1. Hier is Jan-Jaap! (1937)
2. Jan-Jaap is jarig! (1938)
3. Jan-Jaap en zijn beesten (1939)
4. Jan-Jaap maakt een sneeuwpop (1947)
5. Jan-Jaap heeft een trein (1952)

naar boven

“Bekende sprookjes opnieuw verteld” - serie (met platen van Rie Cramer) (1937):
1. Klein Duimpje
2. Hans en Grietje
3. Sneeuwwitje
4. De gelaarsde kat
5. Roodkapje
6. Assepoester
7. De schone slaapster in het bos
8. De gouden gans

naar boven

“Dieren”-serie:
1. Boer, wil jij mijn kat vangen? (1939)
2. Kip, ik heb je! (1942)
3. Piep! zei de muis (1946)
4. Van een kip, een eend, een hond, een kat en een tamme kraai (1946)
5. Jantje Kwak en zijn avonturen (1946)
6. Mis, Poes! (1953)

“Klaasje Krikke”- serie (1949):
1. Dit is Klaasje!
2. Goed zo, Klaasje!
3. Klaasje en Dikkie
4. Klaasjes verjaardag

naar boven

“Sterreboekjes”:
1. Dip en Dop (1953)
2. Dikkie Doedel (1953)
3. Lange Wannes (1953)
4. Meneer Bobijn (1953)
5. Grietje Grubbel (1955)
6. Piet Jan Knor (1955)
7. De sneeuwman (1955)
8. Ventje Vijfhaar (1955)
9. Bram Alleman 1956)
10. Jan Piederiet (1956)
11. Snip Snap Snor (1956)
12. Vrouw Handjegauw (1956)

“Radion”-serie (1959):
Serie A:
1. Hans en Grietje
2. Doornroosje
3. Gelukkige Hans
Serie B:
4. De wolf en de zeven geitjes
5. De haas en de egel
6. Zwaan kleef aan
Serie C:
7. Assepoester
8. Vrouw Holle
9. Roodkapje

naar boven

Zilver-serie (jaren ‘50):
(serie herdrukken)
1. De hoogvliegers
2. De krant van Kees van Dam
3. Toon en zijn vrienden (herdruk van: Onze vroolijke zesde klas (1932))

4. De electrische man
5. Een zeldzaam partijtje voetbal (herdruk van een hoofdstuk uit: Het gezelschap Vierhout (1949))

6. Een stelletje koppen (herduk van: Vier koppen en een fordje (1933))

7. De geheimzinnige druppels (herdruk van: Van zes uur 's avonds tot twee uur 's nachts (1941))

8. In de staart van de komeet
9. Vier koppen en een Fordje

naar boven

4. Verhalen uit het gewone kinderleven: o.a.:
Spelend in Schagen:

  • De voetbalclub van de vierde klas (1928)
  • De hoogvliegers (1930)

en
De Klaverwei- serie:

en

  • Appie Ammerlaan (1955)

naar boven

Spelend elders:
De Zeven Jongens- serie:
(aanvankelijk uitgave voor de Coöperatieve Groothandelsvereniging “ De Handelskamer ” (“HAKA”) G.A. Rotterdam, later als "gewone' uitgave" herdrukt)

  • De Zeven Jongens van Duinoord (1930)
  • De Zeven Jongens in de Sneeuw (1931) omslag
  • De Zeven Jongens in de Lucht (1938)

en
               

  • Het draaiorgel van Meneer Doncker (1931) (in 1939 herdrukt onder de titel Op stap met Meneer Doncker)
  • Onze vroolijke zesde klas (1932) (in de jaren ‘50 herdrukt met als titel: Toon en zijn vrienden)
  • Een stelletje koppen (1933) (in 1937 uitgebracht onder de titel Vier koppen en een Fordje)
  • De krant van Kees van Dam (1936)
  • Een stuiver drop (1958)
  • De loep (1960)

 naar boven

Eigenlijk is er nog een vijfde categorie te onderscheiden:
Roggeveen schreef ook schoolboeken, zoals
schoolleesboekjes:
Piet en Nel- serie:
1. Piet en Nel bij moeder thuis (1933)
2. Piet en Nel gaan naar school (1933)
3. Piet en Nel en hun vriendjes (1933)
4. Piet en Nel hebben vacantie (1933)
5. Piet en Nel op het ijs (1936)
6. Piet en Nel gaan logeren (1936)
7. Piet en Nel voor het voetlicht (1937)
8. Piet en Nel stichten een club (1937)
9. Piet en Nel maken een poppenkast (1938)
10. Piet en Nel nemen afscheid (1942)

en verder:
taal- en geschiedenisboeken:
Samen met J.J. Moerman:

  • Historische taferelen (samenspraken), 2 delen, 1938)

Samen met Casper de Jong:

  • In Vogelvlucht (1948) bloemlezing voor de lagere school, samengesteld uit jeugdlectuur uit binnen- en buitenland, in totaal 12 deeltjes.

Samen met Betsy van Gelder:

  • Vlug naar het doel (1949) eerste vier deeltjes door Betsy van Gelder, herzien door Roggeveen; de vier vervolgdeeltjes door Roggeveen.

Samen met D.L. Daalder:

  • De toverfluit (1953), bloemlezing.

Samen met Dr. D.G.G. van Ringelestein:

  • Taalmethode voor de lagere school (1950)
  • Spreken, spellen, schrijven en stellen
  • Drie letters P.T.T.
  • Over water en zo (1954)
  • Van zingende torens en malende molens (1950)
  • Wat zal ik worden? (1958)

 

Samen met C. Eegdeman:

  • Wij doen geschiedenis A en B, een eenvoudige geschiedenisleergang voor de lagere school, 2 delen (1952-1953)

naar boven

Overleden te Den Haag 22 juni 1959.
Bronnen:
Fem Bijlsma: Leonard Roggeveen (1979?)
D. L. Daalder: Wormcruyt met suycker (1949) 
18-11-2000

naar boven
naar boekenlijst
enkele fragmenten
naar Schagen

1