|
H |
KONULAR [
GİRİŞ ] [ ARABESK NEDİR ? ] [ ARAP MÜZİĞİ ]
[ ARABESK İLE ARAP MÜZİĞİNİN
KARŞILAŞTIRILMASI ] |
ARAP MÜZİĞİ...
Arabesk
müziği için Arap müziği denmektedir. Bu düşünceye
katılmıyorum. Arabesk müzik diye Türkiye' de adlandırılan
müziğin Arap müziği diye adlandırılması çok büyük hata
olur. Bunu Araplar da kabul etmemektedir. Ortadoğu' da konser
veren Arabesk sanatçılarını Türk müziği sanatçısı
olarak adlandırmışlardır. Örnek olarak Müslüm Gürses' in
Kahire konseri ve bir çok Ortadoğu ülkelerinde Orhan Gencebay'
ın Türk müziği sanatçısı olarak adlandırılması....
Şimdi Arap müziği hakkında biraz bilgi verelim ki
farklılıklar açıkça belli olsun ...
Arabistan, Kuzey Afrika, İran ve Suriye' deki Müslüman
halkların müziği. Arap müziğinin belli başlı
yapıtlarının İslam' ın doğuşundan sonra verilmesine
karşın, kökenleri binlerce yıl eskiye dayanır. İslam
öncesi Arap Müziği, kervan şarkılarından ( huda ) doğup,
daha seçkin bir üslup olan dünyevi şarkılara ( nasp)
dönüştü. O dönemde şarkıcıya eşlik eden çalgılar, ut,
bir tür zurna, tambur ve davuldu.
İslam dininin yayılmasından sonra fethedilen ülkelerin bu
müzikte etkisi görüldü. Şarkılar Suriye ve İran' da
notalara döküldü. İbni Misyah ( ölümü 715 ) sekiz ezgi
kalıbı ( asabi ) ve altı ritim kalıbı ( ikaat ) tanımladı;
bunlar sonraki yıllarda sistemleştirildi. Dönemim halifeleri (
Emevi ve Abbasi 661-847 ) ve Kültür ve sanat merkezlerinde daha
da sistemleştirildi. Gelmiş geçmiş en büyük müzik
kuramcılarından olan Farabi ( 870-950 ) Kitab
ül-Musik-ul Kebir ( Müzik Üstüne Büyük Kitap
) adlı yapıtı ile çağının çalgılarını
ayrıntılarını tanımladı ve müzik kurallarını betimledi.
Ayrıca Arap müziğinin notaya geçirilmiş ilk örneklerini
koyup 12 temel ezgi kalıbından oluşan yeni bir kuram
geliştirdi. XIV. Yüzyılda Arap müziğinde 12 temel makam
oldu. Böylece gelişimini çoktan tamamlamış oldu.
Günümüzdeki Arap müziğinin iki önemli özelliği vardır.
Makam ve yinelenen ritim çevrimi bin yıldan beridir
değişmemiştir. Klasik Arap müziği programları genellikle
" "taksim" adı verilen , belirli makam içinde
yer alan doğaçtan çalgı müziği ile başlar. Müzikteki
makam ve ikaat, Arap dünya görüşünün müzikli yansımaları
sayılabilir. Kalıpların evrenselliği, ruh ve durumu
dalgalanmalarıyla günün ya da yılın dönemleriyle,
gezegenlerle, vb. yakından ilgilidir. Çalgıların bile müzik
ötesi tanımları vardır. Udun dört telinde, dört temel
öğeden ve mevsimlerden esinlenilmiştir. En önemli çalgılar
ut, ney, kanun ve teftir.